Autor Wątek: STS-134 Endeavour  (Przeczytany 367938 razy)

0 użytkowników i 2 Gości przegląda ten wątek.

Offline Sokole Oko

  • Mistrz Jedi
  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 2569
  • ...and lift off!
    • Polski AstroBloger
STS-134 Endeavour
« dnia: Lipiec 13, 2010, 19:54 »
STS-134 Endeavour
OSTATNIA MISJA PROMU KOSMICZNEGO ENDEAVOUR

Czas na wyjątkowy wątek i wyjątkowy lot. W przyszłym roku czeka nas zakończenie słynnego historycznego Programu Lotów Promów Kosmicznych STS. Niech więc będzie to temat, do którego niejednokrotnie będziemy powracać, by przypomnieć sobie nasze wspólne relacje, komentarze i wreszcie by przypomnieć sobie okres eksploatacji wahadłowców, potężnych maszyn wybudowanych przez człowieka, wywołujących wielkie emocje wśród miłośników astronautyki na całym świecie. Po 30 latach użytkowania promów kosmicznych, doszliśmy niechybnie do schyłku głośnego programu. Niejednokrotnie zdarzały się w czasie realizowania programu zdarzenia, których nikt nie miał w scenariuszu. Stracono dwa promy kosmiczne, a w nich 14 znakomitych astronautów. Nigdy wcześniej jednak człowiek nie stworzył drugiej podobnej maszyny, która jest zdolna do wynoszenia tak ogromnych partii materiałów i zaopatrzenia na orbitę. Pomimo wielu problemów w czasie trwania słynnego programu STS można chyba śmiało powiedzieć, że wahadłowce bardzo się zasłużyły. Temu ostatniemu, najmłodszemu z floty orbiterowi pozostała już tylko jedna, ostatnia misja. A zatem – zaczynamy! 8)

O MISJI
STS-134 (inne oznaczenie ULF6) będzie ostatnim lotem promu kosmicznego Endeavour na Międzynarodową Stację Kosmiczną ISS, a także przedostatnim w historii lotem* długiego programu lotów promów kosmicznych STS (Space Shuttle), zapoczątkowanego przez NASA 12 kwietnia 1981 roku przez prom Columbia. Do tej ważnej i niezwykle ekscytującej misji wyznaczono najmłodszy z floty – prom Endeavour. Będzie to jego 25. kosmiczna wyprawa, a także 36 lot STS do stacji kosmicznej. Będzie to również 134. lot w programie wahadłowców. W misji tej weźmie udział 6 astronautów. Lot ma potrwać 10 dni. Start nastąpi jak zwykle z Centrum Kosmicznego Kennedy'ego na Przylądku Canaveral, na Florydzie, ze stanowiska Launch Complex 39-A.



TROCHĘ HISTORII
Endeavour został wybudowany przez NASA w następstwie utraty promu Challenger w czasie misji STS-51L. Jego oznaczenie fabryczne to OV-105. Pierwszym jego lotem była misja STS-49, rozpoczęta 7 maja 1992 roku. Nazwę orbitera, po raz pierwszy w historii NASA wybrała dzięki ogólnokrajowemu plebiscytowi. Uczniowie szkół podstawowych i średnich mieli możliwość wytypowania nazwy dla wahadłowca z pośród innych nazw okrętów prowadzących działania naukowe. Po namyśle i drogą głosowania tak wybrano dla promu nazwę Endeavour.

W latach 2002-2006 Endeavour przeszedł przez szereg gruntowych modyfikacji OMM (Orbiter Major Modification), z których główne udoskonalenia to m.in.:

 - udoskonalenie mechanizmów sterujących kołem dziobowym,

 - sprawniejsze działanie systemów hydraulicznych, dzięki poprawionym zewnętrznym jednostkom zasilania,

 - polepszony system awioniki, który zawiera zaawansowane komputery ogólnego przeznaczenia, czy znany nam system śledzenia gwiazd (pot. szperacze gwiazd Tongue )

 - większy, 20-metrowy spadochron hamujący, pozwalający skrócić dystans toru lądowania promu o 500 metrów,

 - ogólne zmniejszenie wagi w celu powiększenia możliwości transportowych,

 - rekonstrukcja skrzydeł, umożliwiająca transportowanie cięższych ładunków.

