Jowisz (zbiorczo)

[Logos]

Zaobserwowano na Europie coś co wygląda jak wodne gejzery (jeżeli dobrze zrozumiałem to pary wodnej).

https://www.nasa.gov/press-release/nasa-s-hubble-spots-possible-water-plumes-erupting-on-jupiters-moon-europa

[ekoplaneta]

Pytanie czemu tych prawdopodobnych gejzerów nie zauważyła sonda Galileo? Widać, że Enceladusowi przybyła konkurencja  Zastanawiające jest, że podobnie jak u Enceladusa wodne gejzery pojawiają się w okolicach południowego bieguna księżyca.

[kanarkusmaximus]

Kurcze, to w końcu są tam te gejzery czy ich nie ma? Raz już kilka lat temu je odkryto, potem zaprzeczono tym rewelacjom, a teraz znów je znaleziono. Może one są bardzo rzadkim zjawiskiem?

[ekoplaneta]

Może tym razem NASA nie jest pewna swoich interpretacji odnośnie zaobserwowanych zjawisk na Europie?

[kanarkusmaximus]

Wydaje mi się, że tym razem jest bardziej pewna niż poprzednim razem, ale wciąż nie ma całkowitej pewności. Tutaj pewnie trzeba by prowadzić stałe obserwacje...

[Orionid]

Po raz pierwszy od czasu misji  Voyagerów w 1979 roku powstały  mapy Jowisza  w zakresie  dalekiej podczerwieni przy użyciu  stratosferycznego obserwatorium  NASA SOFIA ( Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy).

Prowadzone obserwacje w zakresie dalekiej podczerwieni pozwalają poznać szczegóły niedostępne detekcji w  innym zakresie fal. Korzystanie z podczerwieni pozwala naukowcom zbadać przeszłość chmur i zajrzeć do głębokich warst atmosfery.Możliwe też jest stworzenie  trójwymiarowego modelu planety i ustalenie sposobu przemieszczania się gazów w   atmosferze.

Images from SOFIA reveal several interesting features. The cold, red spot in the southern hemisphere indicates an upwelling of gas that is cooling the atmosphere. The belt zone structure near the equator shows that the equator is cold and surrounded by warm belts of sinking gas. The atmospheric heating from Jovian aurora in the northern reaches of the planet indicates the presence of methane and ethane in the stratosphere. SOFIA's unique observations of the comparison between ortho and para hydrogen reveal a gradual trend from the equatorial to polar regions.

http://phys.org/news/2017-01-nasa-observatory-jupiter-previously-space.html


Comparison of the SOFIA/FORCAST and Voyager/IRIS brightness temperature spectra as a function of latitude and wavenumber. The emission angles corresponding to each panel are shown in the right-hand column. The colour-scale for the brightness temperatures is shown in the right-centre panel. The white vertical band in the FORCAST spectrum in panel (a) is the gap between the two FORCAST grisms.


Contextual imaging obtained in FORCAST filters on May 2nd, 2014. The Great Red Spot is in the centre of the disc. Each filter is shown in the raw form and with an empirical limb-darkening correction applied to enhance the contrast, particularly at wavelengths beyond 30 µm. This correction leads to some distortion in the oblate spheroidal shape of Jupiter at the edges. The central wavelengths and observation times are shown. Artefacts due to pixel defects and readout striping affect the longest-wavel ength images. (For interpretation of the references to colour in this figure legend, the reader is referred to the web version of this article.)

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103516301269

[Orionid]

Latające obserwatorium amerykańsko-niemieckie dokonało obserwacji Jowisza
12.01.2017

SOFIA, teleskop pracujący na pokładzie samolotu, pozwolił na wykonanie map Jowisza w podczerwieni z dokładnością taką, jaka do tej pory była możliwa tylko w przypadku obserwacji z przestrzeni kosmicznej – poinformowała agencja kosmiczna NASA.

