Egzoplanety - badania różne (zbiorczo)

[ekoplaneta]

Czy takie cudo:
https://www.jpl.nasa.gov/missions/fast-infrared-exoplanet-spectroscopy-survey-explorer-finesse/
o średnicy zwierciadła głównego 75 cm rzeczywiście może scharakteryzować atmosfery najbliższych nam egzoplanet? Jeśli tak, to czemu do tej pory nie został taki instrument wysłany? To teleskop mniejszy niż Hubble a w tematyce egzoplanet dokonałby odkryć nieporównywalnych do niczego dziś nam znanego. To byłaby rewolucja przez duże R! Dziwne, ze ta misja nie ma dużego priorytetu w manifeście startowym NASA czy innych agencji kosmicznych 

[libmar96]

A tutaj pisze o tym sam współodkrywca   

https://www.forumastronomiczne.pl/index.php?/topic/13309-poluj%C4%85c-na-now%C4%85-tranzytuj%C4%85c%C4%85-planet%C4%99-pozas%C5%82oneczn%C4%85/

Zgadza się

Tak to wyszło z planetą, że pojawiły się dwa równoległe artykuły naukowe. Liang Yu (prowadząca) powiedziała, że odstęp paru dni nie będzie stanowił problemu. Dzisiaj został opublikowany nasz, a w tym można znaleźć już polskie obserwacje

https://astropolis.pl/topic/62317-hd-286123-b-zosta%C5%82em-wsp%C3%B3%C5%82odkrywc%C4%85-nowej-planety-pozas%C5%82onecznej/

https://arxiv.org/abs/1803.02858

[kanarkusmaximus]

Brawo! Mam co czytać w weekend.

[Orionid]

HD 286123 b – odkrycie z polskim akcentem
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 11 MARCA 2018

Siódmego marca została opublikowana praca naukowa opisująca dwie nowe egzoplanety – HD 286123 b i HD 89345 b. Odkrycie pierwszej z nich częściowo zawdzięczamy astronomowi amatorowi z Polski.

Dwie nowe egzoplanety otrzymały oznaczenia HD 286123 b i HD 89345 b. Te planety zostały wykryte dzięki kosmicznemu teleskopowi Kepler w fazie misji oznaczonej “K2” . Obie egzoplanety to “gorące Jowisze”, krążące blisko swych gwiazd. (...)

http://kosmonauta.net/2018/03/hd-286123-b-odkrycie-z-polskim-akcentem/

[Orionid]

Trappist-1 exoplanets may have too much water to support life
March 20, 2018 by Bob Yirka, Phys.org

A team of researchers from Arizona State University and Vanderbilt University has found evidence that suggests the exoplanets surrounding the star Trappist-1 may be too wet to support life. In their paper published in the journal Nature Astronomy, the group describes using data from prior efforts that focused on determining the mass and diameter of the stars' planets to calculate densities, and from that, used a computer to model the likely building blocks of each.

https://phys.org/news/2018-03-trappist-exoplanets-life.html#jCp
http://www.pulskosmosu.pl/2018/03/20/planety-ukladu-trappist-1-moga-miec-za-duzo-wody-aby-powstalo-na-nich-zycie/

[Orionid]

Egzoplaneta OGLE-2017-BLG-1522Lb o masie ok. 25% mniejszej od Jowisza i obiegająca brązowego karła w odległości 0,59 AU została odkryta dzięki technice mikrosoczewkowania.

Astronomers discover a giant planet orbiting a brown dwarf
March 26, 2018 by Tomasz Nowakowski, Phys.org

According to the study, OGLE-2017-BLG-1522Lb is a giant planet with a mass of about 0.75 Jupiter masses, orbiting its host at a distance of about 0.59 AU. The researchers noted that they are 75 percent sure that the host is a brown dwarf approximately 46 times more massive than our solar system's biggest planet. Therefore, additional observations should be conducted in order to definitely confirm whether the host is a low-mass star or a an intermediate-mass brown dwarf. (...)

In concluding remarks, the astronomers underlined the importance of their discovery, noting that OGLE-2017-BLG-1522Lb could be the first giant planet orbiting around a brown dwarf host having a planetary mass ratio.

