Polskie Forum Astronautyczne
Astronautyka => Mars => Wątek zaczęty przez: Scorus w Październik 24, 2010, 05:35
-
Orbiter Mars Express jest częścią podwójnej - zawierającej jeszcze lądownik Beagle 2 misji ESA. Jest to pierwsza marsjańska wyprawa tej agencji. Główne zadania orbitera to: globalne badania geologiczne Marsa (z rozdzielczością obrazów do 10 m); opracowanie globalnych map rozmieszczenia minerałów (z rozdzielczością 100 m); bania struktury i precyzyjnego składu atmosfery; badania budowy warstw podpowierzchniowych; oraz badania otoczenia plazmowego Marsa.
Szczegółowy opis misji:
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php/topic,217.0.html
Nowy obraz Marsa - Nepenthes Mensae ze strukturami podobnymi do delty.
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEM4FHSZEFF_0.html
-
Krater przy dolinie Mamers Valles z utworami podobnymi do pozostałości dawnego lodowca.
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/1616_read-12503/
-
Kamera HRSC sfotografowała już 2/3 powierzchni Marsa Cheesy Ciekwe ile jeszcze czasu potrzeba do sfotografowania całości.
http://www.dlr.de/mars-express/en/DesktopDefault.aspx/tabid-207/422_read-12619/gallery-1/gallery_read-Image.1.5777/
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/422_read-12619/
-
Pomiary temperatur atmosfery wykonane za pomocą PFS pozwoliły na wyjaśnienie, dlaczego stała południowa czapa polarna jest przesunięta o kilka stopni w stosunku do bieguna, a czapa sezonowa jest na nim prawie dokładnie scentrowana. Silne wiatry wschodnie w średnich szerokościach wieją w kierunku basenu Hellas. Głębokość tej struktury i jej strome ściany odbijają wiatry wytwarzając fale Rossbyego. One natomiast powodują przekierowanie wiatrów w górnych warstwach atmosfery, co modyfikuje ciśnienia w strefie polarnej. Na półkuli zachodniej wytwarza to system niskiego ciśnienia w okolicach bieguna południowego. Na półkuli wschodniej wytwarza się natomiast system wysokiego ciśnienia. W systemie niskiego ciśnienia temperatury pozwalają na kondensację dwutlenku węgla który opada na powierzchnię w formie śniegu. Natomiast w systemie wysokiego ciśnienia śnieg nie może się uformować, i na powierzchni tworzy się tylko szron. Pokrywa śnieżna nie sublimuje na wiosnę, ponieważ odbija więcej światła od szronu. Szron natomiast znika całkowicie. Z tego powodu stała czapa polarna przesunięta jest na zachód.
Fajna mozaika z OMEGA.
http://esamultimedia.esa.int/images/Science/MG_SP_Fig02a_H.jpg
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMO78Q4KKF_0.html
-
Obraz Mangala Fossae. Widoczne są kanały, które prawdopodobnie powstały przy nagłym uwolnieniu wody z podpowierzchniowego pokładu lodu podgrzanego przez magmę. Widoczne są też gładkie pokrywy lawowe biorące swój początek z Tharsis. Pokrywają one częściowo brzegi dużych, starszych kraterów. Widoczne są też małe zapadliska.
http://www.dlr.de/mars/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/1616_read-13605/
-
Zdjęcia Phobosa z serii bliskich przelotów pozwoliły na zbudowanie dokładniejszego modelu jego kształtu. Wraz z pomiarami jego masy ze śledzenia przesunięć dopplerowskich w sygnale radiowym pozwoliło to wyznaczenie gęstości na 1.85 gramów na centymetr szceśienny (wstępne oszacowania). Jest to niska gęstość, podobna do gęstości planetoid. Wskazuje to, że Phobos jest zbiorem rumoszu z wieloma pustkami we wnętrzu. Nadal jest niejasne, czy jest to przechwycona planetoida, czy też uformował się on z materiału skalnego wyrzuconego z Marsa na skutek impaktu.
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEM8MUSG7MF_0.html
Sporo zdjęć:
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMAKVSG7MF_mg_1.html
-
Za pomocą SPICAM, MARSIS* i ASPERA wykonano systematyczne obserwacje bardzo słabych zórz polarnych wykrytych przez SPICAM w 2004r. Dzięki temu zaobserwowano 9 nowych obszarów emisji z zórz. Zorze są wywoływane przez elektrony wiatru słonecznego zderzające się z cząsteczkami atmosfery. Jednak nadal nie jest jasne jak elektrony zyskują dostateczną energię do wywołania obserwowanej emisji. Zorze są zlokalizowane w obszarach szczątkowego pola magnetycznego wywoływanego przez namagnesowane fragmenty skorupy.
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMY1B5DHNF_0.html
_______________
* MARSIS po nocnej stronie Marsa jest stosowany do badań gęstości elektronów w jonosferze.
-
Pierwszy od 2 miesięcy obraz Marsa, przedstawiający góry Euminedes Dorsum. Region ten jest położony na zachód od Tharsis. Widoczne są liczne liniowe grzbiety i kanały. Powstały na skutek erozji wiatrowej. Obszar ten składa się z miękkich skał osadowych i utwory takie zostały wyrzeźbione w nich przez ziarna piasku przemieszczane przez wiatr. W centrum zdjęcia widoczne są też małe wzgórza, które na skutek erozji przybrały kształt piramid. Są zorientowane z północy na południe, tak jak doliny, co wyznacza dominujący kierunek wiatrów. Gładkie powierzchnie są prawdopodobnie zbudowane ze znacznie twardszych skał wulkanicznych. W południowej części widoczne są łukowate grzbiety, których pochodzenie nie jest jeszcze znane. Mogą to być czoła strumieni lawowych, moreny czołowe dawnych lodowców, lub osuwiska pogrzebane osadami i ponownie odsłonięte na skutek erozji.
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/1616_read-14449/
-
Obserwacje wykonane przez Mars Express wskazują, że jasne osady (Light Toned Deposits - LTD) mogły powstać, gdy duże ilości wody wydostały się na powierzchnię. Mogą być ponadto młodsze niż wcześniej szacowano. Wody podpowierzchniowe mogły odgrywać większą rolę w historii Marsa niż uważano do tej pory.
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMJDBSTGOF_0.html
-
Opublikowano obraz Rupes Tenis w północnej strefie polarnej Marsa z 29 lipca 2008r. Obraz obejmuje obszar 44 000 kilometrów kwadratowych a jego rozdzielczość wynosi 41 metrów na piksel. Obszar ten znajduje się na południowym skraju północnej czapy polarnej w odległości 5500 km od wulkanów Tharsis. Na obrazie widoczne są wyraźnie warstwowane osady polarne. Utworzyły się gdy wiatr nawiewał pył w cieplejszych epokach historii Marsa. Był on następnie pokrywany lodem w okresach chłodniejszych. Zmiany klimatu powodowały zmiany nachylenia osi obrotu planety. W górnej części zdjęcia widać wcięcie czapy polarnej. Wcięcia takie są liczne, jednak ich pochodzenie jest nieznane. Widoczne są tez stożkowate kopce. Interpretowano je jako stare formacje wulkaniczne. Teraz jednak uważa się, że przynajmniej część z nich to pozostałości materiału który opierał się erozji bardziej od swojego otoczenia.
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/1616_read-16181/
-
Za pomocą instrumentu OMEGA wykryte zostały bardzo silne sygnatury tlenków żelaza i soli w Aram Chaos. Jest to krater o średnicy 280 km położony na północy wschód do Valles Marineris. Jest połączony z kanałem Ares Vallis przez zagłębienie w jego wschodniej ścianie o głębokości 1.5 km oraz szerokości 15 km. W celu zbadania geologii tego obszaru dane z OMEGA w zakresie widzialnym i bliskiej podczerwieni (0.38 - 1.05 um), podczerwieni o krótkiej fali (0.93 - 2.73 um) i podczerwieni o długiej fali (2.55 - 5.2 μm) zostały porównane z obrazami wysokiej rozdzielczości.
Poszukiwania tlenków żelaza wykazały w tym miejscu ich najsilniejszą koncentrację (3 razy większą niż w pyle pospolitym na Marsie), a także występowanie tlenków żelaza przemieszanych z solami. W połączeniu z obrazami spektrogramy pozwoliły na odtworzenie możliwej historii geologicznej tego krateru i wyróżnienie 2 epizodów gromadzenia osadów.
Starsze osady odpowiadają chaotycznie ukształtowanemu terenowi, którego skład mineralny nie mógł być oszacowany, ponieważ jest on pokryty pyłem (OMEGA może analizować tylko górne mikrometry powierzchni). Młodsze osady odpowiadają kopulastym formacją o grubości 900 metrów połażonych w obrębie chaotycznego terenu. Są one złożone z jasnego materiału zawierającego tlenki żelaza i sole. Po uformowaniu erozja eoliczna wytworzyła w nich duże kanały. W ich obrębie usunięty został jasny materiał, a lokalnie pozostał ciemny piasek i wydmy bogate w tlenki żelaza. Procesy te mogą być podobne do tych występujących w miejscu lądowania Opportunity.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=43946
-
Opublikowany został obraz Ariadnes Colles złożony ze zdjęć uzyskanych 16 kwietnia 2007r. Współrzędne tego obszaru to 34S, 172E. Rozdzielczość obrazu wynosi 13 metrów na piksel.
Ariadnes Colles jest przykładem terenu chaotycznego, w którym występuje nagromadzenie bloków skalnych o różnych wielkościach oraz płaskowzgórzy. Jest położony w obrębie wyżyn południowych.
Obszar pokazany na zdjęciu jest zdominowany przez bloki skalne o szerokości 1 – 10 kilometrów. Są one jaśniejsze od otoczenia. Część bloków przypomina płaskowzgórza. Mają one wysokość do 300 metrów. Bloki są ułożone liniowo w kierunku północy zachód – południowy wschód. W części południowo – zachodniej widoczne są Grety będące efektem ściskania skorupy. Wyznaczają one zachodni skraj Ariadnes Colles. Nie jest jasne, czy formacja ta powstała na skutek działalności wody czy wiatru.
Ciemny materiał w części południowej jest piaskiem albo pyłem wulkanicznym. Widoczny jest też duży krater o średnicy 30 km i głębokości 1200 m. Prawie w jego centrum widoczny jest młodszy krater o średnicy 10 km.
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/1616_read-17066/
-
Opublikowany ostatnio obraz powierzchni marsa z kamery HRSC przedstawia krater oraz system kanałów w Hephaestus Fossae.
Zdjęcia użyte do jego wytworzenia zostały wykonane 28 grudnia 2007r. Współrzędne sfotografowanego obszaru tu 21st N, 126st E. Obraz ma rozdzielczość około 16 metrów na piksel i obejmuje obszar o wymiarach 170 x 80 km. Hephaestus Fossae rozciąga się od zachodniej krawędzi wulkanu Elysium Mons do równiny Utopia Planitia.
Powierzchnia jest generalnie równa. Występują na niej kratery o średnicach od 800 do 2800 metrów. W regionie tym są też rozproszone drobne kratery. Z lewej strony zdjęcia widoczny jest duży krater o średnicy 20 kilometrów obszar o powierzchni 150 kilometrów kwadratowych.
Ten największy na zdjęciu krater posiada cokół wyrzuconej materii, co odróżnia go od mniejszych kraterów. Obecność takiego pola wyrzutów oraz kanałów sugeruje, iż uderzenie które wytworzyło krater spowodowało stopienie lodów podpowierzchniowych. Mniejsze kratery nie posiadają takich struktur ponieważ prawdopodobnie nie przebiły powierzchni dostatecznie głęboko. Na podstawie głębokości kraterów możliwe jest więc oszacowanie głębokości na jakiej zalegał lód.
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/1616_read-17771/
-
Zaprezentowany został obraz okolic Ma'adim Vallis z kamery HRCS sondy Mars Express.
Obraz powstał ze zdjęć uzyskanych 24 grudnia 2008r. Obejmuje teren o wymiarach 138 x 70 kilometrów. Jest on położony na południowy - wschód od systemu kanionów Ma'adim Vallis. Centrum zdjęcia znajduje się na 29st S, 182st E, a jego rozdzielczość wynosi 15 metrów na piksel.
Ma'adim Vallis jest pod względem wielkości drugim po Valles Marineris układem kanionów na Marsie. Znajduje się pomiędzy wulkanicznym regionem Tharsis a basenem uderzeniowym Hellas Planitia. Kaniony rozpoczynają się na wyżynach południowych (blisko granicy z równinami półkuli północnej) a kończą w kraterze Gusev. Szerokość systemu wynosi około 20 kilometrów, a jego głębokość - około 2 kilometry.
Na środku zdjęcia widoczna jest ostra granica pomiędzy ciemnym materiałem na zachodzie i jasnym na wschodzie. Jest to prawdopodobnie krawędź bazaltowego strumienia lawowego. Na powierzchni strumienia widoczne są grzbiety marszczeniowe. Powstały one na skutek działania sił ściskających powierzchnię.
W północnej części przedstawionego obszaru znajduje się krater uderzeniowy o średnicy około 20 kilometrów. Jest on częściowo pokryty lawą, więc powstał przed wystąpieniem erupcji wulkanicznej. Mniejszy krater o średnicy 7 kilometrów zlokalizowany przy południowym skraju dużego krateru jest oczywiście młodszy. Widoczny jest też krater posiadający wyrzuty materii. Powstały one najprawdopodobniej z materiału bogatego w lód wodny wrzuconego podczas impaktu.