Gdy mowa o obserwatoriach astronomicznych, to pod względem miejsca pracy teleskopu można rozróżnić ich dwie główne kategorie: naziemne i kosmiczne. Ale obserwatorium SOFIA jest czymś innym, można powiedzieć – pośrednim, jest to bowiem obserwatorium latające. SOFIA, czyli Stratospheric Observatory For Infrared Astronomy, to specjalnie zmodyfikowany samolot Boeing 747SP. Na jego pokładzie pracuje teleskop o średnicy 2,5 metra. Samolot może wznosić się na wysokość 12 km, dzięki czemu omija większość pary wodnej znajdującej się w atmosferze, która przeszkadza przy obserwacjach w zakresie promieniowania podczerwonego. Projekt jest realizowany wspólnie przez NASA oraz Niemieckie Centrum Aerokosmiczne (DLR).
 
Zespół, którym kieruje Leigh N. Fletcher z University of Leicester (Wielka Brytania), postanowił wykorzystać to unikatowe obserwatorium do dokładnego zbadania Jowisza, największej planety w Układzie Słonecznym. Dzięki obserwacjom w podczerwieni można zajrzeć głębiej w warstwy jowiszowych chmur, niż jest to możliwe w przypadku zakresu widzialnego.
 
W szczególności Fletcher i jego współpracownicy poszukiwali dwóch rodzajów wodoru molekularnego: para i orto, różniących się spinem protonów w obu atomach cząsteczki (spin zgodny lub przeciwny). Wodór cząsteczkowy w wersji "para" jest dobrym wskaźnikiem dla gazów przemieszczających się z wnętrza atmosfery planety w górę. Obserwacji udało się dokonać na falach o długości 17 i 37 mikrometrów, czyli w zakresie widmowym w większości niedostępnym dla teleskopów naziemnych.
 
Spora część naszej wiedzy o cyrkulacji w atmosferze Jowisza pochodzi z wyników uzyskanych przez misje kosmiczne takie, jak Voyager, Galileo czy z sondy Cassini, która przeleciała obok Jowisza w drodze do Saturna. Dane zebrane przez instrument SOFIA pozwalają na prześledzenie zmian, jakie zaszły w atmosferze Jowisza od czasów tych misji.
 
Najnowsze obrazy w podczerwieni wskazują, że w zimnej, czerwonej plamie na półkuli południowej gaz przemieszcza się do góry. Z kolei struktura pasów niedaleko równika również jest zimna, a otaczają ją ciepłe pasy opadającego w dół gazu. Występują też jasne, ciepłe struktury w pobliżu bieguna północnego, które ujawniają rozgrzewanie górnej atmosfery przez potężne zorze polarne. (PAP)

http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,412646,latajace-obserwatorium-amerykansko-niemieckie-dokonalo-obserwacji-jowisza.html

[kanarkusmaximus]

To jeszcze tutaj na wszelki wypadek: zarówno na Enceladusie, jak i na Europie dostrzeżono gejzery. Oba księżyce mogą być miejscami, gdzie mogło się pojawić życie.

https://www.nasa.gov/press-release/nasa-missions-provide-new-insights-into-ocean-worlds-in-our-solar-system

[Orionid]

Teleskop Hubble’a obserwuje wyrzuty materii z jowiszowego księżyca Europa
BY ADAM KRZYSZTOF PIECH ON 16 KWIETNIA 2017

(...) Najnowsza publikacja opisująca nowe odkrycia teleskopu Hubble’a, opublikowana w Astrophysical Journal Letters, zawiera podsumowanie obserwacji Europy z roku 2016, w ramach których zidentyfikowano prawdopodobny obłok materiału wyrzuconego z powierzchni księżyca. Co więcej, źródło znajdowało się w tym samym miejscu, w którym Hubble zarejestrował możliwy pióropusz gazów w 2014 roku. Obrazy te stanowią dowód na to, że strumienie materii pochodzących z Europy mogą być prawdziwym zjawiskiem, które pojawia się w nieregularnych odstępach czasu w tym samym regionie na powierzchni księżyca. (...)

