Europejski program kosmiczny

[Orionid]

Kontrakty na EO4SEE i NextGEOSS
PRZEZ REDAKCJA W DNIU 17 STYCZNIA 2017


EO Cloud / Credits - Creotech

W ostatnich dniach w Europie podpisano dwa ciekawe projekty na wykorzystanie danych satelitarnych. Jeden z nich jest związany bezpośrednio z Polską.

Projekt EO4SEE

Współpraca tzw. Międzymorza, czyli państw leżących między morzami Adriatyckim, Bałtyckim i Czarnym, przeważnie kojarzy się z inicjatywami politycznymi, energetycznymi czy infrastrukturalnymi. Elementem zacieśniania współpracy w regionie jest plan budowy połączenia gazowego między polskim gazoportem w Świnoujściu, a podobną instalacją powstającą na chorwackiej wyspie Krk (tzw. Korytarz Gazowy Północ-Południe). Międzymorze chce się także integrować inwestując w międzynarodową trasę Via Carpatia, która ma przebiegać przez Litwę, Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię, Bułgarię i dobiegać aż do portów morskich w greckich Salonikach.

Integracja państw Międzymorza wchodzi jednak na wyższy poziom za sprawą prowadzonego na zlecenie Europejskiej Agencji Kosmicznej projektu Obserwacji Ziemi dla Europy Południowo-Wschodniej (EO4SEE).

– Celem przedsięwzięcia jest stworzenie warunków do pełnego wykorzystania potencjału ogromnej ilości danych satelitarnych, dotyczących Europy Południowo-Wschodniej, zgromadzonych na przestrzeni ostatnich 20 lat przez satelity Europejskiej Agencji Kosmicznej – mówi dr Grzegorz Brona, prezes Creotech Instruments S.A. – Platforma bazować będzie na zbudowanej przez naszą firmę infrastrukturze chmurowej EO Cloud, która świadczy usługi dla ESA oraz klientów komercyjnych od października 2016 roku.

Operujące od lat na orbicie satelity Europejskiej Agencji Kosmicznej każdego dnia zbierają ogromne ilości danych. Budowane i sukcesywnie wysyłane w kosmos instrumenty z rodziny Sentinel otwierają przed Europą zupełnie nowe możliwości. Aby w pełni wykorzystać badawczy, ale także biznesowy potencjał drzemiący w danych satelitarnych konieczne są narzędzia umożliwiające przetwarzanie i analizowanie pozyskiwanych na orbicie danych.

Już dziś ilość informacji jest tak duża, że analizowanie ich i przetwarzanie przy pomocy dotychczas dostępnych narzędzi staje się nieefektywne. W 2014 roku Europejska Agencja Kosmiczna zainicjowała program EO Exploitation Platform (EPs), w ramach którego do 2017 roku w Europie powstać ma ekosystem tematycznych platform umożliwiających przetwarzanie i analizowanie ogromnej ilości danych pochodzących z satelitów ESA przy pomocy narzędzi do analizy tego typu zbiorów danych (Big Data).

– W ramach projektu EO4SEE powstaje środowisko pracy, które zapewni wygodny dostęp do danych satelitarnych dotyczących regionu, a także narzędzia pomocne w ich przetwarzaniu pod kątem zagadnień takich jak: zarządzanie ryzykiem powodziowym i zapobieganie powodziom, monitorowanie i wykrywanie zagrożeń dla środowiska, zarządzanie obszarami chronionymi i zasobami naturalnymi – wylicza dr Grzegorz Brona z Creotech Instruments S.A. – Platforma umożliwi także zintegrowane zarządzenie strefą przybrzeżną oraz będzie stanowiła technologiczne wsparcie w zakresie badań archeologicznych i w obszarze zarządzania dziedzictwem kulturowym – dodaje dr Brona.

Projekt NextGEOSS

Tymczasem Komisja Europejska wybrała projekt NextGEOSS, który stworzy europejskie centrum służące do dystrybucji danych z obserwacji Ziemi. NextGEOSS (Next Generation GEOSS for Business & Innovation) będzie stanowił europejski wkład w globalny system nawigacji satelitarnej, zapewniając dostęp do wielu źródeł danych, m.in. z satelitów systemu Copernicus. Koncepcja NextGEOSS związana jest z dostarczeniem danych i ich źródeł dla społeczności użytkowników tak, aby zapewnić zintegrowany system do obsługi aplikacji.

Konsorcjum NextGEOSS składa się z 27 podmiotów, w tym czołowych firm i instytucji z Europy, które prowadzą projekty związane z obserwacjami Ziemi. Konsorcjum obejmuje 13 krajów europejskich: Belgia, Czechy, Francja, Niemcy, Grecja, Włochy, Luksemburg, Holandia, Norwegia, Portugalia, Hiszpania, Szwajcaria i Wielka Brytania. Koordynatorem projektu jest Deimos Engenharia, oraz m.in. Niemiecka Agencja Kosmiczna (DLR), Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO), konsorcjum OGC.

Projekt NextGEOSS ma oferować łatwy i bezproblemowy dostęp do wszystkich odpowiednich repozytoriów danych, jak również ułatwi operacje typu wyszukiwanie, pobieranie, przetwarzanie / ponowne przetwarzanie, wizualizacje i analizy. NextGEOSS stworzy centrum danych, aby wskazać na potencjalne zastosowanie nowych rozwiązań w technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) i pomagać w rozwijaniu oraz wdrażaniu nowych usług wymagających różnorodnych źródeł danych.

