STS-133

[Matias]

Fotka uszkodzonej części zbiornika:

Tutaj w dużej wersji (2000x3008 pikseli) - LINK.

Rzeczywiście paskudnie wygląda. Można to skojarzyć jedynie z 'rozdmuchaniem' zbiornika, jak ktoś to już wcześniej określił. Tamten obszar został rozciągnięty, co rzeczywiście zdaje się sugerować, że w czasie tankowania doszło do takiego uszkodzenia. Co ciekawe jeśli dobrze kojarzę (poprawcie mnie jeśli się mylę), to w tym rejonie ET nie ma żadnego zbiornika - trochę wyżej położone jest dno zbiornika LOX, górna część zbiornika LH2 jest dużo niżej...

[Maquis]

Nie, pęknięcie jest na elemencie intertanku pod zbiornikiem ciekłego tlenu. Mocuje się do niego panele, które zamykają przestrzeń wewnątrz - są wzmocnione ożebrowaniem i to je widać właśnie na zbiorniku.

[Radek68]

Dokładne umiejscowienie pęknięcia widać na zdjęciu poniżej:

[kanarkusmaximus]

Ciekawi mnie, czy jak gdyby to pęknięcie było jakieś 90 stopni dalej od tego miejsca (tzn 'po drugiej stronie zbiornika'), to czy NASA by się bardzo tym przejmowała?

[Matias]

Nie, pęknięcie jest na elemencie intertanku pod zbiornikiem ciekłego tlenu.

No tak właśnie napisałem (albo chciałem napisać ).

Parę zdjęć z wczoraj w galerii KSC się pojawiło. W pierwszym załączniku podgląd na to jak wygląda dostęp do tego miejsca z pęknięciami (i uszkodzoną wcześniej pianką) - jak widać wbrew początkowym obawom, jakoś znaleziono możliwość podsunięcia tam platformy
Na drugim załączniku nietypowe ujęcie na przewody (vent line), które musiały zostać zdemontowane przed rozmontowaniem zaworu QD z adaptera GUCP na zbiorniku ET. Przewody na tym wysięgniku są odstrzeliwane za pomocą ładunków Pyro (tak jak mocowanie rakiet pomocniczych SRB do MLP) w momencie startu wahadłowca.
Na trzecim załączniku widzimy 7 calowy zawór QD, który chwilę przed wykonywaniem zdjęcia tkwił jeszcze w zbiorniku ET

Tutaj QD jeszcze w GUCP :

[Matias]

Artykuł o pracach przy GUCP (odbiegliśmy trochę od tego problemu przez te pęknięcia pod pianką), prace idą sprawnie. Przyczyną nieszczelności było najprawdopodobniej złe spasowanie/obluzowanie adaptera GUCP. Chyba przeprowadzą standardową wymianę uszczelki.

W przyszłym tygodniu, w związku ze sporą ilością czasu jaka się pojawiła po opóźnieniu startu STS-133, wymienione zostaną także elementy w kokpicie wahadłowca, które mogły brać udział w tych problemach z redundantnym kontrolerem silnika SSME nr.3 (ten problem był odpowiedzialny za pierwsze opóźnienie startu).

Ciekawi mnie, czy jak gdyby to pęknięcie było jakieś 90 stopni dalej od tego miejsca (tzn 'po drugiej stronie zbiornika'), to czy NASA by się bardzo tym przejmowała?

A czemu? Ze względu na mniejszą odległość do widocznego po lewej SRB? Wg mnie bez względu na miejsce NASA by się zainteresowała każdym uszkodzeniem.

[Radek68]

Ciekawi mnie, czy jak gdyby to pęknięcie było jakieś 90 stopni dalej od tego miejsca (tzn 'po drugiej stronie zbiornika'), to czy NASA by się bardzo tym przejmowała?

A czemu? Ze względu na mniejszą odległość do widocznego po lewej SRB? Wg mnie bez względu na miejsce NASA by się zainteresowała każdym uszkodzeniem.

