Polskie Forum Astronautyczne

Astronautyka => Księżyc => Wątek zaczęty przez: juram w Luty 03, 2016, 22:01

Tytuł: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: juram w Luty 03, 2016, 22:01
Dokładnie pół wieku temu udało się zrealizować pierwsze, "miękkie" lądowanie na Księżycu. Chodzi oczywiście o radziecką, bezzałogową sondę "Łuna" 9. Udało się tego dokonać chyba w piątej z kolei próbie. Co prawda kulisty lądownik działał tylko dwie doby, lecz wykonano z nim siedem seansów łączności i na Ziemię zostały przesłane pierwsze w dziejach panoramy księżycowego krajobrazu. Pamiętam to wydarzenie, gdyż jako nastolatek interesowałem się astronautyką i pochłaniałem wszelkie wieści na ten temat. Na zawsze utkwił mi w pamięci [ten]* obrazek, na którym widać przekrzywiony horyzont z niewielkim kamieniem w pobliżu.

Pełna panorama z Łuny 9 po rekonstrukcji.
Pełno wymiarowa makieta kapsuły lądownika.

___________________
* - obrazek niestety wykasowany z serwera "naforum". Dwa pozostałe dodaję jako załączniki
Radek68






Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Dzamiila w Luty 04, 2016, 12:34
niewątpliwie, był to wielki sukces Związku Radzieckiego, przyćmiony później przez lądowanie Amerykanów na Srebrnym Globie, były czasy, wyścig zbrojeń, rozwoju technologii, podboju kosmosu...
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: astropl w Luty 04, 2016, 19:47
Dokładnie pół wieku temu udało się zrealizować pierwsze, "miękkie" lądowanie na Księżycu. Chodzi oczywiście o radziecką, bezzałogową sondę "Łuna" 9. Udało się tego dokonać chyba w piątej z kolei próbie.


To była dwunasta próba w ciągu trzech lat.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Dzamiila w Luty 05, 2016, 09:47
zaczęli juz w 1958 roku, najpierw ich statki miały rozbijać się na Księżycu. Łuna 1 nie rozbiła się, tylko weszła na orbitę między Ziemią, a Księżycem, w tym samym roku rozbiły się Łuna 2 i Łuna 3, a później były kolejne próby,
trochę im czasu i testów zajęło zanim udało im się miękkie lądowanie
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Scorus w Luty 05, 2016, 10:03
Łuna 1 to pierwszy obiekt który wszedł na orbitę heliocentryczną.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Dzamiila w Luty 05, 2016, 10:06
i pierwszy, który osiągnął II prędkość kosmiczną, prędkość ucieczki...
odkryto przy okazji brak pola magnetycznego wokół Księżyca. Łuna też przesłała trochę informacji o ziemskich pasach radiacyjnych i wietrze słonecznym
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: astropl w Luty 05, 2016, 10:09
zaczęli juz w 1958 roku, najpierw ich statki miały rozbijać się na Księżycu. Łuna 1 nie rozbiła się, tylko weszła na orbitę między Ziemią, a Księżycem, w tym samym roku rozbiły się Łuna 2 i Łuna 3, a później były kolejne próby,
trochę im czasu i testów zajęło zanim udało im się miękkie lądowanie

Łuna 3 nie rozbiła się, tylko sfotografowała sporą część odwróconej od Ziemi strony Księżyca. Pisząc o dwunastej próbie lądowania, miałem na myśli wyłącznie sondy typu Je-6 i Je-6M, przeznaczone do lądowania. Część z nich nie weszła nawet na orbitę okołoziemską, część z niej nie odleciała, część "zabłądziła" po drodze, a część z różnych przyczyn nie była w stanie miękko wylądować.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Dzamiila w Luty 05, 2016, 10:13
tak zgadza się, Łuna 3 wróciła i spłoneła w atmosferze ziemskiej
a przed Łuną 9, było faktycznie sporo prób  :)
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Scorus w Luty 05, 2016, 10:25
Cała lista całkowicie nieudanych misji:
http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/tent_launch.html
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Dzamiila w Luty 05, 2016, 10:26
dzięki  :)
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: astropl w Luty 05, 2016, 10:40
Cała lista całkowicie nieudanych misji:
http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/tent_launch.html