W centralnej części obrazu widoczna jest struktura linowa o długości ponad 200 kilometrów. Jest to pękniecie skorupy, powstałe prawdopodobnie podczas formowania się regionu Tharsis położonego na północy - wschód od Ma'adim Vallis. Spowodowało to powstanie naprężeń w skorupie, których uwolnienie utworzyło strefy spękań.
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/1616_read-18822/
-
Zaprezentowany został obraz obszary Daedalia Planitia na Marsie uzyskany z pomocą kamery HRCS.
Kraina Daedalia Planitia jest położona na południowy – wschód od wulkanu tarczowego Arsia Mons. Obraz przedstawia fragment powierzchni o centrum na 21st S, 243st E. Rozdzielczość przestrzenna wynosi 17 metrów na piksel. Zobrazowany teren ma wymiary 150 x 75 kilometrów.
Na obszarze tym znajduje się kilka strumieni lawowych o różnym wieku. Wybiegają one z południowej krawędzi Arsia Mons. Najmłodszy jest widoczny na górze zdjęcia. Widać w nim małe grzbiety oraz kanał lawowy (w górnym lewym rogu zdjęcia). Najstarszy strumień, widoczny na dole zdjęcia ma bardziej płaską powierzchnię, co zostało wywołane stopniowym gromadzeniem się osadów.
W górnej części zdjęcia widać też dwa zagłębienia. Są to stare zapadliska pochodzenia tektonicznego. Zostały częściowo wypełnione przez lawę. Na zdjęciu widać też zmodyfikowane kratery. Jeden z nich nie został zalany lawą. Lawa pokryła natomiast część obszaru zajętego przez wyrzuty materiału z tego krateru. Mniejszy krater został natomiast wypełniony lawą prawie zupełnie. Obecnie widać tylko części jego wałów brzeżnych. Wydaje się, że lawa wlała się do niego przez lukę w wale. W obrębie strumieni lawowych widać też zupełnie zalany krater. W tym przypadku dostrzegalny jest tylko jego zarys.
http://www.dlr.de/mars/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/1616_read-20280/
-
Opublikowano obraz chaotycznego terenu pomiędzy Kasei Valles i Sacra Fossae.
Współrzędne centrum obrazu to 12N, 285E. Rozdzielczość wynosi 21 metrów na piksel. Przedstawiony fragment terenu ma wymiary 225 x 95 km.
Górna część obrazu pokazuje wschodni skraj Kasei Valles i zachodni brzeg Lunae Planitia wraz z przylegającą Sacra Fossae. Kasei Valles jest jednym z największych kanałów na Marsie. Ma długość około 3000 km. Rozciąga się od Chryse Planitia na północy do Echus Chasma ma południu. Sacra Fossae jest systemem uskoków rozciągającym się na przestrzeni ponad 1000 km. Ma głębokość kilkuset metrów i oddziela Kasei Valles od Lunae Planitia od południowa i wschodu. Nazwa pochodzi od wyspy Isola Sacra u ujścia Tybru.
Na zdjęciu widać stary, 35-kilometrowy krater położony w północnej części pokazanego obszaru. Jego południowo – zachodni brzeg jest silnie zerodowany. Erozja została wywołana głównie prze wodę. Źródło wody znajdowało się w obrębie Echus Chasma, w odległości około 850 kilometrów na południowy wschód.
Dno krateru i południowo – wschodnia część terenu na zdjęciu są wyraźnie płaskie z powodu osadów i potoków lawowych pochodzących z regionu Tharsis. Dolna część zdjęcia wyraźnie pokazuje granicę pomiędzy silnie skraterowanymi równinami a strefą zawierającą kilka systemów spękań. Wiele ze spękań wzdłuż tej granicy jest równoległa do brzegu Lunae Planitia. Kilka stref spękań widać też w zachodniej części zdjęcia.
W obrębie omawianego obszaru wystąpiły stresy tektoniczne oraz proces subrozji polegający na rozkładzie i usuwaniu podpowierzchniowych skał przez wodę. Na skutek tego procesu nadległe warstwy zapadały się, co utworzyło chaotycznie ukształtowany teren.
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/422_read-20815/
-
Opublikowano obraz Sirenum Fossae uzyskany przez kamerę HRSC.
Centrum zdjęcia ma współrzędne 28S, 185E. Przedstawia ono fragment Sirenum Fossae na północ od krateru Magelhaens. Zobrazowany teren ma wymiary 230 x 127 km. Rozdzielczość wynosi 29 metrów na piksel.
Sirenum Fossae rozciąga się na przestrzeni ponad 2500 km na południe od regionu Tharsis. Jest systemem rowów tektonicznych powstałych na skutek sił tektonicznych występujących czasie wypiętrzania się płaskowyżu Tharsis. Spękania te na zdjęciu są widoczne w postaci dwóch pęków równoległych linii biegnących od górny do dołu na lewo od centrum obrazu.
Po lewej stronie zdjęcia widoczny jest duży krater o średnicy około 28 km. W porównaniu do innych kraterów w otoczeniu jest wyraźnie młodszy. Jego górka centralna i brzegi są wyraźnie widoczne. Blisko niego znajdują się jeszcze 3 duże kratery. Na zachodzie znajduje się krater o średnicy 56 km. Na południowym zachodzie widzimy krater o średnicy 34 km. Na południu znajduje się mniejszy krater, o średnicy 9 km. Dwa największe kratery są relatywnie stare, o czym świadczą liczne drobne kratery w ich obrębie. Najmniejszy jest natomiast młody, ponieważ nie jest wyraźnie zniszczony.
W centralnej części zdjęcia znajduje się zerodowany płaskowyż. Na jego zachodnim zboczu znajduje się szeroka dolina.
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/1616_read-22235/
-
Instrument OMEGA pozwolił na śledzenie zmian w okresowej polarnej pokrywie szronowej Marsa. Szron CO2 pokrywa się z czasem szronem wodnym, a ten jest następnie zwiewany przez wiatry.
http://www.europlanet-eu.org/outreach/index.php?option=com_content&task=view&id=310&Itemid=1
-
Ze zdjęć z HRSC opublikowanych w ostatnim okresie:
- Melas Chasma:
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/422_read-26969/
- krater Magellan:
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/422_read-25233/
- Terra Meridani:
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/422_read-24407/
-
Na kosmo pojawił się artykuł (http://www.kosmonauta.net/index.php/Misje-bezzalogowe/Uklad-Sloneczny/fobos-zorze-polarne-rupes-tenis-obserwacje-mars-express.html) przybliżający obserwacje przeprowadzone przez Mars Express. Duża część materiałów pochodzi właśnie z tego wątku, ale jest to zbite w jeden artykuł z dużą ilością zdjęć :)
-
Mars Express wykonał całą serię zdjęć Marsa za pomocą instrumentu VMC. Pierwsze dwie foty z przelotu 7 listopada (pstrykane z odległości 3,690 km - 7,447 km - dot. galerii), kolejna z 11 listopada (z odległości 9,445 km) oraz ostatnia z 13 listopada (z odległości 9,827 km).
Galeria z 7 (http://webservices.esa.int/blog/post/6/1283), 11 (http://webservices.esa.int/blog/post/6/1285) i 13 (http://webservices.esa.int/blog/post/6/1286) listopada.
-
Malowniczy obraz szczelin tektonicznych w obrębie Phoenicis Lacus.
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/422_read-27628/
-
Obraz skraju krateru Schiaparelli:
http://www.dlr.de/mars/en/DesktopDefault.aspx/tabid-207/1616_read-28136/
-
Genialne zdjęcia Phobosa na tle Marsa oraz jego cienia przy kraterze Gusev:
http://planetary.org/blog/article/00002791/
-
Zdjęcia z przelotu koło Phobosa 9 stycznia:
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/1616_read-28690/
Trochę informacji o fotografowaniu powierzchni Marsa. Cała powierzchnia zostanie zmapowana za pomocą HRSC do 2014r:
http://www.dlr.de/mars-express/en/desktopdefault.aspx/tabid-207/422_read-28529/
-
Zdjęcia z przelotu są naprawdę ciekawe! :)
-
Szukałem ostatnio jakiegoś zobrazowania orbit Fobosa, Deimosa i Mars Express na jednym rysunku. Niestety bez skutku. Może ktoś z was czymś takim dysponuje? :)
-
Tutaj mamy jeszcze zdjęcia z poszczególnych kanałów HRSC. Swoją drogą nie spodziewałem się, że różne ustawienie detektorów pod jedną optyką daje aż takie różnice w perspektywie.
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMIPY6SXIG_0.html
-
Ten przelot był w odległości 100 km od powierzchni. W marcu czeka nas jeszcze bliższy. Informacje z artykułu na kosmo - link (http://www.kosmonauta.net/index.php/Misje-bezzalogowe/Uklad-Sloneczny/2011-01-23-mephobos.html).
-
Wulkany Ceraunius Tholus i Uranius Tholus:
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMOX27UPLG_0.html
Wydłuży krater blisko basenu Huygens (21S, 55E):
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMTK5VTLKG_0.html
Arabia Terra:
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMM9RY1LJG_0.html
-
Obraz Nili Fossae:
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMT4TZ57NG_0.html
Południowa strefa polarna, okolice Ulyxis Rupes:
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMZBQJ4LOG_0.html
-
1 czerwca kanał bardzo wysokich rozdzuelczości SRC kamery HRSC wykonał zdjęcia częściowego przesłonięcia Jowisza przez Phobosa. Jak widać są lekko rozmyte, z powodu wady optycznej tego kanału:
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMHGWD1XOG_0.html
Ale widać nawet księżyce galileuszowe:
http://www.planetary.org/blog/article/00003071/
Kiedyć były też zrobione zdjęcia częsciowego zasłonięcia Deimosa. Są to chyba jedyne zbiorowe obserwacje księżyców Marsa.
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMDOE7JT2G_0.html
-
Świetne to przejście Phobosa! Fajnie, że ME okazjonalnie robi takie show ;).
Ulyxis Rupes wygląda bajecznie.
-
Obraz fragmentu półniocnej czapy polarnej w okolicach Chasma Boreale:
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMA4VITPQG_0.html
Pozostałość delty rzecznej w kraterze Eberswalde:
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMM71VTTRG_0.html
-
Ostatnio Mars Express kilkakrotnie wszedł w safe mode z powodu anomalii w systemie rejestracji danych. Obecnie opracowywana jest alternatywna metoda zarządzania komendami. Obserwacje naukowe na razie nie są prowadzone.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=49549
-
Obraz fragmentu Ares Vallis na południe od miejsca lądowania Pathfindera.
http://www.esa.int/esaMI/Mars_Express/SEMGJB9U7TG_0.html
-
Więcej o problemach sondy Mars Express w artykule na Kosmonaucie (http://www.kosmonauta.net/index.php/Misje-bezzalogowe/Uklad-Sloneczny/dlasze-problemy-mars-express.html).
-
Więcej o problemach sondy Mars Express w artykule na Kosmonaucie (http://www.kosmonauta.net/index.php/Misje-bezzalogowe/Uklad-Sloneczny/dlasze-problemy-mars-express.html).
Czyżby sprzęt się już psuł w warunkach podwyższonej radiacji? Jak zakończy się misja ME? Czy tylko sondę "wyłączą", czy też wejdzie ona na wyższą orbitę?
-
Witam,
jakieś nowości w kwestii safe mode ME?
-
Czyżby sprzęt się już psuł w warunkach podwyższonej radiacji? Jak zakończy się misja ME? Czy tylko sondę "wyłączą", czy też wejdzie ona na wyższą orbitę?
Mars Express może działać jeszcze z 10 lat. Prędzej popsuje się jakiś krytyczny system i zostanie tam gdzie jest, jak MGS.
jakieś nowości w kwestii safe mode ME?
Na razie nic nowego. Ale na pewno sobie poradzą. Przy czym wszystkim procedury z tym związane muszą być najpierw zasymulowane na Ziemi a potem sprawdzone stopniowo na sondzie, więc to trochę potrwa.
-
Czekając na informacje o rejestratorze danych warto zobaczyć nowo pokazane zdjęcie Tharsis Tholus, jednego z bardziej malowniczych małych wulkanów. Nie ma niestety obrazu barwnego. Jest to mozaika 3 zdjęć, pewnie nie było pokrycia z filtrów ze wszystkich obserwacji.
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMIU8TWLUG_0.html
-
Postępy we wprowadzaniu procedury alternatywnej są duże. Mars Express zbiera już dane za pomocą jednego instrumentu w czasie każdego obiegu. Używanie wszystkich instrumentów będzie prawdopodobnie możliwe na początku 2012r.
http://www.esa.int/SPECIALS/Operations/SEMYN9ZW5VG_0.html
-
The Mars Advanced Radar for Subsurface and Ionosphere Sounding (MARSIS) instrument on board Mars Express has recently completed a subsurface sounding campaign over the planet's North Pole. The campaign was interrupted by the suspension of science observations several times between August and October due to safe modes and to anomalies in the operation of the spacecraft's Solid-State Mass Memory (SSMM) system.
http://www.marsdaily.com/reports/MARSIS_Completes_Measurement_Campaign_Over_Martian_North_Pole_999.html
Hmm Dopiero teraz badają radarem Marsa? Przecież sonda krąży wokoło planety od prawie 8 lat! Co do tego czasu działo się z radarem sondy? Na co ESA czekała w tak ważnych badaniach? Ciekawe też co ESA odkryła pod powierzchnią Czerwonego, i czy zgadza się to z ewentualnymi badaniami MRO? Myślę, że szukanie radarem lodu podpowierzchniowego powinno być priorytetem w misjach zarówno MEx jak i MRO! A jakoś cicho o tego typu badaniach? A czemu, przecież to nie gaz łupkowy, który konkurenci mogą podkraść ;)
-
Hmm Dopiero teraz badają radarem Marsa? Przecież sonda krąży wokoło planety od prawie 8 lat! Co do tego czasu działo się z radarem sondy? Na co ESA czekała w tak ważnych badaniach? Ciekawe też co ESA odkryła pod powierzchnią Czerwonego, i czy zgadza się to z ewentualnymi badaniami MRO? Myślę, że szukanie radarem lodu podpowierzchniowego powinno być priorytetem w misjach zarówno MEx jak i MRO! A jakoś cicho o tego typu badaniach? A czemu, przecież to nie gaz łupkowy, który konkurenci mogą podkraść ;)
Przeczytaj zdanie dalej, po kropce od zacytowanego fragmentu:
As MARSIS best observes in the dark, which for the North Pole only occurs every few years, it was among the first instruments to resume observations once a partial work-around for the problems had been implemented.