Rakieta SRB nie ma tu nic do rzeczy: chodzi (przynajmniej ja tak rozumiem post kanarkusmaximusa) o spód wahadłowca.
Jeśli pęknięcie byłoby po drugiej stronie, to nie zagrażałoby płytkom osłony termicznej i może mogłoby być zignorowane przez NASA.

[Matias]

Ciekawi mnie, czy jak gdyby to pęknięcie było jakieś 90 stopni dalej od tego miejsca (tzn 'po drugiej stronie zbiornika'), to czy NASA by się bardzo tym przejmowała?

A czemu? Ze względu na mniejszą odległość do widocznego po lewej SRB? Wg mnie bez względu na miejsce NASA by się zainteresowała każdym uszkodzeniem.

Rakieta SRB nie ma tu nic do rzeczy: chodzi (przynajmniej ja tak rozumiem post kanarkusmaximusa) o spód wahadłowca.
Jeśli pęknięcie byłoby po drugiej stronie, to nie zagrażałoby płytkom osłony termicznej i może mogłoby być zignorowane przez NASA.

Hmm no tak, prawda.

Parę jeszcze informacji z arta CBSnews.

- jasnym jest, że NASA będzie chciała przeprowadzić próbne tankowanie, celem udowodnienia szczelności zreperowanego GUCP przed przystąpieniem do kolejnego odliczania do startu. Co ciekawe w czasie tej próby tankowania zostanie załadowany do zbiornika tylko płynny wodór LH2, celem zminimalizowania impaktu próby na pozostałe operacje przygotowujące stanowisko startowe i orbiter do lotu.
- w poprzednim poście wspominałem o tym, że niejako "przy okazji" zostanie także wymieniony bezpiecznik w kokpicie Discovery, który mógł grać dużą rolę w spięciu elektrycznym (pierwsze opóźnienie startu). W związku z tym, w przyszłym tygodniu, planuje się reinstalację panelu L4, na którym znajduje się 18 bezpieczników (w tym ten jeden podejrzany).
- nie wiadomo do końca co spowodowało pęknięcia w strukturze ET. Prawdopodobnie powstały one na skutek indukowanego temperaturą stresu w momencie, gdy do ET tankowano kriogeniczne paliwo. Co ciekawe podobne uszkodzenia zaobserwowano na zbiorniku ET-138, który ma być użyty w misji STS-135 (Atlantis) w przyszłe lato, i co istotne - zbiornik ten nie był jeszcze napełniany super zimnymi paliwami. Pęknięcia mogą być związane z użyciem bardzo lekkich materiałów użytych przy budowie tych zbiorników najnowszej generacji (SLWT bodajże?).

[Matias]

Jeszcze przy okazji tego pęknięci na ET to w tym artykule na NSF wrzucili ciekawe zdjęcie w podczerwieni wykonane przez USA :



Na początku, w dniu próby startu, pisaliśmy o tym, że pęknięcie wykryto stosunkowo późno, ale tak naprawdę to pojawiło się ono o godzinie 12:08 CET - jeszcze przed pojawieniem się wycieku.

W tym artykule mowa także o powtórnym procesie napylenia pianki. Wymagane będzie postawienie zabudowania nad tą platformą umożliwiającą dostęp do pęknięcia, dzięki czemu zapewnione będą odpowiednie warunki (temperatura oraz wilgoć) przy 'wysychaniu' pianki - co ma potrwać 4 dni.

Jeszcze trochę dokładniejszych danych technicznych odnośnie pęknięcia (sorry, że w ang, nie mam czasu na szybko przetłumaczyć), źródłem jest NSF :

"The stringers (to ten element wokół którego widzimy dwa pęknięcia) are manufactured using a lighter weight, stronger material of Aluminum Lithium, which was initially incorporated with the Super Light Weight Tank on ET-96 and first flown on STS-91. While the material is stronger and lighter in weight, it is more brittle and has resulted in increased cases of cracked stringers in the areas noted.