Chyba jednak nie cała. Na mojej liście (http://lk.astronautilus.pl/sondy/ksiold.htm) jest więcej nieudanych prób księżycowych. Począwszy od Sputnika-25 (pierwszy aparat z serii Je-6) mam cztery przypadki awarii rakiety przed wejściem na LEO, a na tej liście są tylko trzy.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: juram w Luty 06, 2016, 09:29
Wciąż trwają poszukiwania śladów i miejsca lądowania Łuny-9, lecz to trudne zadanie z racji niewielkich rozmiarów lądownika. Sądzę, że śladów spadku kapsuły i modułu napędowego trzeba szukać na zdjęciach wykonanych podczas górowania Słońca, gdyż wtedy stają się dostrzegalne subtelne, punktowe zmiany albedo na powierzchni gruntu, którego struktura została naruszona. Kilka lat wstecz przeszukiwałem zdjęcia z LRO i natknąłem się na coś takiego: górne zdjęcie uwidacznia szereg ciemnych punktów, usytuowanych liniowo. Dolne zdjęcie ukazuje ten sam fragment powierzchni przy ukośnym oświetleniu. Nie wiem, co to za ślady, lecz znajdują się one w obrębie płaskowyżu, gdzie jakoby Łuna-9 miała opaść. Niestety, nie zapisałem numerów kodowych zdjęć.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Orionid w Luty 07, 2016, 20:29
Świat też pamięta o sukcesie Łuny 9 :

The successful landing meant the cameras and necessary communication equipment still worked after touch down, allowing Luna 9 to send back the first ever pictures from the surface of the moon. The photos were black and white, very grainy and intercepted first by Jodrell Bank in the UK, much to the annoyance of the Russians who saw them some hours later. However, none of this detracted from the immense psychological impact of the first pictures from the moon's surface.

http://www.space-travel.com/reports/The_forgotten_moon_landing_that_paved_the_way_for_todays_space_adventures_999.html
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Radek68 w Październik 16, 2016, 21:16
Niestety, ale hosting zdjęć, jaki autor wątku wybrał do zamieszczenia zdjęć na forum, nie był dobry, gdyż zdjęcia zniknęły.
Może warto dodać je jeszcze raz, tym razem jako załączniki na forum?
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: juram w Październik 17, 2016, 16:19
Proszę bardzo:

(https://naforum.zapodaj.net/images/45af41f197d9.jpg)
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Radek68 w Październik 17, 2016, 18:38
A te z pierwszego postu? Może warto jednak wrzucić je tu, na nasze forum.
Z powyższym postem już to uczyniłem.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: juram w Październik 17, 2016, 21:37
O ile pamiętam, to chyba te fotki:

1. Panorama z miejsca lądowania Łuny-9.
(https://naforum.zapodaj.net/images/1bbe99b84b33.jpg)

2. Replika kapsuły lądownika Łuna-9.
(https://naforum.zapodaj.net/images/cc9ca15cefcb.jpg)

Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: marekfk w Październik 17, 2016, 23:45
wygląda jak by ją zrobili z samowara :)

a tak na poważnie, jaki to miało system hamowania, bo przecież nie spadochron  8)
a dysz żadnych nie widać...
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: astropl w Październik 18, 2016, 08:08
a tak na poważnie, jaki to miało system hamowania, bo przecież nie spadochron  8)
a dysz żadnych nie widać...

Cała sonda wyglądała tak:

(http://lk.astronautilus.pl/sondy/luna9.jpg)

Silnik jest z lewej na dole, lądownik z prawej na górze. Po wyhamowaniu do prędkości ~20 m/s nad powierzchnią, sonda została odrzucona od przedziału serwisowego i jednocześnie napełniana była gazem poduszka amortyzacyjna. Kilka odbić, spuszczenie powietrza i lądownik rozkładał osłony-podpory i rozpoczynał pracę.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: juram w Październik 18, 2016, 12:15
wygląda jak by ją zrobili z samowara :)
a dysz żadnych nie widać...