Endeavour's Final Voyage



Budowa Endeavoura i jego wybrane misje


WAŻNIEJSZE WYPRAWY ENDEAVOURA
- 21 czerwca 1993 roku – STS-57 – Eksperymenty na Spacelab

- 2 grudnia 1993 roku – STS-61 / SM-1 – Pierwsza naprawa Kosmicznego Teleskopu Hubble'a

- 22 stycznia 1998 roku – STS-89 – Połączenie ze stacją kosmiczną Mir i dokonanie wymiany astronautów

- 4 grudnia 1998 roku – STS-88 – Początki budowy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

- 8 sierpnia 2007 roku – STS-118 – Pierwszy lot po pięcioletniej przerwie, pierwsza misja z zastosowaniem nowych modyfikacji konstrukcyjnych wahadłowca



ZAŁOGĘ MISJI STS-134 STANOWIĆ BĘDĄ:
MARK KELLYdowódca - astronauta NASA, urodzony 21 lutego 1964 roku w Orange, w stanie New Jersey. Do tej pory odbył on 3 loty na pokładzie wahadłowca. Zadebiutował w misji STS-108 (Endeavour), 5 grudnia 2001 roku. Jego drugim lotem była misja STS-121/RTF2, która była drugim lotem promu kosmicznego po katastrofie Columbii w 2003 roku. Poprzednio brał udział w locie wahadłowca Discovery w czasie realizacji misji STS-124.

GREGORY JOHNSONpilot - astronauta NASA, urodzony 12 maja 1962 roku w Upper Ruislip, w hrabstwie Middlesex, w Wielkiej Brytanii. Misja STS-134 będzie jego drugą kosmiczną wyprawą. Poprzednio wziął udział w misji STS-123, realizowanej także przez wahadłowiec Endeavour.

EDWARD FINCKEspecjalista misji – astronauta NASA, urodzony 14 marca 1967 roku w Pitsburghu w stanie Pensylwania. Uczestniczył do tej pory w lotach rosyjskich statków kosmicznych Sojuz (Sojuz TMA-4 oraz Sojuz TMA-13). Pomimo dwóch lotów na ISS, pierwszy raz znajdzie się na pokładzie wahadłowca. Astronauta o dużym doświadczeniu – zrealizował już 6 spacerów kosmicznych spędzając w otwartej przestrzeni kosmicznej 26 godzin 12 minut.

GREGORY CHAMITOFF specjalista misji – astronauta NASA, urodzony 6 sierpnia 1962 roku w Montrealu (Kanada). Będzie to jego drugi lot na orbitę – do tej pory poleciał na ISS wahadłowcem Discovery w czasie lotu STS-124. Podczas pożegnalnej misji Endeavoura weźmie udział w spacerze kosmicznym.

ANDREW FEUSTELspecjalista misji – astronauta NASA, urodzony 25 sierpnia 1965 roku w Lancaster, w stanie Pensylwania. Będzie to jego druga misja. Ostatnim razem znalazł się na pokładzie Atlantisa w czasie pamiętnej misji STS-125, która stanowiła ostatni lot serwisowy do Kosmicznego Teleskopu Hubble'a. W czasie STS-125 Feustel zrealizował 3 spacery kosmiczne, które łącznie trwały 20 godzin 50 minut. W czasie STS-134 będzie on drugim członkiem załogi wyznaczonym do spaceru kosmicznego.

ROBERTO VITTORIspecjalista misji – astronauta włoski, należący do korpusu astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA od 1998 roku. Urodził się 15 października 1965 roku w Viterbo we Włoszech. Zrealizował dotąd dwa loty – oba na pokładzie rosyjskich Sojuzów (Sojuz TMA-34 i Sojuz TMA-6). Ostatnia misja Endeavoura będzie jego trzecią kosmiczną wyprawą.
« Ostatnia zmiana: Kwiecień 30, 2011, 23:17 wysłana przez Sokole Oko »

Offline Sokole Oko

  • Mistrz Jedi
  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 2569
  • ...and lift off!
    • Polski AstroBloger
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #1 dnia: Lipiec 13, 2010, 20:02 »
CEL MISJI I ŁADUNEK

Misja STS-134 będzie jedną z najważniejszych misji realizowanych w ciągu minionych lat, przede wszystkim pod względem naukowym i doświadczalnym. Prom kosmiczny Endeavour ma za zadanie dotrzeć do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS. Załoga połączywszy się z orbitalnym domem na orbicie, dostarczy trzecią część modułu Express Logistics Carrier 3 (ELC-3). Pierwsze dwie części (ELC-1 i ELC-2) dostarczył prom Atlantis w czasie misji STS-129 (ELC-4 ma zostać dostarczona przez prom Discovery w locie STS-133). Pierwotnie kolejność dostarczania poszczególnych elementów ELC była inna, jednak w związku z opóźnieniami misji STS-134, ELC-3 zostanie dostarczony jako ostatni.  Moduły ELC to nic innego jak duże partie materiałów i części zapasowych dla Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W palecie ELC-3 znajdą się m.in.:

- Orbital Replacemet Units (ORU) – części zamienne, będące na tyle duże, iż mogą zostać dostarczone tylko przez wahadłowce. ORU zawierać będzie m.in. zbiornik gazowy utrzymujący wysokie ciśnienie wewnątrz (High Pressure Gas Tank – HPGT),

- zbiornik amoniaku (Amonia Tank Assembly ATA),

- manipulator specjalnego przeznaczenia (SPDM), który będzie głównie wykorzystywany przy pracach związanych z ORU

Platofrma ELC-3 zostanie wyciągnięta z ładowni Endeavoura manipulatorem SRMS. Następnie platforma ta zostanie przejęta przez ramię stacji kosmicznej SSRMS, po czym zostanie zainstalowana na konstrukcji ISS.


Ponadto Endeavour dostarczy jeden z najważniejszych ładunków – europejski eksperyment  AMS-02 (Alpha Magnetic Spectrometr). Eksperyment z dziedziny fizyki cząstek elementarnych, zaprojektowany z wbudowanym silnym magnesem przeznaczony będzie do badania ciemnej materii, antymaterii i ciemnej energii. Za sprawą jego działalności na orbicie możemy poznać kolejne i nieznane dotąd fakty dotyczące kosmologii. Jak wiadomo, ciemna materia i ciemna energia stanowią znaczną większość w całym Wszechświecie. Wszystko to co widzimy i znamy, jako gwiazdy, planety czy galaktyki to niespełna 5% całego Wszechświata. Pozostałe 95% to wspomniana ciemna materia, antymateria – słowem coś niezbadanego, ale od dawna fascynującego naukowców. Można bez wątpienia stwierdzić, że w ramach programu promów kosmicznych, AMS-02 to najważniejszy i najdroższy eksperyment astrofizyczny. Dzięki dogodnemu „położeniu” AMS-02 na orbicie (brak utrudniającej działanie AMS atmosfery), możemy poznawać coraz dokładniejsze informacje dotyczące pochodzenia Wszechświata i jego budowy. Ten magnetyczny spektrometr zbierać będzie informacje z samego źródła – niezliczonych galaktyk i gwiazd oddalonych o miliony lat świetlnych od naszej Drogi Mlecznej. Jego masa to niemal 8600 kg, a koszt wybudowania wyniósł ponad 1,5 miliarda amerykańskich dolarów. Zapewne nie na marne. Dzięki dostarczeniu AMS-02, Międzynarodowa Stacja Kosmiczna stanie się jeszcze prawdziwszym, zwłaszcza w praktyce, laboratorium kosmicznym, a jej znaczenie naukowe wzrośnie tym bardziej. Nie będzie więc chyba stwierdzeniem na wyrost, iż eksperyment AMS-02 to najważniejszy ładunek tej misji, czyniący ostatni lot Endeavoura bardzo wyjątkowym.



Prace i testy przy AMS-02 w Genevie


Jak wygląda AMS-02


AMS-02 po umieszczeniu na ISS (symulacja)


Miejsce docelowe AMS-02 na stacji ISS


AMS-02 - budowa


I tak, poszczególne elementy będą spełniać następujące zadania :

- Magnet (magnes) - ma za zadanie zakrzywianie torów słabych cząstek/antycząstek pochodzących z dalekiego kosmosu,

- Transition Radiator Director (TOR) - będzie identyfikować elektrony i pozytony słabego promieniowania kosmicznego,

- Time of Flight System (TOF) - system pomiaru czasu prędkości cząstek,

- Silickon Tracker (Tracker) - krzemowy detektor umożliwiać będzie ocenę kształtu trajektorii badanej cząstki, ponadto będzie oddzielać (rozróżniać) cząstki materii od antymaterii,

- Ring Imaging Cherenkov Detecto (RICH) - będzie mógł z olbrzymią precyzją określać prędkość promieniowania kosmicznego,

- Electromagnetic Calorimeter (ECAL) - określać będzie energię nadchodzących elektronów, pozytonów i promieniowania gamma,

- Anti-Coincidence Counter (ACC) - licznik, który umożliwi odrzucenie cząstek biegnących takimi trajektoriami, które mogłyby uniemożliwić dokonanie dokładnego pomiaru przy pomocy detektorów

- Tracker Alignement System (TAS) - kontrolować będzie stabilność detektora śladowego,

- Thermal Control System (TCS) - system, który będzie kontrolować temperaturę całego eksperymentu

- Star Tracker and GPS - określać będzie położenie i zorientowanie całego eksperymentu AMS-02 na ISS,

Animacja NASA (którą się pobawiłem  :P  ;) ) ukazująca sposób instalacji ELC-3 oraz AMS-02 na ISS


AMS-02 będzie eksperymentem czynnym non-stop - pracować on będzie 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu przez 365 dni w roku. Gromadzone dane przez 600 procesorów znajdujących się na AMS-02 wysyłane będą ze stacji kosmicznej na Ziemię, następnie poddane zostaną analizie naukowców z całego świata. Jego działanie pozwoli ponadto dowiedzieć się innych ważnych informacji z zakresu astronomii i astrofizyki - przede wszystkim tych dotyczących promieniowania gamma, budowy mikrokwazarów oraz potężnych i zapewne licznych czarnych dziur obecnych we Wszechświecie.