Crews have repaired similar cracks during external tank production by installing a second piece of aluminum for reinforcement on top of the cracked area before replacing the foam insulation. This piece frequently is referred to as a "doubler." The repair plan being put into effect is a known one consisting of cutting out the cracked section and replacing it with an available piece that matches its size. A doubler will be inserted before the mounting rivets to complete the repair.

Intertank Facts:

    * The intertank is composed of eight mechanically fastened panels (not welded). Six of these panels have external stringers. Each of these six panels has 18 stringers for a total of 108. These stringers provide buckling resistance and load distribution, providing structural integrity for the intertank
    * Each stringer is about 21.5 feet long
    * The ends of each stringer are flush with the foam on the LH2 and LO2 tank sections"

[Matias]

Inżynierowie weszli także do wewnątrz intertanka, celem sprawdzenia konstrukcji tego ożebrowania po drugiej stronie od pęknięć. Nietypowe zdjęcie, źródło.

[Radek68]

Inżynierowie weszli także do wewnątrz intertanka, celem sprawdzenia konstrukcji tego ożebrowania po drugiej stronie od pęknięć.

Miejsce wejścia do ET (do przestrzeni pomiędzy zbiornikami) z dalszej perspektywy:



Tutaj: Pełna rozdzielczość

[Prometeusz]

Jak donosi NSF inżynierowie znaleźli kolejne uszkodzenie w sąsiednim elemencie ożebrowania zbiornika (na L2 pojawiły się nawet fotki). Jak na razie nie wiadomo skąd się wzięły te uszkodzenia, ani w jaki sposób zostaną naprawione. Czekamy na decyzje inżynierów NASA.

[Radek68]

Jak donosi NSF inżynierowie znaleźli kolejne uszkodzenie w sąsiednim elemencie ożebrowania zbiornika (na L2 pojawiły się nawet fotki). Jak na razie nie wiadomo skąd się wzięły te uszkodzenia, ani w jaki sposób zostaną naprawione. Czekamy na decyzje inżynierów NASA.

Tak, na chłopski rozum, coś musiało puścić w ET. Pęknięcie na zewnątrz nie bierze się znikąd.

Matias kilka postów temu pisał o super lekkich zbiornikach (SWLT, które są jeszcze bardziej odchudzoną wersją LWT, odchudzonej wersji ET), robione są one z glinu i litu, to bardzo lekkie materiały, wytrzymałe nawet, ale.. kruche. Poza tym zrezygnowano w nich z części usztywniaczy konstrukcji, użyto mniej obejm usztywniających, zmodyfikowano także główny szkielet zbiornika z wodorem. Znaczna liczba elementów zbiornika została w inny sposób wytoczona, aby zmniejszyć ich grubość. Waga mocowań dla boosterów została zmniejszona przez zastosowanie lżejszych i tańszych stopów tytanowych.

To dobre posunięcia, ale efektem tego mogą (i są jak widać) być tego typu awarie.

[Matias]

Tak, na lewo od tych największych pęknięć, przy kolejnym żeberku, mamy następne - mniejsze tym razem, o długości około 7-8 cm - pęknięcie.

edit: Dodaję zdjęcie w załączniku pochodzące ze strony głównej NSF. Na pierwszym planie widzimy to trzecie pęknięcie. W lewym górnym rogu szersze ujęcie na cały obszar, z którego zdjęto piankę. Nowe pęknięcie jest po lewej stronie, po prawej strzałką zaznaczone jedno z dwóch pierwszych pęknięć (długich na kilkadziesiąt cm).

Co do problemu z GUCP to w czasie weekendu technicy będą wykonywać dodatkowe pomiary, celem dokładnego określenia najlepszego możliwego spasowania nowego adaptera GUCP. Wznowienie prac planuje się na poniedziałek, kiedy ma być zainstalowana nowa uszczelka oraz złącza QD.

[Matias]

W chwili obecnej wszyscy zastanawiają się - jak też Radek próbuje dociec - co było źródłem wywołania takich naprężeń (są pewne głosy mówiące o powiązaniu tego z awarią GUCP). Z kolei na sąsiednim forum zastanawiają się czy to nowo odkryte trzecie pękniecie może nie być jeszcze ostatnim...