Jak najbardziej widać - kryza dyszy silnika "hamującego" wystaje ze stożka na dole po lewej. Nieco wyżej, są też widoczne małe dysze systemu stabilizacji lądowania.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: Radek68 w Październik 18, 2016, 22:23
Dzięki, uzupełniłem pierwszy post o dwa zdjęcia.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: ekoplaneta w Październik 18, 2016, 22:55
Lądowanie trochę w stylu Mars Pathfindera z pomocą poduszki powietrznej  :)
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: astropl w Październik 18, 2016, 22:58
Lądowanie trochę w stylu Mars Pathfindera z pomocą poduszki powietrznej  :)

Tylko ponad 30 lat wcześniej :)
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 55 lat
Wiadomość wysłana przez: Orionid w Luty 04, 2021, 03:16
55 лет назад совершена первая в мире мягкая посадка на Луну
03.02.2021 00:30

(https://www.roscosmos.ru/cache/gallery/sl3/29884/3347517885.jpg)

В 1965 году заводу им. С.А. Лавочкина (сегодня — Научно-производственное объединение им. С.А. Лавочкина, входит в периметр Госкорпорации «Роскосмос») по инициативе Сергея Павловича Королева была передана одна из тематик, которой занималось возглавляемое им КБ — тематика исследования дальнего космоса. Благодаря усилиям главного конструктора Георгия Николаевича Бабакина, с чьим именем связаны многие светлые и знаменательные страницы отечественной космонавтики, коллектив предприятия быстро освоил специфику новой техники и в течение последующих двух лет осуществил доработку и завершил лётные испытания станций «Луна», «Венера» и «Марс».

«Первой ласточкой» для НПО Лавочкина, как космического предприятия, стала автоматическая станция «Луна-9». К тому времени ни одному из отечественных или американских КА не удавалось завершить свою экспедицию мягким прилунением.

3 февраля 1966 года автоматическая лунная станция впервые в мире совершила мягкую посадку на поверхность Луны на западном крае Океана Бурь, западнее кратеров Рейнер и Марий. Активное функционирование станции «Луна-9» составило 46 часов 58 минут. В течение этого времени было проведено 7 сеансов радиосвязи общей продолжительностью свыше 8 часов для передачи научной информации. Первые в мире фототелевизионные изображения поверхности Луны с места посадки передавались при различных условиях освещённости. Панорамы лунной поверхности дали возможность изучить микрорельеф лунного грунта, определить размеры и форму камней, впадин. Программа научных наблюдений была выполнена полностью.

В ходе работы автоматической станции «Луна-9» были зарегистрированы мировые приоритетные научно-технические достижения: мягкая посадка автоматической станции на поверхность Луны, передача первой в истории круговой фотопанорамы лунной поверхности в районе посадки станции и проведение исследований и измерений с помощью научных приборов космического аппарата. Телевизионные панорамы участка лунной поверхности учеными всего мира были признаны «Панорамами века».

Информация о характеристиках лунного грунта, полученная в первых лунных экспедициях, внесла существенные коррективы в подготовку новых технических средств для следующего этапа изучения Луны: в разработку самоходного исследовательского зонда — лунохода. Грунт оказался достаточно твердым, слой пыли — небольшим. Поэтому конструкторы пересмотрели проект шасси лунохода, отказавшись от гусениц в пользу восьми ведущих колес. Осенью 1966 года переработанный эскизный проект лунохода был утвержден Георгием Николаевичем Бабакиным. Началась конструкторская проработка следующих аппаратов.

В решении новых вопросов науки и техники всегда труднее всего сделать первый шаг, когда многое не изведано. Успешная мягкая посадка космического аппарата на другое небесное тело и проведение первых исследований в месте посадки открыли качественно новый этап для межпланетных полетов и познания человеком мира за границами земной атмосферы.

https://www.roscosmos.ru/29884/
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: juram w Luty 04, 2021, 08:25
Łuna 9 pomyślnie wylądowała podczas chyba piątej próby i działała 5 dni. Syrveyor-1 wylądował 4 m-ce później za pierwszym podejściem i działał 7 m-cy, przesyłając bogaty materiał badawczy w tym ponad 11 tysięcy zdjęć.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: byko w Luty 05, 2021, 15:59
Łuna 9 pomyślnie wylądowała podczas chyba piątej próby i działała 5 dni. Syrveyor-1 wylądował 4 m-ce później za pierwszym podejściem i działał 7 m-cy, przesyłając bogaty materiał badawczy w tym ponad 11 tysięcy zdjęć.
Surveyor 1 poprzedziły 3 testy pod nazwa Atlas Centaur 2, 4 i 6 (ale tylko ten ostatni to była funkcjonalna sonda, w dwóch poprzednich tylko makiety), no i ich zadaniem nie było lądowanie na Księżycu.
Łuna 9: podejść od 1963 (Łuna 4) było chyba dużo więcej, 5 było sond które z racji opuszczenia orbity Ziemi dostały nazwę (Łuna 4-8).
Co do działania to hmm...kwestia zasilania Łuna 9 miała tylko akumulatory chemiczne (i mi się wydaje - ale tego nie pamiętam że działała jedynie 3 dni) a Surveyor swoje podładowywał z baterii słonecznych.
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 50 lat
Wiadomość wysłana przez: juram w Luty 05, 2021, 22:14
W podobny sposób na Księżyc dotarły tylko dwie Łuny o numerach 9 i 13. Ten karkołomny sposób zrzucania na powierzchnię 100 kg metalowych pojemników w nadymanych azotem workach miał swoje ograniczenia. Dopiero użycie silniejszej rakiety nośnej (Proton), pozwalało wysyłać na Księżyc lądowniki o 4-krotnie większej masie i nieporównywalnie większych możliwościach badawczych (począwszy od Łuny 15).
Tytuł: Odp: Łuna 9 - to już 55 lat
Wiadomość wysłana przez: Orionid w Luty 16, 2021, 03:29
Рассекречено: мягкая посадка на Луну
12.02.2021 15:30

