STS-130

[Mikkael]

Opis misji STS-130 (pierwotnie tekst ukazał się w internecie: 14.11.2009)

STS-130 (inne oznaczenie: ISS-20A) będzie 32 misją promu kosmicznego do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), 24 wyprawą wahadłowca OV – 105 Endeavour i 130 lotem orbitalnym w dziejach programu Space Shuttle. Zaplanowana na 12 dni (start: 4 luty 2010, lądowanie: 16 luty 2010) misja ma na celu dostarczenie trzeciego i tym samym ostatniego z ciśnieniowych modułów łącznikowych typu Node, nazwanego Tranquility (Node 3) oraz obserwacyjnego Cupola. Zaplanowane są trzy spacery kosmiczne.
STS-130 to także 161 załogowy lot kosmiczny NASA, 105 amerykańska załogowa misja od czasu katastrofy Challangera, 17 od czasu katastrofy Columbii, a także pierwsza z pięciu przewidzianych wstępnie na rok 2010, w którym ma zakończyć się eksploatacja promów STS.

LOGO


http://spaceflight.nasa.gov/gallery/images/shuttle/sts-130/html/sts130-s-001.html

Logo misji zostało zaprojektowane przez załogę. Jego kształt i wypełnienie nawiązuje do wyposażonego w siedem okien modułu Cupola. Na tym tle widoczne kontury wahadłowca z oznaczeniem misji, dookoła zaś nazwiska członków załogi. Na patchu widoczna jest także Ziemia i co ciekawe – za wzór posłużyła fotografia naszej planety wykonana 23 sierpnia 1966 przez krążącą wokół Księżyca amerykańską sondę Lunar Orbiter 1. Jest to nawiązanie zarówno do historii, jak i przyszłości NASA – lotów na Księżyc.

ZAŁOGA


http://en.wikipedia.org/wiki/File:STS-130_Crewphoto.jpg
Załoga STS-130. Od lewej: Patrick, Virts, Behnken, Hire, Zamka i Robinson.

Składać się będzie z sześciu członków: dowódcy, drugiego pilota i czterech specjalistów misji. Tylko jedna z tych osób nie była wcześniej w Kosmosie:

1. George David Zamka, CDR


http://spaceflight.nasa.gov/gallery/images/shuttle/sts-130/html/jsc2006e55043.html

ur. 29 czerwca 1962 w Jersey City, stan New Jersey
Pilot US Marine Corps w stopniu pułkownika (3 500 godzin wylatanych na 30 typach samolotów, w tym 66 misji bojowych na F/A-18 w ramach Operacji Pustynna Burza)
Będzie to jego drugi lot w Kosmos. Jesienią 2007, jako drugi pilot brał udział w misji STS-120. Jest Amerykaninem o korzeniach rodzinnych wywodzących się z Kolumbii i Polski.

2. Terry Wayne Virts Jr, PLT


http://spaceflight.nasa.gov/gallery/images/shuttle/sts-130/html/jsc2009e157219.html

ur. 1 grudnia 1967 w Baltimore, stan Maryland
Pilot US Air Force w stopniu pułkownika (ponad 3 000 godzin na ponad 40 typach maszyn, służył m.in. w Niemczech, Korei Południowej, a także w Edwards AFB) STS-130 będzie jego kosmicznym debiutem.

3. Kathryn Patricia „Kay” Hire, MS


http://spaceflight.nasa.gov/gallery/images/shuttle/sts-130/html/jsc2010e012250.html

ur. 26 sierpnia 1959 w Mobile, stan Alabama
Kapitan rezerwy US Navy. Latała jako nawigator na samolotach patrolowych P-3C Orion. Była członkiem sztabu w operacjach wojskowych Enduring Freedom i Iraqui Freedom.
Na orbitę uda się drugi raz. Jej debiut miał miejsce wiosną 1998 w misji STS-90.