-
Przeczytaj zdanie dalej, po kropce od zacytowanego fragmentu:
As MARSIS best observes in the dark, which for the North Pole only occurs every few years, it was among the first instruments to resume observations once a partial work-around for the problems had been implemented.
No rzeczywiście. Gdzie ja te oczy pogubiłem ;)
-
Obraz gór Phlegra Montes, posiadających duże pokłady podpowierzchniowego lodu:
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMUGI2XFVG_0.html
-
Sporo dobrych zdjęć przedstawiających jedne z najbardziej malowniczych obszarów Marsa np Dao i Niger Vallis, Aeolis Mensae czy wulkany w Elysium Planitia. Można też obejrzeć model topograficzny krateru Gale w wysokiej rozdzielczości. W przeciwieństwie do innych zdjęć pokazywanych co kilka miesięcy te nie są obrobione z pojedynczych pasów HRSC, ale stanowią większe mozaiki.
http://www.dlr.de/dlr/desktopdefault.aspx/tabid-10571/
A ponadto animacja Valles Marineris:
http://www.dlr.de/dlr/desktopdefault.aspx/tabid-10570/996_read-2362/
-
Obraz grzbietów w Tempe Terra:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-2417/
-
Można już używać wszystkich instrumentów a eksperyment radiowy zostanie wznowiony w ciągu dwóch tygodni.
http://webservices.esa.int/blog/post/7/1380
-
Chłopcy radarowcy ;) z zespołu Mars Express odkryli złoża skał o małej gęstości w pobliżu domniemanej linii brzegowej dawnego oceanu na Marsie. Mała gęstość skał wskazuje na osady naniesione prawdopodobnie przez wodę:
http://www.esa.int/esaCP/SEMVINVX7YG_index_0.html
-
Chłopcy radarowcy ;) z zespołu Mars Express odkryli złoża skał o małej gęstości w pobliżu domniemanej linii brzegowej dawnego oceanu na Marsie. Mała gęstość skał wskazuje na osady naniesione prawdopodobnie przez wodę:
http://www.esa.int/esaCP/SEMVINVX7YG_index_0.html
Tutaj znajduje się bardziej wyczerpujący artykuł o radarowych wynikach misji Mars Express:
http://www.marsdaily.com/reports/Mars_radar_finds_possible_ocean_sediments_999.html
A tu jest ciekawa diaelektryczna ;) mapka północnej półkuli Marsa 8)
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=49955
-
Cała opublikowana ostatnio krótka analiza koreluje obszar charakteryzujący się niską stałą dielektryczną z linią brzegową spekulowaną na podstawie zdjęć z MGS w 2001r. Niska stała dielektryczna dowodzi obecności porowych skał osadowych, które miałyby powstać w hipotetycznym oceanie. A morskie pochodzenie tych osadów jest tutaj wnioskowane tylko na bazie zasięgu tego obszaru. Z grubsza pokrywa się on z wspomnianą spekulowaną linią brzegową. Bardzo spekulatywne.
-
Obraz fragmentu Syrtis Major z 8 czerwca 2011.
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-2585/
-
Sonda już ładnie działa, tutaj małe podsumowanie na szczęście rozwiązanych już problemów - Mars Express odzyskał sprawność (http://www.kosmonauta.net/index.php/Misje-bezzalogowe/Uklad-Sloneczny/me-resumed.html)
"Sonda Mars Express odzyskała pełną sprawność operacyjną w badaniach naukowych.
Europejska sonda marsjańska Mars Express odzyskała na początku lutego pełną sprawność prowadzenia badań naukowych. Od 4 miesięcy sonda nie prowadziła obserwacji naukowych z powodu powtarzających się problemów z pamięcią masową."
-
Zdjęcie z HRSC uzyskane już z użyciem nowej procedury, 15 stycznia. Pokazuje okolice bieguna północnego. Rozdzielczość oczywiście jest zredukowana a obróbka prymitywna, ale uwarstwione osady, mgły i chmury wyglądają bardzo malowniczo.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=50026
-
Aż "za ładne" to zdjęcie ;)
-
Obraz fragmentu brzegu Ius Chasma:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-2742/
-
Obraz łańcucha zapadlisk Tractus Catena:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-3194/
-
Dane grawimetryczne z początku misji posłużyły do badań gęstości skorupy w regionie Tharsis. Pozwoliło to na zbadanie historii wulkanizmu w tym obszarze.
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEM6HJNW91H_0.html
-
Obraz fragmentu Acidalia Planitia:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-3485/
-
30 kwietnia obserwowane było zasłonięcie sondy przez Phobosa. Dane MaRS pozwolą na dokładniejsze wyznaczenie jego orbity.
http://webservices.esa.int/blog/post/7/1387
-
Obraz krateru Danielson:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-3672/
-
Interesujący, co to za ciemny "jęzor"?
-
Interesujący, co to za ciemny "jęzor"?
Wydmy. W większości dużych kraterów na Marsie są takie pola wydmowe. Piasek w naturalny sposób akumuluje się w obniżeniach terenu.
-
Sygnał Mars Express posłużył do wykonania pierwszego testu nowej anteny ESA w Malargüe w Argentynie.
http://webservices.esa.int/blog/post/7/1390
-
Za pomocą OMEGA oraz CRISM na MRO badano mineralogię kraterów w Tyrrhena Terra. Wykryto minerały formujące się w obecności wody. Świadczy to, że około 3.7 mld lat temu woda była obecna w skorupie do głębokości kilku kilometrów.
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMKT91VW3H_0.html
-
Obraz Melas Dorsa z 17 kwietnia:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-4141/
-
Jak wiadomo w trakce koniunkcji ze Słońce sygnał radiowy można wykorzystać do pomiarów gęstości elektronów w koronie słonecznej. Ostatnio dane z eksperymentów radiowych sond Mars Express, Venus Express i Rosetta z 2004 r posłużyły do badań oddziaływań CME z koroną słoneczną:
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=50627
-
Obraz Ladon Valles z 27 kwietnia:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-4311/
-
Odnośnie udziału sondy Mars Express w lądowaniu misji MSL na Marsie: sonda utrzymywała kontakt z amerykańskim lądownikiem przez 28 minut (urwany został na kilka chwil przed lądowaniem). Przez następne kilka tygodni ma mieć miejsce kilka możliwość na podjęcie kontaktu pomiędzy sondą a łazikiem. Potem europejski orbiter może być powołany do ewentualnej pomocy w przekazie danych, jeżeli NASA poprosi o taką pomoc.
Poniżej animacja ukazująca położenie sondy Mars Express względem nadlatującego lądownika MSL w dniu lądowania.
http://www.youtube.com/watch?v=QKdug-zaHj4
-
Czy ME wykonał może jakiś bardziej szczegółowe zdjęcia krateru Gale?
-
Np tu jest kilka:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10571/
-
Obraz krateru Hadley z 9 kwietnia:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-5028/
-
W celu lepszego wyznaczenia orbity Deimosa kamera HRSC/SRC uzyskała łącznie 136 jego obrazów. Orientacja przestrzenna sondy była znana dzięki danym z dwóch szperaczy gwiazd. W każdym zestawie 7 - 9 zdjęć ekspozycja pierwszego i ostatniego z nich była dobrana tak, aby widoczne były również gwiazdy tła o znanej pozycji. Według różnic pomiędzy przewidywaną a zmierzoną pozycją gwiazd korygowane były informacje na temat pozycji kamery. W dalszej kolejności wyznaczany był środek obrazu Deimosa z wykorzystaniem nowej metody. Polegała ona na dopasowywaniu zaobserwowanej krawędzi tarczy do krawędzi przewidywanej na podstawie modelu kształtu i danych na temat pozycji rotacji Deimosa. Krawędź przewidywana była nakładana na obraz z SRC i dopasowywana w serii korków ręcznych i automatycznych. Ostatecznie stwierdzono, że w stosunku do istniejących modeli orbity pozycja Deimosa różni się od +3.4 km do - 4.7 km w zależności od wybranego modelu.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=50842
(Na zdjęciach Deimosa uzyskanych między lipcem 2005 r a lipcem 2011 r widać, że optyka SRC ma aberrację sferyczną).
-
Obraz basenu Arygre Planitia z 8 czerwca 2012 r.
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-5340/
-
6 października Mars Express po raz pierwszy uczestniczył w odbiorze danych naukowych z MSL.
http://blogs.esa.int/mex/2012/10/05/mars-express-to-relay-first-science-data-from-mars-curiosity/
-
Mozaika Valles Marineris połączona z modelem DEM:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-5518/
-
Sondowanie jonosfery w ramach eksperymentu radiowego MaRS wykazało, że jej struktura i zmienność czasowa jest bardziej skomplikowana niż do tej pory uważano, zarówno po stronie dziennej jak i nocnej.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=51056
-
Obraz gór Nereidum Montes z 6 czerwca 2012:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-5565/
-
6 października Mars Express po raz pierwszy uczestniczył w odbiorze danych naukowych z MSL.
http://blogs.esa.int/mex/2012/10/05/mars-express-to-relay-first-science-data-from-mars-curiosity/
Więcej informacji na ten temat:
http://www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express/SEMZ7ZB1W9H_0.html
-
Tak przy okazji, akurat nowa esanska stacja w Argentynie odebrala pierwsze zdjecia z marsa:
[1]First data
Marking its inauguration, ESA's Malarguee tracking station receives Mars
image.
You are subscribed to Space Operations & Situational Awareness for
European Space Agency.
Z powazaniem
Adam Przybyla
-
Tak przy okazji, akurat nowa esanska stacja w Argentynie odebrala pierwsze zdjecia z marsa.
Pierwszymi odebranymi danymi były zdjęcia z VMC.
http://blogs.esa.int/mex/2012/12/18/first-data-via-malargue-station-mars-as-seen-by-vmc/
Więcej na temat stacji:
http://www.esa.int/Our_Activities/Operations/ESA_s_powerful_new_tracking_station_ready_for_service
-
Bardziej chodzilo mi o pokazanie, ze ESA tez ma swoje stacje DSN, dane z marsa akurat byly tam przez przypadek;-) Az sie boje uzywac slow kluczowych, bo nie wiadomo gdzie posta wyladuja;-))) Z powazaniem
Adam Przybyla
-
Nieżle Scorus. Oprócz detali naukowych warto dodać dlaczego Mars Express ma w nazwie Express. Jest to szczególnie ważne dla przyszłych deweloperów w przemyśle kosmicznym. Mars Express, podobnie zresztą jak Venus Express powstał w ekstremalnie szybkim tempie. Założenia projektu był przyśpieszony rozwój, a cały payload przechodził lżejsze testy kwalifikacyjne niż normalnie wymagane dla tego typu misji. Stąd Venus Express jest bliźniaczo podobna do Mars Express. Założenia podobne + starania użycia ponownego tych samych komponentów, które zostały zakwalifikowane w trakcie rozwoju Mars Express. :-X
-
A czy Exo Mars Orbiter 2016 też będzie budowany na komponentach Mars Express?
Nieźle wyszedł Europejczykom marsjański orbiter, tym bardziej, że tak szybko go budowali. Szkoda tylko, że nie doczekałem się do dziś kompleksowych danych dotyczących pomiarów podziemnych zasobów wody za pomocą radaru Mars Express czy nawet Mars Reconnaissance Orbiter....
Jakaś tajemnica czy co? Rozumiem, że jednemu orbiterowi mogła ewentualnie nawalić antena, ale na dwóch orbiterach? ......
O co więc chodzi z tymi pomiarami radarowymi?
-
A czy Exo Mars Orbiter 2016 też będzie budowany na komponentach Mars Express?
Nieźle wyszedł Europejczykom marsjański orbiter, tym bardziej, że tak szybko go budowali. Szkoda tylko, że nie doczekałem się do dziś kompleksowych danych dotyczących pomiarów podziemnych zasobów wody za pomocą radaru Mars Express czy nawet Mars Reconnaissance Orbiter....
Jakaś tajemnica czy co? Rozumiem, że jednemu orbiterowi mogła ewentualnie nawalić antena, ale na dwóch orbiterach? ......
O co więc chodzi z tymi pomiarami radarowymi?
... zastanow sie przez chwile, gdybys mial zrobic cos co bedzie kosztowac kuuuuupe kasy i masz sprawdzone czesci. Czy bedziesz ryzykowal cos nowego? A teraz odpowiedz sobie na swoje pytanie;-) Z powazaniem
Adam Przybyla
-
Nieźle wyszedł Europejczykom marsjański orbiter, tym bardziej, że tak szybko go budowali.
