Załogowy pojazd JAXA

[Maquis]

Data pierwotnej publikacji - 16/01/2009

Hmm, ciekawostka

Pojawiła się nowa koncepcja JAXA, w której jest mowa o czteroosobowym pojeździe orbitalnym wynoszonym na orbitę za pomocą rakiety H-IIB, o której zapewne już całkiem niedługo usłyszymy.

Budowa jest mniej więcej taka, jak można by oczekiwać - cztery elementy - system ratunkowy, kapsuła powrotna, moduł napędowy i orbitalny (coś nieco podobnego do Soyuza). Pierwszy lot załogowy miałby się odbyć w 2025 roku.



Sam pojazd miałby mieć łączną masę 16,800 kg (zakładam, że to masa startowa), mieć średnicę około czterech metrów i w dużej części ma korzystać z systemów pochodzących z pojazdu HTV, nad którym obecnie trwają prace. Przede wszystkim mowa tu o systemach napędowych oraz module orbitalnym.



Ciekawą koncepcją jest brak systemów podtrzymywania życia (w każdym razie działających przez dłuższy czas) w module powrotnym, dzięki czemu może być on mniejszy. Na orbicie moduł ten będzie polegał na systemie zamontowanym w module orbitalnym.

System ratunkowy prawdopodobnie będzie wymagał podobnych stabilizatorów kratownicowych jakie stosuje się w przypadku Sojuza czy też Shenzhou.

Jedną z ciekawostek jest 'obrotowy' system, który ma odwracać kapsułę o 180 stopni, tak aby mogła zadokować do modułu orbitalnego. System ten byłby niejako wymuszony przez odpowiednie ustawienie kapsuły przed startem.

Ciekawy projekt prawda?

Więcej: http://www.flightglobal.com/blogs/hyperbola/2009/01/pictures-jaxas-h-iib-launched.html


P.S. Jednego nie rozumiem - skoro kapsuła jest bezpośrednio pod LAS, to nie można odstrzelić jej samej bez reszty modułów? LAS mógłby być wtedy mniejszy i lżejszy

[Matias]

Warto dorzucić rozwinięcie napisane przeze mnie 3 maja w tym roku.

Podrzucam ten dość już stary artykuł (ze stycznia), ale to na razie tylko szkice planów załogowych eskapad na orbitę Japończyków

Statek ten w zamierzeniu ma przewozić 4 osoby. Schemat główny widoczny wyżej w poście Maquisa.

Zaprojektowanie tej koncepcji zostało zrealizowane przez agencję JAXA (dokładnie Tsukuba Space Center). W pomyśle wykorzystują rakietę H-IIB korporacji Mitsubishi Heavy Industries. Architektura składa się z czterech elementów:
- systemu ucieczkowego LES (Launch Escape System) (masa - 3000 kg)
- kapsuły powrotnej MRM (Manned Re-entry Module) (masa - 5000 kg)
- modułu orbitalnego OHM (Orbital Habitation Module) (masa - 5000 kg)
- modułu technicznego-napędowego PM (Propulsion Module) (ma mieć masę 3800 kg już z wliczonym paliwem)

Statek ma ważyć 16800 kilogramów przy szerokości 4 metrów. Przedziały PM oraz OHM zostaną zbudowane na podstawie doświadczenia (oraz hardware'u) nabytego przy konstrukcji japońskiego transportowego statku HTV. Elementy, które zostaną zapożyczone do zbudowania wyżej wspominanych modułów to np. silniki, sieć elektryczna, awionika oraz system podtrzymywania życia ECLSS (nie byłem pewny czy takowy już stworzyli, ta informacja mnie pozytywnie zaskoczyła! , czyli Environmental Control and Life Support Systems. System ten będzie zapewniał także odpowiednie warunki dla ludzi w module MRM podczas lotu (na orbicie) co pozwoli skutecznie pomniejszyć także wymagany system podtrzymywania życia w kapsule powrotnej MRM.

JAXA w 1994 roku testowała już technologię z kapsułą powrotną (też nie wiedziałem! - Orbital Re-Entry Flight Experiment. Wyniki tego eksperymentu mogą znacząco przyspieszyć fazę projektowania kapsuły MRM dla japońskich astronautów (chińczycy to taikonauci, a japończycy? ). Nie został jeszcze jasno określony finalny kształt kapsuły, chociaż oczekiwane parametry są już oczywiście znane (współczynnik lift/drag na poziomie 0.4). Swego rodzaju wizja artystyczna MRM w załączniku pierwszym.

Co do systemu LES to istotnym jest fakt, że w razie takiej potrzeby musi zdołać odciągnąć kapsułę MRM od rakiety, ale podczas normalnego przebiegu lotu, już na orbicie, będzie wymagany manewr 'wycofania i obrócenia kapsuły' w celu jej podłączenia do modułu orbitalnego OHM. Japończycy wymyślili tutaj jakiś interesujący system 'przełożenia' kapsuły (oparty na jakichś szynach) bez potrzeby żadnej separacji elementów całej architektury (w przeciwieństwie do tego co np. robiono w programie Apollo). Po wszystkich manewrach statek będzie wyglądał tak jak w załączniku drugim i załoga będzie mogła się swobodnie poruszać pomiędzy kapsułą MRM, a modułem orbitalnym OHM - załącznik trzeci.

