Polskie Forum Astronautyczne
Astronautyka => Pozostałe i Badania Kosmosu => Wątek zaczęty przez: Scorus w Lipiec 14, 2010, 07:30
-
Kosmiczny teleskop Hubblea (Hubble Space Telescope - HST, Space Telescope, Hubble) jest pierwszym obserwatorium wystrzelonym w ramach flagowego programu NASA Wielkie Obserwatoria (Great Observatories Program). Później wystrzelono jeszcze trzy inne teleskopy tego programu - Comptona, Chandra i Spitzera. Pojazd jest 2.4 metrowym teleskopem Ritcheya - Chretiena (f/24). Zadaniem HST jest wykonywanie szczegółowych obserwacji najróżniejszych obiektów astronomicznych - od najbardziej odległych galaktyk, poprzez gwiazdy do ciał Układu Słonecznego. Satelita ten wykonuje obserwacje w świetle widzialnym, bliskiej podczerwieni, oraz w bliskim ultrafiolecie (od 1150 A do 1 nm). Uzupełnia tym samym porycie widma elektromagnetycznego pozostałych Wielkich Obserwatoriów. Pozycja teleskopu poza atmosferą umożliwia obserwacje z rozdzielczością kątową znacznie lepszą niż teleskopy naziemne. Rozdzielczość HST wynosi około 0.05 - 0.1 sekundy kątowej.
Szczegółowy opis misji:
http://www.astronautyka.org/index.php/topic,56.0.html
(poprawiony link:
http://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=56.0)
HST wykonał obserwacje zachodu Ganimedesa za Jowiszem. Światło odbite od Ganimedesa pozwalało na badania składu górnej atmosfery i mgieł na Jowiszu. Mamy zdjęcia z WFPC2 z 9 kwietnia 2007 i z ACS z 19.01.2005r. Na Ganimedesie widać szczegóły powierzchni, w tym krater Tros z jasnymi promieniami.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2008/42/
-
Poszukiwania brązowych karłów wokół pobliskich gwiazd wskazują na ich bardzo małą ilość jako towarzyszy gwiazd mało masowanych. Tym samym i w ich wypadku zachodzi zjawisko pustyni brązowych karłów zaobserwowane dla gwiazd o masach porównywalnych ze Słońcem. Obserwacje zostały wykonane za pomocą NICMOS i objęły 223 gwiazdy jako część przeglądu RECONS (arch Consortium on Nearby Stars). Ma on na celu określenie natury gwiazd bliskich Słońcu (w odległości 32.6 lat świetlnych). Znaleziono łącznie tylko 12 brązowych karłów.
Obserwacje za pomocą NICMOS posoliły również na pierwsze oszacowania orbity w układzie podwójnym brązowych karłów Kelu-1. Okres obiegu wynosi tu 38 lat. Na podstawie dynamiki orbitalnej oszacowano całkowitą masę układu na 184 masy Jowisza. Jednak na podstawie obserwacji fotometrycznych i spektrometrycznych oszacowano, że brązowe karły mają masy 61 i 50 mas Jowisza. Może to wskazywać na istnienie 3 członka układu. Byłby to wtedy pierwszy potrójny układ brązowych karłów.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/01/full/
-
Za pomocą NICMOS dokonany został obszerny przegląd centralnej części Drogi Mlecznej. Obserwacje objęły centralne 300 lat świetlnych Galaktyki. W ten sposób uzyskano najostrzejszy do tej obraz centrum Galaktyki. Rozdzielczość obrazów wynosi 0.025 roku świetlnego przy odległości 26 000 lat świetlnych (najmniejsze szczegóły są 20 razy większe od Układu Słonecznego). Obserwacje pozwoliły na wykrycie nowej populacji masywnych gwiazd o silnych wiatrach, nie należących do gromad znanych w centrum Galaktyki (Central, Arche i Quintuplet Cluster). Powodują one silną emisję zjonizowanego wodoru. Gwiazdy te mogły powstać samotnie, albo zostały wyrzucone z gromad. Ich wiatry gwiazdowe tworzą złożoną strukturę. Na górze, po lewej widoczne są pasma zjonizowanego gazu będące pod silnym wpływem pola magnetycznego. Na dole po lewej widoczne są kolumny gazu rzeźbione przez wiatry z gromady Quintuplet. Załączony obraz jest mozaiką z NICMOS nałożoną na mozaikę z kamery IRAC na Spizterze. NICMOS wykonywał obserwacje przez 144 orbity między 22 lutego a 5 lipca 2008r, co dało 2 304 ekspozycje. Jest to największy obszar nieba zobrazowany za pomocą NICMOS.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/02/image/a/
-
21 lutego 2006r za pomocą ACS wykryty został przejściowy rozbłysk SCP 06F6. Jego jasność wzrastała przez 100 dni, a następnie spadała przez kolejne 100 dni. Spektrogramy nie pokazały żadnego specyficznego elementu, który pozwoliłby na wyjaśnienie jego pochodzenia. Zidentyfikowano tylko poczerwienioną linię cząsteczkowego węgla, co wskazuje na gwiazdę w odległości 1 miliona lat świetlnych. Nie znaleziono jednak żadnej gwiazdy czy galaktyki w miejscu rozbłysku. Sugerowane są różne wyjaśnienia, takie jak kolaps jadra i eksplozja gwiazdy bogatej w węgiel, kolizja między białym karłem i planetoidą, oraz kolizja brązowego karła z czarną dziurą. Jednak żaden model w pełni nie wyjaśnia zjawiska.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/04/full/
-
HST pozwolił na wykrycie 14 gwiazd bardzo szybko poruszających się przez gęsty gaz międzygwiazdowy. Wytwarzają one przy tym falę uderzeniową i ogon świecącego gazu. Fala uderzeniowa powstaje, gdy wiatry gwiazdowe zderzają się z okolicznym gazem. Wiek według poczynionych oszacowań jest rzędu zaledwie milionów lat. Oszacowanie jest oparte na ich silnych wiatrach. Wiatry takie produkują tylko gwiazdy młode, oraz bardzo masywne. Te ostatnie jednak są otoczone chmurami zjonizowanego gazu. Masa ich jest szacowana na kilka mas Słońca. Gwiazdy też są młode, ponieważ otaczające je otoczki gazowe mają zupełnie innych kształt niż w przypadku gwiazd starych. Te ostatnie nie są ponadto spotykane w gęstych skupiskach gazu. Fale uderzeniowe mają szerokość 17 – 170 razy większą od Układu Słonecznego. Przyspieszenie gwiazd mogło zajść na 2 drogach związanych z układami podwójnymi – gwiazda została wyrzucona z układu podwójnego gdy jeden z jego składników wybuchł jako supernowa, albo z układem tym zderzył się inny układ podwójny lub pojedyncza gwiazda. Inna teoria zakłada wrzucenie z gromady gwiazd. Szybko poruszające się gwiazdy zostały już wykryte podczas misji satelity IRAS. Były one jednak kilka razy masywniejsze od tych zaobserwowanych przez HST. Gwiazdy te zostały znalezione za pomocą ACS podczas przeglądu 35 jasnych obiektów z katalogu IRAS w poszukiwaniu mgławic protoplanetranych.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/03/full/
-
Udostępniony został obraz mgławicy planetarnej NGC 2818 (PLN 261+8.1) w gromadzie otwartej NGC 2818A uzyskany za pomocą kamery WFPC2 w listopadzie 2008r. Mgławica ta jest jedną z nielicznych położonych w gromadzie otwartej. Otwarte gromady gwiazd są obiektami krótkotrwałymi, i rozpraszają się dosyć szybko. Przez to gwiazdy zwykle nie zdążają utworzyć mgławic planetarnych przed ich rozpadem. Ta gromada jest jednak dosyć stara, ma około miliarda lat. Dzięki położeniu mgławicy w gromadzie można uzyskać informacje nie dostępne w przypadku mgławic izolowanych, takich jak wiek oraz dokładna odległość (10 000 lat świetlnych). Na obrazie kolor czerwony oznacza emisję azotu , zielony – wodoru, a niebieski – tlenu. Złożona struktura mgławicy jest trudna do interpretacji, podobnie jak w przypadku innych obiektów tego typu.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/05/
-
Z archiwalnych zdjęć z kamery ACS/WFC wykonany został obraz interesującej galaktyki spiralnej NGC 4921 w gromadzie w Warkoczu Bereniki (Abell 1656).
Gromada Abell 1656 jest jedną z najbliższych bogatych liczebnie gromad galaktyk. Jest położona w odległości około 320 milionów lat świetlnych i zawiera około 1000 galaktyk. Gromada jest dosyć gęsta i z tego powodu w przeszłości galaktyki łączyły się ze sobą. W efekcie w gromadzie jest bardzo niewiele galaktyk spiralnych, przeważają galaktyki eliptyczne.
NGC 4921 jest jedną z nielicznych galaktyk spiralnych w gromadzie. Rzucającą się w oczy cechą galaktyki jest niskie nasilenie procesów gwiazdotwóryczych – widoczne są tylko nieliczne pasma pyłu wraz z młodymi niebieskimi gwiazdami. W efekcie obraz galaktyki jest stosunkowo ubogi w zauważalne szczegóły.
W tle widać setki znacznie odleglejszych galaktyk. Prezentują one wszystkie kształty i barwy. Część to odległe galaktyki nieregularne występujące przed uformowaniem się typowych galaktyk spiralnych i eliptycznych.
Pierwotnie obserwacje tego rejonu były wykonywane w celu wyszukania cefeid w NGC 4921 i lepszego określenia odległości do gromady. Dzięki temu spodziewano się lepiej wyznaczyć tempo rozszerzania Wszechświata. Projekt jednak nie został do tej pory ukończony z powodu awarii kamery ACS. Może być kontynuowany po jej naprawie.
Obraz galaktyki NGC 4921 powstał z 50 ekspozycji wykonanych przez filtr światła żółtego i 30 innych otrzymanych przez filtr bliskiej podczerwieni. Łączny czas ekspozycji dla filtra żółtego wyniósł 17 godzin, a dla filtra podczerwieni – 10 godzin.
http://rosetta.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=44154
-
Pan Ted Stryk obrobił zdjęcie Marsa z kamery WFPC2 z 30 stycznia 2008r. Prawie jak z Rosetty Obserwacja była wykonana w celu uchwycenia planetoidy WD5, która miała szanse na zderzenie z Marsem. W ten sposób spodziewano się lepiej wyznaczyć trajektorię planetoidy. Nie została ona jednak odnaleziona na zdjęciach.
http://planetary.org/blog/article/00001828/
-
Z okazji Międzynarodowego Roku Astronomii w muzeach w USA zaprezentowano obraz galaktyki M101 będący złożeniem obrazów z HST, Spitzera i Chandry, jak również obrazy tej galaktyki z poszczególnych Wielkich Obserwatoriów. Na obrazie kompozycyjnym dane z Teleskopu Hubblea zostały zaznaczone na żółto, ze Spitzera na czerwono, a z Chandry na niebiesko.
Obraz optyczny z HST pokazuje liczne gromady młodych, niebieskich gwiazd. Obraz ze Spitzera pokazuje obszary gwiazdotwórcze w których pył jest podgrzewany przez młode gwiazdy i wysyła promieniowanie podczerwone. Emisja gwiazd jest zaznaczona kolorem błękitnym. Na obrazie z Chandry promieniowanie o wysokich energiach zostało zaznaczone na niebiesko. Jest emitowane przez rozgrzaną materię opadającą na czarne dziury lub gwiazdy neutronowe. Promieniowanie o niższych energiach zostało zaznaczone na różowo. Emituje je gaz podgrzany do niższych temperatur w gromadach gwiazd.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/07/full/
-
Opublikowany został obraz 3 oddziaływujących galaktyk - NGC 7173 (na zdjęciu po lewej), NGC 7174 (po prawej w środku), oraz NGC 7176 (po prawej na dole). Należą one do grupy Hickson Compact Group 90 (nazwa od twórcy katalogu grup galaktyk). NGC 7173 i NGC 7176 to galaktyki eliptyczne pozbawione dużych ilości pyłu. NGC 7174 to natomiast galaktyka eliptyczna, w której widać ciemne pasma pyłu. Kontrastuje to z „gładkim” wyglądem galaktyk eliptycznych. 3 galaktyki są silnie połączone siłami grawitacyjnymi. Na skutek tego zostały z nich wyrzucone liczne gwiazdy, co tworzy rozmytą emisję w grupie. Galaktyka NGC 7174 została silnie zdeformowana. Z czasem zostanie rozerwana i wchłonięta przez galaktyki eliptyczne. Spowoduje to gwałtowne procesy gwiazdotwórcze. Ostatecznie również galaktyki eliptyczne połączą się ze sobą.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/10/
-
Za pomocą kamery ACS przed jej awarią zostały wykonane obserwacje galaktyk karłowatych w gromadzie w Perseuszu odległej o 250 milionów lat świetlnych. Badania objęły 29 galaktyk, z których 17 to obiekty nowo odkryte. Pozwoliło to na znalezienie dowodów, że galaktyki te są otoczone dużymi otoczkami ciemniej materii.