Więcej informacji: http://nextgeoss.eu/
(C-I, KE)
http://kosmonauta.net/2017/01/kosmiczna-wspolpraca-miedzymorza/
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,412728,europa-laczy-sily-dla-wykorzystania-danych-satelitarnych.html

[Orionid]

Airbus otwiera konkurs „Enter the SpaceDataHighway”
PRZEZ HUBERT BARTKOWIAK W DNIU 18 STYCZNIA 2017


Działanie EDRS - wizualizacja / Credits: ESA

Airbus zorganizował konkurs promujący Kosmiczną Autostradę Danych.

SpaceDataHighway (Kosmiczna Autostrada Danych), działający od 23 listopada system transmitujący ogromne ilości danych niemal w czasie rzeczywistym w przestrzeni kosmicznej z szybkością 1,8 GB/s, oparty na technologii laserowej.
By pobudzić dalsze innowacje oraz poszerzyć zakres zastosowań systemu, Airbus zorganizował konkurs pomysłów „Enter the SpaceDataHighway” („Wjedź na Kosmiczną Autostradę Danych”). Konkurs otwarty jest dla małych i średnich przedsiębiorstw, nowych firm (start-upów), przedsiębiorców i studentów, którzy chcieliby wziąć udział w tej przygodzie i zgłosić swój pomysł biznesowy na wykorzystanie „SpaceDataHighway”.

Zwycięski projekt otrzyma nagrodę w postaci inwestycji w wysokości 75 000 euro oraz możliwości skorzystania z wiedzy i wsparcia Airbus Bizlab, innowacyjnego ośrodka Airbusa. Airbus Bizlab to inkubator biznesowy, w którym w ramach sześciomiesięcznego programu uczestniczą przedsiębiorcy i nowe firmy. Towarzyszą im inżynierowie, specjaliści ds. rozwoju biznesu, a nawet coachowie, którzy wspierają w realizacji prototypów i badań rynkowych lub we wprowadzeniu produktu na rynek. Projekt, który zajmie drugie miejsce, otrzyma nagrodę w wysokości 25 tys. euro, z przeznaczeniem na uruchomienie kampanii crowdfundingowej na nowej platformie SpaceStarters, która umożliwia przedsiębiorstwom i nowym firmom z branży kosmicznej pozyskanie funduszy, dzięki którym innowacyjne pomysły będą mogły stać się rzeczywistością biznesową.

SpaceDataHighway to unikatowy system komunikacji kosmicznej wykorzystujący technologię ultraszerokopasmowej komunikacji laserowej na orbicie geostacjonarnej do świadczenia unikatowych, bezpiecznych usług transferu danych niemal w czasie rzeczywistym – dzięki czemu opóźnienie przesyłu danych należeć będzie do przeszłości. System może pomóc w zrewolucjonizowaniu szeregu dziedzin, jak zarządzanie podczas kryzysów humanitarnych, bezpieczeństwo żeglugi morskiej czy ochrona środowiska dzięki uzyskiwaniu obrazów z satelity niemal w czasie rzeczywistym. Satelity Sentinel unijnego programu obserwacji Ziemi Copernicus będą pierwszymi urządzeniami, które skorzystają z tych usług następnej generacji. SpaceDataHighway będzie również w stanie zapewnić łączność z innymi platformami, jak samoloty, bezzałogowe statki powietrzne czy Międzynarodowa Stacja Kosmiczna.

„Ogólnie rzecz biorąc komunikacja kosmiczna to jedyny sposób na ustanowienie komunikacji szerokopasmowej pomiędzy ludźmi a maszynami, niezależnie od tego, czy dana jednostka znajduje się na terenach zurbanizowanych czy odosobnionych, na morzu, w powietrzu, a nawet w kosmosie. SpaceDataHighway jest niczym pierwszy światłowód w kosmosie, ale ma dodatkową zaletę, którą jest mobilność. Tym samym system ten cechuje szeroki wachlarz możliwych zastosowań” – powiedział Hughes Boulnois, szef pionu SpaceDataHighway w Airbus Defence and Space. „Dzięki upowszechnieniu technologii kosmicznych oraz pojawieniu się nowych interesariuszy w tym sektorze, Airbus chce, by w ramach tej inicjatywy nawiązano kontakt z rynkiem użytkowników końcowych i wysłuchano ich potrzeb po to, by móc rozwijać dalej pomysły wspierające ów poszerzony ekosystem kosmiczny”.

Inicjatywa została uruchomiona przy wsparciu Komisji Europejskiej i Europejskiej Agencji Kosmicznej. Instytucje te realizowały program SpaceDataHighway wraz z Airbusem w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.

Szczegóły konkursu na stronie http://www.edrs-spacedatahighway.com/challenge

(Airbus)
http://kosmonauta.net/2017/01/airbus-otwiera-konkurs-enter-the-spacedatahighway/#prettyPhoto

[Orionid]

SmallGEO – mały satelita telekomunikacyjny
PRZEZ MARCIN PUDEŁKO W DNIU 18 STYCZNIA 2017


SMALLGEO HISPASAT 36W-1/ Źródło: ESA

Europejskie konsorcjum Arianespace pod koniec stycznia wystrzeli rosyjską rakietę Sojuz z nowym typem satelity komunikacyjnego. Cały najbliższy rok dla firmy zapowiada się bardzo pracowicie.