http://kosmonauta.net/2017/04/teleskop-hubblea-obserwuje-wyrzuty-materii-z-jowiszowego-ksiezyca-europa/

[Martyn]

Mam nadzieję, że dożyjemy czasów, gdzie przestaniemy używać słów "prawdopodobne" w naszym układzie słonecznym i interesujące planety i księżyce będą naszpikowane przez satelity robiące zdjęcia i przesyłające dane na Ziemię. Jest jakaś nadzieja, skoro Falcon Heavy będzie mogło względnie tanio wysłać aż 3,5 tony na Plutona i pokaźne ładunki bliżej, ale pewności nie ma nigdy...

[velo]

Cóż, nowe odkrycia z Europy i Enceladusa dają dodatkowy nacisk na przeprowadzenie nowych misji, ale żeby to był jakiś ogromny skok ilościowy - to tego na razie nie widzę. Mimo możliwości super-cieżkich launcherów.

[kanarkusmaximus]

Mam nadzieję, że dożyjemy czasów, gdzie przestaniemy używać słów "prawdopodobne" w naszym układzie słonecznym i interesujące planety i księżyce będą naszpikowane przez satelity robiące zdjęcia i przesyłające dane na Ziemię. Jest jakaś nadzieja, skoro Falcon Heavy będzie mogło względnie tanio wysłać aż 3,5 tony na Plutona i pokaźne ładunki bliżej, ale pewności nie ma nigdy...

Hmm, a ta wartość 3,5 tony to nie była dla SLS, a nie FH? Możemy to jakoś zweryfikować?

[Orionid]

Zorze polarne na Jowiszu niezależne od siebie
04.11.2017

Naukowcy odkryli, iż północne i południowe zorze polarne na Jowiszu pulsują w promieniowaniu rentgenowskim niezależnie od siebie. Informacje te podał University College London, którego naukowcy kierowali międzynarodową grupą badawczą.

Wysokoenergetyczne emisje promieniowania rentgenowskiego z okolic bieguna południowego Jowisza pulsują co 11 minut, podczas gdy emisje pochodzące z okolic bieguna północnego są bardziej chaotyczne, zmieniając swoją intensywność niezależnie od zmian na drugim biegunie. Ustalono to dzięki pomiarom dokonanym przez europejskie obserwatorium kosmiczne XMM-Newton i amerykańskie Chandra.

Takie zachowanie zórz polarnych jest różne, niż w przypadku Ziemi. Na naszej planecie zorze polarne północna i południowa odzwierciedlają nawzajem swoją aktywność. Jak wskazują naukowcy, inne duże planety - jak Saturn - nie wytwarzają wykrywalnych zórz polarnych w promieniowaniu rentgenowskich, więc odkrycie dotyczące ich zachowania na Jowiszu jest tym większą zagadką. Przypuszczano, że zachowanie zórz polarnych będzie podobne, jak w przypadku Ziemi.

W roku 2016 na orbitę wokół Jowisza dotarła sonda Juno. Nie posiada ona jednak instrumentu do rejestrowania promieniowania rentgenowskiego. Naukowcy musieli zatem w swoich analizach uzupełnić zestaw danych z sondy Juno obserwacjami dokonanymi przez krążące bliżej Ziemi obserwatoria XMM-Newton i Chandra.

"Gdyby udało nam się powiązać obserwowane emisje promieniowania rentgenowskiego z fizycznymi procesami, które wytwarzają, moglibyśmy wykorzystać tę wiedzę do zrozumienia co dzieje się na innych ciałach we Wszechświecie, na przykład na brązowych karłach, planetach pozasłonecznych, a być może nawet na gwiazdach neutronowych" - tłumaczy znaczenie tych badań pierwszy autor publikacji, William Dunn (UCL Mullard Space Science Laboratory w Wielkiej Brytanii oraz Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics w USA).