Galaktyki karłowate nie wykazywały deformacji pod wpływem sił grawitacyjnych innych galaktyk. Były one okrągłe i dosyć ‘gładkie’. Większe galaktyki w gromadzie były jednak zdeformowane. Najprawdopodobniej do deformacji nie dopuszczały otoczki ciemniej materii. W ich wypadku zawartość ciemniej materii była większa niż w przypadku galaktyk spiralnych niszczonych w gromadzie.
Zawartość ciemnej materii nie mogła być określona na podstawie ruchu gwiazd w tych galaktykach, ponieważ są one zbyt odległe. Jednak opracowano tu nową metodę polegającą na oszacowaniu minimalnej masy galaktyki umożliwiającą oparcie się siłom pływowym wywoływanym przez sąsiednie galaktyki. Obserwacje te były możliwe tylko dzięki wysokiej rozdzielczości kamery ACS.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/11/full/
-
Opublikowane zostały zdjęcia tranzytu księżyców na tle Saturna z 24 lutego 2009. 10 sierpnia 2009r i 4 września 2009r nastąpi zdarzająca się raz na 15 lat sytuacja, w której z Ziemi widoczna będzie krawędź pierścieni. Wtedy jednak Saturn będzie znajdował się zbyt blisko Słońca (na niebie) i nie będzie można wykonać jego obserwacji za pomocą HST. W lutym pierścienie były widoczne prawie od krawędzi. Orbity dużych księżyców również znajdują się w płaszczyźnie pierścieni i równika, więc można wtedy zaobserwować ich przejścia na tle tarczy Saturna. Na zdjęciach widoczny jest Tytan, Enceladus, Dione i Mimas. Widoczne są ponadto cienie księżyców, cień Saturna na pierścieniach i szczegóły atmosfery Saturna.
Zdjęcia zostały wykonane za pomocą kamery WFPC 2. Saturn znajdował się w odległości 1.25 miliarda kilometrów. Widać szczegóły o wielkości 300 km.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/12/
-
Za pomocą kamery WFPC2 znaleziono prawdopodobnie gwiazdę macierzystą supernowej SN 2005gl obserwowanej w galaktyce NGC 266 5 grudnia 2005r. Gwiazda ta była bardzo masywna (jej masa wynosiła około 100 mas Słońca) i bardzo jasna (około milion razy jaśniejsza od Słońca). Obecne teorie wskazują, że była za młoda aby wytworzyć jadro bogate w żelazo, co poprzedza wybuch supernowej. Obrazy galaktyki przed eksplozją supernowej uzyskane w 1997r pokazały w jej miejscu gwiazdę o jasności wizualnej -10.3 magnitudo. Zaobserwowano ją tylko z powodu wysokiej jasności. Ponadto tylko HSTY mógł wykonać obserwacje o odpowiedniej rozdzielczości kątowej. Pozycja supernowej została dokładnie wyznaczona za pomocą teleskopu Kecka. Obserwacje wykonane za pomocą WFPC2 w 2007r na miejscu tego obiektu nie pokazały jasnej gwiazdy. Do tej pory udało się zidentyfikować tylko kilku kandydatów na gwiazdy macierzyste supernowych, a jednym całkowicie pewnym przypadkiem jest SN1987a.
Z powodu wysokiej jasności uważa się, że gwiazda ta należała do klasy jasnych błękitnych gwiazd zmiennych (Luminous Blue Variables – LBV). Do klasy tej jest zaliczana jest również Eta Carinae. Gwiazdy te tracą większość swojej masy na skutek emisji silnych wiatrów gwiazdowych. Obserwacje te wskazują, że masywne gwiazdy mogą eksplodować jako supernowe przed utratą dużej części otoczki gazowej. Ewolucja jądra i otoczki może być więc powiązana mniej ściśle niż wcześniej uważano. Możliwe więc, że teorie opisujące ewolucję gwiazd wymagają rewizji. Inną możliwością jest, że obiekt ten był pierwotnie układem podwójnym, w którym dwie gwiazdy zlały się w jedną. Przez to gwiazda taka byłaby jaśniejsza i wyglądałby na młodszą. Możliwe też, że istnieją nie poznane jeszcze mechanizmy wywołujące eksplozje supernowych.
Obserwacje wskazują również, że podczas eksplozji wyrzucona została niewielka część materii tworzącej gwiazdę. Większa część zapadła się do czarnej dziury o masie około 10 – 15 mas Słońca.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/13/full/
-
Opracowano nową technikę obróbki obrazów z kamery NICMOS pozwalającą na odszukiwanie planet pozasłonecznych. Główna właściwością NICMS pozwalającą na uzyskanie obrazu planety jest wysoka stabilność rozpraszania światła w kamerze, czyli funkcja rozciągania źródła punktowego (Point Spread Function - PSF). W celu uzyskania modelu PSF dla badanej gwiazdy wykonuje się serię obserwacji innych gwiazd. Wymaga to wysokiej stabilności obserwacji, ponieważ są one wykonywane w przeciągu szeregu dni. Z Ziemi nie można tego wykonać, z powodu zmiennych warunków atmosferycznych.
Po zastosowaniu jej do danych archiwalnych udało się wydobyć obraz planety HR 8799B, położonej w odległości 130 lat świetlnych. Planeta ta została odkryta na podstawie danych zebranych za pomocą teleskopów Kecka i Gemini North w latach 2007 i 2008. Teraz jej obraz został uwidoczniony na zdjęciach z NICMOS uzyskanych w 1998r. W układzie tym znajdują się jeszcze 2 inne planety. NICMOS nie może ich jednak zaobserwować, ponieważ zakrywa je maska koronograficzna. Nowa technika obróbki pozwoliła na usunięcie światła rozproszonego na krawędzi maski koronograficznej, co uwidoczniło obraz planety, 10 razy słabszy niż próg detekcji przed zastosowaniem obróbki.
Obraz z HST potwierdza istnienie planety, a także pozwala na dokładniejsze poznanie jej orbity. Planeta ta charakteryzuje się okresem obiegu około 400 lat, a więc aby zauważyć jej ruch trzeba długich kresów czasu. HST wykonał te obserwacje na 10 lat przed odkryciem planety z Ziemi. Ponadto obserwacje w podczerwieni dostarczają nowych danych na temat właściwości planety. Planeta jest pokryta chmurami tylko częściowo. Ponadto zaobserwowano cechę absorpcyjną pary wodnej w atmosferze (przy 1.4 - 1.49 mikrona). Chmury pyłu wygładziłyby cechy widmowe, w tym linie wody. Dalsze pomiary absorpcji wody dostarczą nie tylko informacji o pokrywie chmur, ale także o temperaturze i ciśnieniu.
Podczas 10 lat HST wykonał za pomocą NICMOS obserwacje koronograficzne około 200 gwiazd. Były to poszukiwani dysków protoplatenarnych i planet. Ponowna analiza zebranych danych może uwidocznić obiekty które do tej pory umykały uwadze.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/15/full/
-
W ramach akcji You Decide do fotografowania wybrana została trójka galaktyk Arp 274 (NGC 5679). Zdjęcia składają się na obraz zostały wykonane w dniach 1 -2 kwietnia za pomocą kamery WFPC 2. Galaktyki są położone w gwiazdozbiorze Panny w odległości około 400 lat świetlnych.
Galaktyki te częściowo zachodzą na siebie na niebie, ale mogą znajdować się w nieco różnych odległościach. Dwa obiekty to galaktyki spiralne o nie zaburzonej strukturze. Trzecia jest mniejsza, ale również wykazuje procesy gwiazdotwórcze. Dwie galaktyki (spiralna po prawej i mała po lewej) charakteryzują się wysokim tempem formowania gwiazd. Uwidacznia się to w postaci błękitnych plamek na zdjęciu.
Obraz został złożony ze zdjęć uzyskanych przez filtry światła niebieskiego, widzialnego (filtr szerokopasmowy), podczerwieni, oraz emisji wodoru. Uwidacznia to różne generacje gwiazd. Kolor żółty oznaczana gwiazdy stare położone w rejonie wybrzuszeń centralnych. Niebieski uwidacznia gromady młodych gwiazd, a czerwonawy – mgławice gwiazdotwórcze.
-
Opublikowany został obraz galaktyki NGC 7049 położonej w gwiazdozbiorze Indianina uzyskany za pomocą kamery ACS.
Jest to galaktyka soczewkowata, czyli typ przejściowy miedzy galaktyką spiralną a eliptyczną. Jest to galaktyka najjaśniejsza w obrębie gromady galaktyk (Brightest Cluster Galaxy – BCG). Galaktyki takie są zwykle najstarszymi i największymi członkami grup galaktyk, dzięki czemu są użyteczne dla badań ewolucji gromad galaktyk.
W galaktyce widoczne są gromady kuliste. Występują w obrębie halo. Otacza je rozproszone tło produkowane przez indywidualne gwizdy. Galaktyka ta posiada znacznie mniej gromad kulistych niż inne podobne do niej galaktyki w innych licznych gromadach galaktyk. Ma to znacznie dla badań wpływu środowiska na kształtowanie się halo galaktyk w młodym Wszechświecie. Jądro galaktyki jest otocznie pasmami pyłu.
http://rosetta.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=44598
-
Wieloletnie obserwacje galaktyki M87 za pomocą instrumentów STIS i ACS pozwoliły na śledzenie znacznego pojaśnienia skupiska materii w obrębie dżetu supermasywnej czarnej dziury w tej galaktyce. Skupisko to jest oznaczone jako HST-1.
HST dostarczył najbardziej szczegółowe obserwacji tego zjawiska w zakresie bliskiego ultrafioletu. Pojaśnienie było też obserwowane przez inne teleskopy w zakresie rentgenowskim radiowym. Skupisko gazu HST zostało odkryte w 1999r. Jest położony w odległości 214 lat świetlnych od jądra galaktyki M87. Pojaśnienie zostało wykryte przez Chandrę w 2000r. HST pozwolił na zobrazowanie skupiska i oddzielenie go od jądra galaktyki. Część wykorzystanych obserwacji dotyczyła całej galaktyki, a nie tylko dżetu.
Na obrazach ze STIS z roku 1999 i 2001 zauważyć można znaczne pojaśnienie HST-1. W latach 2002 – 2005 nastąpiło dalsze znaczne pojaśnienie. W 2003r skupisko to było jaśniejsze od jądra galaktyki. W maju 2005r w porównaniu ze stanem pierwotnym z 1999r było jaśniejsze 90 razy. Później źródło zaczęło słabnąć, ale pojaśniało ponownie w listopadzie 2006r. Pojaśnienie to nie było jednak aż tak znaczne.
Pojaśnienie mogło być wywołane przez zderzenie HST-1 z innym skupiskiem gazu lub pyłu. Mogło być także wywołane uwolnieniem energii poprzez rekolekcję linii sił pola magnetycznego przenikającego dżet.
Obserwacje takie mogą rzucić światło na zmienność w okolicy jąder odległych galaktyk, gdzie zjawiska takie nie mogą być bezpośrednio obserwowane. Dalsze obserwacje pozwolą na wybranie najwłaściwszych teorii opisujących to zjawisko. Nie jest jasne, czy takie pojaśnienie jest jednorazowym zdarzeniem w jądrze M87, czy może występować też w innych galaktykach.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/16/full/
-
Z okazji 19 rocznicy startu teleskopu Hubblea zaprezentowany został obraz układu oddziałujących galaktyk Arp 194.