"Planet formation scenarios combined with the small companion-host mass ratio q ∼ 0.016 and separation suggest that the companion could be the first discovery of a giant planet that formed in a protoplanetary disk around a brown dwarf host," the scientists concluded.

https://phys.org/news/2018-03-astronomers-giant-planet-orbiting-brown.html#jCp

[Slavin]

Wykryto hel w atmosferze planety pozasłonecznej.



Dzięki przeprowadzeniu obserwacji przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Hubble'a (HST) astronomom z Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych i Szwajcarii udało się po raz pierwszy wykryć hel w atmosferze planety poza Układem Słonecznym.

Mimo iż hel to jeden z najpowszechniejszych pierwiastków we Wszechświecie, ilością ustępujący tylko wodorowi, to w przypadku planet nie jest aż tak popularny. Jest składnikiem dużych planet takich jak Jowisz i Saturn, ale np. na Ziemi prawie wcale nie występuje. Do tej pory unikał także wykrycia w przypadku atmosfer planet znajdujących się poza Układem Słonecznym.

Grupa badawcza, którą kierowała Jessica Spake, doktorantka na University of Exeter w Wielkiej Brytanii, przeanalizowała widmo atmosfery planety WASP-107b w podczerwieni. Do tej pory podobne analizy rozległych atmosfer egzoplanet były wykonywane w zakresie ultrafioletowym i widzialnym.

W jaki sposób zbadać skład atmosfery planety pozasłonecznej? Można wykorzystać jej tranzyt. Porównując ze sobą widmo gwiazdy w sytuacji gdy przechodzi przed nią planeta oraz gdy planeta nie znajduje się na naszej linii widzenia gwiazdy, można ustalić jakie linie widmowe pojawiły się dodatkowo na skutek przejścia niewielkiej części promieniowania gwiazdy przez atmosferę planety. Im intensywniejsza taka linia, tym więcej danego pierwiastka jest w atmosferze.

Wykrycie sporych ilości helu w atmosferze planety WASP-107b oznacza, że musi ona rozciągać się na dziesiątki tysięcy kilometrów od planety. Natomiast sama planeta ma średnicę podobną do Jowisza, ale jedynie 12% jego masy. Jest jedną z planet o najmniejszej znanej gęstości. Okrąża swoją gwiazdę co 6 dni. Układ znajduje się 200 lat świetlnych od nas.

Bardzo duża rozległość atmosfery oznacza, że prawdopodobnie planeta traci spore ilości gazów atmosferycznych w przestrzeń kosmiczną. Naukowcy szacują, że mogą one uciekać w tempie od 0,1 do 4 proc. masy atmosfery na miliard lat.

Wyniki badań opublikowano 2 maja w internetowym wydaniu czasopisma "Nature".

http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/wykryto-hel-w-atmosferze-planety-pozaslonecznej-4388.html

http://hubblesite.org/news_release/news/2018-26

https://www.nature.com/articles/d41586-018-05052-w

[Orionid]

Samouczące się algorytmy pomagają w badaniach planet w układach podwójnych
27.04.2018


Artystyczna wizja planety Kepler-16 b okrążającej układ dwóch gwiazd. Źródło: T. Pyle / NASA / JPL-Caltech.

Planety z dwoma słońcami, takie jak Tatooine z „Gwiezdnych wojen” – na ile są zdolne do przetrwania na stabilnych orbitach? Naukowcy zastosowali samouczące się sieci neuronowe, aby lepiej przewidywać stabilność orbit takich planet – informuje brytyjskie Królewskie Towarzystwo Astronomiczne.

Planety w układach podwójnych gwiazd mogą okrążać jednocześnie obie gwiazdy, a nie tylko z jedną z nich. Odkryto ich już dziesiątki, ale naukowcy wciąż nie są pewni, na ile stabilne są takie orbity planet i czy mogą na nich panować warunki umożliwiające życie. Fikcyjnym przykładem takiej planety jest Tatooine, gdzie wychowywał się Anakin Skywalker i Luke Skywalker, jedni z bohaterów „Gwiezdnych wojen”.

Poruszanie się planety po orbicie wokół dwóch gwiazd może prowadzić do dużych zmian orbity. Może być łatwo wyrzucona z układu albo spaść na jedną z gwiazd. Tradycyjny sposób obliczania orbit nie zawsze daje poprawną odpowiedź co do losów planety w takim układzie, gdyż ma problemy z tzw. wyspami niestabilności. Tymczasem pytanie o stabilność orbity jest kluczowe przy rozważaniach o możliwym życiu na planecie, bowiem do jego wyewoluowania potrzebne są miliardy lat.