AMS-02 zostanie wyjęty z ładowni wahadłowca przy pomocy ramienia SRMS, następnie, podobnie jak w przypadku ELC-3, AMS przejmie ramię stacji SSRMS. Następnie AMS-02 zostanie zainstalowany na kratownicowej konstrukcji stacji kosmicznej, na segmencie S3. Przewiduje się, że AMS-02 działać będzie co najmniej do 2020 roku (w zależności od tego, jak potoczą się sprawy i decyzje związane z Międzynardową Stacją Kosmiczną ISS). Póki co nie planuje się sprowadzenia AMS-02 z powrotem na Ziemię.


Następnym ładunkiem jest zestaw eksperymentów i doświadczeń naukowych MISSE-8 dla astronautów stacji kosmicznej. Poprzedni zestaw (MISSE-7) zostanie zabrany z ISS z powrotem na Ziemię. MISSE-7 dostarczył na stację kosmiczną wahadłowiec Atlantis w misji STS-129. To nie wszystko – na dolnym pokładzie Endeavoura znajdzie się również GLACIER – moduł – zamrażarka (General Laboratory Active Cryogenic ISS Experiment Refrigerator). Gdy zostanie on dostarczony na ISS, dwa poprzednie takie moduły powrócą na Ziemię. Moduł ten będzie używany przede wszystkim do przechowywania w niskich temperaturach próbek i doświadczeń naukowych wykonywanych przez załogę stacji kosmicznej. Co ciekawe, GLACIER może być aktywowany i używany już na pokładzie wahadłowca, jeszcze przed przeniesieniem na ISS.



GLACIER


« Ostatnia zmiana: Lipiec 24, 2010, 14:50 wysłana przez Sokole Oko »

Offline Sokole Oko

  • Mistrz Jedi
  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 2569
  • ...and lift off!
    • Polski AstroBloger
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #2 dnia: Lipiec 13, 2010, 20:25 »
PRZYGOTOWANIA DO MISJI

Przygotowania do ostatniej misji Endeavoura rozpoczęły się na długo przed planowanym rozpoczęciem lotu. Na początku bieżącego roku astronauci przeszli specjalne szkolenie przygotowujące załogę do kolejnej misji na Międzynarodową Stację Kosmiczną ISS.

Dowódca misji STS-134, Mark Kelly w symulowanym locie w ramach ćwiczeń


Gregory Chamitof, specjalista misji, w czasie przygotowań w NBL (JSC w Houston)


Przygotowania modułu ELC-3 w Centrum Kosmicznym Kennedy'ego


Prace inżynierów przy ELC-3 w KSC


Ekipa techników pracująca nad AMS-02






EVA - SPACERY KOSMICZNE

Na dzień dzisiejszy wiemy, że na misję STS-134 składać się będą aż 4 spacery kosmiczne. W pierwszym z nich (EVA-1) wezmą udział astronauci Andrew Feustel i Gregory Chamitoff. Spacer ten zaplanowany jest na 5. dzień misji. Drugi spacer kosmiczny (EVA-2) poprowadzony będzie przez Andrewa Feustela i Edwarda Fincke - nastąpi on w 7. dniu misji. Trzecie wyjście poza pokład ISS przewidziane jest na 9. dzień lotu. W EVA-3 wezmą udział Edward Fincke i Gregory Chamitof. Niedawno do planu lotu wprowadzono czwarty spacer kosmiczny, jednak na razie nie wiadomo jeszcze kto weźmie w nim udział. (jakby nie patrzeć, do startu pozostało sporo czasu) Dodanie EVA-4 do harmonogramu misji STS-134 wiąże się z wydłużeniem całego lotu o dwa dodatkowe dni ;)



KIEDY ZACZYNAMY?