W górnej części zdjęcia widoczny jest właściwy komponent układu złożony z dwóch zderzających się galaktyk spiralnych. Wyraźny jest zaburzony układ ramion spiralnych. Centralne części galaktyk są już połączone i znajdują się w we wczesnym etapie łączenia się ze sobą. W galaktykach tych widoczne są warkocze młodych supegromad gwiazd. Są to zgrupowania wielu gromad gwiazd zawierających młode, masywne gwiazdy. Z galaktyki położonej najbardziej na północ wybiega szczególny długi warkocz tego typu. Wydaje się, że łączy on ją z galaktyką położoną na południu (na dole zdjęcia). Galaktyka tak jest jednak położona w tle i nie oddziałuje z pozostałymi. Na zdjęciu o wysokiej rozdzielczości widać, że błękitne grupy gromad są nałożone na tło ciemnych obłoków pyłu w tej dalszej galaktyce. W południowej galaktyce widoczne są również jej własne obszary gwizdotwórcze.
Najdłuższy warkocz zawiera wiele supergromad, z której każda składa się z wielu dziesiątek gromad gwiazd tak, że warkocz ten zbudowany jest z wielu milionów gwiazd. Gwałtowne formowanie się młodych gwiazd było najprawdopdodobniej spowodowane zderzeniem galaktyki położonej najbardziej na północ z jej towarzyszką. Wywołało to kompresję gazu.
Układ Arp 194 położony jest w gwiazdozbiorze Cefeusza w odległości 600 milionów lat świetlnych. Obserwacje zostały wykonane w styczniu 2009r za pomocą kamery WFPC2 . Kolory uzyskano poprzez złożenie zdjęć wykonanych przez filtry czerwony, niebieski i zielony.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/18/
-
Analiza archiwalnych danych z kamery ACS pozwoliła na stwierdzenie, że w galaktykach karłowatych wykazujących wysoką aktywność gwiazdowtórczą nasilone formowanie gwiazd trwa dłużej niż wcześniej sądzono.
Ma to znaczenie dla zmian zachodzących w galaktykach karłowatych w czasie i dla ewolucji galaktyk. Wykazano, że okres szybkiego formowania gwiazd w takich galakatykach trwa 200 – 400 milionów lat, 100 razy dłużej niż wskazywały wcześniejsze szacunki. Ponadto proces ten obejmuje całą galaktykę. Wcześniej na podstawie analiz pojedynczych gromad młodych gwiazd czas ich wzmożonego formowania był oceniany na 5 – 10 milionów lat. Czas trwania intensywnej aktywności gwiazdotwórczej w galaktykach karłowatych ma istotne znacznie dla ewolucji galaktyk , ponieważ galaktyki karłowate tworzą większe układy na skutek zderzeń.
Badania objęły galaktyki NGC 4163, NGC 4068 i IC 4662 położone w odległości 8 – 14 milionów lat świetlnych. Był to fragment przeglądu 18 galaktyk karłowatych o wysokiej aktywności gwiazdowtórczej. Wysoka rozdzielczość powaliła na rozdzielnie pojedynczych gwiazd i ocenę ich jasności ora koloru. Pozwoliło to na określenie wieku gwiazd. Galaktyki NGC 4068 i IC 4662 posiadają liczne rejony formowania młodych gwiazd. NGC 4163 przechodziła fale formowania gwiazd około 200 milionów lat temu.
Analizowane były rejony bogate i ubogie w gwiazdy, co pozwoliło na odtworzenie procesu gwiazdotwórczego w całych galaktykach. Normalnie w galaktyce powstaje kilka gwiazd na tysiąc lat. Po bliskim przejściu koło innej galaktyki tempo to wzrasta do około 40 gwiazd na 1000 lat. Formowanie gwiazd zaczyna się od peryferiów galaktyki. Następnie eksplozje młodych masywnych gwiazd wywołują je w bardziej wewnętrznych częściach. Obecnie w NGC 4068 i IC 4662 intensywne formowanie gwiazd nadal zachodzi w ich centrum.
Tempo formowania gwiazd zależy od wielu czynników, takich jak zasoby gazu w galaktyce, rozkład i gęstość gazu, oraz zjawiska które wywołało wzmożoną aktywność gwiazdotwórczą. Zderzenie lub oddziaływanie z dużą galaktyką powoduje większy efekt niż zderzenie z galaktyką małą.
W przyszłości planuje się rozszerzenie badań na 20 galaktyk.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/19/full/
-
Dzięki obserwacją cefeid za pomocą kamer ACS i NICMOS w bliskiej podczerwieni udało się wyznaczyć Stałą Hubblea z najwyższą do tej pory precyzją. Pozwala to na nałożenie ograniczeń na modele określające naturę ciemnej energii.
Obserwowane były cefeidy w galaktyce NGC 4258, oraz cefeidy w 6 galaktykach w których obserwowano supernowe typu Ia. Łącznie badano 240 cefeid. Odległość do NGC 4258 została bardzo precyzyjnie wyznaczona dzięki obserwacją radiowym, dzięki czemu dokładnie oszacowano niepewności we właściwościach cefeid.
Supernowe Ia są używane do wyznaczanie odległości na większych dystansach niż cefeidy. Wybuchają zawsze z podobną energią i mają podobną jasność. Obserwacje cefeid w ich galaktykach macierzystych pozwoliły następnie na dokładniejsze skalibrowanie ich jasności i dokładniejsze wyznaczanie odległości do dalszych galaktyk.
Prowadzenie obserwacji za pomocą tych samych instrumentów i tego samego teleskopu pozwoliły na uniknięcie błędów systematycznych. Ponadto wykonywanie pomiarów w zakresie bliskiej podczerwieni pozwoliło na wyznaczanie odległości precyzyjniej niż w zakresie widzialnym.
Obserwacje pozwoliły na wyznaczanie Stałej Hubblea na 74.2 kilometra na sekundę na mageaparsek z marginesem błędu +/- 3.6. Jest to zgodne z wcześniejszymi wyliczeniami (72 +/- 8 kilometrów na sekundę na megaparsek), jednak obecne oszacowania są dwa razy precyzyjniejsze.
Porównanie historii rozszerzania się Wszechświata obecnie i w czasie gdy miał on tylko 380 000 lat pozwoliło na wyeliminowanie część modeli opisujących naturę ciemniej energii. Oszacowania tempa rozszerzania się młodego Wszechświata zostały uzyskane dzięki obserwacją fluktuacji promieniowania reliktowego obserwowanego przez satelitę WMAP. Coraz prawdopodobniejsze wydaje się, że ciemnia energia odpowiada stałej kosmologicznej Einsteina. Pozostają jeszcze inne możliwości, których odrzucenie lub potwierdzenie będzie wymagało dokładniejszych oszacować historii rozszerzania się Wszechświata.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/08/image/a/format/web/
-
Opublikowany został ostatni obraz uzyskany przez starą kamerę WFPC2, zastąpioną teraz owym instrumentem WFC3. Przedstawia mgławicę planetarną Kohoutek 4-55 (K 4-55).
Mgławica jest jedną z serii odkrytych przez czeskiego astronoma Lubosa Kohoutka. Jest położona w odległości 4 600 lat świetlnych w gwiazdozbiorze Łabędzia.
Emisja gazu mgławicy jest wywołana promieniowanie ultrafioletowym białego karła powodującym jonizację. Centralny pierścień gazu jest otoczony przez nietypową dwubiegunową strukturę. Cały system otacza gaz azotowy widoczny w postaci czerwonawej poświaty. Taka wielowarstwowa budowa jest dosyć nietypowa dla mgławic planetarnych.
Obok emisji azotu zaznaczonej na czerwono obraz przedstawia też emisję wodoru (kolor zielony), oraz tlenu (kolor niebieski). Obraz został uzyskany 4 maja 2009r.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/21/image/a/
-
Po raz pierwszy udało się wykonać pomiary ruchów gwiazd w bardzo odległej galaktyce. Okazały się one dwa razy szybsze niż szybkość Słońca w Drodze Mlecznej.
Szybkości ruchów gwiazd mogą pozwolić na wyjaśnienie sposobu formowania się małych, kompaktowych galaktyk w młodym Wszechświecie. Są też istotne dla badań dróg ewolucji takich galaktyk, które doprowadziły do wytworzenia galaktyk widocznych obecnie.
Do badań użyto archiwalnych danych z Teleskopu Hubblea, oraz obserwacji z teleskopu Gemini South w Chile. Badana galaktyka jest oznaczona numerem 1255-0. Za pomocą Gemini South wykonano obserwacje spektrometryczne w bliskiej podczerwieni. Ich łączny czas wyniósł 29 godzin.
Badania wykazały, że gwiazdy poruszają się w tej galaktyce z szybkością około 1.6 miliona kilometrów na godzinę. Jest to wartość podobna do obserwowanej w dużych galaktykach. 1255-0 jest jednak obiektem bardzo małym.
Galaktyka 1255-0 położona jest w bardzo dużej odległości. Szacuje się, że powstała gdy Wszechświat miał tylko 3 miliardy lat. Jej obserwacje dostarczają więc informacji jak wyglądały galaktyki w młodym Wszechświecie.
Nowe dane mogą być pomocne w wyjaśnieniu sposobu formowania się tego typu kompaktowych galaktyk. Mogą też rzucić światło na zagadkę, dlaczego w obecnej epoce nie obserwuje się takich obiektów. Według jednego scenariusza obiekt taki odpowiada jądru masywnej galaktyki. Mogło ono powstać pierwsze, razem z supermanswyną czarna dziurą.
Kolejnym krokiem będzie wykonanie poszukiwań takich galaktyk w trakcie formowania, np. za pomocą nowej kamery WFC3. Taki powstający obiekt powinien formować bardzo dużą ilość gwiazd w krótkim czasie.
Obecne badania wskazują też, że najstarsze i najjaśniejsze galaktyki we wczesnym Wszechświecie były również bardzo kompaktowe pomimo mas przypominających obecne galaktyki eliptyczne. Galaktyki o masie zbliżonej do 1255-0 w obecnym etapie życia Wszechświata są około 5 razy większe od galaktyk kompaktowych w młodym Wszechświecie. Wyjaśnienie jak galaktyki zwiększały swoje rozmiary w czasie ostatnich 10 miliardów lat jest ważnym elementem potrzebnym do rozwiązania zagadki dużej masy małych, odległych galaktyk.
http://www.astronomynow.com/news/n0908/06hyper/
-
ESA zaprezentowała obrazy galaktyk NGC 4402 i NGC 4522 położonych w gromadzie galaktyk w Pannie. Charakteryzują się one zdeformowanym kształtem, co jest wywołane przez gorący gaz wypełniający wnętrze gromady.
Obrazy zostały opracowane z danych zebranych za pomocą kamery ACS jeszcze przed jej awarią (naprawioną podczas misji STS-125). Obie galaktyki poruszają się przez gorący, jasny w zakresie rentgenowskim gaz w gromadzie. Gaz międzygalaktyczny powoduje wyrywanie części gazu z galaktyk. Efekt przypomina poruszanie się galaktyk w płynie.
Skutki tego zjawiska są bardzo dobrze widoczne w galaktyce NGC 4522, zlokalizowanej w odległości około 60 milionów lat świetlnych. Obraz z HST wyraźnie pokazuje gaz wyrwany z galaktyki, w którym utworzyły się młode gromady gwiazd. Szacuje się, że galaktyka ta przemieszcza się przez ośrodek z szybkością około 10 mln km/h. Zdjęcie pokazuje też odległe galaktyki tła.
Obraz NGC 4402 dobrze pokazuje deformacje dysku galaktycznego. Jest on lekko wygięty, co zostało spowodowane siłami wywieranymi na niego przez gaz ośrodka.
Zjawisko to może doprowadzać do wygaszenia aktywności gwiazdotwórczej w galaktykach. Jego badania są więc istotne dla zrozumienia ewolucji galaktyk położonych w gęstych gromadach.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=45600
-
ESA zaprezentowała obraz galaktyki NGC 2623 (Arp 243) uzyskany z pomocą kamery ACS. Galaktyka ta jest produktem zlania się dwóch mniejszych galaktyk spiralnych.
Galaktyka NGC 2623 jest zlokalizowana w odległości 250 milionów lat świetlnych w gwiazdozbiorze Raka. Jest to końcowy etap fuzji dwóch galaktyk, w trakcie którego zlewają się ich centralne części. Przedstawiony obraz powstał z danych uzyskanych za pomocą ACS w 2007r.