„Gdy symulowaliśmy miliony możliwych planet o różnych orbitach przy pomocy metod tradycyjnych, bywało, że planety były wskazywane jako stabilne w sytuacjach, w których oczywistym było, że takie nie są i na odwrót” tłumaczy Chris Lam z Columbia University, który razem z prof. Davidem Kippingiem opublikował wyniki swoich badań.

Naukowcy wygenerowali 10 milionów hipotetycznych planet o różnych orbitach w układach podwójnych gwiazd i wykonali symulacje dla każdej z nich w celu przetestowania stabilności orbit. Po kilku godzinach samoucząca się sieć neuronowa (jej rodzaj zwany „deep neural network” - DNN) była w stanie osiągnąć lepszą dokładność, niż modele z tradycyjnym podejściem do zagadnienia.

Badacze mają nadzieję, że ich praca pomoże ustalić jakie obszary są najlepsze do poszukiwania planet wokół gwiazd podwójnych, których możemy wkrótce znać dużo więcej w związku ze startem nowego kosmicznego teleskopu NASA do poszukiwania planet pozasłonecznych, nazwanego TESS.

Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie naukowym „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society” wydawanym przez Królewskie Towarzystwo Astronomiczne.
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C29255%2Csamouczace-sie-algorytmy-pomagaja-w-badaniach-planet-w-ukladach-podwojnych

[Orionid]

Naukowcy zbadali wpływ pyłu wokół gwiazd na poszukiwania planet
28.04.2018


Artystyczna wizja nocnego nieba na hipotetycznej planecie w systemie gwiazdowym posiadającym pas planetoid 25 razy bardziej masywny niż w przypadku Układu Słonecznego. Źródło: NASA/JPL-Caltech.

Pył wokół odległych gwiazd może przeszkadzać w poszukiwaniu planet nadających się do zamieszkania w tych systemach. Aby sprawdzić na ile jest to istotna przeszkoda, przeprowadzono przegląd o nazwie HOSTS – podała amerykańska agencja kosmiczna NASA.

Hunt for Observable Signatures of Terrestrial, czyli HOSTS, to projekt, którego celem sprawdzenie, jaki dokładnie wpływ może mieć pył na poszukiwania nowych światów. Ma to pomóc w projektowaniu przyszłych misji do poszukiwań planet pozasłonecznych (egzoplanet).

W przypadku Układu Słonecznego pył, który występuje w płaszczyźnie naszego systemu, nazywany jest pyłem zodiakalnym. Dla takiej samej sytuacji w innych systemach gwiazd stosuje się nazwę „pył egzozodiakalny”.

W ramach przeglądu HOSTS astronomowie używają teleskopu Large Binocular Telescope Interferometer (LBTI) na górze Graham w Arizonie (USA). Przy jego pomocy ustalają jasność ciepłego pyłu znajdującego się w płaszczyznach innych systemów gwiazdowych, w tym w obszarach zwanych ekosferą, czyli strefą, w której na powierzchni planety może występować woda w stanie ciekłym. Czułość teleskopu LBTI jest od pięciu do dziesięciu razy lepsza niż w przypadku Keck Interferometer Nuller, który był wcześniej używany do detekcji światła egzozodiakalnego.

Pył egzozodiakalny jest rozgrzewany przez swoją gwiazdę mniej więcej do temperatury pokojowej. Świeci zatem w zakresie fal podczerwonych – promieniowania emitowanego przez ciepłe obiekty. Jednak sama gwiazda świeci w tym zakresie 10 tysięcy razy jaśniej niż pył. Aby wykryć dyski pyłowe, stosowano technikę tzw. interferometrii zerującej Bracewella, nazwaną od nazwiska Ronalda Bracewella, który jako pierwszy zasugerował jej stosowanie.

W przypadku interferometru LBTI mamy do dyspozycji dwa bliźniacze 8-metrowe teleskopy, z których każdy wykrywa fale świetlne znajdujące się w różnych fazach, dzięki czemu można usunąć światło od gwiazdy. Podobna technika była stosowana w 1998 roku, ale potrzeba było prawie 20 lat, aby usprawnić ją na tyle, aby odpowiednio skutecznie usuwać promieniowanie gwiazdy i uzyskać wystarczającą czułość do wykrycia światła od pyłu.