JAXA planuje na samym początku wykonać 4 loty demonstracyjne, dwa bezzałogowe i dwa załogowe. Pierwszy lot zademonstruje sprawność kapsuły powrotnej MRM, w drugim przetestowany zostanie system LES. Trzeci lot, już załogowy, pokaże jak cały statek będzie działał na orbicie już z załogą. Czwarty lot ma już być pełną misją.
W pierwszych dwóch lotach Japończycy mogą użyć rakiety H-IIA, potem w załogowych już tylko H-IIB.

Jest to plan, który ma być zrealizowany do 2025. Opiera się jak na razie tylko na lotach LEO.

[JSz]

W temacie u nas cicho - ale tego należałoby oczekiwać, bo nie wygląda na to, by Japonia chciała gonić Chiny czy dotrzymywać kroku Indiom w jeśli idzie o kapsułę załogową. Japońska Agencja Kosmiczna JAXA idzie w kierunku bazowania na współpracy z NASA: mają swój moduł Kibo na ISS (nawiasem mówiąc, o wiele pokaźniejszy niż europejski Columbus), biorą udział w zaopatrywaniu stacji, itd.

Co prawda pojawiły się pogłoski, że JAXA zamierza rozwinąć HTV do wersji z kapsułą powrotną, czyli HTV-R. W związku z tym pojawiły się od razu pogłoski, że na tej bazie powstanie wersja załogowa. Ale sama JAXA o tym milczy.

Jedna z koncepcji HTV-R, najbardziej zbliżona do załogowej:


Ale Kuniaki Shiraki - jeden z dyrektorów wykonawczych JAXA na stronie Agencji pisze, że wprawdzie JAXA rozważa budowę własnej kapsuły, ale wiąże się to z wieloma problemami, i do decyzji czy przynajmniej wniosków dojdą dopiero w 2015 roku: "We are also considering building our own manned spacecraft in the future, but there are a lot of issues to resolve, including national policy and budget issues. JAXA wants to come to a conclusion on this by about 2015.". Strona była aktualizowana w lutym bieżącego roku. Zatem konkretów przez dobrych kilka lat nie ma co się spodziewać.

Na pociechę obrazek Kibo:

[JSz]

Minęły prawie dwa lata od ostatniego wpisu (akurat był on mój) w tym wątku, a tu sprawa odżyła. Mam nadzieję, że nie tylko medialnie, bo tym razem wypowiadają się na ten temat pracownicy JAXA.

Otóż Japonia chce zbudować własny statek załogowy do 2022 roku. Ma to być kapsuła albo wahadłowiec (zbliżony do Dream Chasera). Załoga: 3 os. + 400 kg cargo,



Kapsuła

- JAXA rozważa dwa warianty kapsuły: o masie 7 t. ze spadochronami, która lądowałaby na oceanie, oraz o masie 9 t ze spadochronami o większej sterowności, która mogłaby także lądować na lądzie.
- Mówi się też o dalszym rozwoju kapsuły tak, by mogła latać także poza LEO.
- Pierwszym krokiem będzie odzyskiwalna wersja transportowca HTV nazywana HTV-R.
- Budowa HTV-R ma rozpocząć się w przyszłym roku, a pierwszy lot w 2017.
- Kapsuła załogowa (jak i HTV-R) będzie mieć pojemność wnętrza 15 m³.
- Tylko pewne elementy wnętrza będą odzyskiwalne.

Nowa rakieta do lotów załogowych będzie nazywać się H-X. Ma ona wejść do użytku w 2012 2020 r., a jej głównym wykonawcą będzie Mitsubishi.

Wahadlowiec

- Prace nad mini-wahadłowcem będą prowadzone równolegle.
- Miałby masę 12 t, długość 18 m.
- Planuje się najpierw budowę mniejszych, suborbitalnych samolotów rakietowych, które miałyby zasięg 2 tys. km, następnie 10 tys. km.
- Potem dopiero będzie budowany wahadłowiec orbitalny.
- Będzie on typu VTHL (pionowy start), ale mówi się, że później będzie też HTHL.
- Przewiduje się jakieś testy za 5 lat.

Źródło: http://www.space.com/18198-japan-plans-manned-capsule-space-plane.html

[wini]

ciekawa informacja, trzymam za nich kciuki:)

[NilQ]

Nowa rakieta do lotów załogowych będzie nazywać się H-X. Ma ona wejść do użytku w 2012 r., a jej głównym wykonawcą będzie Mitsubishi.

Aż się zdziwiłem, że jeszcze w tym roku - w 2020 r.

Co do projektu, to plany zacne, jeszcze wyprzedzą SLS A najbardziej fascynuje mnie ten mini-wahadłowiec.

[JSz]

Aż się zdziwiłem, że jeszcze w tym roku - w 2020 r.

Ops! chodzi rzeczywiście o rok 2020. Sorry...

[velo]

Nieco linkow do planowanej rakiety H-X, ktora mialaby wynosic japonski statek zalogowy

http://www.b14643.de/Spacerockets_1/Japan/H-X/Description/Text.htm

i dalsze linki

http://archive.ists.or.jp/upload_pdf/2011-a-21.pdf - o programie
http://archive.ists.or.jp/upload_pdf/2009-a-04.pdf - o silniku
http://archive.ists.or.jp/upload_pdf/2011-a-07.pdf - wstepny design turbopompy

[JSz]

Najcięższa wersja w tych linkach to Heavy++, która wyniesie 23 t na LEO. Według obecnych standardów to jest "heavy", ale nie "++".