Nowy chiński statek załogowy: test 5.05.2020

[juram]

Nie wcześniej jak za kilka lat. O ile wszystko dobrze pójdzie.

[ah]

Nie wcześniej jak za kilka lat. O ile wszystko dobrze pójdzie.

Miejmy tylko nadzieję, że szybciej po tym teście niż Orion po EFT-1.

[ah]

Tutaj filmik z samego przyziemienia: https://www.weibo.com/tv/v/J0YMzFh27?fid=1034:4502335112806404
Widać jak jest mocno przypalony:


Jonathan McDowell pokusił się o przybliżone policzenie prędkości wtargnięcia w atmosferę:

I can reconstruct the entry if I assume a perigee maneuver at 1130 UTC May 7 of 190 m/s to raise orbit to  523 x 8013 km, then a 120 m/s deorbit burn at apogee at  0414-0421 UTC  to give -31 x 8010 km, leading to a 9.0 km/s reentry at 0536 over 100E 43N, close enough

https://twitter.com/planet4589/status/1258651388738965505

[ah]

Jeszcze jeden interesujący filmik:
https://www.weibo.com/tv/v/J0Zh5pClr?fid=1034:4502353777459232

[JSz]

Pojawiły się już na internetach dość dobre zdjęcia po lądowaniu, np. (można kliknąć):

[JSz]

Podkusiło mnie by poszukać podobnego ujęcia Dragona:



Kąty nachylenia stożka są chyba niemal identyczne. Gdyby nie kapelusz chińskiej kapsuły z ustrojstwami, lepiej by to było widać.

Nawet schowek na spadochron jest identyczny (u Dragona trochę go widać z prawej).

Podstawowa różnica pomiędzy tym dwiema kapsułami powinna polegać na tym, że Dragon nie ma odrębnego modułu serwisowego, ale kapsuła jest jakby w niego wbudowana. U Chińczyków jest osobny taki moduł, który w atmosferze się spalił, natomiast silniki korekcyjne kapsuły znajdują się chyba w kapeluszu ściętego stożka? Stąd wnętrze kapsuły powinno być większe, oczywiście o ile kapsuły mają podobne rozmiary, ale tego nie wiem, bo nie znalazłem rozmiarów tej kapsuły.

[juram]

Obie pokazane tu kapsuły charakteryzuje jeszcze jedno istotne podobieństwo: nie dysponują systemem ratunkowym - LAS (Launch Abort System). Ten uproszczony prototyp startował ukryty w komorze ładunkowej rakiety, natomiast nie wiadomo, jak będzie wyglądała jego finalna konfiguracja do lotów z ludźmi na pokładzie.

[ah]

Ale takie porównania jak powyżej nie mają sensu. Porównujecie sylwetkę Dragona towarowego z sylwetką prototypu chińskiego statku abstrahując od wymiarów. Np. średnica Dragona to 3.7m, chińskiego prototypu ok. 4.5m.
Więcej sensu miałoby porównywanie z Dragonem załogowym, ale tu sylwetki jednak się znacznie różnią  .
Z drugiej strony to dopiero drugi prototyp i docelowy statek może się znacznie różnić.

[JSz]

Dlaczego nie mają sensu? Sylwetka pozostaje sylwetką bez względu na średnicę, której zresztą nie znamy. Wiem, że gdzieś tam pojawia się 4,5 m, ale to chyba całkiem nieoficjalne.

Według mojej skromnej wiedzy sylwetki Dragona i Crew Dragona są bardzo zbliżone, tyle że do wersji załogowej dodano silniki LAS-u, których obudowa wizualnie sylwetkę zmienia, ale kapsuła jako taka niewiele się zmieniła. Dlatego celowo dałem zdjęcie wersji cargo, bo na niej lepiej widać kształt samej kapsuły.

Wszystko może się zmienić, Dragon też, i przy takim podejściu niczego nie można by porównywać. Jeśli któryś statek się zmieni, wtedy znowu je porównamy .

[ah]

Czysto wizualnie może ma sens i skoro mówi się, że Orion to "Apollo na sterydach", to tak samo można powiedzieć, że XZF-RC to "Dragon na sterydach". Ale wymiary są kluczowe np. przy wejściu w atmosferę, którego parametry skalują się mocno nieliniowo, na co zwrócił uwagę jakiś czas temu Musk przy okazji problemów z BFR.
A co do średnicy 4.5m, to podawana jest całkiem oficjalnie. Np.: http://www.xinhuanet.com/food/2020-05/04/c_1125941250.htm

[JSz]

Ja nie wyciągałem żadnych wniosków z porównania ich kształtów, po prostu podobieństwo samo mi się narzuciło jak zobaczyłem zdjęcie.

Dzięki za link - nie znałem tego tekstu. Tyle, że mój tłumacz przetłumaczył to jako "podobno 4,5 m", ale znając chińskie zwyczaje prasowe pewnie należy przyjąć, że jest to bliskie rzeczywistości.

[JSz]

Zajrzałem na NSF, a tam trwa dyskusja na temat rozmiarów statku. Nie ma oficjalnych informacji, tylko pośrednie lub odtworzone ze zdjęć czy chińskich grafik. Ale wygląda na to, że:
   - średnica modułu serwisowego 4,5 m,
   - średnica kapsuły 4,2 m,
   - długość całego statku 8,8 m.

Ale są też szacunki, że kapsuła ma 4 m lub nawet jeszcze mniej średnicy. Trzeba zatem poczekać na jakieś oficjalne dane.