Charakterystycznymi elementami widocznymi na zdjęciu są dwa warkocze pływowe. Powstały one na skutek wyrzucenia dużych ilości gazu z obu galaktyk w czasie gdy zbliżały się one do siebie. Duże przemieszczenie masy wyzwoliło intensywne procesy gwiazdotwórcze. Obecnie w obu warkoczach widać liczne młode gromady gwiazd. W warkoczu widocznym na dole zdjęcia naliczono blisko 100 gromad gwiazd. Gromady te są jaśniejsze od najjaśniejszych gromad w Drodze Mlecznej.
W jądrze NGC 2623 znajduje się aktywna czarna dziura otoczona dyskiem akrecyjnym. Galaktyka ta należy też do klasy galaktyk jasnych w podczerwieni (Luminous Infrared Galaxies - LIRG). Była ona przedmiotem przeglądu LIGR na całym niebie za pomocą Wielkich Obserwatoriów (Great Observatories All-sky LIRG Survey - GOALS). W jego ramach galaktyki LIRG były obserwowane za pomocą teleskopów Hubblea, Spiztera i Chandra, a także satelity GALEX. Dodatkowych danych dostarczył też XMM-Newton.
http://www.astronomynow.com/news/n0910/13hubble/
-
ESA zaprezentowała obrazy gromady otwartej gwiazd NGC 4755 uzyskane za pomocą kamery WFPC2 Teleskopu Hubblea, VLT (Very Large Telescop) w Cerro Parnal, oraz 2.2-metrowego teleskopu ESO w La Silla.
Gromada NGC 4755, znana też jako Kappa Crucis lub Szkatułka Klejnotów jest położona w gwiazdozbiorze Krótka w odległości 6400 lat świetlnych. Wiek tego obiektu jest szacowany na 16 milionów lat. Potoczna nazwa gromady została nadana przez Johna Herschela w 1830r z uwagi na kontrast pomiędzy wchodzącymi w jej skład niebieskimi i czerwonymi gwiazdami.
Obrazy z Teleskopu Hubblea składające się na zdjęcie zostały uzyskane między innymi w zakresie fal krótszych niż obrazy naziemne. Zdjęcie przedstawia centralny obszar gromady. Były to pierwsze dokładne obserwacje gromady otwartej w zakresie spektralnym od ultrafioletu do bliskiej podczerwieni. Przedstawiony obraz został złożony ze zdjęć wykonany przez 7 filtrów pod koniec okresu użytkowania kamery WFPC2. Wybór filtrów pozwolił na bardzo wyraźne wydobycie szczegółów. Na zdjęciu widać kilka błękitnych i czerwonych nadolbrzymów oraz liczne mniejsze gwiazdy. Różnice w zabarwieniu gwiazd na zdjęciu są w większości spowodowane ich różnymi jasnościami w zakresie ultrafioletu.
Obraz uzyskany za pomocą szerokokątnego systemu obrazującego (Wide Field Imager - WFI) na 2.2-metrowym teleskopie w obserwatorium ESO w La Silla w Chile przedstawia gromadę w jej otoczeniu. Szerokie pole widzenia pozwoliło na zarejestrowanie bardzo dużej ilości gwiazd. Wiele z nich prześwieca przez obłoki pyłu w Drodze Mlecznej, przez co są poczerwienione.
Dokładniejszy obraz gromady został też uzyskany za pomocą instrumentu FORS1 systemu VLT. Całkowity czas ekspozycji wynosił tylko 5 sekund, jednak obraz jest bardzo ostry dzięki bardzo dużemu zwierciadłu i wysokiej jakości systemu obrazującego.
Wszystkie zdjęcia pokazują znaczną różnicę w jasności gwiazd tworzących gromadę. Najjaśniejsze gwiazd mają masę 15 – 20 razy większą od masy Słońca. Najsłabsze gwiazd widoczne na zdjęciu z Teleskopu Hubblea mają masę mniejszą od połowy masy Słońca.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=45831
-
Zaprezentowany został obraz galaktyki M83 uzyskany za pomocą kamery WFC3 Teleskopu Hubblea. Wyraźnie pokazuje on aktywność gwiazdotwórczą.
Zdjęcie przedstawia setki młodych gromad gwiazd oraz pojedyncze czerwone i niebieskie nadolbrzymy. Widać też stare gromady kuliste. Aktywność gwiazdotwórcza w M83 jest znacznie wyższa niż w Drodze Mlecznej, zwłaszcza w okolicach jej centrum.
Zdjęcia galaktyki użyte do opracowania obrazu zostały wykonane w szerokim zakresie spektralnym od bliskiej podczerwieni do bliskiego ultrafioletu, co pozwoliło na pokazanie gwiazd na różnych etapach ewolucji. Aktualnie gwiazdy powstają w obrębie obłoków gwiazdotwórczych na skrajach ciemnych pasm pyłu w ramionach spiralnych. Obłoki te są widoczne jako czerwone plamki. Najmłodsze gwiazdy mają tylko kilka milionów lat. Ich silne wiatry gwiazdowe niszczą obłoki, które przyjmują pęcherzykowate kształty. Młode gromady otwarte bardziej oczyszczone z gazu (w wieku do 10 milionów lat) są intensywnie niebieskie. Starsze gwiazdy charakteryzują się mniej niebieskim zabarwieniem na zdjęciu.
Galaktyka posiada poprzeczkę uformowaną z gazu i pyłu. W jej obrębie materia gazowa porusza się w kierunku jądra. Powoduje to, że w centralnym rejonie galaktyki aktywność gwiazdotwórcza jest bardzo silna. Największe młode gromady gwiazd tworzą łuki wokół centralnego obszaru galaktyki.
Zdjęcie pokazuje też ponad 60 pozostałości supernowych, 5 razy więcej niż znano poprzednio w tej galaktyce. Ich badania dostarczają informacji na temat typów gwiazd które je wytworzyły. Ma to znaczenie dla badań powstawania i rozpraszania ciężkich pierwiastków w galaktyce.
Na ilustracji pokazano obraz galaktyki M83 z kamery WFC3 i jego lokalizację na zdjęciu całej galaktyki uzyskanym za pomocą szerokokątnego systemu obrazującego (Wide Field Imager - WFI) na 2.2 metrowym teleskopie ESO.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/29/image/a/
-
Obserwacje bardzo odległej galaktyki wykonane za pomocą Teleskopu Hubblea, Spitzera oraz Gemini North na Mauna Kea wykazały, że tempo tworzenia gwiazd w okresie miliarda lat po wielkim wybuchu było bardzo wysokie.
Badana galaktyka jest widoczna dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu wywołanemu prze gromadę galaktyk MS 1358+62 . Dzięki temu możliwe jest zarejestrowanie zniekształconego ale wyraźnego obrazu galaktyki tła położonej w odległości 12.5 miliarda lat świetlnych. Jasne plamki widoczne w obrębie rozciągniętego obrazu galaktyki to indywidualne regiony gwiazdotwórcze o wielkości około 650 lat świetlnych. Wielkość całej galaktyki jest oceniania na 6 000 lat świetlnych.
Analiza regionów gwiazdotwórczych w tej młodej galaktyce pozwoliła na oszacowanie tempa powstawania gwiazd na 42 gwiazdy na rok. Jest to wartość o rząd wielkości większa niż tempo powstawania gwiazd w Drodze Mlecznej. Są to pierwsze tak szczegółowe badania aktywności gwiazdotwórczej w galaktyce położonej w tej odległości. Wyniki wskazują, ze formowanie gwiazd w odległej przeszłości było znacznie efektywniejsze niż obecnie. Było to spowodowane większą ilością gazu przekształcającego się w gwiazdy oraz szybszym jego ochładzaniem się.
Wyniki te pokazują, że masywne galaktyki powstawały szybciej niż dotychczas zakładano. Przy założeniu, że tempo powstawania gwiazd w tej galaktyce, o masie 600 milionów ma Słońca było stałe, jej wiek wynosiłby około 17 milionów lat. Gwiazdy w galaktykach powstają jednak zwykle w okresach dużej aktywności gwiazdotwórczej przedzielonych okresami aktywności niewielkiej. Wiek galaktyki wynosi więc kilkaset milionów lat. Rezultaty nie pozwalają jednak na stwierdzenie, czy gwałtowne procesy gwiazdotwórcze w młodych galaktykach były wywoływane przez opadający na nie gaz międzygalaktyczny czy też przez zderzenia galaktyk.
http://astronomynow.com/news/n0911/11star/
-
Za pomocą kamery WFC3 wykonane zostały obserwacje Ultragłębokiego Pola Hubblea (Hubble Ultra Deep Field - HUDF), które zaowocowały najgłębszym obrazem odległych galaktyk w zakresie bliskiej podczerwieni.
HUDF jest przeglądem małego fragmentu nieba wykonywanym przy bardzo długich ekspozycjach. Pierwsze obserwacje w jego ramach zostały przeprowadzone w 2004r za pomocą kamery ACS. Obecne obserwacje za pomocą WFC3 w bliskiej podczerwieni pozwoliły na wychwycenie galaktyk odleglejszych niż obserwowane wcześniej. Z powodu przesunięcia ku czerwieni emisja w zakresie światła widzialnego i ultrafioletu z tych galaktyk została przesunięta w podczerwień.
Obserwacje za pomocą WFC3 zostały wykonane w sierpniu 2009r w przeciągu 4 dni. Całkowity czas ekspozycji wyniósł 173 000 sekund. Uzyskane dane były jak dotąd analizowane przez 5 zespołów astronomów i pozwoliły na opublikowanie 15 prac naukowych. Przedstawiony obraz HUDF w podczerwieni powstał poprzez złożenie zdjęć uzyskanych w zakresie fal krótkich, średnich i długich. Kolor niebieski reprezentuje emisję przy 1.05 mikrona, zielony - 1.25 mikrona, a czerwony - 1.6 mikrona. Jasność najsłabszych obiektów jest około miliard razy niższa niż najsłabszych obiektów widocznych gołym okiem.
Najodleglejsze zaobserwowane galaktyki istniały 12.9- 13.1 miliarda lat temu, gdy wiek Wszechświata wynosił tylko 600 – 800 milionów lat. Bez problemu zaobserwowane zostały galaktyki o przesunięciu ku czerwieni 7 – 8.5. Badania spektrometryczne nie mogły zostać wykonane, ale przesunięcia ku czerwieni zostały określone na podstawie barwy galaktyk. Bezpośrednie pomiary będzie mógł wykonać dopiero Teleskop Jamesa Webba.
Badania natury odległych galaktyk prowadzono poprzez kombinację obrazów z WFC3 i obrazów optycznych z ACS. Obserwacje HUDF potwierdzają model hierarchicznego formowania się galaktyk. Według niego małe obiekty powiększały swoje rozmiary zbierając materię z otoczenia lub zderzając się. Wielkość najodleglejszych galaktyk wynosi około 1/20 wielkości Drogi Mlecznej. Połączenie danych z HST i Teleskopu Spitzera pozwoliły na oszacowanie masy i wieku nowo zaobserwowanych galaktyk. Ich masa okazała się bardzo mała, tylko około 1% masy Drogi Mlecznej. Określony na podstawie tych danych wiek galaktyk wyniósł 700 milionów lat. Pierwsze gwizdy musiały się zacząć w nich powstawać setki lat wcześniej. Przesuwa to w czasie szacowany okres powstawania pierwszej populacji gwiazd.
Stwierdzono ponadto, że liczba galaktyk przypadająca na jednostkę objętości przestrzeni szybko i równomiernie spada wraz z odległością. Emisja najodleglejszych galaktyk okazała spektralnie wyraźnie niebieska. Wskazuje to, że były one wyjątkowo ubogie w ciężkie pierwiastki. Nie było w nich pyłu rozpraszającego światło. Galaktyki te muszą więc zawierać bardzo pierwotną materię i są obserwowane niedługo po zaniku pierwszej populacji gwiazd we Wszechświecie. Na podstawie dostępnych obecnie danych oszacowano, że pierwsze gwiazdy powstawały w czasie 500 – 600 milionów lat po Wielkim Wybuchu. Są więc zaraz poza limitem detekcji HST. Dobrze rokuje to detekcji emisji pierwszych gwiazd za pomocą Teleskopu Jamesa Webba.