Arianespace zakończyło 2016 rok z wynikiem startów 11 startów rakiet, w tym 7 Ariane 5, 2 loty Sojuza i 2 starty rakiety Vega. Wszystkie starty zakończyły się sukcesem. Umieszczono na różnych orbitach 27 satelitów o łącznej masie 61,4 ton. W zakresie mas ładunków warto odnotować rekordowe starty Ariane 5 ECA, która wyniosła niemal 11 ton (ok. 10 700 km) na orbitę GTO (dwa satelity i osprzęt). Z drugiej strony mieliśmy w 2016 roku loty z pojedynczymi satelitami komunikacyjnymi. Ariane 5 posłużyła się także do budowy europejskiego systemu nawigacji satelitarnej, wynosząc w ramach jednego startu aż 4 satelity systemu Galileo (łącznie w 2016 wyniesiono 6 satelitów systemu). Rok 2016 zatem był jednym z ciekawszych, obfitującym w starty różnorodnych ładunków.
Kolejny 2017 rok zapowiada się równie ciekawie, zaplanowanych jest 7 startów Ariane 5 (w tym jeden z kolejną czwórką satelitów Galileo), 3 starty rakiety Vega i 2 starty Sojuza.

Start z  Gujany Francuskiej

Na 28 stycznia 2017 roku (godzina 01:03:24 UTC) zaplanowano lot rakiety Sojuz-STB/Fregat-MT z geostacjonarnym satelitą Hispasat 36W-1. W przypadku Arianespace przywykliśmy, że komsaty wynoszone są Ariane 5. Jednak w tym roku będzie nieco inaczej. Oba starty „średniej” rakiety z portfolio Arianespace posłużą do wyniesienia obiektów na wysokie orbity. W kwietniu planowany jest start z SES-15, dość lekkim (ok. 2300 kg) urządzeniem o napędzie w pełni elektrycznym (silniki jonowe).

Platforma SmallGEO


SmallGeoSat AG-1 Hispasat. Źródło: ESA

Wracając jednak do pierwszego startu. Hispasat 36W-1 będzie pierwszym satelitą z nowej platformy SmallGEO, opracowanej w Europie w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, z głównym partnerem w postaci przedsiębiorstwa OHB z Niemiec. SmallGEO opracowano w ramach programu ARTES (Advanced Research in Telecommunications Systems), będącego długofalowym projektem Europejskiej Agencji Kosmicznej wspierającym produkcję satelitów komunikacyjnych. Jest on podzielony na kilka elementów. W ramach ARTES-11 opracowano platformę małych satelitów geostacjonarnych.

Program SmallGEO składa się z 3 elementów:

opracowanie i zbudowanie modelu podstawowego dla całej platformy (model powstał w 2012 roku)

opracowanie i zbudowanie pierwszego operacyjnego satelity Hispasat 36W-1

zwiększenie konkurencyjności SmallGEO poprzez przyśpieszenie produkcji i testów, redukcję kosztów oraz wprowadzenie większej elastyczności w konstrukcji, np. poprzez zastąpienie hybrydowego systemu napędowego w pełni chemicznym napędem.



SmallGEO jest modułową telekomunikacją platformą satelitarną, która może zawierać szeroką gamę ładunków handlowych i różnych misji, począwszy od zapewnienie przekazu telewizyjnego, także innych zastosowań multimedialnych. Jest w stanie służyć do usług dostępu do internetu, usług telefonii komórkowej lub stacjonarnej w szerokim zakresie częstotliwości.

Opracowanie konstrukcji SmallGEO ma zwiększyć zdolność przemysłu europejskiego do odegrania znaczącej roli na rynku satcomów, ułatwiając wejście firm na rynek małych satelitów komunikacyjnych.

Ładunek misji

SmallGEO umożliwia zabudowanie ładunku misji o masie 300 kg nawet do 650 kg i dostarczanie mu 3kW energii (baterie słoneczne zapewniają łącznie powyżej 6kW). Żywotność satelity jest szacowana na 15 lat. Cały satelita może osiągać masę pomiędzy 2500 kg a 3500 kg. Jest to zakres mniejszych satelitów telekomunikacyjnych umieszczanych obecnie na GEO. Z powodu dużej elastyczności projektu planuje się rozwój platformy. W ramach projektu ARTES-33 Electra w porozumieniu z SES planuje się opracować europejski w pełni elektryczny napęd dla satelitów geostacjonarnych, który będzie mógł być stosowany także w małych satelitach platformy SmallGEO.

Hispasat 36W-1, gdy dotrze na orbitę geostacjonarną będzie umieszczony na 36°W i będzie służyć społecznościom hiszpańskojęzycznym oraz portugalsko-języcznym na obszarze Ameryki i Europy, uwzględniając Wyspy Kanaryjskie. Aparat ma wymiary 3,7 m x 1,9 m x 2 m. Jest wyposażony w 20 transponderów pasma Ku (33 i 36MHz) oraz 3 transpondery pasma Ka (144MHz). Sam satelita ma masę 1700 kg, natomiast podczas startu będzie miał masę 3200 kg. Ma napęd hybrydowy, chemiczno-elektryczny. Za pomocą tradycyjnego napędu dotrze z pierwotnej orbity GTO na docelową GEO. Natomiast utrzymanie się w stałym punkcie na orbicie zapewni napęd elektryczny.



Do wyniesienia na orbitę transferową do geostacjonarnej będzie wykorzystana rakieta Sojuz-STB/Fregat-MT. Wykorzystuje ona zmodernizowany górny stopień z silnikiem RD-0124. Dla rakiety Sojuz w przypadku lotu na wysokie orbity (poza niską orbitę okołoziemską) wykorzystuje się dodatkowy stopień, w tym wypadku Fregat-MT na paliwo hipergoliczne. Ta sama konfiguracja posłużyła podczas wynoszenia par satelitów Galileo, z czego w 2014 roku odnotowano awarię skutkującą wyniesieniem ładunku na niewłaściwą orbitę. Jednak 5 ostatnich startów z Kourou zakończyły się sukcesem. W tej konfiguracji obliczeniowy udźwig Sojuz-STB/Fregat-MT wynosi 3250 kg na orbitę GTO. Sam satelita ma masę 3200 kg. Nieczęsto zdarzają się starty na granicy możliwości rakiety nośnej. Będzie to zatem pokaz możliwości rosyjskiej rakiety startującej z francuskiego (europejskiego?) kosmodromu niedaleko równika.