Wstępne wyniki, opublikowane w czasopiśmie naukowym „Astrophysical Journal”, dotyczą próbki 30 gwiazd. Wskazują, że większość gwiazd podobnych do Słońca nie posiada dużego poziomu pyłu. Jego poziom jest zwykle 15 razy mniejszy niż w Układzie Słonecznym. To dobra wiadomość dla przyszłych poszukiwań egzoplanet w ekosferach.

Końcowy raport przeglądu HOSTS powinien zostać opublikowany na początku 2019 roku.(PAP)
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C29287%2Cnaukowcy-zbadali-wplyw-pylu-wokol-gwiazd-na-poszukiwania-planet.html

[Slavin]

Bezchmurne niebo planety pozasłonecznej


Na zdjęciu: Wizja artystyczna "gorącego Saturna" WASP-96b. Odległy obserwator widziałby niebieski kolor WASP-96b, ponieważ sód absorbowałby żółto-pomarańczowe światło. Źródło: Engine House

Astronomowie odkryli atmosferę planety pozasłonecznej, która jest pozbawiona chmur. To przełom w dążeniu do lepszego zrozumienia planet poza Układem Słonecznym.

Międzynarodowy zespół astronomów, kierowany przez dr Nikolaya Nikolova z Uniwersytetu Exeter, odkrył, że atmosfera „gorącego Saturna”, egzoplanety WASP-96b, nie posiada chmur.

Korzystając z 8,2-metrowego Bardzo Dużego Teleskopu ESO (VLT) w Chile, zespół zbadał atmosferę WASP-96b, gdy planeta przeszła przed tarczą swojej macierzystej gwiazdy. Pozwoliło to naukowcom zmierzyć spadek jasności światła gwiazdy, spowodowany przez planetę i jej atmosferę, a tym samym określić skład tej atmosfery.

Podobnie, jak indywidualne odciski palców są unikalne, tak samo atomy i cząsteczki mają unikalne właściwości widmowe, które można wykorzystać do wykrywania ich obecności w obiektach kosmicznych. Widmo WASP-96b pokazuje widmo sodu, który można zaobserwować jedynie w atmosferze wolnej od chmur.

WASP-96b to typowy gazowy olbrzym o temperaturze 1300 K, podobny do Saturna pod względem masy a rozmiarami przewyższający Jowisz o 20%. Planeta okrąża gwiazdę podobną do Słońca znajdującą się 980 lat świetlnych stąd, w gwiazdozbiorze Feniksa (niebo południowe), w połowie drogi pomiędzy α Piscis Austrini i α Eridani.

Nikolay Nikolov, główny autor badania powiedział: „Obserwowaliśmy ponad dwadzieścia widm tranzytowych planet pozasłonecznych. WASP-96b jest jedyną, która wydaje się całkowicie być pozbawiona chmur i która wykazuje tak czyste widmo sodu.”

Wiadomo, że w niektórych najcieplejszych i najchłodniejszych planetach Układu Słonecznego jak i w egzoplanetach, występują chmury i mgły. Obecność lub brak chmur oraz ich zdolność do blokowania światła odgrywa ważną rolę w całkowitym zbiorze energetycznym atmosfer planetarnych.

Sygnatura sodu widoczna w WASP-96b sugeruje atmosferę wolną od chmur. Obserwacje pozwoliły astronomom zmierzyć obfitość sodu w atmosferze planety oraz stwierdzić, że jest ona podobna do tej w Układzie Słonecznym.

WASP-96b zapewni również badaczom niepowtarzalną okazję określenia w przyszłych obserwacjach ilości innych związków chemicznych, takich jak woda, tlenek węgla czy dwutlenek węgla.

Sód jest siódmym pod względem powszechności pierwiastkiem we Wszechświecie. Na Ziemi związki sodu, takie jak sól, nadają wodzie morskiej słony smak oraz biały kolor na pustyniach. Wiadomo, że w życiu zwierząt sód reguluje aktywność serca oraz metabolizm. Jest także stosowany w technologii, np. w ulicznych lampach sodowych, które dają żółto-pomarańczowe światło.