4. Stephen Kern Robinson, MS


http://spaceflight.nasa.gov/gallery/images/shuttle/sts-130/html/jsc2004e40089.html

ur. 26 października 1955 w Sacramento, stan Kalifornia
Doktor inżynierii mechanicznej (Stanford University), weteran trzech misji kosmicznych: STS-85 (sierpień 1997), STS-95 (jesień 1998) i STS-114 (lato 2005) – ma na koncie trzy spacery kosmiczne w ostatniej z nich (pamiętny pierwszy z dwóch lotów Return To Flight po katastrofie Columbii)

5. Nicholas James MacDonald Patrick, MS/EV


http://spaceflight.nasa.gov/gallery/images/shuttle/sts-130/html/jsc2006e49642.html

ur. 22 marca 1964 w Saltburn, Wielka Brytania
Jest inżynierem (Massachusetts Institute of Technology), pracował w koncernie Boeing.
W grudniu 2006 poleciał w Kosmos na pokładzie promu Discovery (misja STS-116)

6. Robert Louis „Bob” Behnken, MS/EV


http://spaceflight.nasa.gov/gallery/images/shuttle/sts-130/html/jsc2008e005285.html

ur. 28 lipca 1970 w Creve Coeur, stan Missouri
Podpułkownik, inżynier i pilot w US Air Force (ponad 780 godzin wylatanych na przeszło 25 typach samolotów), pracował w Edwards AFB i brał udział w programie samolotu F-22 Raptor.
Na orbitę leci po raz drugi. Wcześniej, w marcu 2008 brał udział w misji STS-123, w ramach którego trzykrotnie wychodził w otwartą przestrzeń.

ŁADUNEK:

Tranquility (wcześniej Node 3)


http://www.capcomespace.net/dossiers/ISS/europe/NODE/NODE.htm


http://www.popsci.com/military-aviation-amp-space/article/2009-03/stephen-colbert-nasa-and-so-can-you

Jego nazwa nawiązuje do lądowania Apollo 11 na księżycowym Morzu Spokoju (Mare Tranquilitatis) w lipcu 1969 roku. W ten sposób, 40 lat później NASA zamierzała oddać hołd owemu bezprecedensowemu wydarzeniu. Jest to ostatni z trzech modułów ciśnieniowych Node. Poprzednie: Node 1 (Unity) i Node 2 (Harmony) są już zintegrowane z Międzynarodową Stacją Kosmiczną. Zbudowany został w Turynie dla NASA przez kompanię Thales Alenia Spacepod okiem Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i Włoskiej Agencji Kosmicznej. Pierwotnie miał on służyć stricte jako element łącznikowy (tak jak pozostałe Node posiada sześć portów CBM – Common Berthing Mechanism), aktualnie – ma przejąć część obowiązków skasowanego modułu Transhab: w tym najbardziej zaawansowany, jak dotąd, system podtrzymywania życia, jaki znajdzie się w Kosmosie (odzyskiwanie wody i powietrza dla załogi ISS). Ponadto ma zawierać ruchoma bieżnię do ćwiczeń dla astronautów, tzw. Waste and Hygiene Compartment (czyli... toaleta), a także chłodziarko-zamrażarkę, kuchnię, magazyn, zbiorniki na wodę i pomieszczenie na żywność, lekarstwa i odzież załogi. Średnica konstrukcji: 4,5 m, długość: 6,7 m.
Po przetransportowaniu modułu na orbitę w ładowni wahadłowca Endeavour, ma on zostać przyłączony do innego Node, Unity w porcie przeciwległym do modułu Quest. Z kolei do nadir portu Tranquility dołączona ma zostać Cupola.
Aktualnie oba elementy znajdują się na Florydzie, gdzie przybyły 20 maja 2009. Oficjalny odbiór przez KSC nastąpił 8 czerwca.

Cupola


http://www.nasa.gov/centers/kennedy/stationpayloads/cupola.html


Cupola, czyli Kopuła jest modułem zbudowanym przez ESA rękoma Thales Alenia Space. Jest to niewielka konstrukcja wyposażona w siedem pancernych okien (sześć trapezoidalnych po bokach i jedno okrągłe, centralnie) Ma ona pełnić funkcje obserwacyjne (Ziemia, Księżyc i inne ciała niebieskie), umożliwić podgląd o 360 stopni i być jednym ze stanowisk dla operatora ramienia Canadarm 2. Cupola ma ok. 2 m średnicy i 1,5 m wysokości.