Jak dotąd ESA to jedyna agencja która dotarła do Marsa za pierwszym razem.
Szkoda tylko, że nie doczekałem się do dziś kompleksowych danych dotyczących pomiarów podziemnych zasobów wody za pomocą radaru Mars Express czy nawet Mars Reconnaissance Orbiter....
Jakaś tajemnica czy co? Rozumiem, że jednemu orbiterowi mogła ewentualnie nawalić antena, ale na dwóch orbiterach? ......
O co więc chodzi z tymi pomiarami radarowymi?
A ja w 30 sekund od włączenia komputera znalazłem odpowiednie publikacje z najbardziej poczytnych branżowych czasopism, dostępne nawet za darmo.
http://ess.uci.edu/researchgrp/erignot/files/mouginot_icarus_2010.pdf
http://people.ee.duke.edu/~cummer/reprints/100_Farrell09_GRL_MarsWaterTable.pdf
-
Obraz gór Charitum Montes z 18 czerwca. Widoczny jest szron.
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-5841/
-
Po problemach z rejestratorem danych użytkowanie kamery VMC wznowiono dopiero w maju. Ostatnio opublikowano zdjęcia z ostatnich miesięcy:
http://www.flickr.com/photos/esa_marswebcam/sets/
Na sekwencji zdjęć można zauważyć jak zmienia się widok na północną czapę polarną z powodu zmian orbity przed lądowaniem MSL.
http://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2012/12190600-mars-express-vmc.html
-
Obraz Reull Vallis z14 maja 2012 r:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-5977/
-
A ja w 30 sekund od włączenia komputera znalazłem odpowiednie publikacje z najbardziej poczytnych branżowych czasopism, dostępne nawet za darmo.
http://ess.uci.edu/researchgrp/erignot/files/mouginot_icarus_2010.pdf
http://people.ee.duke.edu/~cummer/reprints/100_Farrell09_GRL_MarsWaterTable.pdf
He he Kto wie gdzie szukać, ten zawsze coś znajdzie! Dzięki Scorus za linka do artykułów. Szczególnie podoba mi się artykuł z Icarusa :)
Dziwne, ze podobnych mapek nie widziałem gdzieś na stronie NASA, powinni się przecież tym chwalić.....
Z tego co na szybko przeczytałem, to pomiary dotyczą głębokości do 1 metra. Aż korci zapytać co jest głębiej .... ;D
Szczególnie interesują mnie obszary równikowe. Czy i na jakiej głębokości może znajdować się tam wodna wieczna zmarzlina?
A jeśli tam jest, to jak gruba warstwa lodu tam zalega?
-
Obraz doliny Tinto Vallis z 13 stycznia 2013 r:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-6272/
-
Obraz Gordii Dorsum z 15 stycznia 2013:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-6453/
-
Do 30 czerwca 2012 r kamera HRSC uzyskała 2702 obrazów o zadowalającej jakości. Pokryły one 87.8% powierzchni planety. 61.5% powierzchni zostało zmapowanych przy rozdzielczości 20 metrów na piksel lub lepszej.
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mapping_Mars
-
Do 30 czerwca 2012 r kamera HRSC uzyskała 2702 obrazów o zadowalającej jakości. Pokryły one 87.8% powierzchni planety. 61.5% powierzchni zostało zmapowanych przy rozdzielczości 20 metrów na piksel lub lepszej.
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mapping_Mars
Hmm Chyba tym postępkiem europejczycy nie doścignęli wyników amerykańskiego MGS sprzed kilkunastu lat :P
-
Absolutnie nie, MOC/WA MGS który uzyskał pokrycie globalne miał rozdzielczość 120 m na piksel. NA natomiast zobrazował kilka procent powierzchni. Mozaika MDIM z ISS Vikingów ma rozdzielczość 200 m na piksel. Rozdzielczość kanału podczerwieni THEMIS Odyssey, który zobrazował również większość globu wynosi natomiast 100 metrów na piksel. Tak więc mozaika z HRSC o rozdzielczości do 20 m na piksel, gdy w ciągu najbliższych lat uzyska pokrycie globalne będzie najlepszym tego typu produktem. Pewnie w najbliższych dekadach nic tego nie pobije.
-
Obraz dwóch kraterów w Thaumasia Planum (ten po prawej nazywa się Arima) z 4 stycznia 2013 r. Zagłębienia w ich środkach powstały prawdopodobnie na skutek gwałtownego uwolnienia wody po impaktach.
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-6742/#gallery/9312
-
Obraz dwóch kraterów w Thaumasia Planum (ten po prawej nazywa się Arima) z 4 stycznia 2013 r. Zagłębienia w ich środkach powstały prawdopodobnie na skutek gwałtownego uwolnienia wody po impaktach.
Albo jakaś Marsjanka opalała plecy.
-
Obraz dwóch kraterów w Thaumasia Planum (ten po prawej nazywa się Arima) z 4 stycznia 2013 r. Zagłębienia w ich środkach powstały prawdopodobnie na skutek gwałtownego uwolnienia wody po impaktach.
Albo jakaś Marsjanka opalała plecy.
Też mi to przyszło do głowy ;)))))
-
Obraz Sulci Gordii z 23 stycznia 2013 r:
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Landslides_and_lava_flows_at_Olympus_Mons_on_Mars
-
Dziś mija 10 lat od startu Mars Express i Beagle 2.
Jak ten czas leci ...... ::)
-
Krótkie wspomnienia na temat przebiegu misji z okazji 10-lecia startu:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-7208/#gallery/10805
-
Całkiem żywotna ta europejska sonda! Czy coś wiadomo, kiedy planowany jest koniec misji?
-
Aktualnie finansowanie ma do końca 2014 r, podobno teoretycznie może działać jeszcze z 15 lat.
-
Aktualnie finansowanie ma do końca 2014 r, podobno teoretycznie może działać jeszcze z 15 lat.
Czy wiadomo, ile kosztują roczne operacje ME?
-
To jest dobre pytanie. Obsługa misji jest mocno zintegrowana z obsługą Venus Express i Rostetty (jeśli jest aktywna). Ciekawe jak to wygląda finansowo. Wszędzie pisze tylko "very low operations costs" :P
-
To jest dobre pytanie. Obsługa misji jest mocno zintegrowana z obsługą Venus Express i Rostetty (jeśli jest aktywna). Ciekawe jak to wygląda finansowo. Wszędzie pisze tylko "very low operations costs" :P
To chyba to zlecili jakieś zewnętrznej firmie, która przy okazji obsługuje kilka innych misji (na LEO), ale już w innym "centrum kontroli". To chyba brytyjska Vega, ale mogę się tu mylić. Pewnie było to w formie kontraktów ESA.
-
Z okazji 10-lecia misji zaprezentowano globalne mapy mineralogiczne uzyskane dzięki danym z instrumentu OMEGA. Dostarczają one globalnego kontekstu dla procesów geologicznych kształtujących powierzchnię Marsa. Mapa rozmieszczenia obszarów bogatych w glinokrzemiany i uwodnione sole obrazuje miejsca występowania środowiska wodnego w przeszłości. Miejsca te są zlokalizowane głównie w najstarszych, silnie skraterowanych częściach powierzchni, o wieku około 4 mld lat. Mapy pokazujące koncentrację oliwinu i piroksenu prezentują rozmieszczenie obszarów wulkanicznych. Różnie w składzie lawy dostarczają wskazówek na temat temperatur i ciśnień we wnętrzu planety w okresie formowania się tych obszarów. Fragmenty powierzchni zwierające oliwiny bogate w magnez są związane ze starymi kraterami uderzeniowymi. Są związane z globalnym epizodem wypływów lawy ze szczelin na dniach kraterów, podobnie jak podczas formowania się mórz na Księżycu. Wystąpiło to 3.7 mld lat temu. Obecnie zapis z tego okresu jest obecny w bardzo niewielu miejscach. Pirokseny są szeroko rozpieszczone na obszarze wyżyn, w tym na obszarach najstarszych. Na równinach półkuli północnej znaczą miejsca erupcji lawy przetworzonej w stopniu większym niż w przypadku lawy zawierającej oliwiny. Mapa rozmieszczenia pyłu obrazuje intensywność wietrzenia na skutek procesów lodowcowych w przeszłości, a potem na skutek zderzeń, wiatrów, burz pyłowych i cykli zamarzania i rozmarzania podłoża. Łącznie mapy te prezentują ewolucji powierzchni Marsa w ciągu wielu miliardów lat.
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Ten_years_at_Mars_new_global_views_plot_the_Red_Planet_s_history
-
Mozaika doliny Kasei Valles złożona z 67 obrazów z HRSC:
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/The_floodwaters_of_Mars
-
I jeszcze z okazji 10-lecia - ciekawa animacja z VMC, pokazująca widok na Marsa podczas całej orbity:
http://blogs.esa.int/mex/2013/06/04/561/
-
I jeszcze z okazji 10-lecia - ciekawa animacja z VMC, pokazująca widok na Marsa podczas całej orbity:
http://blogs.esa.int/mex/2013/06/04/561/
Naprawdę ciekawa animacja! :)
-
Obraz południowo - wschodniego skraju Olympus Mons z 21 stycznia 2013 r:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-7520/#gallery/11504
-
Obraz dolin Tagus Valles w Hesperia Planum z 15 stycznia 2013 r:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-7714/#gallery/11711
-
Mozaika krateru Becquerel obejmująca 4 zdjęcia z HRSC:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-7967/#gallery/12070
-
Hebes Chasma - mozaika 8 zdjęć:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-8419/#gallery/12529
-
Ismeniae Fossae - obraz z 16 czerwca 2013 r:
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-8634/#gallery/12819
-
W niedzielę sonda przeleci 45km od Fobosa, pomierzy się przyciąganie grawitacyjne.
http://www.marsdaily.com/reports/Mars_Express_heading_towards_daring_flyby_of_Phobos_999.html
-
Szkoda, że nie będzie żadnych zdjęć.
-
Przelot nastąpił o 08:09 CET:
http://blogs.esa.int/mex/
-
Nie wiem czy to już było:
ESA udostępniła animację kanionów Marsa
http://www.youtube.com/watch?v=0Ll4pU_KL9Y
https://www.youtube.com/watch?v=0Ll4pU_KL9Y
-
To z okazji 10-lecia użytkowania kamery HRSC.
http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10333/623_read-9204/#gallery/13397
-
Odgrzewam! :)
Dziś Mars Express przelatuje w odległości zaledwie 53 km od Fobosa. Mam nadzieję, że jakieś fotki zrobią. :)
-
W sumie nigdy się nad tym nie zastanawiałem - ktoś wie jaki był najbliższy przelot obok Fobosa?
-
29 grudnia 2013 r, 45 km, w kompendium jest.
O wczorajszym przelocie:
http://blogs.esa.int/mex/2016/01/13/skimming-phobos/
-
Na Arda Valles ślady po dużej ilości wody.
This perspective view in Arda Valles was generated from the main camera’s stereo channels on ESA’s Mars Express. The image focuses on a 25 km-wide impact crater filled with sediments, that have subsequently collapsed into chaotic terrain. The jumbled nodules in the crater rim probably indicate the former level of the infilling sediments.
A number of fracture-like features appear to extend out to the smoother basin floor to the right. They could be a later manifestation of stresses due to subsidence or compaction of surface materials.
The scene is part of region imaged by the High Resolution Stereo Camera on Mars Express on 20 July 2015 during orbit 14649. The main image is centred on 19°S / 327°E; the ground resolution is about 14 m per pixel.
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Footprints_of_a_martian_flood
-
W czasie styczniowego przelotu koło Phobosa wyłączyła się kamera HRSC tak więc nie uzyskano zdjęć. Używane były natomiast instrumenty ASPERA i MARSIS.
http://blogs.esa.int/mex/2016/01/28/update-on-phobos-flyby-science-results/
-
Kilka starszych zdjęć księżyców Marsa.
Deimos - 21.07.2013:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24155146123/
Phobos - 29.06.2013:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24688498141/
Phobos i Jowisz - 21.07.2013:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24755786926/
Phobos, Ziemia i Księżyc - 14.11.2013:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24755786926/
Phobos i Saturn - 28.06.2014:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24486470160/
-
Amatorsko obrobione zdjęcia z HRSC.
Ma'adim Valles:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/18225114403
Hadriaca Mons:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/18686531880
Chmury w strefie polarnej:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/18869022742
Krater Gale:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/18719223289
Nilokeras Mensae:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/18849404008
Parva Planum:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/18416401783
Krater Holden:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/19006473706
Reull Vallis:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/18944657746
Nereidum Montes:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/19006547220
Tharsis:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/23843525423
Olympus Mons:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24402456392
Chryse Planitia:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/23884029643
Auroae Chaos:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24530210285
Juventae Chasma:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24447872471
Phaethontis:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24162449319
Atlantis Chaos:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/23903406643
Sirenum Fossae:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24530208045
Heliaspontes Montes:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/23903405643
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24782025665
Meridiani:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24414356319
Elysium:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24486481090
Terra Cimmera:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24234275454
Krater Hooke:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24862444565
-
Chmury na dużych wysokościach. Nigdy jeszcze nie było takich zdjęć.
11 maja 2014:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24829566772/
5 czerwca 2014:
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24579917349/
https://www.flickr.com/photos/132160802@N06/24854226741/
-
Hellas Basin jest największym kraterem uderzeniowym na Marsie o 2200 km szerokości i 9 km głębokości.
This region spans a height difference of over 6000 m, stepping down like a staircase from the basin’s fractured, terraced rim to its flat, low-lying floor that is covered in frost or ice.