(https://www.roscosmos.ru/media/gallery/big/29878/3489447579.jpg)

(...) При реализации проекта были решены также такие задачи, как запуск космических аппаратов в дальний космос с промежуточной околоземной орбиты, использование автономной астроориентации, коррекция траектории полета на большом удалении от Земли, осуществление прецизионного прицеливания и мягкая посадка на небесное тело, лишенное атмосферы. Новые космические аппараты были гораздо сложнее и тяжелее первых «лунников», и их планировалось запускать ракетой-носителем 8К78 (известной как «Молния»), разработка которой велась параллельно под задачи отправки автоматических межпланетных станций к Марсу и Венере.

Основным научным прибором, который планировалось доставить на Луну, была панорамная телевизионная камера. Кроме того, на борту станции находились приборы для регистрации космического излучения. Однако в связи с тем, что ракетно-космическая техника на тот момент только набирала статистику полетов и не обладала высокой надежностью, лётные испытания станций Е-6 сопровождались трудностями. Из одиннадцати станций типа Е-6, запущенных с января 1963 года по декабрь 1965 года, ни одна не имела полного успеха, хотя достичь цели и разбиться о поверхность нашего ночного светила смогли станции «Луна-5», «Луна-7» и «Луна-8». Выявив и проанализировав ошибки, специалисты ОКБ-1 к весне 1965 г. подготовили модернизированный проект станции Е-6М.

В 1965 году Сергей Королев передал межпланетную тематику из ОКБ-1 на Московский машиностроительный завод имени С.А. Лавочкина, где под руководством Г.Н.Бабакина было освоено производство обновленной станции Е-6М, которая в результате и достигла успеха. Сергей Павлович так и не стал свидетелем триумфа своего детища: он умер во время плановой операции 14 января 1966 года. Ракета-носитель 8К78М («Молния») с аппаратом Е-6М стартовала 31 января 1966 года уже без него. Но на этот раз все прошло по намеченной программе: станция с разгонным блоком вышла на опорную орбиту, а затем вывела автоматическую станцию на заданную траекторию.

Подготовка к посадке началась 3 февраля 1966 года за пять часов до достижения цели. Перед торможением станция точно «поймала» лунную вертикаль, а затем, сбросив уже не нужные боковые отсеки, на высоте 75 км от лунной поверхности включила тормозной двигатель. И еще через несколько минут автоматическая лунная станция (АЛС), получившая официальное название, совершила мягкую посадку в точке с координатами 7°8‘ с.ш. и 64°22’ з.д. в районе океана Бурь, западнее кратеров Рейнер и Марий.
(...)
https://www.roscosmos.ru/29878/

EDIT 04.02.23
https://twitter.com/airandspace/status/1621591887973851136

E 03.92.23
https://twitter.com/ron_eisele/status/1753496695822811255
Cytuj
3 February 1966. 18.45.30 UTC/GMT. Luna 9, an unmanned Soviet spacecraft, made the first successful landing on the Moon in the Oceanus Procellarum, west of Reiner and Marius craters.
https://twitter.com/ron_eisele/status/1753496799900307469
Cytuj
A portion of a panorama of the surface of the Moon froma signal intercepted from Luna 9 at the Jodrell Bank Observatory in England. The last contact with the spacecraft was at 22:55.00 UTC/GMT on 6 February 1966.
https://twitter.com/ron_eisele/status/1753496869789970746