ŹRÓDŁA:

- oficjalna strona NASA
- strona Loty Kosmiczne
- Wikipedia

[Mikkael]

W najnowszym, lipcowym numerze magazynu Lotnictwo znajdziemy opis misji STS-130 autorstwa astropl oraz wywiad z pilotem Endeavoura, Terry Virtsem. Polecam

[Orionid]

Remembering Endeavour's Penultimate Flight to Deliver ISS 'Room with a View', 9 Years Ago
By Ben Evans, on February 10th, 2019


The penultimate flight of NASA’s space shuttle Endeavour on mission STS-130, launched at 4:14 a.m. EDT on February 8, 2010. Endeavour carried out ISS assembly flight 20A, bringing with it the Tranquility module and the Cupola, which is a robotic control station with six windows around its sides and another in the center, providing a 360-degree view around the station & the Earth below. Endeavour and her crew of 6 traveled over 5.7 MILLION miles during their 13-day orbit of the Earth (217 orbits during the mission). Photo: Mike Killian

When Expedition 57/58 astronaut Anne McClain boarded the International Space Station (ISS), last December, she quickly found what she described as “my new favorite spot”. That spot was the multi-windowed cupola, which sits affixed to the side of Tranquility Node-3 and whose seven observation ports – six circumferential ones and a large circular one at the apex – have been utilized many times to view the Earth and the arrivals and departures of visiting cargo vehicles. McClain was not alone in prizing the cupola’s panoramic view of the Home Planet as the station’s most spectacular location.

This week, it celebrates 9 years since the six astronauts of STS-130 –shuttle Endeavour’s second-to-last mission – installed it and, in doing so, completed the delivery of the last major U.S.-provided ISS component.

Commanded by veteran astronaut George Zamka, who also flew the shuttle mission which furnished the ISS with the Harmony connecting node to bridge its U.S. Destiny, European Columbus and Japanese Kibo pressurized labs, the STS-130 crew included future ISS skipper Terry Virts in the pilot’s seat aboard Endeavour and mission specialists Kay Hire, Steve Robinson, Nick Patrick and future Chief Astronaut Bob Behnken.


Image above: (Clockwise from top) Commander George Zamka, Pilot Terry Virts and Mission Specialists Kathryn Hire, Nicholas Patrick, Robert Behnken and Stephen Robinson take time out for a group portrait inside the newly installed cupola aboard the International Space Station. Credit: NASA

They were assigned to the flight in December 2008, with an initial expectation that they would launch in December 2009, but a shifting shuttle manifest eventually found them finally boarding Endeavour for the shuttle program’s final “night-time” launch on 8 February 2010.

Liftoff the previous night had been postponed due to low clouds hanging over the Kennedy Space Center (KSC) in Florida.

Lighting up the darkened sky, Endeavour sprang from Pad 39A at 4:14 a.m. EST to begin her two-day pursuit of the space station and its waiting Expedition 22 team of Commander Jeff Williams and his crewmates Maksim Surayev and Oleg Kotov of Russia, Japan’s Soichi Noguchi and NASA astronaut Timothy “T.J.” Creamer.



Shortly after reaching orbit, Zamka and Virts set to work preparing their ship for maneuvers necessary to reach the ISS, whilst the others set up Extravehicular Activity (EVA) tools and suits and prepared cameras for the approach and rendezvous. They also conducted the customary check of the shuttle’s heat-resistant tiles and Reinforced Carbon Carbon (RCC) surfaces, mandated in the aftermath of the Columbia disaster.

Docking at the forward port of the station’s Harmony node took place without incident a few minutes after midnight EST on 10 February, with both spacecraft flying high above Portugal. The two crews participated in a brief welcoming ceremony and safety briefing, then headed straight to work, with Zamka and Noguchi working to re-size Behnken’s suit ahead of the first EVA.