Pierwotnie misja STS-134 planowana była na lipiec 2010 roku. W związku jednak z dość poważnymi opóźnieniami w budowie i transporcie niezbędnego ładunku, jaki Endeavour ma dostarczyć na Międzynarodową Stację Kosmiczną, powstały spore opóźnienia planowanego rozpoczęcia lotu. Datę ostatniego w historii startu promu Endeavour pierwotnie wyznaczono na nie wcześniej niż 26 lutego. W pierwszych dniach grudnia doszło do poważnego opóźnienia misji poprzedzającej lot Endeavoura, w związku z czym start STS-134 także uległ przełożeniu. W chwili obecnej okienko startowe dla misji STS-134 otwiera się nie wcześniej niż pod koniec kwietnia. Obecnie po posiedzeniu FRR oficjalna pora startu to piątek, 29 kwietnia, godzina 21:47 czasu polskiego :)



Tyle na początek; wraz z pojawieniem się nowych informacji dotyczących tej misji, będę je na bieżąco dodawać do niniejszego wstępu, m.in. te o rozmieszczeniu ładunku i przydziale miejsc. Tymczasem miłego czytania ;)

PS. Wstęp podzieliłem na 3 części (cz. I - opis misji i załoga, cz. II - cel lotu i ładunek, cz. III - przygotowania do misji)



źródła:
AMS
Loty kosmiczne
Wikipedia
Wikimedia
NASA
« Ostatnia zmiana: Kwiecień 27, 2011, 15:58 wysłana przez Sokole Oko »

Offline Sokole Oko

  • Mistrz Jedi
  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 2569
  • ...and lift off!
    • Polski AstroBloger
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #3 dnia: Lipiec 13, 2010, 20:28 »
Spis Treści Wątku

Wstęp do misji STS-134 Endeavour:
1. Opis misji i załoga promu kosmicznego Endeavour
http://83.238.216.20/astro/index.php/topic,40.msg89.html#msg89
2. Cel misji i ładunek
http://83.238.216.20/astro/index.php/topic,40.msg95.html#msg95
3. Przygotowania do lotu
http://83.238.216.20/astro/index.php/topic,40.msg108.html#msg108

Przygotowania zestawu startowego
4. Zewnętrzny zbiornik na paliwo ciekłe ET-138 dociera do KSC
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg1385.html#msg1385
5. Początek prac nad pomocniczymi rakietami SRB w VAB
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg1580.html#msg1580

6. AMS-02 dociera do KSC
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg3979.html#msg3979
7. Łączenie zestawu startowego (Endeavour+SRB+ET)
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg14935.html#msg14935
8. Ostatni w historii rollout promu kosmicznego Endeavour (11.03.2011)
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg16417.html#msg16417

9. Skład załogi powiększa się kolejnego... ;)
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg17152.html#msg17152
10. Opóźnienie startu o 10 dni
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg17991.html#msg17991
11. Wydłużenie misji STS-134 o dodatkowy dzień
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg18608.html#msg18608
12. ...i powrót do pierwotnego planu misji :P
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg18746.html#msg18746
13. Publikacja Press Kit-u dla misji STS-134
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg19281.html#msg19281

Finałowe przygotowania do startu
14. Astronauci docierają do Centrum Kosmicznego Kennedy'ego
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg19439.html#msg19439
15. T -43 hours and counting - rozpoczęto oficjalne odliczanie do startu promu Endeavour :)
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg19465.html#msg19465
16. Tankowanie ET i pierwsza próba startu - scrub na minimum 72 godziny
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg19658.html#msg19658

Oficjalne odliczanie po raz drugi
17. Przygotowania do przybycia załogi
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg20543.html#msg20543
18. Astronauci ponownie docierają do KSC...
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg20576.html#msg20576
19. ...a oficjalny zegar ponownie rusza od T -43 hours :)
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg20598.html#msg20598
20. Konferencja L-2 Days
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg20610.html#msg20610
21. Finałowe odliczanie do startu Endeavoura
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg20660.html#msg20660
22. Endeavour, you have GO for Launch!
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg20705.html#msg20705