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Frosty_martian_valleys
-
Większy jest basen Utopia, choć mniej wyrazisty niż Hellas. A największy basen uderzeniowy Marsa to jego północna półkula......
-
Basen Hellas uchodzi za największy impaktowy krater, którego pochodzenie jest pewne. Około 3,9 mld lat temu duża planetoida spowodowała jego powstanie.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Hellas_Planitia
Hellas is the third or fourth largest impact crater and the largest visible impact crater known in the Solar System.
With a diameter of about 2,300 km (1,400 mi), it is the largest unambiguous impact structure on the planet, the obscured Utopia Planitia is slightly larger. Though it's distant second and third for both if the Borealis Basin proves to be an impact crater.
https://en.wikipedia.org/wiki/Hellas_Planitia
-
Badania Mars Express pozwoliły powiązać CME z gwałtownymi zjawiskami związanymi z pogodą kosmiczną w pobliżu Marsa.
Obłoki na wysokości jonosfery (250 km) stanowiły zagadkę.
W zarejestrowanych danych znaleziono dowody na to, że pokaźnych rozmiarów koronalny wyrzut masy (CME) ze Słońca uderzył bezpośrednio w marsjańską atmosferę w miejscu i czasie, gdzie obserwowano te chmury.
http://www.pulskosmosu.pl/2016/05/24/tajemnicze-obloki-na-marsie-a-pogoda-kosmiczna/
http://phys.org/news/2016-05-mystery-mars-plumes-space-weather.html
-
Obszar Acheron Fossae doświadczył zapewne przed 3,7-3,9 mld intensywnych zjawisk geologicznych.
This scene, captured by ESA’s Mars Express on 4 May, focuses on the western part of Acheron Fossae, an isolated block of ancient terrain that covers an area about 800 km long and 280 km wide and stands up to 2 km higher than the surrounding plains.
Acheron Fossae is part of a network of fractures that radiates from the Tharsis ‘bulge’ some 1000 km to the south, home to the largest volcanoes on Mars. As the Tharsis region swelled with hot material rising from deep inside Mars as the volcanoes formed, it stretched and pulled apart the crust along lines of weakness over a wide area.
This process gave rise to the classic ‘horst and graben’ system – a series of depressions (graben) bounded by faults and uplifted blocks (horsts) either side of the graben.
http://m.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/A_record_of_ancient_tectonic_stress_on_Mars
-
Wpływ pola magnetycznego na górne warstwy atmosfery ma duże znaczenie w komunikacji Mars - Ziemia.
Mars' ionosphere shaped by crustal magnetic fields
November 7, 2016
The Red Planet has numerous pockets of strong magnetism locked up within its crust, remnants from its earliest days. Modern-day Mars may be known for its relative lack of magnetism but young Mars was likely a different world; it was probably warmer and wetter, with a denser atmosphere and a hotter core. Scientists believe the young planet also had a sizeable magnetic field, driven by the circulating motion of molten material within its core (known as a planetary dynamo). (...)
http://phys.org/news/2016-11-mars-ionosphere-crustal-magnetic-fields.html
-
Czapa lodowa w tym miejscu obecna jest stale, jednak w okresie zimy – tak jak teraz na początku 2017 roku – temperatury są na tyle niskie, że około 30% dwutlenku węgla znajdującego się w atmosferze planety zestala się na powierzchni czapy tworząc okresowo występującą warstwę lodu o grubości około 1 metra.
Podczas cieplejszych, letnich miesięcy większość lodowego dwutlenku węgla sublimuje do stanu gazowego i ucieka w atmosferę pozostawiając na czapie tylko warstwy lodu wodnego.
Źródło: http://www.pulskosmosu.pl/2017/02/06/spiralna-czapa-polarna-na-polnocnym-biegunie-marsa/
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Swirling_spirals_at_the_north_pole_of_Mars
-
Czy Mawrth Vallis skrywa ślady życia na Czerwonej Planecie ?
(http://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2016/09/mawrth_vallis_martian_mosaic/16150591-3-eng-GB/Mawrth_Vallis_martian_mosaic_article_mob.jpg)
Obraz wykonany na podstawie zdjęć wykonanyxh przez HRSC sondy Mars Express - Credits ESA
Mawrth Vallis jest jednym z najciekwawszych kanałów odpływowych na Marsie.
Mawrth Vallis zajmuje centralne miejsce na zdjęciu obejmującym 330 000 km kw powierzchni. Długości ok. 600 km i głębokość do 2 km czynią ten kanał jedną z największych dolin na Marsie.
Wśród niezwykłych cech są uwidocznione ekspozycje lekkich krzemianów warstwowych (wyblakłe minerały ilaste), które leżą wzdłuż kanału. Krzemiany warstwowe na Marsie są dowodem obecności ciekłej wody w odległej przeszłości i
mogą wskazywać na środowisko sprzyjające życiu 3,6 miliarda lat temu.
Ciemne obszary skalne (dark cap rock) , będące pozostałością zamierzchłego popiołu wulkanicznego obejmującego minerały ilaste , mogły stanowić ochronę dla ewentualnych śladów mikrobów przed degradacyjnym wpływem środowiska.
To sprawia, że Mawrth Vallis jest jednym z najciekawszych regionów do badań przez geologów i astrobiologów . Rejon ten jest rozważany jako jedno z lądowisk misji ExoMars 2020.
https://www.youtube.com/watch?v=qyUMQ5SQg38
Lot nad Mawrth Vallis / Credits ESA
Nazwa doliny została utworzona od walijskiego słowa “Mawrth” (Mars) i łacińskiego "Vallis" (dolina).
Mozaika obrazów została utworzona z użyciem dziewięciu pojedynczych zdjęć wykonanych przez kamerę stereo wysokiej rozdzielczości HRSC (High Resolution Stereo Camera) sondy Mars Express, która znajduje się na orbicie wokół Czerwonej Planety od 25 grudnia 2003 roku.
(http://www.pulskosmosu.pl/wp-content/uploads/unnamed.png)
Obraz wykonany na podstawie zdjęć wykonanyxh przez HRSC sondy Mars Express - Credits Puls Kosmosu
Na podstawie: http://m.esa.int/spaceinimages/Images/2016/09/Mawrth_Vallis_martian_mosaic
http://m.esa.int/spaceinvideos/Videos/2016/12/Fly_over_Mawrth_Vallis
http://www.pulskosmosu.pl/2016/12/08/przelot-nad-marsjanskim-mawrth-vallis/
-
Marwth Vallis już od soboty nie jest kandydatem na lądowisko dla Mars Rover 2020.
-
Jeden z najstarszych rejonów na Marsie z wysokimi szczytami górskimi Libya Montes został wzbogacony przed 3,9 mld lat temu ukształtowaniem dorzecza.
Wiele wskazuje że duży kanał rzeczny przebiegający od południa na północ powstał na skutek przełamania wału krateru 3,6 mld lat temu.
Dolina była zasilana przez liczne dopływy, wskazujące na duże opadów deszczów. Do jej ukształtowania mogły się też przyczynić wody gruntowe przenikające do powierzchni planety.
Można wyróżnić liczne przejawy działalności hydrotermalnej w postaci jezior i mórz, które były częścią dawnego marsjańskiego krajobrazu.
Ten obszar regionu Libia Montes, leżący na równiku na granicy południowych wyżyn i północnych nizin, został ujęty 21 lutego 2017 przez kamerę stereoskopową wysokiej rozdzielczości sondy Mars Express HRSC (High Resolution Stereo Camera).
(http://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2017/07/libya_montes_in_context/17061405-1-eng-GB/Libya_Montes_in_context_article_mob.jpg)
(http://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2017/07/libya_montes_topography/17061442-1-eng-GB/Libya_Montes_topography_article_mob.jpg)
Libya Montes topography
(http://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2017/07/perspective_view_of_libya_montes/17061516-1-eng-GB/Perspective_view_of_Libya_Montes_article_mob.jpg)
Perspective view of Libya Montes
Numerous craters in various states of degradation pockmark the entire scene, testament to the region’s long history. Perhaps the most noticeable craters are the two situated side by side close to the centre of the scene, their breached crater walls connecting them and giving the appearance of a figure of eight shape.
Another interesting crater lies to the left, nestled into the side of a hummocky mountain. Inevitably, its rim collapsed onto the valley floor beneath. Further left again, and a small crater has imprinted into the larger, wider crater, punching through to deeper layers below.
The mineralogy in the Libya Montes region is very diverse, as revealed by orbiting spacecraft. Aqueously formed and chemically altered minerals testify to past hydrothermal activity that may be linked to the formation of the Isidis impact basin. For example, the impact could have mobilised liquid water by melting subsurface ice that subsequently interacted with the ancient, volcanic mountain rocks.
http://m.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Tributes_to_wetter_times_on_Mars
-
New study may help identify areas with and without accessible water ice on Mars
25 SEPTEMBER 2017
(...)This analysis indicates that the deposits of Meridiani Planum have a relatively low dielectric constant. Pure water ice has a low dielectric constant and deposits on Mars with low dielectric constants are often interpreted to be ice-rich.
However, newly derived compaction models for Mars indicate that the derived, relatively low dielectric constant of the Meridiani Planum deposits are consistent with a thick sequence of ice-free, porous, windblown sand. Unlike other geologic materials that have been suggested for Meridiani Planum such as volcanic ash or silicate dust, a thick deposit of sand-sized particles on Mars does not compact nearly as much. (...)
http://blogs.agu.org/geospace/2017/09/25/new-study-may-help-identify-areas-without-accessible-water-ice-mars/
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/2017GL074431/abstract
-
Kamera internetowa sondy pozwala monitorować dynamikę procesów w górnych warstwach atmosfery.
Zebrane dane pozwoliły określić wysokość chmur na pułapie 50-80 km nad planetą oraz ich rozciągłość wynoszącą od 400 do 1500 km.
WEBCAM ON MARS EXPRESS SURVEYS HIGH-ALTITUDE CLOUDS
17 October 2017
(http://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2017/10/cloud_over_mars/17192645-1-eng-GB/Cloud_over_Mars_highlight_mob.jpg)
Example of a sequence of images taken by ESA’s Mars Express Visual Monitoring Camera as a limb cloud came into view on 7 March 2013. From top to bottom, the images were taken at 22:48:22, 22:49:59, 22:51:32 and 22:53:07 GMT.
The high water-ice clouds seemed to depend on the position of the sun: they are present at sunrise and early afternoon, when temperatures are lower, allowing water-ice to condense. Later in the day, as the sunlight increases, the water-ice evaporates, and they dissipate.
Temperature variability and water vapour content according to the season, as well as atmospheric dynamics, can also play a role in the visible characteristics of the clouds.
(http://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2017/10/cloud_structures_over_mars/17192682-1-eng-GB/Cloud_structures_over_Mars_article_mob.jpg)
Example of a cloud event captured by ESA’s Mars Express Visual Monitoring Camera on 15 December 2009 over the equator. The cloud formation reaches a maximum altitude of 40 km and spans 830 km horizontally. It shows interesting features such as the ‘blobs’, which include a detached tilted element in the north–south direction, suggesting that it is shaped by the action of meridional winds. The event occurred close to the spring equinox for the northern hemisphere suggesting it is a condensate cloud of water-ice particles.
From top to bottom, the images were taken on 15 December 2009 at 06:48:41, 06:49:25, 06:50:51, 06:51:25 and 06:52:19 GMT.
(http://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2017/10/dust_clouds_over_mars/17192719-1-eng-GB/Dust_clouds_over_Mars_article_mob.jpg)
Example of dust clouds imaged by ESA’s Mars Express Visual Monitoring Camera and NASA’s Mars Reconnaissance Orbiter’s Mars Colour Imager (MARCI) in November 2007 over the Utopia region. Arrows indicate the dust front in each image.
For the MARCI image (top left) and the VMC image at bottom right, a recognisable surface feature is marked on the image, aiding identification of the dust front in both images.
The arced dust front had a length of 730 km on its internal edge and 1950 km on its outer arc, and a width of about 60–130 km. Limb observations by VMC indicated the altitude was about 65 km.
http://m.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Webcam_on_Mars_Express_surveys_high-altitude_clouds
-
Orionid, i jak te nowe dane dotyczące tych chmur zmieniają wiedzę o terra formowaniu marsa ?
-
Orionid, i jak te nowe dane dotyczące tych chmur zmieniają wiedzę o terra formowaniu marsa ?
O chmurach na Marsie wiadomo już od dawna , więc w kwestii terraformowania te dane niewiele wnoszą.
Zainicjowanie warunków sprzyjających większym zmianom w atmosferze dla potrzeb człowieka powinno zaowocować wzmożeniem zjawisk atmosferycznych. Są nawet interesujące propozycje, ale to już temat do innego wątku :)
http://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=595.msg110691#msg110691
-
Księżyce Marsa z Saturnem w tle
MARS EXPRESS VIEWS MOONS SET AGAINST SATURN'S RINGS
1 March 2018
(http://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2018/03/phobos_surface_sequence/17393621-1-eng-GB/Phobos_surface_sequence_article_mob.jpg)
These five images were acquired using five different channels of High Resolution Stereo Camera during Mars Express orbit 17 342 on 12 September 2017: the nadir channel (centre image), the two photometry channels (left and right of the centre image) and the stereo channels (on the far left and right). A different area of the moon’s surface can be seen in each image from various viewing angles, allowing models of the surface and shape to be improved.