Endeavour approaching the ISS, located 46.9 south latitude and 80.5 west longitude, over the South Pacific Ocean, some 183 nautical miles over the coast of southern Chile. Photo: NASA

It had earlier suffered a failure of its power harness, necessary for wireless video and in-glove heaters. With this complete, Behnken and Patrick performed an overnight camp-out in the station’s Quest airlock, before opening the hatches for their first spacewalk – lasting 6.5 hours – on the evening of the 11th.

Shortly after they stepped outside, Virts and Hire maneuvered the massive Tranquility node and its attached cupola out of Endeavour’s payload bay, by means of the Remote Manipulator System (RMS) mechanical arm, and smoothly mated it to the port side of the Unity node. Behnken and Patrick then completed the attachment of power and data cables, as a further 2,600 cubic feet (73.6 cubic meters) of volume was added to the expansive orbiting lab.



With the new node in place, the hatches were opened and, wearing protective masks and goggles to guard against the risk of floating debris, the astronauts floated inside and began activating equipment. They also moved parts for the advanced Resistive Exercise Device (aRED) and an Air Revitalization System (ARS) rack into Tranquility. Early Valentine’s Day, Behnken and Patrick wrapped up another EVA, this time lasting just shy of six full hours, to connect ammonia coolant loops and install thermal covers over ammonia hoses; unfortunately, a minor leakage of ammonia from a connector obliged mission controllers to terminate the spacewalk a little earlier than intended. This afforded the astronauts extra time to run through decontamination and solar bakeout operations before returning inside the station.

Next day, the cupola windows – about which Anne McClain would write with such excitement – were finally opened. The small module was robotically moved from its launch configuration on the “end” of Tranquility to the Earth-facing side of the node, offering it a spectacular view of the Home Planet. With Virts and Hire operating the RMS, the relocation was swiftly accomplished and the cupola shutters were opened. Late on the 15th, as Behnken and Patrick worked outside on their third spacewalk of the mission, Virts gingerly opened each shutter in turn. Hire described it as “raising the curtain on a bay window to the world”.



After almost ten days of docked activities, Endeavour pulled away from the ISS on the evening of 19 February to begin her return home. And at 10:20 p.m. EST on the 21st, after traveling 5.7 million miles (9.2 million km), Zamka and Virts guided their ship to a smooth halt on the Shuttle Landing Facility (SLF) at her homeport, KSC in Florida. All told, their mission had delivered 36,000 pounds (16,300 kg) of hardware to the station and Behnken and Patrick’s trio of spacewalks – totaling over 18 hours – had played a crucial role in completing the mammoth outpost.

Of course, all minds were by now keenly aware that the shuttle program was winding down towards its retirement in 2011. For four members of the STS-130 crew, it would be their last experience of flying in space. But for Behnken, the years ahead would see a tenure as Chief Astronaut, ahead of assignment to the first Crew Dragon test-flight, currently targeted for July 2019 but we all know that won’t happen – so let’s say sometime this year.

And for Virts, a long-duration expedition from November 2014 through June 2015 would provide him with command of the third-longest single increment in ISS Program history.

https://www.americaspace.com/2019/02/10/remembering-endeavours-penultimate-flight-9-years-ago/#more-107199

[Orionid]

Mija 10 lat od misji STS-130 i jednocześnie  przedostatniego lotu kosmiczngo promu Endeavour



STS-130: przygotowania do lotu
BY KRZYSZTOF KAJDA ON 15 LISTOPADA 2009
https://kosmonauta.net/2009/11/sts-130-przygotowania-do-lotu/

STS-130: Wahadłowiec Endeavour już w VAB!
BY MACIEJ MICKIEWICZ ON 11 GRUDNIA 2009
https://kosmonauta.net/2009/12/sts-130-wahadowiec-endeavour-ju-w-vab/

STS-130: Opóźnienie Misji?
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 9 STYCZNIA 2010
https://kosmonauta.net/2010/01/2010-01-09-sts-130/

STS-130: przygotowania do startu
BY MACIEJ MICKIEWICZ ON 22 STYCZNIA 2010
https://kosmonauta.net/2010/01/sts-130-przygotowania-do-startu/

STS-130: odliczanie do startu trwa!
BY MACIEJ MICKIEWICZ ON 6 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/1067-sts130-odliczanie/