Kolejnym startem satelity z nowej platformy SmallGEO będzie europejski satelita przekazywania danych EDRS-C (European Data Relay Satellite C), który poleci na pokładzie Ariane 5 w październiku 2017 roku z nieznanym jeszcze współpasażerem. Natomiast drugim startem na 2017 rok jest lot Ariane 5 z dwoma satelitami telekomunikacyjnymi, aktualnie planowany na 14 lutego.

(ESA, PFA, OW)
http://kosmonauta.net/2017/01/smallgeo-opis/

[Orionid]

Airbus zapewnia komunikację satelitarną na potrzeby francuskiej administracji
BY HUBERT BARTKOWIAK ON 21 STYCZNIA 2017


Logotyp Airbus Defence & Space / Credit: Airbus D&S

Airbus otrzymał kontrakt na dostawę systemów komunikacji satelitarnej od UGAP.

Airbus Defence and Space otrzymał kontrakt na dostawę systemów komunikacji satelitarnej od UGAP, francuskiej agencji zamówień publicznych. Czteroletnia umowa obejmuje dostawy sprzętu oraz usług stacjonarnej i mobilnej komunikacji satelitarnej w pasmach częstotliwości Ku i Ka.
UGAP to jedyna francuska agencja zamówień publicznych, która obsługuje głównie rząd, samorządy i szpitale. Kontrakt przewiduje, że wszystkie publiczne służby techniczne będą używały prostego formularza zamówienia na sprzęt i usługi komunikacji satelitarnej na całym terytorium Francji.

Do użytkowników stacjonarnych i mobilnych (instalowanych w pojazdach, przyczepach lub kontenerach) stacji satelitarnych Airbus Defence and Space należy m.in. Dyrekcja Generalna Bezpieczeństwa Cywilnego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, brygady strażackie i ratunkowe, a także około czterdziestu francuskich departamentów.

Komunikacja satelitarna umożliwia transmisję głosu i danych w obszarach poza zasięgiem sieci komórkowych albo w sytuacjach, w których sieci te ulegną awarii wskutek katastrofy naturalnej lub będą mocno obciążone wskutek takich zdarzeń, jak ataki terrorystyczne lub międzynarodowe zawody sportowe.

(Airbus)
http://kosmonauta.net/2017/01/airbus-zapewnia-komunikacje-satelitarna-na-potrzeby-francuskiej-administracji/

[Orionid]

Niebawem początek dyskusji o budżecie kosmicznym UE na 2020-2027
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 22 STYCZNIA 2017


Horizon 2020 / Credits: Komisja Europejska

W najbliższych miesiącach rozpocznie się dyskusja na temat następnego budżetu kosmicznego UE na lata 2020-2027. W rozmowach prawdopodobnie zabraknie Wielkiej Brytanii.

Plany budżetowe Unii Europejskiej (UE) są ustalane pomiędzy państwami członkowskimi na kilka lat. Częścią tego wspólnego budżetu są wydatki na badania i rozwój, w tym również na sektor kosmiczny. Do 2020 roku trwa program na projekty badawczo-rozwojowe o nazwie „Horyzont 2020” o łącznej wartości około 77 miliardów dolarów. Jego poprzednikiem był Siódmy Program Ramowy FP7.

Zanim zakończy się Horyzont 2020, rozpoczną się rozmowy dotyczące kolejnego budżetu UE oraz zasad finansowania programów badawczo-rozwojowych. Po dyskusjach nadejdzie czas na negocjacje pomiędzy państwami członkowskimi UE odnośnie wielkości nakładów. Wstępnie przewiduje się, że następca Horyzontu 2020 będzie mieć podobną lub większą wartość nakładów. Pierwsze dyskusje powinny nastąpić jeszcze w 2017 roku, natomiast początek negocjacji powinien nastąpić w 2018 roku.

Wiele wskazuje na to, że następca Horyzontu 2020 może napotkać poważne problemy zarówno od strony politycznej, jak i finansowej. W wyniku Brexitu” w perspektywie kilku lat Unię opuści Wielka Brytania„. W konsekwencji, jedno z najważniejszych źródeł finansowania nie będzie częścią w następnym po Horyzoncie 2020 programie (w pewnej części lub nawet całości). Oznacza to, że pozostałe państwa UE będą musiały znaleźć dodatkowe fundusze na prace badawczo-rozwojowe, co w obecnej sytuacji ekonomicznej Europy może być dużym problemem.

Brak uczestnictwa Wielkiej Brytanii w rozmowach dotyczących Horyzontu 2020 oznacza, że to państwo będzie miało mniejsze możliwości decyzyjne odnośnie rozwoju europejskich systemów satelitarnych i technologii kosmicznych. Ma to duże znaczenie w przypadku dwóch flagowych europejskich programów: Copernicus i Galileo. Oba programy są współtworzone i nadzorowane wraz z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), niezależnej od UE, z której Wielka Brytania się nie wycofuje.