(http://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2018/03/deimos_and_saturn/17393732-2-eng-GB/Deimos_and_Saturn_article_mob.jpg)
This image of Deimos and Saturn was taken by the Super Resolution Channel of Mars Express’ High Resolution Stereo Camera. In the foreground is the partially lit Deimos, Mars’ 6.2 km-diameter moon; in the background Saturn is visible, recognisable by its rings. This image was taken during Mars Express orbit 17 770 on 15 January 2018.
http://m.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Mars_Express_views_moons_set_against_Saturn_s_rings
-
Śliczne ujęcia! :)
-
Deimos + Saturn w jednym ujęciu.. czegoś takiego jeszcze nie widziałem :) !
-
Z powodu zużywania się żyroskopów misja Mars Express była skazana na zakończenie w pierwszej połowie 2019 r. Żeby przedłużyć działanie sondy ESA zdecydowała się na wgranie nowego oprogramowania, który umożliwia orientację sondy bez stale włączonych żyroskopów za pomocą tzw. ,,startrackery", czyli szukaczy gwiazd. Dzięki temu sonda ma szansę działać i zbierać cenne dane naukowe jeszcze na początku przyszłej dekady :)
Kluczowy będzie tu dzień 16 kwietnia, kiedy nastąpi restart komputera sondy i rozruch na nowym już oprogramowaniu.
http://www.marsdaily.com/reports/Mars_Express_to_get_major_software_update_999.html
-
Krater czy superwulkan na Marsie?
BY REDAKCJA ON 26 KWIETNIA 2018
Zdjęcia przesłane przez sondę ESA Mars Express ukazują krater Ismenia Patera na Czerwonej Planecie. Niejasne jest jego pochodzenie: czy powstał w wyniku uderzenia meteorytu na powierzchnię, czy to pozostałości superwulkanu?
Ismenia Patera (patera czyli płaska miska po łacinie) leży w regionie Arabia Terra na Marsie. Jest to teren przejściowy miedzy północną i południową częścią planety – i bardzo intrygujący fragment powierzchni. (...)
http://kosmonauta.net/2018/04/krater-czy-superwulkan-na-marsie/
-
Status misji Mars Express przedstawiony na ostatnim spotkaniu MEPAG:
https://mepag.jpl.nasa.gov/meeting/2018-04/31_Titov_MEX%20status%20and%20highlights%20MEPAG%203-5%20Apr%202018.pdf
:)
-
To chyba już 15 lat od startu misji Mars Express! :)
-
Mars Express i Beagle 2 wystartowały
02.06.2003 o 17:45:26,236 z Bajkonuru wystartowała RN Sojuz-FG/Fregat z europejskim orbiterem Mars Express (http://lk.astronautilus.pl/sondy/me.htm)
oraz brytyjskim lądownikiem Beagle-2. W T+77m sondy weszły na orbitę heliocentryczną, wiodącą ku Marsowi.
http://lk.astronautilus.pl/n030601.htm#01
https://www.youtube.com/watch?v=XWLkayD49ms
https://www.youtube.com/watch?v=e6WltNAGLcU
https://www.youtube.com/watch?v=8Dgo_hiJOZ0
MARS FROM HORIZON TO HORIZON
(http://www.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2018/06/mars_from_horizon_to_horizon/17530745-1-eng-GB/Mars_from_horizon_to_horizon_node_full_image_2.jpg)
This view, taken by Mars Express’ High Resolution Stereo Camera, shows the region of Tharsis in all its glory. It sweeps from the planet’s upper horizon — marked by a faint blue haze at the top of the frame — down across a web of pale fissures named Noctis Labyrinthus, part of Valles Marineris, two out of four great volcanoes, and finishes at the planet’s northern polar ice cap (in this perspective, North is to the lower left).
Tharsis was once an incredibly active region, displaying both volcanism and the shifting crustal plates of tectonics, and hosts most of the planet’s colossal volcanoes. Visible here are the volcanoes Pavonis Mons (top right), Ascraeus Mons (top middle), Alba Mons (to the bottom left), and a small sliver of Olympus Mons (to the lower right, continuing out of frame), the troughs and fissures that comprise the canyon system Valles Marineris, and the web-like Noctis Labyrinthus that sits at the canyon system’s western end.
This image was acquired by the HRSC on 12 October 2017 during Mars Express Orbit 17444. The ground resolution in the centre of the image is approximately 1 km/pixel and the images are centred at 245°E/25°N. The colour image was created using data from the HRSC’s nadir (aligned perpendicular to the surface of Mars) and colour channels.
http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2018/06/Mars_from_horizon_to_horizon
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/From_horizon_to_horizon_Celebrating_15_years_of_Mars_Express
EDIT 01.03.23
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Mars_Express_overview
https://spaceflightnow.com/mars/marsexpress/030602launch.html
https://www.nasaspaceflight.com/2023/05/perseverance-mars-express-update/#more-93631
https://en.wikipedia.org/wiki/Mars_Express
-
15 lat misji Mars Express
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 3 CZERWCA 2018
(...) Aktualnie misja Mars Express posiada zatwierdzone przez ESA finansowanie do końca 2020 roku. Trwają też analizy, czy Mars Express będzie mógł funkcjonować do 2022 roku. Dane z Mars Express posłużyły do opracowania ponad tysiąca publikacji naukowych oraz prawie 150 doktoratów.
(ESA, NASA, PFA)
https://kosmonauta.net/2018/06/15-lat-misji-mars-express/
-
15 years of the Mars Express mission
3.06.2018
(...) What makes this colour image of Mars so special is that it shows a global view of the planet.
The view moves south (upwards) from the northern lowlands to the Tharsis highlands. The
image is one of over 1000 images and videos published by ESA, DLR and FU Berlin since the
start of the Mars Express mission. The HRSC instrument has done a great deal over the last 15
years to reveal Mars. Even now, after almost 18,000 Martian orbits, the camera reliably sends
data to Earth that enriches scientist’s knowledge of the Red Planet. (...)
pdf https://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10081/151_read-27987//usetemplate-print/
-
Martian atmosphere behaves as one
18 July 2018
(https://www.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2018/07/martian_atmosphere_behaves_as_one/17606414-2-eng-GB/Martian_atmosphere_behaves_as_one_node_full_image_2.jpg)
From the polar caps to Mars' upper atmosphere
New research using a decade of data from ESA’s Mars Express has found clear signs of the complex martian atmosphere acting as a single, interconnected system, with processes occurring at low and mid levels significantly affecting those seen higher up. (...)
A new study based on 10 years of data from the radar instrument on Mars Express now offers clear evidence of a sought-after link between the upper and lower atmospheres of the planet. While best known for probing the interior of Mars via radar sounding, the instrument has also gathered observations of the martian ionosphere since it began operating in 2005.
“The lower and middle levels of Mars’ atmosphere appear to be coupled to the upper levels: there’s a clear link between them throughout the martian year,” says lead author Beatriz Sánchez-Cano of the University of Leicester, UK.
“We found this link by tracking the amount of electrons in the upper atmosphere – a property that has been measured by the MARSIS radar for over a decade across different seasons, areas of Mars, times of day, and more – and correlating it with the atmospheric parameters measured by other instruments on Mars Express.” (...)
https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Martian_atmosphere_behaves_as_one
-
Mars znowu robi nas w konia! Najpierw mamił nas kanałami, napowierzchniowymi jeziorami wodnymi. Potem udawał, że ma pokrywę roślinną na powierzchni - sprawa tzw. pasma Sintona. Ostatnio dzięki Curiosity odkryliśmy tajemnicze zmiany w stężeniu metanu w atmosferze planety. Żeby nie było mało właśnie w czasie opozycji 2018 dowiedzieliśmy się, że znowu Mars robi nam fochy :D
Otóż ESA donosi, że Mars Express dzięki swojemu radarowi w południowych obszarach podbiegunowych odkrył podlodową solankę z ultrazimna ale ciekłą wodą.
The study says the subglacial lake on Mars is cold indeed, and rather salty. Water ice that is near the melting point is opaque to radio waves, and so the ice above the lake must be well below freezing. Accordingly, the subglacial water must be at least negative 10 degrees Celsius.
https://www.popularmechanics.com/space/moon-mars/a22541370/underground-lake-liquid-water-mars/
Ale na złość naukowcom z Ziemi tych domniemanych solanek nie widzi w paśmie radiowym Mars Reconnaisance Orbiter.
But before we envision such a thing, follow-up observations must confirm that this one lake really does exist. Because for all the exciting data that has been obtained by MARSIS, there is one major problem: Another radar orbiting Mars, the Shallow Radar (SHARAD) on NASA's Mars Reconnaissance Orbiter (MRO), has not been able to detect the underground reservoir at all.
"The problem is SHARAD is operating at a much higher frequency, and we were almost shocked to discovered that SHARAD was seeing absolutely nothing on the areas in which we were seeing the bright reflections with MARSIS," Orosei says. The MARSIS team believes that irregularities on the surface of the southern polar ice cap could scatter the radar signals of SHARAD, which operate at 20 megahertz compared to four or five megahertz for MARSIS, preventing it from seeing the reservoir of water.
https://www.popularmechanics.com/space/moon-mars/a22541370/underground-lake-liquid-water-mars/
I cóż, ktoś znowu robi w nas w kulki ;) I jak nie kochać tego czerwonego jegomościa ;D
Oryginalny artykuł ESA jest tutaj:
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Mars_Express_detects_liquid_water_hidden_under_planet_s_south_pole
-
najwyraźniej badania orbitalne to jednak takie lizanie lizaka przez szybkę ;) Bez badań powierzchniowych jest więcej gdybania i zgadywania, taka forma bieganiny po labiryncie.
-
najwyraźniej badania orbitalne to jednak takie lizanie lizaka przez szybkę ;) Bez badań powierzchniowych jest więcej gdybania i zgadywania, taka forma bieganiny po labiryncie.
Badania orbitalne bardzo dużo dają co widać po mapach planet czy naszej Ziemi :) Kłopot jest tylko w interpretacji wyników bad :)ań radarowych co dobrze widać na powyższym przykładzie czy podczas interpretacji radarowych badań Tytana :) Kiedyś myślano, że wokoł równika Tytana rozciąga się morze, któr :) dobrze pochłaniało promieniowanie radiowe a okazało się, że tak pochłaniają te fale węglowodorowych wydm rozciągających się w tych okolicach.
-
Słone jeziora na Marsie?
BY MICHAŁ MOROZ ON 26 LIPCA 2018
W artykule opublikowanym 25 lipca 2018 w Science uczeni przedstawili wyniki obserwacji radarowych europejskiej sondy Mars Express, która od końca grudnia 2003 roku krąży wokół Czerwonej Planety. Obserwacje zostały wykonane przez instrument MARSIS (Mars Advanced Radar for Subsurface and Ionosphere Sounding) między majem 2012 a grudniem 2015.
Wykonano łącznie 29 obserwacji radarowych 200 km obszaru o nazwie Planum Australe. Obserwacje były wykonywane w nocy, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo jonosferycznego rozproszenia sygnału. Należy również podkreślić, że do przeprowadzenia eksperymentu potrzebne było zebranie dużej ilości danych, ze względu na niską rozdzielczość przestrzenna instrumentu MARSIS.
Dane wykazały, że pod powierzchnią Marsa można zaobserwować cały szereg warstw lodu i pyłu, które sięgają aż 1,5 km w głąb powierzchni Czerwonej Planety. Wyjątkowo jasna plama na zdjęciach radarowych zwróciła uwagę uczonych. Analiza wykazała, że jest to obszar, w którym prawdopodobnie z lodem graniczy jeden lub więcej zbiorników płynnej, mocno zasolonej i wymieszanej z innymi osadami wody.
Uczeni podkreślają, że w tym przypadku badano wyłącznie jeden obszar Marsa. Uważają, że będzie można znaleźć więcej podobnych podziemnych jezior. (...)
https://kosmonauta.net/2018/07/slone-jeziora-na-marsie/
Ciekła woda na Marsie; wykryła ją misja ESA
25.07.2018
Pod powierzchnią Czerwonej Planety obecna jest ciekła woda. O wynikach obserwacji prowadzonych za pomocą Sondy Mars Express poinformowała w środę Europejska Agencja Kosmiczna ESA.
Dane zebrane przez radar wysłanej przez ESA sondy Mars Express wskazują na to, że zbiornik ciekłej wody znajduje się pod warstwami lodu i pyłu w rejonie południowego bieguna Marsa.
Nie brak dowodów, że w przeszłości woda była obecna na powierzchni planety; świadczą o tym chociażby wyschnięte doliny rzek. Zarówno okrążające planetę sondy, jak i lądowniki oraz łaziki wykryły też wcześniej obecność minerałów, które mogą powstać tylko w obecności płynnej wody.
Jednak w ciągu 4,6 miliarda lat historii Marsa klimat znacznie się zmienił i płynna woda nie może dziś istnieć na jej powierzchni. Dlatego naukowcy szukają pod ziemią. Wcześniejsze dane uzyskane w ciągu 15 lat działania sondy Mars Express pozwoliły ustalić, że lód wodny występuje na biegunach planety i kryje się w warstwach przeplatanych pyłem.
Z badań prowadzonych na Ziemi wynika, że temperatura topnienia wody obniża się pod naciskiem lodowca. Także obecność soli może się przyczynić do obniżenia temperatury topnienia lodu i utrzymać wodę w stanie ciekłym nawet w temperaturach poniżej zera. Dlatego od dawna podejrzewano obecność ciekłej wody u podstawy polarnych czap lodowych.
Brakowało jednak bezpośrednich dowodów - teraz dostarczył ich pionierski radar MARSIS (Mars Advanced Radar for Subsurface and Ionosphere Sounding). Obsługujący go naukowcy rozwinęli nowe techniki badawcze, dostarczając więcej danych o wyższej rozdzielczości (wcześniej stosowane metody nie pozwoliłyby dokonać obecnego odkrycia).