STS-130: próba startu na żywo
BY MACIEJ MICKIEWICZ ON 6 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/1069-start/

STS-130: druga próba startu
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 7 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/2010-02-07-sts-130/

George Zamka – polskie korzenie
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 8 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/2010-02-08-zamka/

STS-130: Flight Day 2
BY ADAM PIECH ON 9 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/sts-130-fd2/

Dzień na żywo: STS-130 (Flight Day 3) i start SDO
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 10 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/2010-02-09-sts-130-fd3-sdo/

STS-130: Flight Day 4
BY ADAM PIECH ON 10 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/sts-130-fd4/

STS-130: Flight Day 5, EVA-1
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 11 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/2010-02-11-sts-130-fd-5-eva-1/

STS-130: Flight Day 6
BY ADAM PIECH ON 12 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/sts-130-fd6/

STS-130: Flight Day 7, EVA-2
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 13 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/sts-130-fd7-eva-2/

STS-130: Flight Day 8
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 14 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/sts-130-fd8/

STS-130: Flight Day 9
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 15 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/sts-130-fd9/

STS-130: Flight Day 10, EVA-3
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 16 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/2010-02-16-sts-130-eva-3/

STS-130: Flight Day 11
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 17 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/2010-02-17-sts-130-fd-11/

STS-130: Flight Day 12
BY MACIEJ MICKIEWICZ ON 18 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/sts-130-flight-day-12/

STS-130: Flight Day 13, odłączenie od ISS
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 19 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/2010-02-19-sts-130-fd13/

STS-130: Flight Day 14
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 20 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/2010-02-20-sts-130-fd-14/

STS-130: Flight Day 15 (EOM)
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 21 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/2010-02-21-sts-130-fd15/

STS-130: filmowe podsumowanie misji
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 24 LUTEGO 2010
https://kosmonauta.net/2010/02/2010-02-24-sts-130/

Załoga STS-130 w Polsce?
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 26 MARCA 2010
https://kosmonauta.net/2010/03/2010-03-26-sts-130pl/

Astronauci misji STS-130 odwiedzą Zamość
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 28 KWIETNIA 2010
https://kosmonauta.net/2010/04/2010-04-28-sts-130-pl/

Amerykańscy astronauci z wizytą w Polsce
BY REDAKCJA ON 8 MAJA 2010
https://kosmonauta.net/2010/05/2010-05-09-sts-130-pl/

Głuszyce godz. 15:30
Głuszyca

Stephen Robinson wygłasza wykład na Politechnice Gdańskiej
BY ADAM PIECH ON 10 MAJA 2010
https://kosmonauta.net/2010/05/robinson-gdansk/

Amerykańscy astronauci z wizytą na Politechnice Warszawskiej!
BY MICHAŁ MOROZ ON 11 MAJA 2010
https://kosmonauta.net/2010/05/130napw/

Astronauci na Politechnice Warszawskiej
BY MICHAŁ MOROZ ON 13 MAJA 2010
https://kosmonauta.net/2010/05/13-05-10astrosnapw/

Kosmonauta.net na prelekcji i konferencji z astronautami w Warszawie
BY MACIEJ MICKIEWICZ ON 18 MAJA 2010
https://kosmonauta.net/2010/05/kosmonautanet-na-konferencji/

Wizyta Astronautów Misji STS-130 Endeavour w Zamościu
BY ADAM PIECH ON 18 MAJA 2010
https://kosmonauta.net/2010/05/sts130zamosc/

https://www.nasa.gov/mission_pages/shuttle/shuttlemissions/sts130/main/index.html
https://spaceflightnow.com/shuttle/sts130/
https://www.nasaspaceflight.com/tag/sts-130/
http://www.spacefacts.de/mission/english/sts-130.htm
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=800.msg141242#msg141242

EDIT 08.02.23
https://twitter.com/ESA_History/status/1623243477097013248

[kanarkusmaximus]

Dzięki za to przypomnienie!

[Orionid]

STS-130 – dziesięć lat temu
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 20 LUTEGO 2020

https://kosmonauta.net/2020/02/sts-130-dziesiec-lat-temu/