Nadal istniejącym problemem jest fakt, iż obserwowane galaktyki nie wytwarzały dość energii aby spowodować rejonizację wodoru ośrodka. Epoka rejonizacji musiała trwać w okresie 400 – 900 milionów lat po Wielkim Wybuchu, więc obserwowane galaktyki istniały pod koniec tego okresu. Możliwe, że zagęszczenie bardzo słabych, obecnie niewykrywalnych galaktyk była na tyle wysoka, że mogły one spowodować zajście rejinizacji. Inne teorie mówią, że wcześniej mogła zajść osobna fala bardzo aktywnego formowania się gwiazd, co wywołało ten proces. Młode galaktyki mogły tez być bardzo efektywne w rejonizacji ośrodka dzięki dużej zawartości bardzo masywnych gwiazd.
Obecnie nie wiadomo jakie typy obiektów wywoływały rejonizację. Mogły nimi być np. miniaturowe kwazary, ale obecne oszacowania wskazują, że normalne galaktyki byłyby znacznie bardziej wydajne. Próby interpretacji danych z HST w tej dziedzinie dopiero jednak się rozpoczęły.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/31/
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/02/
-
Za pomocą kamery WFC3 wykonane zostały obserwacje głębokiego pola GOODS (Great Observatories Origins Deep Survey).
Z użyciem obrazów z WFC3 uzyskanych w sierpniu i we wrześniu 2009r oraz zdjęć z kamery ACS zastanych w 2004r wykonano mozaikę tego fragmentu nieba w zakresie wielu długości fal. Dane z ACS były zbierane przez 96 orbit, a z WFC3 przez 104 obity. Użyto zdjęć wykonanych w zakresie ultrafioletu, światła widzialnego oraz bliskiej podczerwieni, łącznie przez 10 filtrów. Do tej pory nigdy nie wykonano tak głębokiego obrazu nieba w tych długościach fal. Jasność najsłabszych obiektów wynosi około 27 magnitudo, są one około 250 milionów razy słabsze niż najsłabsze obiekty widoczne gołym okiem.
Obraz pokazuje różnice w zabarwieniu galaktyk w badanych zakresie długości fal, co odzwierciedla różne etapy ewolucji galaktyk. W zakresie UV widoczne są galaktyki zawierające duże ilości młodych gwiazd, a więc aktywne gwiazdotwórczo. Kolor pomarańczowy (emisja widzialna) pokazuje ostatnie etapy formowania dużych galaktyk, około 8 - 10 miliardów lat temu. W bliskiej podczerwieni (kolor czerwony) widoczne są galaktyki najodleglejsze, w wieku 12 – 13 miliardów lat. Zaobserwowano ich tylko kilka.
Kształt odległych galaktyk jest znacznie bardziej nieregularny niż galaktyk bliższych. Galaktyki takie wedle obecnie przyjmowanych modeli łączyły się tworząc większe galaktyki spiralne. Obserwacje te pozwoliły na śledzenie zmian w tempie zderzeń galaktyk, aktywności gwiazdotwórczej oraz populacji jąder galaktyk o różnej aktywności w czasie.
Na obrazie widać około 7 500 galaktyk. Najbliżej galaktyki znajdują się w odległości około 1 miliarda lat świetlnych. Najodleglejsze obiekty, widoczne w postaci czerwonych plamek mają wiek około 13 miliardów lat. Szerokość mozaiki wynosi około 10 minut kątowych.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/01/
-
Za pomocą Teleskopu Hubblea wykryty został najmniejszy jak dotąd obiekt w Pasie Kuipera.
Nowo wykryty obiekt ma wielkość zaledwie 3 200 stóp i znajduje się w odległości 4.2 miliarda mil od Ziemi. Wcześniej najmniejszy obiekt w Pasie Kuipera miał wielkość 50 razy większą, około 30 mil. Jest to pierwszy odwód na obecność w Pasie Kipera populacji obiektów o wielkości jąder kometarnych.
Jasność obiektu wynosi tylko 35 magnitudo, jest on około 100 razy słabszy aby mógł zostać zaobserwowany bezpośrednio. Został on znaleziony w danych uzyskanych przez sensory FGS (Fine Guidance Sensors) używane do precyzyjnego pozycjonowania teleskopu poprzez obserwacje gwiazd – przewodników. Są one na tyle czułe, że za ich pomocą można wykryć bardzo mały obiekt zasłaniający obserwowaną gwiazdę. W celu wyszukania takich obiektów analizowano dane uzyskane w przeciągu 4.5 roku. W tym czasie Teleskop Hubblea wykonywał obserwacje w odległości do 20 stopni od płaszczyzny ekliptyki przez 12 000 godzin. Łącznie analizowano obserwacje 50 000 gwiazd używanych jako odniesienie przez układ nawigacyjny teleskopu.
Analiza danych pozwoliła na wyszukanie jednego zasłonięcia trwającego 0.3 sekundy. Było to możliwe ponieważ instrumenty FGS wykonują pomiary jasności gwiazd 40 razy na sekundę. Czas zasłonięcia był bardzo krótki z powodu ruchu Ziemi po orbicie okołosłonecznej.
Oszacowano, że zaobserwowany w ten sposób KBO znajduje się na orbicie nachylonej pod kątem 14 stopni w stosunku do ekliptyki. Odległość została wyznaczona z czasu zasłonięcia, a wielkość obiektu – ze stopnia zmniejszenia jasności gwiazdy. Badania te demonstrują potencjał tkwiący w danych archiwalnych. Obecnie w celu wyszukania dalszych obiektów tego typy planowana jest dalsza analiza pozostałych danych z FGS uzyskanych od czasu wyniesienia HST na orbitę.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/33/
-
Za pomocą kamery WFC3 wykonano obserwacje regionu gwiazdotwórczego R136 w obrębie mgławicy 30 Doradus (‘Tarantula’) położonej w Wielkim Obłoku Magellana. Kamera otrzymała zdjęcia zarówno w zakresie światła widzialnego i UV jak i w pobliskiej podczerwieni. Dane zostały zebrane między 20 a 27 października 2009r.
Na obrazie widać wiele jasnych, niebieskich gwiazd. One jednymi z najbardziej masywnych znanych gwiazd. Ich masy są oceniane na około 100 mas Słońca. Wybuchną jako supernowe w przeciągu kilku milionów lat. Mgławica jest położona na tyle blisko, że możliwe są obserwacje pojedynczych gwiazd. Dzięki temu obserwacje te są przydatne do badań szczegółów powstawania i ewolucji gwiazd.
Obraz przedstawia skomplikowaną kombinację struktur przypominających kolumny, grzbiety i dolny. Powstawały one podczas wytwarzania pustych przestrzeni w obłoku gazu przez silne promieniowanie ultrafioletowe i wiatry gwiazdowe młodych gwiazd. Wiatry gwiazdowe zderzające się ze skupiskami gęstszego gazu wytwarzają fale uderzeniowe powodujące zainicjowanie tworzenia się kolejnych gwiazd.
Ruch Wielkiego Obłoku Magellana wokół Drogi Mlecznej wpływa na formowanie się gwiazd na kilka sposobów. Oddziaływania pływowe z Drogą Mleczną oraz pobliskim Małym Obłokiem Magellana mogą kompresować gaz w Wielkim Obłoku Magellana. Gaz może też być kompresowany na skutek ścienienia wywierane na Wielki Obłok Magellana przez materię halo Drogi Mlecznej przez którą się porusza. Dzięki temu obserwowane R136 masywne gromady młodych gwiazd pokazują jak mogło wyglądać tworzenie młodych gwiazd w młodym Wszechświecie, gdy oddziaływania między galaktykami były znacznie częstsze niż obecnie.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2009/32/
-
Wykonane za pomocą kamery ACS obserwacje bardzo małej galaktyki spiralnej NGC 2976 pokazują zanik aktywności gwiazdowtórczej w skali całej galaktyki. Obserwacje te zostały wykonane w ramach projektu przeglądu pobliskich galaktyk (ACS Nearby Galaxy Survey Treasury – ANGST).
Galaktyka NGC 2976 jest położona w obrębie gromady galaktyk związanych z M81, w odległości 12 milionów lat świetlnych w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Nie wygląda ona na typową galaktykę spiralną. Posiada płaski dysk, ale struktura spiralna w jego obrębie jest słabo zaznaczona. Materia koncentruje się w kierunku centrum, ale nie tworzy wyraźnego wybrzuszenia centralnego.
W galaktyce tej tworzenie gwiazd zaczęło zanikać kilka milionów lat temu. Obecnie gwiazdy powstają tylko w kilku małych rejonach położonych w wewnętrznej części galaktyki. Przyczyną tego jest najprawdopodobniej zanik interakcji z pobliską grupą galaktyk, które w przeszłości wywołały falę aktywności gwiazdowtórczej. Podczas tego procesu z galaktyki wyrwana została część gazu. Pozostały gaz został skompresowany, co wywołało formowanie się gwiazd. Gaz na skutek oddziaływań z pobliskimi galaktykami stopniowo opadał w kierunku centrum galaktyki, a aktywność gwiazdotwórcza z czasem kończyła się w jej zewnętrznych częściach i zanikała w kierunku do środka. Uważa się, że w regionie centralnym (w promieniu 5 000 lat świetlnych od centrum) gwiazdy przestaną powstawać w czasie następnych 500 milionów lat.
Szacuje się, że w przeszłości gęstość gazu w centralnym rejonie galaktyki była znacznie wyższa niż obecnie, o około 5 razy. Aktywność gwiazdowtórcza była bardzo silna. Obecnie natomiast obserwujemy jej zanik.
Odtworzenie historii powstawania gwiazd w NGC 2976 było możliwe dzięki jej niezbyt dużej odległości od Ziemi. Dzięki temu kamera ACS mogła rozróżnić pojedyncze gwiazdy. Analizy ich jasności i koloru pozwoliły na oszacowanie ich wieku. Następnie rozkład gwiazd o różnym wieku został skorelowany z mapami radiowymi pokazującymi rozkład gazowego wodoru w galaktyce. Dane radiowe zostały otrzymane w ramach przeglądu regionów HI w pobliskich galaktykach (HI Nearby Galaxy Survey) zrealizowanego za pomocą instalacji VLA (Very Large Array) w Nowym Meksyku.
Badania te jak dotąd w najbardziej wyraźny sposób pokazują proces inicjacji i zaniku aktywności gwiazdotwórczej w galaktyce karłowatej podczas interakcji z większymi galaktykami. Mogły zostać wykonane tylko za pomocą Teleskopu Hubblea, mogącego rozdzielić pojedyncze gwiazdy w galaktyce.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/05/
-
Zaprezentowany został obraz mgławicy refleksyjnej NGC 7023, nazywanej też Mgławicą Iris uzyskany za pomocą kamery ACS.
Mgławica ta została opisana i nazwana przez Williama Herschela w 1794r. Jest położona w gwiazdozbiorze Cefeusza, w odległości 1400 lat świetlnych. Ma szerokość około 6 lat świetlnych.
Obraz pokazuje północno – zachodnią część mgławicy. Widać na nim, jak silne światło gwiazdy HD 200775 (na górze zdjęcia) usuwa pył (bardzo drobne, stałe drobiony) obecny w mgławicy, co tworzy pofalowane kształty.
Mgławica NGC 7023 jest widoczna dzięki odbijaniu światła pobliscy gwiazd. Mgławice takie są zazwyczaj błękitne z powodu rozpraszania światła w ich obrębie. Niektóre części NGC 7023 są jednak niespodziewanie czerwonawe. Na lewo ponad centrum zdjęcia widoczny jest filament pyłu wyraźnie bardziej czerwony niż normalnie. Za takie zabarwienie odpowiedzialny jest nie zidentyfikowany do tej pory związek chemiczny, najprawdopodobniej węglowodór.
Szczegółowe badania mgławicy były prowadzone poprzez obrazowanie za pomocą ACS, spektrometrię z użyciem NICMOS oraz testy laboratoryjne prowadzące do określenia składu obecnego w niej pyłu.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=46003
-
Za pomocą kamery ACS wykonany został przegląd młodych gwiazd z dyskami protoplanetranymi w Mgławicy Oriona (M42). Zaowocował on wyszukaniem 42 takich gwiazd, których badania dostarczają nowych informacji na temat wczesnych etapów powstawania układów planetarnych.