Tego rodzaju radary wysyłają ku powierzchni planety impulsy radiowe, które przenikają grunt i ulegają odbiciu w sposób zależny od struktury i właściwości fizycznych podłoża.
Analiza danych dotyczących południowego bieguna Marsa wskazuje, że na badanym obszarze o szerokości 200 kilometrów leżące na przemian warstwy pyłu i lodu sięgają głębokości 1,5 kilometra. Szczególnie wyraźne odbicie radarowych sygnałów pod tymi osadami zaobserwowano w strefie szerokiej na 20 kilometrów. Dokładna analiza wskazuje, że chodzi o wodę w stanie ciekłym - na granicy cieczy i ciał stałych powstaje wyraźne echo. Prawdopodobnie woda jest zasolona i zawiera osady, a jej warstwa ma nie mniej niż kilkadziesiąt centymetrów (cieńsza nie zostałaby wykryta przez radar tego rodzaju). Zdaniem naukowców na Marsie może być więcej "kieszonek" z wodą.
Wystrzelona 2 czerwca 2003 sonda Mars Express będzie obchodzić 15 rocznicę orbitowania wokół Marsa 25 grudnia 2018.
Wyniki obserwacji przedstawiono w najnowszym numerze "Science" oraz na stronie ESA https://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Mars_Express_detects_liquid_water_hidden_under_planet_s_south_pole (PAP)
Autor: Paweł Wernicki
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C30398%2Cciekla-woda-na-marsie-wykryla-ja-misja-esa.html
-
najwyraźniej badania orbitalne to jednak takie lizanie lizaka przez szybkę ;) Bez badań powierzchniowych jest więcej gdybania i zgadywania, taka forma bieganiny po labiryncie.
Badania orbitalne bardzo dużo dają co widać po mapach planet czy naszej Ziemi :) Kłopot jest tylko w interpretacji wyników bad :)ań radarowych co dobrze widać na powyższym przykładzie czy podczas interpretacji radarowych badań Tytana :) Kiedyś myślano, że wokoł równika Tytana rozciąga się morze, któr :) dobrze pochłaniało promieniowanie radiowe a okazało się, że tak pochłaniają te fale węglowodorowych wydm rozciągających się w tych okolicach.
No czyli wychodzi na jedno, zgadywanie na początek, zanim ustali się fakt ;)
-
Młode uskoki
Recent tectonics on Mars
20 September 2018
These prominent trenches were formed by faults that pulled the planet’s surface apart less than 10 million years ago.
(https://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2018/09/cerberus_fossae_in_context/17688159-1-eng-GB/Cerberus_Fossae_in_context_article_mob.jpg)
Cerberus Fossae in context
The images were taken by ESA’s Mars Express on 27 January, and capture part of the Cerberus Fossae system in the Elysium Planitia region near the martian equator.
The fossae – meaning ‘ditches’ or ‘trenches’ in Latin – stretch for more than 1000 kilometres from the northwest to the southeast.
They cut through impact craters and hills along the way, as well as 10 million year old volcanic plains, indicating the relative youth of their formation. (...)
(https://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2018/09/perspective_view_of_cerberus_fossae/17688196-1-eng-GB/Perspective_view_of_Cerberus_Fossae_article_mob.jpg)
Perspective view of Cerberus Fossae
https://m.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Recent_tectonics_on_Mars
-
Mars Express wykonał piękne zdjęcie krateru Greeley, znajdującego się na jednym z najstarszych regionów Marsa - Noachis Terra:
(http://www.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2018/10/mars_express_plan_view_of_greeley_crater/17839019-1-eng-GB/Mars_Express_plan_view_of_Greeley_Crater_node_full_image_2.jpg)
http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2018/10/Mars_Express_plan_view_of_Greeley_Crater
Krater jest mocno zerodowany, jego głębokość wynosi tylko 1,5 km
Wind, water, ice, and subsequent impacts have all played a part in wearing down the once-fresh structure of the crater. They have smoothed away and removed its walls and rims, erased any characteristic patterns in the nearby landscape that may have formed alongside the crater (such as ‘ejecta’, or rays of material flung out from an impact site), and infilled and flattened out its floor.
This floor is covered with a number of smaller impact pits and pockmarks that have occurred since Greeley crater’s formation – another clear indication of the crater’s immense age. With a depth of only 1.5 km Greeley crater is actually relatively shallow for a martian crater, making it somewhat difficult to pick out from the surrounding terrain.
Przy ściągnięciu zdjęcia High Res o pojemności 11 MB na dnie krateru najprawdopodobniej znalazłem ślady pradawnego wyschłego jeziora w jednym w mniejszych kraterów w jego środku. Jest widać wlot kanału do tego krateru (na godzinie 9:00) i jego wylot (na godzinie 16:00). Poza tym widać na dnie krateru Greeley obłe kształty powstałe jakby przy przepływie wody :)
-
Misję Mars Express wraz z kilkoma innymi ESA przedłużyła do 2022 roku 8)
ESA's Science Programme Committee (SPC) has confirmed the continued operations of ten scientific missions in the Agency's fleet up to 2022.
After a comprehensive review of their scientific merits and technical status, the SPC has decided to extend the operation of the five missions led by ESA's Science Programme: Cluster, Gaia, INTEGRAL, Mars Express, and XMM-Newton. The SPC also confirmed the Agency's contributions to the extended operations of Hinode, Hubble, IRIS, SOHO, and ExoMars TGO.
This includes the confirmation of operations for the 2019-2020 cycle for missions that had been given indicative extensions as part of the previous extension process, and indicative extensions for an additional two years, up to 2022 [1].
http://www.spacedaily.com/reports/Extended_life_for_ESAs_science_missions_999.html
-
Misję Mars Express wraz z kilkoma innymi ESA przedłużyła do 2022 roku 8)
Bardzo dobra wiadomość !! :D
-
Zobrazowanie terenu ukształtowanego przez wiatry, wodę i lód
Shaping the surface of Mars with water wind and ice
22 November 2018
ESA’s Mars Express has imaged an intriguing part of the Red Planet’s surface: a rocky, fragmented, furrowed escarpment lying at the boundary of the northern and southern hemisphere.
(https://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2018/11/nili_fossae_in_context/18908518-1-eng-GB/Nili_Fossae_in_context_article_mob.jpg)
(https://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2018/11/mars_express_view_of_nili_fossae/18908481-1-eng-GB/Mars_Express_view_of_Nili_Fossae_article_mob.jpg)
This region is an impressive example of past activity on the planet and shows signs of where flowing wind, water and ice once moved material from place to place, carving out distinctive patterns and landforms as it did so. (...)
https://m.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Shaping_the_surface_of_Mars_with_water_wind_and_ice
-
Zamarznięte jezioro w kraterze - zachwycający widok wypełnionego lodem marsjańskiego krateru Korolew, uchwycony kamerą satelity Mars Express. Krater ma średnicę 82 km a grubość pokrywy lodowej w jego centrum może sięgać 1,8 km.
(https://naforum.zapodaj.net/images/29fb32ab131b.jpg)
Więcej info w linku:http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Mars_Express_gets_festive_A_winter_wonderland_on_Mars (http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Mars_Express/Mars_Express_gets_festive_A_winter_wonderland_on_Mars)
-
Ujęcie krateru Korolew z góry:
(https://www.pulskosmosu.pl/wp-content/uploads/Plan_view_of_Korolev_crater_article_mob.jpg)
-
W Boże Narodzenie 25 grudnia minęło 15 lat od udanej orbitacji sondy Mars Express i nieudanego lądowania Beagle 2 na Isidis Planitia. Jak się po latach okazało minilądownik Beagle 2 wylądował w jednym kawałku ale jeden z płatków baterii słonecznych się nie otworzył przez co zasłaniał antenę i uniemożliwił skontaktowanie się robota z Ziemią :(
-
Pojawiły się przesłanki, by sądzić , że wody podpowierzchniowe mają zasięg wykraczający znacznie poza obszary podbiegunowe.
USC researchers find new evidence of deep groundwater on Mars
BY Amy Blumenthal MARCH 28, 2019
The scientists’ new study suggests the deep groundwater could still be active, and in a broader geographical area than previously considered.
Research from the USC Arid Climate and Water Research Center suggests deep groundwater on Mars could still be active and creating surface streams in some near-equatorial areas on the planet.
In mid-2018, researchers supported by the Italian Space Agency detected the presence of a deep-water lake on Mars under its south polar ice caps. Now, the researchers at USC have determined that groundwater likely exists in a broader geographical area than just the poles of Mars and that there is an active system, as deep as 750 meters, from which groundwater comes to the surface through cracks in the specific craters they analyzed.
USC research scientist Essam Heggy, a member of the Mars Express sounding radar experiment MARSIS probing the Mars subsurface, and co-author Abotalib Z. Abotalib, a postdoctoral research associate at USC, studied the characteristics of the planet’s recurring slope linea, which are akin to dried, short streams of water that appear on some crater walls. (...)
https://news.usc.edu/155539/new-evidence-of-deep-groundwater-on-mars/
-
Mars uwalnia śladowe ilości metanu. Wiadomo, gdzie
04.04.2019 aktualizacja 05.04.2019 ©
(http://naukawpolsce.pap.pl/sites/default/files/styles/strona_glowna_slider_750x420/public/201904/PIA14291_hires.jpg?itok=f_oePYqw)
Krater Gale, gdzie wylądował Łazik Curiosity (to obszar zaznaczony na czarno) i w okolicy którego wykryto w 2013 ślady metanu w atmosferze. Fot: NASA/JPL-Caltech/ASU/UA
Spod powierzchni Marsa uwalniają się niekiedy niewielkie ilości metanu - wynikło z analiz międzynarodowego zespołu. Naukowcy – w tym Polka - wskazali, gdzie może istnieć źródło metanu na Marsie i skąd się tam ten gaz bierze.
Metan to bezbarwny i bezwonny związek organiczny, który m.in. wchodzi w skład gazu ziemnego. Na Ziemi może powstawać np. w wyniku beztlenowego rozkładu szczątek roślin. Obecność metanu może więc - choć wcale nie musi - świadczyć o obecności życia. Dlatego sondy wysłane na Marsa miały za zadanie m.in. szukać śladów metanu.
16 czerwca 2013 r. sonda Mars Express krążąca na orbicie Marsa wykryła - dzięki pomiarowi spektrometrem PFS (Planetary Fourier Spectrometer) - obecność metanu w atmosferze Marsa w okolicy Krateru Gale. Krater Gale to dla nas, Ziemian, ważne miejsce na Marsie: wylądował tam łazik Curiosity. Łazik ten dokładnie dzień przed pomiarami sondy Mars Express również wykrył w tym samym rejonie – tym razem przy powierzchni Marsa – obecność metanu.
Ślady metanu odkryto po raz pierwszy na Marsie w 2004 r., ale ponieważ była to niewielka ilość bliska błędu pomiarowego, część naukowców uznała to wtedy za niepewny wynik. Rejestracja metanu w 2013 r. dokonana przez dwa niezależne instrumenty daje jednak większą pewność, że metan na Marsie to nie pomyłka.
Naukowcy wzięli więc pod lupę wyniki. I przeanalizowali, co właściwie mogło być źródłem metanu zarejestrowanego przez dwie niezależne sondy. Wyniki opublikowano w "Nature Geoscience". W analizie tych danych prowadzonej przez dr Marca Giurannę brała udział dr Paulina Wolkenberg z Centrum Badań Kosmicznych PAN i włoskiego Istituto Nazionale di Astrofisica i Istituto di Astrofisica e Planetologia Spaziali.
Stężenie metanu w tych dwóch pomiarach z 2013 r. było niewielkie. "W pomiarach sondy Mars Express było to około 15 cząsteczek metanu na miliard innych cząsteczek, podczas gdy na Ziemi stężenie metanu jest około 150 razy większe" - mówi dr Wolkenberg. Dodaje, że był to tylko czasowy (i miejscowy) pik w pomiarach.
"To było epizodyczne pojawienie się metanu. On może się wydzielać tylko co jakiś czas. I w niektórych miejscach" - mówi dr Wolkenberg.
Dzięki modelom cyrkulacji atmosfery marsjańskiej naukowcy zrobili symulację, skąd metan mógł się w rejonie Krateru Gale wziąć. Przeprowadzono również analizy geologiczne, m.in. zdjęć powierzchni Marsa, aby zidentyfikować struktury, w których gaz ten mógł uwalniać się do atmosfery.
Z analiz wynikło, że tym, co zarejestrowano, była prawdopodobnie niewielka ilość metanu uwięziona pod powierzchnią Marsa, która w którymś momencie się stamtąd uwolniła i trafiła do atmosfery. Wyliczono, że źródło metanu powinno znajdować się ok. 500 km na wschód od Krateru Gale.
Powstały dwie hipotezy. Jedna z nich zakłada, że metan może być uwięziony pod powierzchnią Marsa pod lodem powierzchniowym. Przy większych temperaturach lód może pękać, a niewielkie ilości metanu - uwalniać. Druga z hipotez z kolei przewiduje, że metan mógł powstać pod wpływem reakcji skały - oliwinu - z wodą. W reakcji oliwinu z wodą w obecności CO2 i innych katalizatorów powstaje serpentyn. Uwolniony wodór w tej reakcji łączy się z dwutlenkiem węgla tworząc metan. Obecność wody w niskiej temperaturze od 40 do 90°C jest wymagana, aby proces mógł zachodzić około 2 km pod powierzchnią. Metan mógłby być uwalniany poprzez pęknięcia w skałach i w gruncie.