Wielka Brytania widziana z orbity / Credits - NASA

W latach 2020-2027 można się spodziewać m.in. prac nad rozwojem technologii dla następnych satelitów Galileo i Copernicus. Rozpoczną się również prace nad technologiami małych satelitów (np. lot w formacji), aplikacjami danych satelitarnych oraz wdrażaniu nowych technologii telekomunikacyjnych. Są to technologie będące w kręgu zainteresowań również państw spoza Unii i Europy. Mowa tu m.in. o USA, Chinach, Japonii, Indiach oraz dużej grupie państw, które w najbliższych kilkunastu latach powinny rozpocząć własne programy kosmiczne.

W tej sytuacji mniejsza ilość dostępnych funduszy w UE może oznaczać większe ryzyko utracenia przewagi technologicznej. Brak uczestnictwa Wielkiej Brytanii w następcy programu Horyzont 2020 z dużym prawdopodobieństwem negatywnie wpłynie na sektor kosmiczny w tym państwie. Dotychczas kraj ten był jednym z największych beneficjentów europejskich programów badawczo-rozwojowych, co pozwoliło na wytworzenie dużej ilości nowoczesnych technologii. W najbliższych latach ta sytuacja może szybko się zmienić.

http://kosmonauta.net/2017/01/niebawem-poczatek-dyskusji-o-budzecie-kosmicznym-ue-na-2020-2027/#prettyPhoto

[perian]

http://kosmonauta.net/2017/01/smallgeo-opis/

Taka ciekawostka:
http://www.space24.pl/531545,opoznienia-satelitow-smallgeo-ohb-dazy-do-przyspieszenia-produkcji

[Orionid]

Baltic Challenge – kosmiczne wyzwanie dla Bałtyku
BY REDAKCJA ON 27 STYCZNIA 2017



Europejska Fundacja Kosmiczna rozpoczyna nowy projekt o nazwie Baltic Challenge. Inicjatywa ukierunkowana jest na wykorzystanie technologii robotycznych i satelitarnych do walki z ogromnym zanieczyszczeniem Morza Bałtyckiego, które zaczyna realnie zagrażać także zdrowiu.

W badaniach przestrzeni pozaziemskiej osiągnięto znacznie więcej niż w poznawaniu środowiska morskiego. Głębiny kryją bowiem wciąż wiele tajemnic, w tym nieodkrytych gatunków fauny i flory oraz bogactw naturalnych. Ich identyfikacja i poznawanie jest nie tylko wyzwaniem technicznym, ale też wartością cywilizacyjną, pozwalającą na wzbogacenie wiedzy o planecie Ziemi oraz dającą nowe szanse gospodarce ogólnoświatowej. Problemem, na który chce zwrócić uwagę Fundacja jest ogromne zanieczyszczenie wód Morza Bałtyckiego ściekami rolniczymi, przemysłowymi i komunalnymi, które spowodowało, że Bałtyk stał się jednym z najbardziej zanieczyszczonych mórz na świecie.
Drugim ogromnym problemem Bałtyku, traktowanym po 2000 roku jako bomba ekologiczna, są zatopione w morzu przez aliantów po II Wojnie Światowej środki bojowe – miny i bomby, a przede wszystkim broń chemiczna (gazy bojowe typu iperyt czy tabun, a także inne zawierające m.in. arsen), których ilość szacuje się na ponad 60 tys. ton. Eksperci oceniają, że uwolnienie kilkunastu procent tych substancji może spowodować, że Bałtyk na kilkaset lat stanie się „morzem martwym”. Z założenia pojemniki z bronią chemiczną miały przetrwać 150-200 lat. Niestety proces degradacji już się rozpoczął. W ciągu ostatnich 20 lat doszło do ponad 120 wypadków, których ofiarami byli głównie rybacy poparzeni gazem musztardowym. Zanotowano równie ponad 100 wypadków plażowiczów głównie w rejonie wyspy Uznam.

„Niezbadane wody i dno Bałtyku, problemy z ich czystością i niebezpieczeństwo skażenia, jak również ograniczone zasoby wodne Polski zainspirowały nas do zajęcia się długofalowym projektem, którego celem jest wskazanie kierunków wykorzystania nowoczesnych technologii kosmicznych i robotycznych w działaniach na rzecz badań i eksploatacji środowiska wodnego.” mówi Maciej W. Iwankiewicz, Członek Zarządu Fundacji.

Połączenie obserwacji satelitarnych oraz prowadzonych przez drony latające z pracą dronów pływających oraz poruszających się w obszarze przydennym, a także zastosowanie technologii informatycznych do gromadzenia oraz przetwarzania dużych ilości danych cyfrowych, służących obrazowaniu przestrzennemu środowiska wodnego, pozwoliłoby nie tylko monitorować stan i przepływ wody, w tym wszelkich zanieczyszczeń w przestrzeni morskiej i wód śródlądowych, ale także pozwoliłyby na efektywne zarządzanie zasobami wodnymi, w szczególności w Polsce.

W planach Europejskiej Fundacji Kosmicznej jest szereg inicjatyw międzynarodowych. Planowany w połowie czerwca w Gdańsku kongres pod nazwą Baltic SUMMIT 2017, na który zapraszani są przedstawiciele świata polityki, biznesu i nauki z krajów nadbałtyckich ma na celu omówienie problemów Morza Bałtyckiego oraz technologii kosmicznych i robotycznych, wspierających ich rozwiązywanie. Kongres połączony będzie z przeglądem-konkursem rozwiązań satelitarnych, dronów i robotów podwodnych, umożliwiających eksplorację i eksploatację środowiska wodnego, a także warsztatami dla firm zainteresowanych tematyką.