Mgławica Oriona została po raz pierwszy opisana przez francuskiego astronoma Nicolasa-Claude Fabri de Peiresca w 17 wieku. Jest położona w odległości 1500 lat świetlnych, dzięki czemu jest najbliższym regionem o wysokiej aktywności gwiazdotwórczej.
W mgławicy wyróżniono dwa typy dysków wokół powstających i bardzo młodych gwiazd,. Pierwszy typ jest położony bardzo blisko jasnych gwiazd. Przykładem jest Theta 1 Orionis C. Dyski takie absorbują dużo energii od centralnych gwiazd i jasno świecą. Dyski typu drugiego są położone znacznie dalej od gwiazd centralnych. Są one chłodne i widać je w postaci ciemnych sylwetek na tle jasnego gazu mgławicy. Obecny w nich pył absorbuje światło z tła. Obserwacje takich dysków dostarczają informacji na temat właściwości pyłu w ich obrębie.
Dyski w mgławicy są ustawione pod różnymi kątami w stosunku do obserwatora, przez co wydaje się, że mają różne kształty. Na obrazach widoczne są też dżety wyrzucane przez formujące gwiazdy oraz fale uderzeniowe. Te ostatnie powstają gdy wiatry gwiazdowe zderzają się z gazem mgławicy. Są widoczne w postaci jasnych łuków otaczających gwiazdy.
Dyski protoplanetarne są trudne do obserwacji w zakresie światła widzialnego. Jednak w przypadku Mgławicy Oriona było to możliwe dzięki niewielkiej odległości do tego obiektu oraz wysokiej rozdzielczości ACS. Obserwacje te zostały wykonane w ramach projektu Orion Nebula HST Treasury Program. Programy typu Treasury Program polegają na reprezentatywnych przeglądach wybranych obiektów w długim czasie.
Dalsze badania dysków protoplanetranych tego typu wymagają bardziej zaawansowanych instrumentów. Będą jednym z głównych celów naukowych systemu radioteleskopów fal milimetrowych ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) budowanego w Chile. System ten będzie mógł obserwować emisję z dysków na falach długich. HST natomiast może tylko obserwować absorpcję w zakresie widzialnym. Rozdzielczość kątowa ALMA będzie też 10 razy większa od HST.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=46129
-
Opublikowany został obraz galaktyki NGC 4710 uzyskany za pomocą kamery ACS. Jej obserwacje były elementem przeglądu mającego na celu zebranie informacji na temat ewolucji wybrzuszeń centralnych galaktyk spiralnych.
Galaktyka NGC 4710 należy do gromady Virgo, położonej w Warkoczu Bereniki. Została odkryta przez Williama Herschela, który określił ją jako ‘słabą mgławicę’. Znajduje się w odległości 60 milionów lat świetlnych. Jest klasyfikowana jako typ S0, więc pokrojem jest zbliżona do galaktyki eliptycznej.
Galaktyka ta jest widoczna dokładnie od krawędzi dysku, dzięki czemu była przydatna do badań części centralnej. Na zdjęciu widoczna jest struktura w kształcie litery X w obrębie wybrzuszenia centralnego. Powstała ona na skutek pionowego ruchu gwiazd i gazu w wewnętrznej części galaktyki. Zjawisko takie może być zaobserwowane tylko wtedy, gdy galaktyka widoczna jest od krawędzi. Struktury takie są najwyraźniejsze u galaktyk z małymi obszarami centralnymi i dużymi, rozwartymi ramionami spiralnymi. W przypadku galaktyk z dużymi wybrzuszeniami centralnymi i ramionami ściśle ‘nawiniętymi’, takimi jak NGC 4710 są znacznie mniej wyraźne.
Na obrazach galaktyki zliczane były gromady kuliste, których liczebność związana jest z procesami formowania się wybrzuszenia centralnego. Formowanie się wybrzuszenia centralnego można wytłumaczyć na dwa sposobny. Według pierwszego centralne części galaktyk spiralnych powstawały szybko w młodym Wszechświecie, jeszcze przed wykształceniem dysków. Według drugiej teorii tworzyły się one powoli, poprzez akumulację materii z dysku galaktycznego. W przypadku NGC 4710 odnaleziono bardzo niewiele gromad kulistych, co przemawia za powolnym formowaniem wybrzuszenia centralnego.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=45935
-
Obserwacje gromady kulistej M30 pozwoliły na rozróżnienie dwóch populacji nietypowych niebieskich gwiazd (‘Blue Stragglers’), co wskazuje że gwiazdy te powstawały na dwa sposoby podczas zadania się jądra gromady kilkaset milionów lat temu.
Gwiazdy w gromadach kulistych są zazwyczaj bardzo stare. Mała część gwiazd w takich gromadach wydaje się jednak dużo młodsza. Ponieważ sprawiają wrażenie jakby opuściły normalną linię ewolucyjną prowadzącą do czerwonych olbrzymów są potocznie nazywane ‘niebieskimi maruderami’. Badania takich gwiazd za pomocą HST zostały przeprowadzone na przykładzie gromady M30. Jest ona położona w odległości 28 000 lat świetlnych. Została odkryta w 1764r przez Charlesa Messiera. Ma średnicę około 90 lat świetlnych.
Nietypowe gwiazdy niebieskie mogły uzyskać swoje właściwości na dwa sposoby. Według pierwszego mechanizmu początkowo były one członkami ciasnych układów podwójnych. W takich układach jedna z gwiazd wyrywała świeży wodór ze swojej towarzyszki, dzięki czemu stawała się gorętsza i bardziej niebieska. Według drugiego mechanizmu gwiazdy takie powstawały podczas zderzeń dwóch gwiazd w gęstej gromadzie kulistej. Podczas takiego zderzenia dwie gwiazdy zlewały się ze sobą, a w jądrze nowo powstałego obiektu materia była wymieszana. W obu przypadkach gwiazdy takie wydają się młodsze niż są w rzeczywistości.
Obserwacje M30 wykazały, że nietypowe niebieskie gwiazdy dzielą się na dwie grupy wyraźnie różniące się właściwościami. Pochodzenie jednej z nich można wytłumaczyć modelem układu podwójnego, a drugiej – modelem zderzeń. Oba procesy zachodziły więc równolegle w obrębie jednej gromady.
Dzięki danym z kamery WFPC2 można było stwierdzić, że gwiazdy niebieskie koncentrują się w kierunku centrum gromady bardziej niż zwyczajne gwiazdy w gromadzie. Wskazuje to, że są one bardziej masywne od moralnych gwiazd i z czasem migrują do środka gromady.
Uważa się że w czasie ostatnich kilkuset milionów lat w gromadzie M30 nastąpiła szybka migracja gwiazd do jej środka, co znacznie zwiększyło jej gęstość. Spowodowało to wzrost częstości zderzeń gwiazd i wytworzyło grupę gwiazd niebieskich powstających podczas kolizji. Z drugiej strony wzmożone oddziaływania pomiędzy gwiazdami zaburzyły układy podwójne i wpłynęły na tworzenie niebieskich gwiazd powstających poprzez akrecję.
Około 10% badanych gromad kulistych doświadczyło zapadania jądra. Badania te jednak po raz pierwszy pokazały wpływ tego procesu na populację gwiazd w gromadach. Dalsze badania pokażą, czy również w innych gromadach można wyróżnić dwa typy gwiazd niebieskich.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=46220
-
Analizy udziału poszczególnych typów morfologicznych galaktyk odległych i porównanie go z takimi oszacowaniami dla galaktyk bliskich pokazało, że w przeszłości znacznie częściej występowały galaktyki pekularne. Galaktyki spiralne były natomiast znacznie mniej liczne. Podkreśla to rolę zderzeń w ewolucji galaktyk.
Do badań posłużyły obrazy galaktyk niedalekich oraz położonych w odległościach około 6000 milionów lat świetlnych. Wykorzystano dane z przeglądu Sloan Digital Sky Survey, oraz obserwacje kamery ACS w obrębie głębokiego pola GOODS. Na podstawie wyglądu galaktyk skonstruowano diagramy Hubblea, przedstawiające klasyfikację poszczególnych typów galaktyk według schematu zaproponowanego przez Edwina Hubblea w 1926r. Łącznie zastosowano próbę 116 galaktyk w lokalnym Wszechświecie oraz 148 galaktyk odległych.
Uzyskane diagramy znacznie różniły się między sobą. W przeszłości znacznie częściej występowały galaktyki o nietypowych kształtach, czyli galaktyki pekularne. Galaktyk spiralnych było natomiast wyraźnie mniej. Wskazuje to, że w ciągu ostatnich 6000 milionów lat większość takich galaktyk musiała przekształcić się w regularne galaktyki spiralne.
Uważa się, że galaktyki pekularne uformowały galaktyki spiralne na drodze zderzeń i łączenia się ze sobą. Pomimo, że część badań wskazuje, że częstość zderzeń spadła znacznie około 9000 mln lat temu, wyniki te pokazują, że i po tym czasie zderzenia musiały zachodzić regularnie. Rezultaty te przeczą też często przyjmowanemu scenariuszowi, że zderzenia galaktyk najczęściej prowadzą do ukształtowania galaktyk eliptycznych. Musiały też prowadzić do formowania galaktyk spiralnych.
Taki scenariusz pasuje do galaktyki w Andromedzie. Nasza Galaktyka nie nosi jednak śladów dużych zderzeń w niedalekiej przeszłości, co wymaga dalszych badań.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=46420
-
Należący do NASA i ESA Kosmiczny Teleskop Hubble’a wykonał zadziwiające zdjęcie gromady otwartej NGC 2467 – pełnego kolorów obszaru gwiazdotwórczego. Przypominające warzący się w kotle kosmiczny, egzotyczny napar, ogromne obłoki gazu i pyłu są wypełnione jasnoniebieskimi, gorącymi, młodymi gwiazdami.
Nietypowo ukształtowane chmury pyłu, przypominające rozlane ciecze, są zarysowane na tle kolorowego tła, stanowiącego świecący gaz na tym nowym zdjęciu uzyskanym przez Hubble’a. Gwiazdotwórczy region NGC 2467 jest rozległą chmurą gazu – złożonego głównie z wodoru, która pełni rolę swoistego inkubatora dla nowych gwiazd. Zdjęcie przedstawia jasno świecące w kolorze niebieskim, gorące gwiazdy, które wyłoniły się z widocznego obłoku kryjącego jeszcze wiele innych światów.
Oprócz trudnego do zignorowania piękna, zdjęcie ukazuje także czynne procesy astrofizyczne. Gorące, młode gwiazdy, które właśnie ukształtowały się z obłoku, emitują niebezpieczne promieniowanie ultrafioletowe, będące odpowiedzialne za tworzenia się poświaty całego regionu, przy okazji kształtując okoliczne środowisko oraz wpływając na erozję gazowych części obłoku. Badania wykazały, iż większość promieniowania ma swoje źródło w pojedynczej, gorącej i masywnej gwieździe, która znajduje się tuż nad centrum zdjęcia. Emitowane promieniowanie przeczyściło trochę okolice, zmuszając gwiazdy nowej generacji do rozwoju w gęstszych regionach położonych na obrzeżach.
Jednym z najbardziej popularnych i znanych obszarów gwiazdotwórczych jest Mgławica Oriona, którą z łatwością można dostrzec nieuzbrojonym okiem. NGC 2467 jest podobnym, lecz bardziej odległym obiektem. Takie obszary, nazywane swoistymi żłobkami dla gwiazd, mogą być rozmieszczone w różnych częściach Wszechświata, badania pozwalają oszacować dystans oraz skład chemiczny innych galaktyk. Niektóre z nich zawierać mogą ogromne rejony gwiazdotwórcze, zawierające nawet dziesiątki tysięcy gwiazd. Innym dobrym przykładem jest rejon 30 Doradus w Wielkim Obłoku Magellana.
NGC 2467 została odkryta w XIX wieku i położona jest w konstelacji Rufa, która znajduje się na niebie południowym. Konstelacja ta, jak sama nazwa wskazuje, określa część statku Argo z mitologii greckiej, na którym Jazon z argonautami płynął po złote runo. NGC 2467 leży w odległości około 13 tysięcy lat świetlnych od nas.