Astronomowie planują badanie obfitości wody, tlenku węgla i dwutlenku węgla za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, Jamesa Webba oraz teleskopów naziemnych.

http://www.exeter.ac.uk/news/research/title_656897_en.html

[Orionid]

Wyrazisty ślad sodu w widmie WASP-96b świadczy o braku chmur na tej egzoplanecie. Jest to pierwsza tego typu sytuacja.

Shadow of a clear sky - astronomers find an exoplanet atmosphere free of clouds
7 May 2018

(...) WASP-96b is a typical 1300K hot gas giant similar to Saturn in mass and exceeding the size of Jupiter by 20%. The planet periodically transits a sun-like star 980 light years away in the southern constellation Phoenix, halfway between the southern jewels Fomalhaut (α Piscis Austrini) and Achernar (α Eridani). (...)

The sodium signature seen in WASP-96b suggests an atmosphere free of clouds. The observation allowed the team to measure how abundant sodium is in the atmosphere of the planet, finding levels similar to those found in our own Solar System. (...)

https://www.exeter.ac.uk/news/featurednews/title_656897_en.html

[Orionid]

Molekuły mogą pomóc w odkrywaniu planet pozasłonecznych
24.06.2018


Planeta Beta Pictoris b staje się widoczna gdy patrzymy na cząsteczki wody i tlenku węgla, a pozostaje niedostrzegalna dla molekuł metanu i amoniaku. Gwiazdy macierzystej nie widać w każdym z tych przypadków. Źródło: UNIGE

Planeta Beta Pictoris b staje się widoczna gdy patrzymy na cząsteczki wody i tlenku węgla, a pozostaje niedostrzegalna dla molekuł metanu i amoniaku. Gwiazdy macierzystej nie widać w każdym z tych przypadków. Źródło: UNIGE
Astronomowie zaprezentowali nowy sposób "polowania" na planety: obserwacje konkretnych molekuł obecnych na danej planecie, ale niewystępujących w przypadku ich gwiazdy – poinformował Uniwersytet Genewski.

Planety pozasłoneczne trudno dostrzec bezpośrednio – giną w blasku swojej gwiazdy. Najczęściej odkrywa się je i bada w sposób pośredni, analizując wpływ, jaki planeta wywiera na gwiazdę. W sposób bezpośredni sfotografowano jedynie kilka planet położonych względnie daleko od swoich gwiazd.

Jens Hoeijmakers z Uniwersytetu Genewskiego (UNIGE) zaczął się zastanawiać, że skoro na danej planecie mogą występować pewne cząsteczki, które nie występują na gwieździe macierzystej, to może warto ten fakt wykorzystać i przy pomocy odpowiedniej analizy danych spowodować, że gwiazda zniknie z naszego „pola widzenia”, a planeta zacznie być widoczna.

Aby przetestować swój pomysł, Jens Hoeijmakers wraz z międzynarodową grupą badawczą przeanalizował archiwalne zdjęcia gwiazdy Beta Pictoris uzyskane przy pomocy instrumentu SINFONI. Wiadomo, iż wokół tej gwiazdy krąży duża planeta Beta Pictoris b.

Astronomowie analizowali widmo dla każdego z pikseli obrazu. Porównywano je z widmem odpowiadającym danej cząsteczce i sprawdzano czy występuje jakiś związek (korelacja). Sprawdzono w ten sposób molekuły pary wodnej, tlenku węgla, metanu i amoniaku.

Okazało się, że planeta staje się widoczna w przypadku dwóch pierwszych cząsteczek (woda, tlenek węgla). Dla pozostałych dwóch pozostaje niewidoczna (metan, amoniak), co sugeruje, że w atmosferze Beta Pictoris b one nie występują.

Z kolei sama gwiazda pozostawała niewidoczna we wszystkich czterech przypadkach. Jest ona bardzo gorąca i w takiej temperaturze cząsteczki te ulegają zniszczeniu.

Jak wskazuje Hoeijmakers, nowa technika pozwala nie tylko wykryć pierwiastki na powierzchni planety, ale także zbadać temperaturę na niej panującą. Fakt, iż astronomowie nie mogli przy pomocy swojej techniki znaleźć Beta Pictoris b używając widm metanu i amoniaku, jest zgodny z tym, że szacowana temperatura planety to 1700 stopni Celsjusza, czyli zbyt wysoka, aby te molekuły mogły istnieć.