Misja STS-134 Endeavour
23. Flight Day 1 - Endeavour zaczyna ostatnią podróż do gwiazd :)
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg20740.html#msg20740
24. Flight Day 2 - skany poszycia termicznego
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg20840.html#msg20840
25. Flight Day 3 - ostatnie dokowanie Endeavoura do ISS
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg20944.html#msg20944
26. Flight Day 4 - instalacja AMS-02 - najdroższego eksperymentu naukowego w historii
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21076.html#msg21076
27. Flight Day 5 - pierwszy spacer kosmiczny EVA-1
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21144.html#msg21144
28. Flight Day 6 - szczegółowe inspekcji uszkodzonych płytek TPS i rozmowa astronautów z Ojcem Świętym
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21327.html#msg21327
29. Flight Day 7 - drugi spacer kosmiczny EVA-2
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21456.html#msg21456
30. Flight Day 8 - off-day dla załogi, rozmowa z włoskim prezydentem
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21540.html#msg21540
31. Flight Day 9 - lekkie prace na orbicie, przygotowania do trzeciego wyjścia poza pokład ISS
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21667.html#msg21667
32. Flight Day 10 - trzeci spacer kosmiczny EVA-3
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21713.html#msg21713
33. Flight Day 11 - ostatnia inspekcja osłony termicznej TPS
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21820.html#msg21820
34. Flight Day 12 - czwarty i ostatni spacer kosmiczny w historii programu STS ::)
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21854.html#msg21854
35. Flight Day 13 - ostatnie transfery i prace na ISS
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21905.html#msg21905
36. Flight Day 14 - pożegnanie załóg, zamknięcie włazów między promem, a stacją ISS
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21945.html#msg21945
37. Flight Day 15 - ostatnie odcumowanie promu Endeavour od stacji ISS
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg21977.html#msg21977
38. Flight Day 16 - przygotowanie do deorbitacji
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg22058.html#msg22058
Flight Day 17 - deorbitacja i ostatnie w historii lądowanie promu kosmicznego Endeavour, jednocześnie ostatnie lądowanie nocne w historii
39. Początek Flight Day 17
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg22101.html#msg22101
40. Zgoda na deorbitację
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg22126.html#msg22126
41. Wejście w atmosferę
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg22189.html#msg22189
42. We have Touchdown!
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg22260.html#msg22260
43. Załoga opuszcza pokład promu Endeavour
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg22336.html#msg22336
44. Transport promu Endeavour z SSLF do hangaru OPF-1
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg22364.html#msg22364
45. Endeavour, drugi w wahadłowiec po Discovery już w OPF-1
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg22378.html#msg22378
46. Konferencja Post-Lanidng
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg22387.html#msg22387
47. Wyniki historycznej sesji zdjęciowej ISS i Endeavoura opublikowane - pamieć pozostanie w nas!
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,40.msg22629.html#msg22629


Ciąg dalszy nastąpi... To be continued... Fortgesetzt werden... sal voortgaan om -po afrikańskiemu :P


(...)
« Ostatnia zmiana: Czerwiec 29, 2011, 13:21 wysłana przez Sokole Oko »

Polskie Forum Astronautyczne

Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #3 dnia: Lipiec 13, 2010, 20:28 »

Offline kanarkusmaximus

  • Administrator
  • *****
  • Wiadomości: 23210
  • Ja z tym nie mam nic wspólnego!
    • Kosmonauta.net
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #4 dnia: Lipiec 13, 2010, 20:40 »
Dzięki serdeczne za ten wstęp! :) Misja STS-134 będzie z pewnością jedną z najbardziej niecodziennych wypraw w kosmos.

Offline Matias

  • Moderator Globalny
  • *****
  • Wiadomości: 8007
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #5 dnia: Lipiec 14, 2010, 00:04 »
Chyba się nie powtórzę jeśli napiszę - świetny wstęp Hawk! ;D

Offline perian

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 1442
  • LOXem i ropą! ;)
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #6 dnia: Lipiec 19, 2010, 21:21 »
Warto odnotować, że prace w VAB postępują. Zbiornik zewnętrzny, który dotarł na Florydę:


jest już ustawiony pionowo:



i oczekuje na 2 SRB, których montaż rozpocznie się niedługo.

Offline Matias

  • Moderator Globalny
  • *****
  • Wiadomości: 8007
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #7 dnia: Lipiec 21, 2010, 11:21 »
Wini wspomniał już o zbiorniku ET, który dotarł do VAB, warto jednak wiedzieć, że jest to ostatni wyprodukowany przez fabrykę zbiornik dla programu STS. Z tej okazji miała miejsce specjalna ceremonia 'pożegnania' i odeskortowania zbiornika ET-138.

Filmik z ceremonii :



Parę zdjęć w załącznikach z collectspace. Zbiornik odeskortował zespół muzyczny Storyville Stompers, łącznie było jakieś kilkaset osób. Na drugim załączniku członek załogi STS-134 - Kelly.

"Po zakończeniu ceremonii, tradycyjny nowoorleański zespół brass brand'owy wraz z setkami osób, pośród których byli oczywiście pracownicy, odeskortowali ostatni zbiornik ET-138 na jego drodze z fabryki do Portu Michoud. Wypłynięcie w sześciodniową, wynoszącą niecałe 1500 kilometrów podróż, zbiornik ET-138 na barce Pegasus wyruszył po ceremonii. Na początku w transport zaangażowane były dwa holowniki, które doprowadziły barkę do portu miasta Gulfport w stanie Missisipi, skąd następnie holowanie ładunku - już do kosmodromu Kennedy, przejął statek NASA Freedom Star, znany przede wszystkim ze swojej roli odzyskiwania rakiet pomocniczych SRB z Atlantyku.