Zdjęcie zostało wykonane przez Wide Field Channel instrumentu Advanced Camera for Surveys poprzez zastosowanie trzech różnych filtrów (F550M, F660N oraz F658N, odpowiednio niebieskim, zielonym oraz czerwonym). Materiał został zebrany w roku 2004.
Źródło: http://www.kosmonauta.net/index.php/Badania-kosmosu/Astrofizyka/hubble-obserwuje-ngc-2467.html
-
Hubble obserwuje 'kosmiczne słupy'
We Wszechświecie są wyjątkowe miejsca, gdzie promieniowanie pochodzące od masywnych gwiazd, rzeźbi w zimnych molekularnych chmurach, tworząc niesamowite, fantastyczne struktury. Jedno z takich miejsc znalazło się na celowniku Kosmicznego Teleskopu Hubble'a. Słupy o wysokości 1 roku świetlnego, złożone z zimnego wodoru oraz pyłu, zlokalizowane są w Mgławicy Carina.
Zdjęcie w galerii jest efektem połączenia dwóch sesji obserwacyjnych Mgławicy Carina, przeprowadzonych przez Teleskop Hubble'a. W 2005 roku został zebrany materiał w świetle wodoru (emitowanym przez atomy wodoru), natomiast w 2010 roku w świetle tlenu (emitowanym przez atomy tlenu). W obu przypadkach materiał zarejstrowano za pomocą instrumentu ACS (Advanced Camera for Surveys). Wielka Mgławica w Kilu leży w odległości około 7500 lat świetlnych od Ziemi w konstelacji nieba południowego - Kilu.
Mgławica Carina, znana równie jako NGC 3372, jest ogromną, jasną mgławicą, która otacza kilka gromad otwartych gwiazd. Pośród nich znajdują się m.in. HD 93129A i Eta Carinae, jedne z najjaśniejszych oraz najmasywniejszych gwiazd w Drodze Mlecznej. Mgławica ta jest przykładem jednej z największych mgławic dyfuzyjnych na naszym niebie. Z uwagi na swoje położenie (na południowym niebie) jest mniej popularna od Wielkiej Mgławicy w Orionie, pomimo tego, że jest od niej cztery razy większa oraz trochę jaśniejsza. Obiekt ten został odkryty przez Nicolasa Louisa de Lacaille z Przylądka Dobrej Nadziei w latach 1751-1752.
Źródło: http://www.kosmonauta.net/index.php/Badania-kosmosu/Astrofizyka/hubble-obserwuje-kosmiczne-supy.html
Załącznik: Wielka Mgławica w Kilu (Mgławica Carina), NGC 3372.
-
Obserwacje komety 103P/Hartley (kamera WFC3):
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/35/
Nowe obserwacje Westy za pomocą WFC3. Nachylenie osi orbotu okazało się o 4 stopnie większe niż szacowano poprzednio. Zmienia to przebieg pór roku, co będzie miało znaczenie dla planowania badań tego obiketu przez sondę Dawn:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/33/
Badania epoki rejonizacji poprzez obserwacje linii absorpcyjnych w świelte kwazarów za pomocą instrumentu COS:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/31/
-
Dalsze obserwacje śladu powstałego prawdopodobnie wskutek zderzenia dwóch planetoid:
http://www.kosmonauta.net/index.php/Misje-bezzalogowe/Orbitalne/2010-10-15-hst.html
-
Publikacja na temat obserwacji Westy (wolny dostęp):
http://dx.doi.org/10.1016/j.icarus.2010.02.008
-
Publikacja na temat obserwacji Westy (wolny dostęp):
http://dx.doi.org/10.1016/j.icarus.2010.02.008
Hmm, na pewno wolny?
-
A no tak, w bibliotece jest dostęp do dwóch ostatnich roczników Icarusa, a normalnie tylko do jednego numeru.
-
Hmm, ja nie mam takiej opcji - mam tylko kupno artykułu.
-
Galaktyka NGC 3982 - złożenie zdjęć z ACS, WFPC2 i WFC3:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/36/
Galaktyka NGC 4696:
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=47603
-
Dzięki analizie archiwalnych zdjęć gromady Omega Centauri wykonanych przez Hubble'a, astronomowie dokonali dokładnych pomiarów ruchu ponad 100,000 gwiazd. To jak dotąd największe tego typu pomiary. Obserwacje te mają pomóc zrozumieć jak formowały się gromady we wczesnym wszechświecie oraz czy wśród nich mogą przemykać czarne dziury 10000 razy masywniejsze niż nasze słońce. :]
(http://imgsrc.hubblesite.org/hu/db/images/hs-2010-28-a-web.jpg)źródło: http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/28/
-
Obserwacje te mają pomóc zrozumieć jak formowały się gromady we wczesnym wszechświecie oraz czy wśród nich mogą przemykać czarne dziury 10000 razy masywniejsze niż nasze słońce. :]
Na pewno przemykają bardzo 'cicho' :)
-
Obserwacje soczewkowania grawitacyjnego przez gromadę Abell 1689 wraz z odpowednim modelem matematycznym pozwoliły na opracowanie najbardzej precyzyjnej mapy rozkładu ciemnej materii w gromadzie galakatyk.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/37/full/
-
Kolejne piękne zdjęcie hubble'a. Młode gwiazdy (poniżej miliarda lat) w starej galaktyce NGC 4150 (10 miliardów lat).
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/38/full/
-
Bąbelek gazu po supernowej - pozostałość SNR 0509-67.5
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2010/27/
-
Ta sama pozostałość na obrazie rentgenowskim z Chandry:
http://chandra.harvard.edu/photo/2010/snr0509/
-
Hubble ostatni zasypuje nas newsami :).
Szkielet pięknej M51.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/03
-
Produktem ubocznym poszukiwań plant tranzytujących Sagittarius Window Eclipsing Extrasolar Planet Search (SWEEPS) jest najszerszy do tej pory przegląd czerwonych karłów. Podczas 7 dni obserwowano 215 000 czerwonych karłów i wykryto 100 flar. Ich częstość była 15 razy niższa niż we wcześniejszych przeglądach obejmujących więcej młodych gwiazd. Wykazano też, że gwiazdy zmienne częsciej podukują flary:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/02/full/
Analizy galaktyk w przeglądzie Hubble Ultra Deep Field (HUDF) wykazały, że obrazy około 20% z nich mogą być zakłucone przez soczewkowanie grawitacyjne. Do tej pory panowała opinia, że soczewkowanie w dużych przeglądach nie ma znaczenia. Teraz może się okazać, że trzeba będzie je uwzgędniać przy badanich dużych próbek galaktyk:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/04/full/
Analizy aktywnych galakatyk w polu COSMOS wykazały, że nie występuje istotna zależność pomiędzy zderzeniami galakatyk a aktwynością typu AGN, co było wiodącą teorią. W większości wypadków mogą ją powodować niestabilności w obrębie galakatyki, zderzenia obłoków molekurarnych czy odziaływania pływowe z innymi galakatykami.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=48170
-
Ha! Co za zdjęcie! Najodleglejsza oraz zarazem jedna z najmłodszych galaktyk jakie kiedykolwiek obserwował Hubble. Ten mały czerwony bąbelek znajduję się być może nawet 13,2 miliarda lat świetlnych od Ziemi :).
Więcej tutaj: http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/05
-
...raczej w odległości kilkudziesięciu miliardów lat świetlnych od Ziemi :) To mój ulubiony bubel medialny :P
-
Oj tam, oj tam :P. Chodziło im zapewne o...aaaa kto by to wiedział :P.
-
Niestety, wygląda na to, że obsługa Hubble'a też nie wie :P W informacji wstępnej podają poprawne sformułowanie - obiekt, którego światło biegło do nas 13.2 mld lat - ale już przy opisie zdjęć jest o "odległości 13.2 mld lat świetlnych". Mała wtopa... A nawet nie taka mała...
-
W domyśle zapewne również było światło. Ale rzeczywiście, kto jak kto, ale oni mogli by to precyzować. Przy okazji ja również mógłbym się tego nauczyć :P.
Taki jeszcze dodatek do newsa:
http://www.youtube.com/watch?v=T8Q698X03W0
-
Nowe zdjęcie galaktyki spiralnej NGC 2841. Zdjęcie zrobione w 2010 roku jest mieszanką różnych filtrów (od ultrafioletu, przez światło widzialne, do bliskiej podczerwieni). NGC 2841 jest oddalona od nas o 46 milionów lat świetlnych i znajduje się w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy. Łatwo zauważyć ogromną liczbę młodych niebieskich gwiazd rozmieszczonych na ramionach tej galaktyki.
Źródło: http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/06
-
Te postrzępione obłoki świetne :)
-
Właściwie to grupy młodych gromad otwartych w rozpraszających się mgławicach. Czasem są określane jako "supergromady" gwiazd.
-
Malowniczy obraz Mgławicy Tarantula (30 Doradus) w Wielkim Obłoku Magellana:
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=48531
-
Teleskop Hubble'a odkrył młodą galaktykę na krańcach Wszechświata
"Dzięki użyciu Teleskopu Hubble'a udało się sfotografować odległą galaktykę tak, jak wyglądała, gdy Wszechświat miał zaledwie 950 milionów lat.
Pierwsze gwiazdy uformowały się 13,5 miliarda lat temu, czyli 200 milionów lat po Wielkich Wybuchu. Po odkryciu dokonanym przez Hubble'a, rejon galaktyki został również poddany badaniom przez Obserwatorium Kecka na górze Mauna Kea (Hawaje, USA) oraz Teleskop Kosmiczny Spitzera. Ten ostatni nie posiadał już wtedy na pokładzie chłodziwa do swych detektorów i prowadził tzw. „ciepłą misję”. Oba obserwatoria wykonały ekspozycje w paśmie podczerwieni. Dzięki temu udało się określić wiek gwiazd składających się na galaktykę – są to dojrzałe już obiekty, mające pierwsze etapy życia za sobą.
Zdaniem naukowca Johana Richarda z Centre de Recherche Astronomique de Lyon, Université Lyon 1 we Francji, odkrycie to poddaje w wątpliwość obecne teorie określające, jak szybko uformowały się pierwsze galaktyki w młodym Wszechświecie. Ponadto może to być też pomocne w wyjaśnieniu, w jaki sposób zniknęła mgła wodorowa wypełniająca wczesny Wszechświat.
Nowoodkryta galaktyka nie jest wprawdzie najodleglejszą z dotychczas odkrytych, lecz jest z pewnością jedną z najmłodszych, którą udało się zaobserwować z taką dokładnością. Zazwyczaj tego typu galaktyki są bardzo słabo widoczne i trudno je badać. W tym wypadku światło docierające do nas z galaktyki jest wzmacnianie przez pływy grawitacyjne masywnej gromady galaktyk, ulokowanej prawie tuż przed nowoodkrytą galaktyką. Dzięki temu widzimy tę galaktykę 11-krotnie jaśniej, niż gdyby gromady tam nie było – jest to klasyczny przykład tzw. soczewkowania grawitacyjnego.
Odkrycie może także pomóc w wyjaśnieniu, w jaki sposób światło pierwszych gwiazd zjonizowało atomy wodoru podróżujące poprzez kosmos, nadając im ładunek elektryczny. Od tego momentu promieniowanie ultrafioletowe mogło bez większych przeszkód podróżować przez to, co wcześniej było dla niego nieprzenikalną mgłą. Gdy formowała się odkryta właśnie galaktyka, gwiazdy, z których jest złożona, mogły zjonizować dużą ilość neutralnego gazu wodorowego. Prawdopodobnie zaszło to także w znacznie większej ilości galaktyk. Przekonamy się o tym pod koniec dekady, kiedy to swoją misję rozpocznie teleskop JWST, który będzie na tyle potężny, aby obserwować tego rodzaju galaktyki nawet bez pomocy soczewkowania."
Źródło: kosmonauta.net (http://www.kosmonauta.net/index.php/Misje-bezzalogowe/Orbitalne/teleskop-hubblea-odkry-mod-galaktyk-na-kracach-wszechwiata.html)
Załącznik: Zdjęcie z teleskopu Hubble`a gromady galaktyk Abell 383. To dzięki niej udało się zaobserwować odległą galaktykę.