Nową technikę badań planet pozasłonecznych opisano w czasopiśmie naukowym „Astronomy & Astrophysics”. (PAP)
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C29997%2Cmolekuly-moga-pomoc-w-odkrywaniu-planet-pozaslonecznych.html

[Orionid]

Astronomowie sfotografowali niedawno narodzoną planetę
03.07.2018


Zdjęcie uzyskane przez instrument SPHERE na teleskopie VLT. Przedstawia wyraźny obraz bardzo młodej planety pozasłonecznej w dysku wokół gwiazdy PDS 70. Źródło: ESO/A. Müller et al.

Dzięki teleskopowi VLT astronomom udało się uzyskać zdjęcie młodej planety, która niedawno uformowała się w dysku otaczającym gwiazdę odległą od nas o około 370 lat świetlnych. O odkryciu poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).

Astronomowie przeprowadzili obserwacje przy pomocy zaawansowanego instrumentu SPHERE na Bardzo Dużym Teleskopie (VLT) w Obserwatorium Paranal w Chile, należącym do ESO.

Celem było zbadanie dysku wokół gwiazdy PDS 70. Jest to bardzo młoda gwiazda, której wiek ocenia się na zaledwie 5,4 miliona lat (dla porównania wiek Słońca to blisko 5 miliardów lat). Gwiazda PDS 70 ma o około 26 proc. większy promień niż Słońce, natomiast masę trochę mniejszą (0,76 masy Słońca).

Wokół gwiazdy PDS 70 rozciąga się dysk protoplanetarny złożony z gazu i pyłu. Takie dyski dookoła młodych gwiazd to miejsca narodzin planet. W podobny sposób powstała kiedyś Ziemia i inne planety w Układzie Słonecznym.

Na zdjęciu uzyskanym przez instrument SPHERE widać jak młoda planeta toruje sobie drogę w dysku wokół gwiazdy. Planeta jest bardzo wyraźnie widoczna, jako jasny punkt. Autorzy badań wskazują, że to pierwszy bezsprzeczny obraz tak młodej planety, jaki udało się uzyskać.

Planeta znajduje się trzy miliardy kilometrów od swojej gwiazdy, co mniej więcej odpowiada dystansowi Urana od Słońca. Obiekt otrzymał oznaczenie PDS 70b. Jest dużą planetą gazową o masie kilka razy większej niż masa Jowisza (największej planety w Układzie Słonecznym). Naukowcy wskazują, że powierzchnia planety ma temperaturę około 1000 stopni Celsjusza. To więcej niż w przypadku jakiejkolwiek planety w naszym systemie.

Wyniki badań przedstawiono w dwóch artykułach, które ukazały się w czasopiśmie naukowym „Astronomy & Astrophysics”. Udział w badaniach mają dwa bardzo liczne, międzynarodowe zespoły naukowców, którymi kierowali Miriam Keppler oraz André Müller, oboje z Instytutu Maxa Plancka ds. Astronomii w Heidelbergu w Niemczech.

Zespół, którym kierowała Keppler, odkrył planetę, a druga grupa badawcza (złożona częściowo z tych samym osób, co pierwszy zespół) kontynuowała później obserwacje przez kolejne miesiące, aby dokładniej poznać własności planety. Dzięki temu mamy obraz planety oraz jej widmo. Na podstawie widma ustalono, iż w atmosferze tej planety występują chmury.

Badania prowadzono w ramach dwóch przeglądów astronomicznych: SHINE (SpHere INfrared survey for Exoplanets) oraz DISK (sphere survey for circumstellar DISK). Pierwszy ma na celu sfotografowanie w zakresie bliskiej podczerwieni 600 młodych, pobliskich gwiazd, aby odkryć planety wokół nich. Z kolei drugi zajmuje się badaniem znanych już, młodych układów planetarnych i dysków wokół gwiazd, po to, aby poznać wczesne stadia powstawania i ewolucji systemów planetarnych. (PAP)
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C30106%2Castronomowie-sfotografowali-niedawno-narodzona-planete.html

[Orionid]

Udało się zidentyfikować  egzoplanety typu ziemskiego, na których warunki zbliżone do ziemskich mogły wygenerować życie.