Odrębną kwestią, która zainteresowała ekspertów z Europejskiej Fundacji Kosmicznej, są także zasoby wodne Polski, gdyż wbrew powszechnej opinii Polska jest krajem bardzo ubogim w wodę. Na mieszkańca rocznie przypada ok. 1600 m3 (1,6 mln litrów), podczas gdy w większości krajów europejskich zasoby wód słodkich kształtują się na poziomie ok. 5000 m3 (5 mln litrów). To efekt nie tylko mało korzystnego położenia geoklimatycznego, ale także błędów i zaniedbań w gospodarce wodnej. Dodatkową trudność gospodarczą sprawia fakt, że w Polsce zaledwie 30% rzek i jezior ma bardzo dobry i dobry stan ekologiczny, natomiast pozostałe wody są umiarkowanej, złej lub bardzo złej jakości. Zanieczyszczone są one głównie odpadami organicznymi oraz biogenami (azot i fosfor), pochodzącymi z nawozów rolniczych, a także ściekami przemysłowymi i komunalnymi.

Bieżące informacje na temat projektu Baltic Challenge oraz wydarzenia Baltic SUMMIT 2017 znajdują się na stronie internetowej: www.balticchallenge.eu.

(EFK)
http://kosmonauta.net/2017/01/baltic-challenge-kosmiczne-wyzwanie-dla-baltyku/#prettyPhoto
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,412891,kosmiczno-robotyczna-pomoc-dla-baltyku.html

[Orionid]

Inauguracja Greckiej Agencji Kosmicznej
BY IGA ZACHER ON 3 LUTEGO 2017


Półwysep Peloponeski z orbity - zdjęcie wykonane przez astronautę Tima Peake z ISS w 2016 roku / Credits - ESA, Tim Peake

Grecki Minister Telekomunikacji i Polityki Cyfrowej ogłosił powstanie pierwszej Greckiej Agencji Kosmicznej.

Agencja będzie spółką publiczną  o nazwie National Center for Space Applications (grecki skrót – EKDE), której zadaniem będzie „nadrobienie ogromnego deficytu kraju w tej dziedzinie” –powiedział Nikos Pappas, grecki Minister Telekomunikacji i Polityki Cyfrowej.

„Uruchomienie w tym roku greckiego satelity Hellas otworzy ważne komercyjne możliwości, które będą rozwijane poprzez politykę kosmiczną agencji zgodnie z europejskimi zasadami” – ogłoszono w komunikacie.

Według resortu, Grecka Agencja Kosmiczna, będzie miała prawo do dzierżawy nadajników, które nie są wykorzystywane przez państwo greckie, a będą mogły pełnić rolę pośrednika miedzy greckimi a międzynarodowymi ośrodkami w obszarach komercyjnych, naukowych jak i wojskowych.

Agencja zamierza także eksplorować kosmiczną technologię w celu zwiększenia bezpieczeństwa obywateli, poprzez rozwijanie aplikacji służących do monitoringu środowiska, ochrony przeciwpożarowej, czy monitoringu nielegalnych zabudowań.

„Grecja jest jednym z niewielu europejskich krajów, które wciąż nie posiadają podmiotu, który w celach komercyjnych i naukowych wykorzystywałby swoje prawa i korzystał z badań naukowych oraz źródeł dostarczanych przez Europejską Agencję Kosmiczną”- dodał Nikos Pappas.

(I-d)
http://kosmonauta.net/2017/02/inauguracja-greckiej-agencji-kosmicznej/#prettyPhoto

[Orionid]

Wydaje mi się , że jeszcze za wcześnie mówić o kosmicznym ochłodzeniu stosunków między USA a Europą.
Od dawna przecież trwa proces uniezależniania się Europy od USA.

Na razie nie nastąpiło wycofanie się ze wspólnie realizowanych projektów, ani zapowiedź takich kroków.
Natomiast w Europie zdaje się obserwować  niepewność co do przyszłości obecnej polityki amerykańskiej administracji.
 
Jeśli jednak w USA zostanie zintensyfikowany kurs na Księżyc , to czy NASA będzie odrzucała europejski udział ?

Kosmiczne ochłodzenie pomiędzy USA a Europą
BY REDAKCJA ON 4 LUTEGO 2017

http://kosmonauta.net/2017/02/kosmiczne-ochlodzenie-pomiedzy-usa-a-europa/

[kanarkusmaximus]

W kwestiach eksploracyjnych - pewnie nie. Jest jednak wyraźne widoczna różnica w tym "naziemnym" sektorze kosmicznym - niezależności w sferze nawigacyjnej, telekom czy obserwacji Ziemi. Chyba też coś o tym było w przeciekach z amerykańskich tajnych depesz, ale sam jeszcze tego nie wyklikałem.

[JSz]

Jeśli idzie o program załogowy, to pewno udział Europy będzie w nim zaznaczony. M.in. ESA ma być jednym z wykonawców modułu napędowego do stacji cis-lunar. Chyba że nowa administracja zupełnie wywróci priorytety, ale o takiej sytuacji to i tak nie ma co gdybać, gdyż wówczas nic nie będzie wiadomo.

[Orionid]

Airbus zapewnia łączność dla unijnych misji w Mali, Nigrze i Somalii
BY HUBERT BARTKOWIAK ON 4 LUTEGO 2017


Stacja łączności satelitarnej dostarczona przez Airbus D&S dla Unijnej misji w Afryce / Credit: Airbus D&S

Airbus zapewnia komunikację satelitarną na potrzeby unijnych misji bezpieczeństwa w Mali, Nigrze i Somalii.