[ah]

Trochę ciekawych informacji nt. prototypu nowego statku, w którym przetestowano wiele kluczowych technologii.
http://m.cnwest.com/xian/a/2020/05/09/18731710.html
https://tech.163.com/20/0508/14/FC433LH1000999LD.html
http://tech.qianlong.com/2020/0509/4104617.shtml

W module serwisowym zastosowano 4 silniki manewrowe o ciągu 2500N wywodzące się z silnika Shenzhou i 20 silniczków orientacji (paliwo tradycyjne UDMH+NTO).
W samej kapsule zastosowano nowatorski silnik na paliwo jednoskładnikowe - azotan hydroksyloaminy (HAN) o ciągu 400N. "Nietoksyczne" (w porównaniu z "trupim jadem") paliwo ma ułatwić ponowne użycie kapsuły (a raczej jej większej części) i pozbyć sie problemów z odkażaniem.
Przetestowano największy (spośród stosowanych w chińskiech satelitach) zbiornik paliwa o poj. 2900l wraz z nowatorskim "paliwomierzem". Ale konstrukcja wygląda na tradycyjną - zewnętrzna obudowa cienkościenna ze stopu aluminium, a elastyczne wnętrze z kompozytu (chociaż diabeł tkwi w szczegółach).
Podczas wtargnięcia w atmosferę przetestowano nową, o 30% lżejszą osłonę cieplną. Zgodnie z wcześniejszymi informacjami jest ona wymienna, co ma ułatwić ponowne użycie kabiny z nową osłoną.
Oczywiście przetestowano system zarządzania przebiegiem lotu, kontrolą termiczną, łącznością, położeniem itd.
Przetestowano ulepszony system spadochronowy z dwoma, kolejno wypuszczanymi spadochronami hamującymi i trzema spadochronami głównymi.

O interesujących eksperymentach na pokładzie statku m.in. tutaj:
http://www.chinanews.com/gn/2020/05-08/9178445.shtml
Może później napiszę coś więcej na ten temat.

[JSz]

Podana na NSF nieoficjalna odpowiedź na intrygujące pytanie:

    "I wonder how long it will be, until they fly with a crew? Shenzhou was four years, and four unmanned tests, until Yang Liwei flew, on Shenzhou 5, but that included Shenzhou 2, which experienced an off-nominal landing."

Yesterday I asked the same question to someone who is pretty well-informed and deep into China spaceflight. He estimated first crewed launch in second half of 2023.

Currently there are four more Shenzhou flights planned (source).

https://forum.nasaspaceflight.com/index.php?topic=43133.msg2080129#msg2080129

Jeśli to prawda, to pierwszy załogowy lot w drugiej połowie 2023.

[ah]

Kontynuacja http://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3772.msg145091#msg145091 na temat nowego chińskiego statku.

Na pokładzie przeprowadzono szereg eksperymentów:
1. Eksperyment trybologiczny. Testowanie zachowania kompozytowych lubrykantów w stanie mikrograwitacji na współpracujących powierzchniach. Zachowanie powierzchni podczas zwilżania, pełzanie i migracja produktów ciernych.

2. Test czujników przyspieszenia w stanie mikrograwitacji. Trzy różne eksperymenty pomiaru w różnym zakresie częstotliwości. Jak zrozumiałem celem było m.in. zweryfikowanie komory do badań w mikrograwitacji dla przyszłej stacji kosmicznej z aktywnym tłumieniem drgań.

3. Test elektronicznego układu sterowania z wyzwalaczem czasowym, w tym adaptabilność systemu, przepływu danych i komunikacji.

4. Test akustycznego systemu wykrywania wycieków i kolizji, w którym symulowano wyciek powietrza z kabiny i kolizje z mikrometeoroidami i śmieciami kosmicznymi.

5. Test przy wykorzystaniu siatki czujników temperatury i odkształceń ścian i elementów kabiny w warunkach rzeczywistego lotu.

6. Eksperyment formowania metali/materiałów ceramicznych metoda stereolitografii (SLA). Precyzyjna kontrola w celu uzyskania przestrzennej konstrukcji o wysokiej precyzji (chropowatość powierzchni 0,2um)

7. Druk 3D sześciokątnych elementów metalowych i logo z wykorzystaniem algorytmów optymalizacji (pokazywany na zdjęciach i filmikach)

8. Uzyskiwanie oleju mikrobiologicznego ze szczepów bakterii zmutowanych w środowisku kosmicznym dla poprawy wydajności (dla mikrobiologiczny korzyści, uzykiwania metabolicznych biosurfaktantów i innych produktów w celu poprawy odzyskiwania ropy naftowej i przedłużenia okresu eksploatacji pól naftowych).

Ponadto w związku z unikalnymi warunkami lotu (długie przebywanie wewnątrz Pasów Van Allena) 75 projektów eksperymentalnych związanych z hodowlą kosmiczną i biologią kosmiczną.Obejmuje ono eksperymentalne urządzenia do upraw, kwiatów trawy leśnej, nasion chińskiej medycyny zielarskiej i szczepów biologicznych, a także eksperymentalne próbki modelowych roślin i modelowych zwierząt o istotnej wartości naukowej dla badań podstawowych, w sumie 988 próbek.

Dodatkowo trochę danych o samym statku - masa maksymalna 23t, średnica maksymalna 4.5m, długość do 9m.
W kabinie powrotnej znajduje się miejsce do pracy, strefa rozrywki, jadalnia i niezależna strefa sanitarna!