Po dotarciu do Kennedy Space Center zbiornik ET-138 rozpocznie proces przygotowujący go do lotu - najpierw połączony z rakietami pomocniczymi SRB, a następnie podczepiony zostanie do tego zestawu wahadłowiec kosmiczny Endeavour, którego będzie to ostatnia misja na orbitę. Oznaczenie misji to STS-134, a planowana obecnie data startu to 26 lutego w 2011 roku.

Dodatkowo, w chwili obecnej w zakładzie Michoud trwają już prace naprawcze zbiornika ET-122, który zostanie wysłany do Kennedy Space Center pod koniec września. Zbiornik ten przypisywany jest do tzw. 'launch on need' , czyli mało prawdopodobnej, nieplanowanej misji ratunkowej dla STS-134, gdyby ta napotkała na poważne problemy na orbicie i byłoby trzeba sprowadzić załogę drugim wahadłowcem na Ziemię. Zbiornik ET-122 został zniszczony podczas niszczycielskiego huraganu Katrina we wrześniu w 2005 roku i był trzymany w odwodzie.

Podczas startu, zbiornik zewnętrzny dostarcza 2 025.1953 metrów sześciennych płynnego paliwa - wodoru i tlenu, do trzech silników głównych wahadłowca, które wprowadzają maszynę na orbitę. Zbiornik pokryty jest poliuretanowo pianką, warstwa której wynosi średnio 2.54 centymetra. Pianka izoluje paliwa, utrzymuje formujący się lód na zewnętrz oraz chroni aluminiową powłokę przed wpływami aerodynamicznego grzania podczas lotu.

Zbiornik zewnętrzny ET jest największym elementem zestawu startowego, w skład którego wchodzi orbiter wraz ze swoimi silnikami głównymi, dwie rakiety pomocnicze SRB oraz właśnie ET. Szerokość i wysokość wynoszą odpowiednio 8.41 i 46.93 metrów. Pomimo swoich rozmiarów, grubość aluminiowej powłoki wynosi w większości miejsc zaledwie 3 milimetry. Wystarcza to także na przeciwstawienie się generowanemu podczas startu oraz wznoszenia przeciążeniu wynikającego z ciągu, wynoszącego 3 401 942 kilogramów. Zbiornik ET jest jedynym komponentem, który nie jest odzyskiwany po starcie. Po wyczerpaniu paliwa oraz odrzuceniu od wznoszącego się dalej promu kosmicznego, spala się w atmosferze, a jego szczątki wpadają do Oceanu Indyjskiego."

Fragment z artykułu na kosmonaucie.

Galeria zdjęć na stronie lockheed'a.
« Ostatnia zmiana: Lipiec 21, 2010, 11:23 wysłana przez Matias »

Offline Matias

  • Moderator Globalny
  • *****
  • Wiadomości: 8007
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #8 dnia: Lipiec 22, 2010, 15:02 »
Po przybyciu zbiornika ET-138 do KSC, został on wprowadzony 14 lipca do montażowni VAB, gdzie trafił dzień później to tzw. checkout cell (sprawdzali w jakim jest stanie po podróży, a słyszałem że jakieś niewielkie uszkodzenia pianki jakimś sposobem powstały). Zapis z dnia przybycia i wprowadzenia do VAB :



Zwróćcie uwagę na 2:26 filmiku - trochę niewygodna ta pozycja do sterowania transporterem! :D Ciekawe za co odpowiada? Bo zbiornik jest ciągnięty przez jeden pojazd z przodu, czyżby oś skrętna z tyłu? Swoją drogą kojarzą już tego faceta skądś, on był chyba obecny przy tych problemach w jakiejś misji z zaworem GUCP i widziałem go wtedy na rampie z innymi inżynierami.

BTW ciekawa rzecz pojawiła się na czubku ET, wcześniej tego było - może być to jakaś osłonka na czas transportu lub kolejna modyfikacja :)

Więcej zdjęć tutaj.

19 lipca do VAB został także wprowadzony pierwszy komponent lewego dolnego boostera SRB (BI-145 / RSRM 113). Składanie SRB będzie miało miejsce w High Bay 1 na mobilnej platformie MLP-2. 20 lipca w VAB pojawił się z kolei prawy dolny komponent SRB, procedura taka sama jak przy pierwszym - przetransportowanie do Transfer Aisle w VAB, przygotowanie do operacji i później przerzut do High Bay 1 :) Z forum nsf ktoś zmajstrował animację operacji z 20 lipca - bo całość można oglądać live (na tych odświeżanych kamerkach) :



Wczoraj do VAB trafił kolejny segment - środkowy z lewego SRB. User dave k ponownie sklecił animację, tym razem dłuższą (bez edycji momentów, gdy nic się nie działo).