Airbus Defence and Space dostarcza systemy komunikacji satelitarnej na potrzeby unijnych misji szkoleń wojskowych w Somalii (EUTM Somalia) oraz cywilnych misji budowania potencjału EUCAP (European Union Capacity-Building Mission) Sahel Niger i EUCAP Sahel Mali.

Usługa stanowi część ramowego kontraktu EU SatCom Market, który Europejska Agencja Obrony niedawno przyznała firmie. Misje prowadzone w imieniu Unii Europejskiej wspierają starania lokalnych rządów o zwiększenie stabilności kraju oraz bezpieczeństwa obywateli.

Zespoły AD&S wdrożyły systemy komunikacji satelitarnej między Europą a Somalią, Nigrem i Mali, a także mobilne telefony satelitarne do łączności na terytorium Mali i Nigru.

AD&S dostarcza usługi komunikacji satelitarnej na rzecz Europejskiej Agencji Obrony (EDA) od 2012. Niedawno organizacja odnowiła kontrakt ramowy na kolejne cztery lata, aby spełnić wymogi unijnych misji wojskowych i cywilnych. Nowy kontrakt EU SatCom Market obejmuje usługi wojskowej komunikacji satelitarnej w pasmach X i UHF, oprócz usług komercyjnych w pasmach C, Ku, Ka i L.

Umowa EU SatCom Market umożliwia krajom członkowskim UE konsolidację wymagań oraz nabywanie usług satelitarnych w skoordynowany sposób, co zapewnia bardziej ekonomiczny i niezawodny dostęp do komunikacji satelitarnej. W projekcie bierze udział około dwudziestu europejskich ministerstw obrony i organizacji unijnych, które zyskują dostęp do rozwiązań i usług łączności satelitarnej na całym świecie.

Komunikacja satelitarna ma kluczowe znaczenie dla łączenia centrów dowodzenia, a także narzędzi wywiadu, nadzoru i rozpoznania (ISR). Systemy o wysokiej przepustowości, na przykład coraz częściej wykorzystywane na polu walki zdalnie sterowane systemy lotnicze (RPAS), wymagają intensywnej komunikacji satelitarnej do sterowania oraz transmisji danych gromadzonych przez czujniki.

(Airbus)
http://kosmonauta.net/2017/02/airbus-zapewnia-lacznosc-dla-unijnych-misji-w-mali-nigrze-i-somalii/#prettyPhoto

[Orionid]

Trwa nabór do Letniej Szkoły ESA
BY IGA ZACHER ON 9 LUTEGO 2017


Wioska Alpbach, gdzie odbywa się Letnia Szkoła ESA/ Źródło: Wikipedia

Trwa nabór na 41. edycję Letniej Szkoły organizowanej przez ESA w Alpbach.

Europejska Agencja Kosmiczna we współpracy z Austriacką Agencją Kosmiczną i Lotniczą organizują 41. edycję Letniej Szkoły w  Alpbach. Aktualnie prowadzony jest nabór (60) studentów wyższych uczelni z fakultetów naukowych i inżynierskich oraz absolwentów uczelni wyższych powyższych specjalności na zajęcia naukowo-stażowe “Dust in the Universe”.
Do uczestnictwa w naborze uprawnieni są obywatele krajów członkowskich Europejskiej Agencji Kosmicznej. Kandydaci krajów : Bułgaria, Cypr, Czechy, Estonia, Grecja, Węgry, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Malta, Polska, Portugalia, Słowenia, Słowacja, Rumunia mogą ubiegać się o stypendium/dofinansowanie kosztów uczestnictwa. Zajęcia będą realizowane w dniach 18-27 lipca 2017 r.

Aplikacje składać można do 31 marca 2017 r.

Szczegółowe informacje odnośnie warunków uczestnictwa, możliwego dofinansowania oraz programu dostępne są na stronie www.summerschoolalpbach.at

http://kosmonauta.net/2017/02/letnia-szkola-esa-w-roku-2017/#prettyPhoto

[Orionid]

Dalsze prace nad europejską strategią kosmiczną
BY REDAKCJA ON 14 LUTEGO 2017


Państwa UE - stan na 2016 rok / Credits - wikipedia commons

Trwają prace nad europejską strategią kosmiczną, która stawia na większą niezależność Europy względem innych potęg kosmicznych.

Unia Europejska (UE) od kilku lat realizuje własny program kosmiczny, oparty m.in. o konstelację satelitów Galileo (nawigacja satelitarna), program Copernicus (satelity Sentinel, wykonujące obserwacje Ziemi) i programy badawczo-rozwojowe (aktualny to „Horyzont 2020”). Działania UE są częściowo związane z aktywnością Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), Europejskiej Agencji Obrony (EDA) czy organizacji Europejskiej Organizacji Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (EUMETSAT).

Pod koniec października 2016 przedstawiono główne punkty nowej strategii kosmicznej UE. Ta strategia opiera się na kilku założeniach, w tym większej autonomii Europy w sektorze kosmicznym, wzmocnieniu roli w aspekcie globalnym oraz większej efektywności prac wewnątrz UE. Był to jeden z pierwszych kroków ku scementowaniu wymagań oraz określeniu roli UE w rozwoju europejskiego sektora kosmicznego.

Dziewiątego lutego opublikowano dokument Rady Europejskiej z wnioskami dotyczącymi tej strategii. Dokument zawiera 27 wniosków dotyczących zagadnień takich jak wpływ tej branży na gospodarkę Europy, autonomia Europy w dostępie do kosmosu i danych z orbity oraz ogólnej efektywności sektora kosmicznego. Rada uważa, że Komisja Europejska powinna być „głównym klientem instytucjonalnym” dla europejskich produktów, takich jak loty rakiet czy dane satelitarne. Przykładem może być potrzeba budowy europejskiego satelity telekomunikacyjnego „GovSatCom” dla użytkowników wojskowych i rządowych albo szerszy dostęp do danych z europejskich konstelacji Galileo i Copernicus.