Jedną z teorii, którą być może uda się w ten sposób sprawdzić, jest powstawanie zórz polarnych na Jowiszu niezależnie od oddziaływań pola magnetycznego planety z wiatrem słonecznym. Hipoteza mówi, iż linie pola magnetycznego wibrują, wytwarzając fale, które unoszą naładowane cząstki w kierunku biegunów. Wszystko to zmienia się pod względem prędkości i kierunku ruchu aż do momentu zderzenia z atmosferą Jowisza, które wytwarza pulsy rentgenowskie.

Dzięki obserwacjom przy pomocy obserwatoriów XMM-Newton i Chandra w maju i czerwcu 2016 r. oraz w marcu 2007 r., udało się wykonać mapy emisji rentgenowskiej od Jowisza i zidentyfikować gorącą plamę rentgenowską nad każdym z biegunów. Taka gorąca plama pokrywa obszar znacznie większy niż powierzchnia Ziemi. Badając zachowanie każdej z plam naukowcy doszli do wniosku, że plamy mają znacząco różne własności od siebie.

Wiadomo, że zaangażowane są jony z wiatru słonecznego oraz jony tlenu i siarki pochodzące od wulkanicznych wybuchów z księżyca Io. Jednak ich istotność w wytwarzaniu promieniowania rentgenowskiego nie jest jasna. Badacze mają nadzieję, że dalsze obserwacje aktywności nad biegunami Jowisza przy pomocy instrumentów rentgenowskich oraz sondy Juno, pozwolą na zdecydowanie lepsze poznania mechanizmów wywołujących obserwowane efekty.

Wyniki badań opublikowano w poniedziałek w czasopiśmie „Nature Astronomy”. (PAP)

cza/ zan/
http://naukawpolsce.pap.pl/node/26537

[station]

Mam nadzieję, że dożyjemy czasów, gdzie przestaniemy używać słów "prawdopodobne" w naszym układzie słonecznym i interesujące planety i księżyce będą naszpikowane przez satelity robiące zdjęcia i przesyłające dane na Ziemię. Jest jakaś nadzieja, skoro Falcon Heavy będzie mogło względnie tanio wysłać aż 3,5 tony na Plutona i pokaźne ładunki bliżej, ale pewności nie ma nigdy...

To pieśń bardzo odległej przyszłości, na początek 4 argumenty, ale za chwilę pojawią się następne....

- prywatni inwestorzy będą na razie koncentrować uwagę na orbicie i być może na orbicie księżycowej - a to zajmie z powodzeniem najbliższe 20-30 lat, a jak się zna życie (obsuwy) to zapewne znacznie dłużej zajmie nam opanowanie tych dwóch rejonów głównie w celach zarobkowych.

- prywatni inwestorzy nie będą bawić się w misje naukowe, bo te pieniędzy nie dają, chyba, że będzie to misja typu rozpoznanie terenu na asteroidzie pełnej platyny.

- agencji państwowych, z których póki co nadal wyraźnie dominuje NASA - długo nie będzie stać (a przypuszczalnie nigdy) na masowe misje naukowe do wielu różnych ciał niebieskich. Dopóty Układ Słoneczny nie będzie skomercjalizowany (czyli właśnie b.odległa przyszłość) - dopóty nie będzie obrazków typu roje satelitów w Układzie Jowisza, Saturna itd.

- zasilanie RTG - generalnie bida Panie w zasoby, a na fotowoltaice polatamy sobie co najwyżej do Jowisza,

[kanarkusmaximus]

Raczej małe szanse na finansowanie misji naukowych ze źródeł komercyjnych, no może poza takimi inicjatywami jak Breakthrough Initatives albo ewentualnie udziałem w postaci dostarczenia sprzętu badawczego jako np walidacja technologii.