Warto chyba śledzić ten proces, gdyż może się okazać, iż oglądamy ostatnie składanie SRB. Ktokolwiek kontroluje kamery w VAB na pewno chce nam umożliwić śledzenie tych operacji. Chwała mu! :)

Składanie SRB można oglądać na kanale 4 pod znanym nam już linkiem. Dzisiaj chyba możemy się spodziewać kolejnych działać (bo codziennie od 19 lipca coś robili). Trzeba śledzić! ;)

Offline perian

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 1442
  • LOXem i ropą! ;)
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #9 dnia: Lipiec 22, 2010, 20:11 »

Warto chyba śledzić ten proces, gdyż może się okazać, iż oglądamy ostatnie składanie SRB.

A zestaw dla STS-335? On też będzie złożony! Po kiego walca by ET-122 targali na Florydę ;)

Offline Matias

  • Moderator Globalny
  • *****
  • Wiadomości: 8007
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #10 dnia: Lipiec 22, 2010, 22:10 »
A zestaw dla STS-335? On też będzie złożony! Po kiego walca by ET-122 targali na Florydę ;)

No tak, ale oglądane przez nas SRB na pewno polecą no i nie wiadomo czy pokażą składanie setu do STS-135 (rzadko kiedy to robili wcześniej, więc warto łapać chwilę ;)).


Offline Matias

  • Moderator Globalny
  • *****
  • Wiadomości: 8007
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #11 dnia: Lipiec 23, 2010, 17:47 »
Ciekawa informacja o głównym ładunku misji, czyli AMS-02.

Poinformowano, iż stały magnes zainstalowany już w instrumencie złapał pierwszą cząsteczkę! Jakiś zabłąkany mion został przechwycony przez pole magnetyczne i skierowany na detektory instrumentu. Zaczęto więc już zbierać dane o promieniowaniu kosmicznym ;)

Składanie spektrometru AMS-02 idzie zgodnie z planem, a nawet szybciej, i niebawem zostanie zakończone. Tymczasem wszystkie podsystemy już pracują i jak napisałem wcześniej - zaczęto już wykrywać cząstki i gromadzić o nich dane. Zrekonfigurowany Silicon Tracker ze swoimi 9 płaszczyznami detektorów pracuje zgodnie z zamierzeniami. Na poniższym obrazku widać, iż mion pozostawił po sobie ślady umożliwiające odtworzenia drogi jego poruszania się.



W ciągu następnych dwóch tygodni będą miały miejsce ostatnie wyczerpujące testy oraz przeprowadzona zostanie finalna integracja paneli termicznych. Później w CERN w AMS-02 będą strzelać cząsteczkami wysokiej energii w celu kalibracji instrumentu.

Dopiero potem będzie miała miejsce wysyłka na Florydę na pokładzie samolotu C5 Amerykańskich Sił Powietrznych. Podróż z Genewy do KSC jest wciąż planowana na sierpień-wrzesień.

Na bieżąco można śledzić postępy prac nad spektrometrem AMS-02 na Twitterze.

Źródło informacji - http://www.ams02.org/2010/07/the-first-event/
« Ostatnia zmiana: Lipiec 23, 2010, 17:49 wysłana przez Matias »

Offline Matias

  • Moderator Globalny
  • *****
  • Wiadomości: 8007
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #12 dnia: Lipiec 30, 2010, 16:44 »
Bardzo obszerne opisy eksperymentu AMS-02 zostały opublikowane w dwóch częściach na kosmonaucie. Śmiało można powiedzieć, że najlepsze opracowanie tego najbardziej niesamowitego fizycznego eksperymentu w języku polskim.

Część pierwsza - link.
Część druga - link.
« Ostatnia zmiana: Lipiec 30, 2010, 16:52 wysłana przez kanarkusmaximus »

axion

  • Gość
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #13 dnia: Lipiec 30, 2010, 17:18 »
Małe wideo na temat AMS:
« Ostatnia zmiana: Grudzień 28, 2010, 15:54 wysłana przez axion »

Offline Sokole Oko

  • Mistrz Jedi
  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 2569
  • ...and lift off!
    • Polski AstroBloger
Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #14 dnia: Lipiec 31, 2010, 13:50 »
Pojawił się całkiem ciekawy posterek dotyczący misji STS-134 :o



...a tu oryginał, tak dla porównania :D

Polskie Forum Astronautyczne

Odp: STS-134 Endeavour
« Odpowiedź #14 dnia: Lipiec 31, 2010, 13:50 »