"Nie jesteśmy w stanie rozróżnić, czy metan, który obserwujemy jest pochodzenia organicznego - a więc czy jest dowodem na istnienie życia - czy nieorganicznego" - podkreśla badaczka.
PAP - Nauka w Polsce, Ludwika Tomala
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C33487%2Cmars-uwalnia-sladowe-ilosci-metanu-wiadomo-gdzie.html
-
Rozległe obszarowo ślady lodowcowej aktywności planety udało się opisać.
Fractured ice sheets on Mars
21/11/2019
(http://www.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2019/11/deuteronilus_mensae_in_3d/21464258-1-eng-GB/Deuteronilus_Mensae_in_3D_pillars.jpg)
This image shows shows a region of Mars named Deuteronilus Mensae in 3D when viewed using red-green or red-blue glasses. This anaglyph was derived from data obtained by the nadir and stereo channels of the High Resolution Stereo Camera (HRSC) on ESA’s Mars Express during spacecraft orbit 17913. It covers a part of the martian surface centred at about 25.5°E/44°N. North is to the right.
Where the two hemispheres of Mars meet, the planet is covered in broken-up terrain: a sign that slow-but-steady flows of icy material once forged their way through the landscape, carving out a fractured web of valleys, cliffs and isolated mounds of rock.
(...) This landscape shows clear and widespread signs of significant, lasting erosion. As is common with fretted terrain, it contains a mix of cliffs, canyons, scarps, steep-sided and flat-topped mounds (mesa), furrows, fractured ridges and more, a selection of which can be seen dotted across the frame.
These features were created as flowing material dissected the area, cutting through the existing landscape and carving out a web of winding channels. In the case of Deuteronilus Mensae, flowing ice is the most likely culprit. Scientists believe that this terrain has experienced extensive past glacial activity across numerous martian epochs.
It is thought that glaciers slowly but surely ate away at the plains and plateaus that once covered this region, leaving only a scattering of steep, flat, isolated mounds of rock in their wake. (...)
Studies of this region by NASA’s Mars Reconnaissance Orbiter have shown that most of the features seen here do indeed contain high levels of water ice. Estimates place the ice content of some glacial features in the region at up to 90%. This suggests that, rather than hosting individual or occasional icy pockets and glaciers, Deuteronilus Mensae may actually represent the remnants of an old regional ice sheet. This ice sheet may once have covered the entire area, lying atop the plateaus and plains. As the martian climate changed this ice began to shift around and disappear, slowly revealing the rock beneath. (...)
(http://www.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2019/11/deuteronilus_mensae_in_context/21463899-1-eng-GB/Deuteronilus_Mensae_in_context_pillars.jpg)
This image shows a region of Mars named Deuteronilus Mensae. The area outlined by the bold white box indicates the area imaged by the Mars Express High Resolution Stereo Camera on 25 February 2018 during orbit 17913.
http://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Mars_Express/Fractured_ice_sheets_on_Mars
-
NASA przestaje finansowo wspierać misję
Watzin said one change is to end NASA support for ESA’s Mars Express orbiter mission, on which NASA spent $2.8 million in fiscal year 2019.
Artykuły astronautyczne (https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3392.msg142805;topicseen#msg142805)
-
NASA przestaje finansowo wspierać misję
Watzin said one change is to end NASA support for ESA’s Mars Express orbiter mission, on which NASA spent $2.8 million in fiscal year 2019.
Artykuły astronautyczne (https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3392.msg142805;topicseen#msg142805)
i tak szykuje się przerwa, jest żle i to nie tylko "w górze"
https://sci.esa.int/web/solar-system/-/esa-scales-down-science-mission-operations-amid-pandemic
-
NASA przestaje finansowo wspierać misję
Watzin said one change is to end NASA support for ESA’s Mars Express orbiter mission, on which NASA spent $2.8 million in fiscal year 2019.
Artykuły astronautyczne (https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3392.msg142805;topicseen#msg142805)
i tak szykuje się przerwa, jest żle i to nie tylko "w górze"
https://sci.esa.int/web/solar-system/-/esa-scales-down-science-mission-operations-amid-pandemic
https://spacenews.com/coronavirus-raises-interest-in-remote-spacecraft-operations/
W temacie. Z powazaniem
Adam Przybyla
-
Fotka Ziemi i Księżyca z Mars Express. Oczywiście nie aktualne - data to 3 lipca 2003. :)
-
Powrót długiej chmurzastej smugi po zawierznej stronie Arsia Mona
https://www.marsdaily.com/m/reports/Mars_orbiter_spots_return_of_long_thin_cloud_on_Red_Planet_999.html
-
Trochę więcej szczegółów o Arsia Mons
That Weird, Long Cloud on Mars Has Made a Dramatic Return
DAVID NIELD 31 JULY 2020
(https://www.sciencealert.com/images/2020-07/processed/mars-cloud_1024.jpg)
(...) It's thought that the white plume is formed from dense air near the planet's surface getting forced uphill, where the temperature drops and the moisture condenses around dust particles.
It happens on Earth too: it's called orographic lift.(...)
Based on observations so far, it can stretch out to about 1,800 kilometres (1,118 miles), which on Earth would get it almost half way across the US.
And the VMC is the perfect instrument to capture it with – the photos above were taken on 17 July and 19 July. While most spacecraft view Mars in the afternoon due to their orbits, Mars Express is also watching in the early mornings. (...)
https://www.sciencealert.com/the-weird-long-volcano-cloud-in-mars-atmosphere-has-made-a-dramatic-return
-
Na Bezzałogowym Forum pojawiła się informacja, że Mars Express 1 stycznia 2017 wykrył przelot niedziałającego już orbitera Marsa.
http://www.unmannedspaceflight.com/index.php?showtopic=8557&pid=247957&st=0&#entry247957
http://www.unmannedspaceflight.com/index.php?s=&showtopic=8557&view=findpost&p=247924
Ciekawe, który mógłby być orbiter? Dla mnie najbardziej prawdopodobny wydaje się Mars Global Surveyor, który zamilkł kilkanaście lat temu. Poprzednie sondy zamilkły dekady temu, ostatni z nich był Fobos 2 w 1989 roku. Mars Observer chyba nie załapał się na orbitację wokół Marsa. Szkoda, że inne sondy nie szukają aktywnie nieczynnych orbiterów. MRO mógłby ich sfocić i byśmy się dowiedzieli czy i gdzie latają: Mariner 9, Viking Orbiter 1, Viking Orbiter 2, Fobos 2 oraz Mars Global Surveyor :)
-
MGS został już kiedyś "zfocony" bodajże przez MRO.
-
Mars Express najprawdopodobniej wykrył kolejne solankowe jeziora pod południową czapą lodową Marsa:
Moreover, Pettinelli and her colleagues identified three other lakes on the order of 6 by 6 miles (10 by 10 km) in size. Strips of dry rock separate these smaller patches of water from the main lake, the scientists said.
The researchers suggested these lakes are extraordinarily salty. High brine content would keep their water liquid despite the extremely cold conditions at the base of the glaciers at Mars' south pole, the scientists noted.
All in all, if these lakes "are remnants of water that was once on the surface, it certainly may have been a good habitat to harbor life, extinct or living," Pettinelli said. But the ideal mission to study such potential life would need to drill 0.9 miles (1.5 km) into the ice, which isn't possible with available technology, she said. "Still, maybe one day a mission to the Martian poles may sample the surface there to see if we can find interesting information," Pettinelli said.
https://www.space.com/mars-hiding-salty-subsurface-lakes
Tutaj nieco bardziej sceptyczny artykuł:
https://www.nature.com/articles/d41586-020-02751-1
Źródłowa publikacja:
https://www.nature.com/articles/s41550-020-1200-6
-
Kolejne podziemne jeziora na Marsie
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 6 PAŹDZIERNIKA 2020
(...) Dwudziestego ósmego września ESA poinformowała o odkryciu trzech kolejnych zbiorników ciekłej wody w rejonie południowego bieguna Marsa. Największe z nich ma rozmiary około 20×30 km i prawdopodobnie jest otoczone mniejszymi zbiornikami. Ta woda jest prawdopodobnie bardzo słona, co pozwala jej pozostać w stanie ciekłym przy bardzo niskich marsjańskich temperaturach.
https://www.youtube.com/watch?v=Am0yFQJIGOs&feature=emb_title
https://kosmonauta.net/2020/10/kolejne-podziemne-jeziora-na-marsie/
https://www.esa.int/ESA_Multimedia/Videos/2020/09/Mars_Express_finds_more_underground_water_on_Mars
-
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Mars_Express/Mars_Express_unlocks_the_secrets_of_curious_cloud
No i znowu, ale by było gdyby jednak Arsia się obudziła, chociaż biały kolor wskazuje jednak na lód lub suchy lód.
-
Minęło 18 lat od początku jednej z 2. najstarszych aktywnych wypraw marsjańskich.
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1053.msg119031#msg119031
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Mars_Express/Mars_Express_en_route_for_the_Red_Planet
https://twitter.com/esaoperations/status/1400021321409609733
https://www.theregister.com/2021/06/02/mars_express/
EDIT: 05.06.2022
Tantalising tectonics
28/04/2022
(https://www.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2022/04/tantalus_fossae_on_mars/24036053-6-eng-GB/Tantalus_Fossae_on_Mars_pillars.jpg)
This network of long grooves and scratches forms part of a giant fault system on Mars known as Tantalus Fossae, and is shown here as seen by ESA’s Mars Express.
At first glance, these features look as if someone has raked their fingernails across the surface of the Red Planet, gouging out lengthy trenches as they did so. (...)
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Mars_Express/Tantalising_tectonics
Martian brain freeze
30/03/2022
(https://www.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2022/03/utopia_planitia_on_mars/24012104-1-eng-GB/Utopia_Planitia_on_Mars_pillars.jpg)
New views from ESA’s Mars Express reveal fascinating ice-related features in Mars’ Utopia region – home to the largest known impact basin not only on the Red Planet, but in the Solar System.
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Mars_Express/Martian_brain_freeze
-
Po 19 latach od startu sonda z nowym oprogramowaniem MARSIS pozwoli znacząco zwiększyć możliwości badawcze.
Software upgrade for 19-year-old martian water-spotter
21/06/2022
“There are many regions near the south pole on Mars in which we may have already seen signals indicating liquid water in lower-resolution data,” adds ESA Mars Express scientist Colin Wilson.
“The new software will help us more quickly and extensively study these regions in high resolution and confirm whether they are home to new sources of water on Mars. It really is like having a brand new instrument on board Mars Express almost 20 years after launch.”
https://www.esa.int/Enabling_Support/Operations/Software_upgrade_for_19-year-old_martian_water-spotter
2 EDIT 21.03.23)
https://twitter.com/SETIInstitute/status/1631679082474684416
3) 2023 sty 01 11:00 Kosmonauta.net
2011 - Fobos/Phobos z Mars Express
Oto Fobos (Phobos) - księżyc Marsa, sfotografowany przez sondę Mars Express w styczniu 2011 roku. Zarówno Mars Express jak i Fobos nadal krążą wokół Marsa!
(https://24liveblog.tradingfront.cn/event/2953097262821445719/20220111100948_757859.jpeg)
-
Mars Express pracuje już 1000 tygodni.
-
Aby uczcić 20. urodziny sondy Mars Express, w piątek będzie podgląd na żywo z Czerwonej Planety.
https://www.youtube.com/watch?v=4qyVNqeJ6wQ
-
Krótkie podsumowania
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Mars_Express/20_years_of_Mars_Express_Mars_as_never_seen_before
https://www.esa.int/Enabling_Support/Operations/Mars_Express_milestones_two-year_mission_enters_third_decade
https://twitter.com/AirbusSpace/status/1664587328277430272
https://twitter.com/esaoperations/status/1664575298124251136
https://twitter.com/DLR_en/status/1664624837841518592
https://twitter.com/ESA_History/status/1664662505883353091
https://twitter.com/ESA_History/status/1664673814540582922
https://twitter.com/Kosmo_Michal/status/1664678923840663552
2) 2023 wrz 03 06:30 Kosmonauta.net
Śliczny marsjański krater
Okiem sondy Mars Express, która w grudniu tego roku będzie świętować dwadzieścia lat misji!
https://kosmonauta.net/2018/06/15-lat-misji-mars-express/
https://twitter.com/esa/status/1694371947931398421
3) 2023 paź 18 16:30 Kosmonauta.net
Noctis Labyrinthus na Marsie
Bardzo ciekawa animacja z ESA.
https://www.youtube.com/watch?v=r4WBJD6u4X8&t=168s
-
Fotka Ziemi i Księżyca z Mars Express. Oczywiście nie aktualne - data to 3 lipca 2003. :)
Dziś mija właśnie 20 lat od wykonania tego zdjęcia układu Ziemia-Księżyc z dystansu 8 mln km.
#OTD 20 years ago: 3 July 2003, ESA's #MarsExpress was pointed backwards to obtain a view of the #Earth🌍-#Moon🌕 system from 8 million km while on its way to #Mars🔴 1st image of planetary objects taken by the High Resolution Stereo Camera @esascience
👉 https://esa.int/ESA_Multimedia/Images/2003/07/Mars_Express_Earth-Moon_image2
https://twitter.com/ESA_History/status/1675761290847854593https://www.dlr.de/en/latest/news/2023/03/earth-and-moon-seen-from-mars
https://twitter.com/DLR_en/status/1679097413598949377