Scientists identify exoplanets where life could develop as it did on Earth
01 Aug 2018

(...) Their study, published in the journal Science Advances, proposes that stars which give off sufficient ultraviolet (UV) light could kick-start life on their orbiting planets in the same way it likely developed on Earth, where the UV light powers a series of chemical reactions that produce the building blocks of life.

The researchers have identified a range of planets where the UV light from their host star is sufficient to allow these chemical reactions to take place, and that lie within the habitable range where liquid water can exist on the planet’s surface. (...)

https://www.cam.ac.uk/research/news/scientists-identify-exoplanets-where-life-could-develop-as-it-did-on-earth
http://www.spacedaily.com/reports/Exoplanets_where_life_could_develop_as_on_Earth_999.html
http://dx.doi.org/10.1126/sciadv.aar3302

[Orionid]

Rekordowa „dawka” pozasłonecznych planet
09.08.2018


Grafika: John Livingston

W pojedynczej analizie naukowcom udało się potwierdzić istnienie poza Układem Słonecznym aż 44 planet. Odkrycie pomoże w zrozumieniu powstawania systemów planetarnych, a także natury samych planet i ich atmosfer.

Na łamach pisma „„The Astronomical Journal” międzynarodowa grupa astronomów doniosła o potwierdzeniu 44 planet w jednym projekcie badawczym. Jak wyjaśniają autorzy pracy, zwykle takie projekty owocują odkryciem od kilku do kilkunastu tego rodzaju ciał.

Niektóre z opisanych w publikacji obiektów są dosyć niezwykłe. „Na przykład cztery planety okrążają swoją gwiazdę w mniej niż 24 godziny” - opowiada John Livingston z Uniwersytetu Tokijskiego, główny autor pracy. „Innymi słowy, rok na tych planetach trwa krócej niż doba na Ziemi” - wyjaśnia badacz.

Obiekty te wydłużają więc niewielką lecz rosnącą listę planet o ultra-krótkich okresach orbitalnych. Nowe informacje sugerują więc, że takich planet może być w kosmosie więcej, niż sądzono.

Naukowców zaskoczył także rozmiar wielu odkrytych ciał. "Dużą satysfakcję dało nam potwierdzenie tak wielu małych planet” - kontynuuje Livingston. „Szesnaście z nich miało rozmiary podobne do Ziemi, a jedna była szczególnie mała – była mniej więcej wielkości Wenus – co potwierdziło skuteczność naszego badania, ponieważ są to rozmiary sięgające limitu możliwości badawczych” - relacjonuje astronom.

Pierwotne obserwacje uwzględnione w projekcie były przeprowadzone z pomocą teleskopu Keplera i paradoksalnie stały się możliwe dzięki jego usterce. Otóż w 2013 uszkodzeniu uległ system umożliwiający precyzyjną kontrolę instrumentu i zrezygnowano z długotrwałej obserwacji jednego fragmentu nieba.

Obiekty zaobserwowane przez Teleskop Keplera należą do tzw. planet tranzytujących. Oznacza to, że w czasie drogi po swojej orbicie ustawiają się między swoją macierzystą gwiazdą a Ziemią, przesłaniając nieco światło gwiazdy. Dzięki temu można je wykryć.

Podobne efekty mogą jednak być wywołane przez inne zjawiska i aby potwierdzić wykrycie planety potrzeba dodatkowych badań. Naukowcy przeanalizowali więc także dotyczące kandydatek na planety dane z należącej do ESA sondy kosmicznej Gaia, i teleskopów naziemnych. Analizy pozwoliły przy okazji na precyzyjne określenie rozmiarów planet i ich temperatur.

Liczba odkrytych planet może być jeszcze większa niż pierwotne 44. Otóż planetami może być 27 kolejnych obiektów. Rozstrzygną to dalsze badania.

Takie odkrycia nie tylko pozwalają astronomom cieszyć się ze znalezienia kolejnych planet. Dostarczają też informacji niezbędnych do statystycznej analizy, z pomocą której planetolodzy mogą coraz lepiej orientować się w tym, jakie planety i w jakiej ilości wypełniają Wszechświat.

Dzięki temu możliwe staje się też coraz lepsze poznane naszego Układu Słonecznego i jego historii.

Więcej informacji:
http://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-3881/aaccde/meta

PAP - Nauka w Polsce
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C30552%2Crekordowa-dawka-pozaslonecznych-planet.html