Pojawiają się jednak głosy krytyki odnośnie tego dokumentu. Przede wszystkim w najbliższych latach istnieje ryzyko braku odpowiedniego poziomu nakładów na finansowanie nowych inicjatyw np. GovSatCom. Ponadto, rozpoczyna się proces Brexitu, który również wpłynie na wielkość dostępnych nakładów na projekty z sektora kosmicznego. Należy jednak zauważyć, że nie wszystkie koncepcje wymagają znaczących nakładów finansowych – niektóre z pewnością będzie można realizować w ostatnich latach programu „Horyzont 2020” oraz za pomocą następnych programów.

Ten dokument jest częściową odpowiedzią na wynik Rady Ministerialnej ESA, która odbyła się na początku grudnia 2016 w Szwajcarii. Relacje pomiędzy ESA a UE wciąż nie są do końca doprecyzowane, jednak wyraźnie widać zainteresowanie obu stron w tej kwestii.

(SIR, EC)
http://kosmonauta.net/2017/02/dalsze-prace-nad-europejska-strategia-kosmiczna/#prettyPhoto

[Orionid]

Szwedzki napęd elektryczny dla satelity Electra
WTOREK, 14 LUTEGO 2017, 12:23


Satelita zbudowany w oparciu o platformę SmallGEO w wersji Electra. Ilustracja: OHB

Firma OHB mocno angażuje się w produkcję platformy dla niewielkich satelitów geostacjonarnych SmallGEO. W jednym z wariantów urządzenie będzie dostępne z napędem wyłącznie elektrycznym. Silnik dla niego zbuduje szwedzka filia koncernu z Bremy.

Koncepcja SmallGEO powstała w Europie w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, z niemieckim OHB jak głównym wykonawcą. Platforma SmallGEO ma służyć przede wszystkim transmisji sygnału telewizyjnego, ale może także być wykorzystywana do zapewniania dostępu do internetu czy przekazywania sygnału telefonii komórkowej. Stworzono ją w ramach programu ARTES (Advanced Research in Telecommunications Systems). To długofalowy projekt Europejskiej Agencji Kosmicznej na rzecz zwiększenia produkcji europejskich satelitów telekomunikacyjnych. W przedsięwzięcie zaangażowana jest również Niemiecka Agencja Kosmiczna (DLR).

SmallGEO to rozwiązanie przeznaczone do montowania ładunków użytecznych o masie od 300 do nawet 650 kg. Okres eksploatacji satelity ma sięgać 15 lat. Energię elektryczną zapewniają mu baterie słoneczne. Cały satelita może osiągać masę do 3500 kg, co lokuje tego typu urządzenie w segmencie mniejszych satelitów komunikacyjnych umieszczanych na orbicie geostacjonarnej.

Komercyjny klient, który decyduje się zamówić satelitę zbudowanego w oparciu o platformę SmallGEO ma do wyboru trzy warianty napędu: tradycjny chemiczny, hybrydowy lub wyłącznie elektryczny. Trzeci z tych wariantów jest tworzony pod nazwą „Electra”.

Zadanie zbudowana mechanizmu napędowego dla Electry, jak również stworzenia oprogramowania odpowiedzialnego za położenie satelity przypadło w udziale firmie OHB Sweden – szwedzkiemu oddziałowi niemieckiej grupy OHB System AG. Dzięki zastosowaniu wyłącznie silników elektrycznych projektanci liczą na istotne zminiejszenie masy satelity, który będzie zabierał na pokład wyraźnie mniejszą ilość paliwa (którym w tym przypadku jest ksenon). Te oszczędności pozwolą klientowi, który wybierze wariant Electra, na zamontowanie na satelicie znacząco większego ładunku użytecznego niż miałoby to miejsce w przypadu tradycyjnego napędu chemicznego. Zwiększy się także poziom dostępnej dla użytkownika satelity energii elektrycznej, zdolność wykonywania manewrów korygujących orbitę urządzenia oraz potencjalny czas jego eksploatacji na orbicie.

Przy tworzeniu mechanizmu napędu elektrycznego dla platformy SmallGEO OHB Sweden współpracuje z wieloma europejskimi partnerami: 440-litrowy zbiornik na ksenon ma dostarczyć MT Aerospace AG z Augsburga, wysokiej jakości elektronikę belgijski oddział Thalesa, zaś 5-kW silnik elektryczny SNECMA/SAFRAN z Francji. Ważne elementy konstrukcyjne wyprodukuje również przedsiębiorstwo RUAG Austria.

Platforma SmallGEO w wersji Electra ma zapewnić koncernowi OHB mocną pozycje w segmencie dostawców satelitów telekomunikacyjnych. Kontrakt dla OHB Sweden na budowę wspomnianych podzespołów dla takiego satelity opiewa na 28,8 mln euro. Pierwszy egzemplarz urządzenia w wariancie Electra powstaje dla operatora satelitarnego SES. Koncepcja Electry wpisuje się w politykę ESA na rzecz czystej przestrzeni kosmicznej.

Czytaj też: Opóźnienia satelitów SmallGEO. OHB dąży do przyśpieszenia produkcji

http://www.space24.pl/547027,szwedzki-naped-elektryczny-dla-satelity-electra
http://www.ohb.de/press-releases-details/new-type-of-propulsion-system-for-smallgeo-electra-variant.html