-
Malowniczy obraz pary oddziaływających galaktyk Arp 273 (galaktyki UGC 1810 i UGC 1813) z okaz 21-lecia startu teleskopu:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/11/
-
Obraz burzy na Saturnie z ACS z 12 marca.
http://planetary.org/blog/article/00002979/
-
Dla zainteresowanych.
W repertuarze IMAX znajduje się film 3D "Hubble 3D" (http://www.kinoimax.pl/index.php?module=movie&id=77)
Uważam, że może to być ciekawy pokaz. Wybiorę się w najbliższym czasi i opiszę wrażenia.
-
Dla zainteresowanych.
W repertuarze IMAX znajduje się film 3D "Hubble 3D" (http://www.kinoimax.pl/index.php?module=movie&id=77)
Uważam, że może to być ciekawy pokaz. Wybiorę się w najbliższym czasi i opiszę wrażenia.
Jestes pewny jest ciagle do zobaczenia w Polsce? Cos mam watpliwosci ale kto wie.
Wielu z nas tutaj ogladalo ten film i opisalo w watku o STS-125.
-
W Krakowie widziałem, że w środę jest.
Jestem nowy na forum, więc nie znałem relacji z STS-125.
Sorry za powtórzenie ;)
Edit:
No i poszedłem ze znajomym dzisiaj. Mi się podobało, choć mogło by być dłużej i dubbing okropny był >:(
Zabawne, bo przy scenie startującego promu, gdy ludzie klaskali, mnie też naszła taka ochota, że już nawet ręca miałem uniesione, ale na szczęście opanowałem się. ;D
-
Wspaniałe materiały od Hubble'a!!! Kilka 4 sekundowych filmików strumieni gazu wystrzelonego z młodych gwiazd.
Pierwszy raz chyba możemy zobaczyć je w ruchu :).
Filmiki tutaj: http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/20/video/
Lub tu: http://www.youtube.com/watch?v=NxyQMdindw0
-
Bezpośrednie obserwacje dysku czarnej dziury (http://www.kosmonauta.net/index.php/Astronomia/Astrofizyka/hst2011-11-07.html)
"Międzynarodowy zespół astronomów używając Teleskopu Kosmicznego Hubble dokonał obserwacji dysku akrecyjnego odległego – zarówno w czasie, jak i w przestrzeni – kwazaru. Dysk ten jest powoli wsysany przez centralną czarną dziurę galaktyki, w której się znajduje.
Badacze użyli supernowoczesnej techniki korzystania ze soczewek grawitacyjnych podczas obserwacji. Pozwoliło to pomierzyć dysk oraz zobrazować jego kolory, a co za tym idzie – temperaturę. Gdyby w tak samo dokładny sposób przebadać ziemski Księżyc, udałoby się dostrzec na nim pojedyncze ziarenka piasku.
Mimo że czarne dziury same w sobie nie są widoczne, potrafią powodować spustoszenia widoczne z odległych zakątków Wszechświata. Kwazary natomiast (nazwa pochodzi od angielskiego quasi-stellar objects, czyli obiekty gwiazdopodobne) to mocno świecące dyski materii orbitujące wokół supermasywnych czarnych dziur. Potężne pływy grawitacyjne czarnych dziur rozgrzewają materię kwazarów do tego stopnia, że promieniuje ona ekstremalnie mocno. Kwazary są wprawdzie relatywnie niewielkie – mają rozmiary około 100 miliardów kilometrów – ale tak jasne, że być może nigdy nie uda nam się bezpośrednio sfotografować ich struktury. Dotychczas większość naszej wiedzy o tych niezwykłych obiektach stanowią rozważania teoretyczne.
Dlatego aby dokonać zamierzonych badań, należało użyć całej dostępnej potęgi dzisiejszych obserwatoriów i metod obserwacyjnych. Grupa badaczy pod kierownictwem Jose Muñoza (Uniwersytet Walencji, Hiszpania) zaobserwowała kilka odległych kwazarów, których światło jest na swojej drodze wzmacnianie przez odległe galaktyki – stąd też nazwa soczewki grawitacyjnej. Tą metodą udało się dostrzec szczegóły, o których astronomowie wcześniej nawet nie marzyli – między innymi subtelne różnice barw, które zaszły w czasie obserwacji. Część z tych różnic jest związana ze zmianami, jakie zaszły w strukturze galaktyk ogniskujących światło kwazarów. Jednakże notując zmiany barw w czasie, naukowcom udało się zrobić mapę kolorów dysku akrecyjnego jednego z kwazarów, noszącego nazwę katalogową HE 1104-1805. Jest to o tyle ważne, że temperatura rośnie wraz ze zbliżaniem się do czarnej dziury, a kolory przesuwają się w kierunku barwy niebieskiej. Dzięki temu udało się zmierzyć średnicę dysku gorącej materii oraz uzyskać dane o tym, jak zmienia się temperatura wraz z odległością od centrum.
Okazało się, że dysk mierzy między 4 a 11 dni świetlnych, czyli 100-300 miliardów kilometrów. Nigdy wcześniej nie dało się przeprowadzić pomiarów w takiej skali dokładności. Co więcej, sama zastosowana technika jest bardzo rozwojowa i zdaniem badaczy, niesie wielki potencjał.
Publikacja naukowa opisująca przebieg badań - “A study of gravitational lens chromaticity with the Hubble Space Telescope” - ukaże się w numerze Astrophysical Journal 1 grudnia tego roku."
Załącznik: Kwazar obserwowany dzięki zjawisku soczewkowania grawitacyjnego. Kwazar jest na tym zdjęciu widoczny podwójnie, a cienka „mgiełka” dookoła niego to soczewkująca galaktyka.
-
Ogromna galaktyka dominuje nad całym swoim otoczeniem (http://www.kosmonauta.net/index.php/Astronomia/Astrofizyka/galaxy2011-11-28.html)
"ESO 306-17 to duża, jasna galaktyka widoczna z nieba południowego. Niedawne zdjęcie teleskopu Hubble dowodzi, że – w odróżnieniu od podobnych innych galaktyk – jest ona niemal pozbawiona sąsiedztwa w postaci innych obiektów galaktycznych."
-
Hubble obserwuje proces recyklingu gazu międzygwiezdnego (http://www.kosmonauta.net/index.php/Astronomia/Astrofizyka/hst2011-11-28.html)
"Nowe obserwacje teleskopu Kosmicznego Hubble`a wymierzone były w gaz znajdujący się w halo Drogi Mlecznej oraz 40-tu innych galaktyk. Udało się potwierdzić, że galaktyki wykorzystują gaz ze wcześniej powstałych gwiazd do budowy nowych, bogatszych w cięższe pierwiastki."
-
Obserwacje skutków uderzenia w planetoidę 596 Scheila:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/13/
Obraz galaktyki karłowatej, ale aktywnej gwiazdotwórczo NGC 4214:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/14/
Obserwacje cefeidy V1 w M31, która swego czasu pozwoliła na udowodnienie, że Mgławica Andromedy jest w rzeczywistości osobna galaktyką i wszechświat nie kończy się na Drodze Mlecznej:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/15/
Obserwacje "odmłodzonych" gwiazd w centralnym rejonie Drogi Mlecznej:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/16/
Narodziny pozostałości supernowej po SN1987A:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/21/
Aktywność gwiazdotwórcza w galaktyce Centaurus A:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/18/
-
Milionowa obserwacja HST:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/22/
Zdjęcia Neptuna obrobione z okazji ukończenia przez niego pierwszego obiegu od czasu odkrycia:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/19/
Obraz mgławicy planetarnej Necklace Nebula:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/24/
Opadanie chmur gazu na dysk Drogi Mlecznej a aktywność gwiazdotwórcza:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/26/
Supermasywne czarne dziury w galaktykach o małych masach:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/27/
-
Planety gwiazdy HR 8799 uwidocznione dzięki nowej obróbce zdjęć archiwalnych:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/29/
Obserwacje gromady galaktyk MACS J1206.2-0847 wykonane w ramach precyzyjnego mapowania rozkładu ciemnej materii w gromadach:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/25/
Oszacowania częstotliwości zderzeń galaktyk wykonane dzięki przeglądowi AEGIS:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/30/
Gromada kulista NGC 1846 i mgławica planetarna mogące leżeć w jej obrębie:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/35/
VFTS 102 - jak dotąd najszybciej rotująca gwiazda:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/39/
Ciekawa historia na temat pierwszeństwa w odkryciu rozszerzania się Wszechświata:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/36/
-
10-tysięczna publikacja na podstawie danych z HST:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/40/
Obraz regionu gwiazdotwórczego Sharpless 2-106:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/38/
Aktywność gwiazdotwórcza w jednej z najodleglejszych gromad galaktyk, GN-108036:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/42/
-
Kandydat na najodleglejszą zaczątkową gromadę galaktyk znaleziony w przeglądzie BoRG (Brightest of Reionizing Galaxies):
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/05/
Populacja nietypowych niebieskich gwiazd w jądrze M31:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/03/
Obserwacje obszaru centralnego M31 - najbardziej rozdzielczy obraz jądra galaktyki innej niż nasza:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/04/
Jak dotąd najodleglejsza supernowa typu Ia, znaleziona w przeglądach CANDELS (Cosmic Assembly Near-infrared Deep Extragalactic Legacy Survey) i CLASH (Cluster Lensing and Supernova Survey with Hubble):
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/02/
Badania pozostałości supernowej SNR 0509-67.5 pod kątem typu supernowej która ją wytworzyła:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/06/
-
Kandydat na najodleglejszą zaczątkową gromadę galaktyk znaleziony w przeglądzie BoRG (Brightest of Reionizing Galaxies):
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/05/
Bardzo ciekawe!
Mam przy okazji pytanie. HST ma większość obserwacji zaplanowanych ze sporym wyprzedzeniem. Czy można gdzieś znaleźć taką rozpiskę na najbliższe miesiące?
-
Szczegółowe plany obserwacji na podstawie których przygotowywane są komendy są tygodniowe, rozpoczynają się od poniedziałku. Ostatni plan umieszczony na stronie STSCI skończył się 6 lutego.
http://www.stsci.edu/ftp/observing/weekly_timeline/timeline_01_29_12
Aktualizowane streszczenie ostatniego planu:
http://www.stsci.edu/~inr/thisweek1/thisweekonhst.html
Codzienne raporty z wykonanych obserwacji:
http://www.stsci.edu/hst/scheduling/daily_status
Na ten temat:
http://www.stsci.edu/hst/scheduling
-
Rekonstrukcja obrazu odległej galaktyki RCSGA 032727-132609 widocznej dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu w gromadzie RCS2 032727-132623 umożliwiająca zbadanie zachodzącej w niej aktywności gwiazdotwórczej.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/08/full/
-
Obraz galaktyki NGC 1073.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=49956
-
Dzięki Scorus! Aczkolwiek myślałem, że są dostępne bardziej ogólne i odleglejsze plany.
-
Co innego aktualne rozdzielanie czasu obserwacyjnego pomiędzy poszczególne projekty badawcze a co innego przyjmowanie propozycji badań i ich selekcja.
-
SN1987A z biegiem lat :)
(http://apod.nasa.gov/apod/image/1202/sn1987ashock_hst_304.gif)
-
Pierścień został wytworzony przez nadolbrzyma na długo przed wybuchem. Teraz jaśnieje, bo powstałe w trakcie wybuchu fale uderzeniowe i wyrzucony gaz zaczęły do niego docierać. Tak więc na bieżąco obserwujemy kształtowanie się pozostałości supernowej.
-
Obserwacje echa świetlnego pozwalają na badania rozbłysku gwiazdy Eta Carinae z roku 1837. Jest to pierwsze użycie tej metody dla obiektu innego niż supernowe i czarne dziury.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/12/
-
W galaktyce ESO 243-49 mieści się czarna dziura HLX-1 (Hyper-Luminous X-ray Source 1), jedna z pierwszych odkrytych czarnych dziur o masach pośrednich między gwiazdowymi a supermasywnymi. Obserwacje HST wykazały, że otacza ją pierścień niebieskich gwiazd. Tak więc może to być pozostałość małej, wchłoniętej galaktyki. Pośrednio wspiera to teorię, że czarne dziury supermasywne kształtką się poprzez zlewanie się czarnych dziur mniejszych.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/11/full/
-
Spektrometria atmosfery planety GJ1214b wykazała, że atmosfera rzeczywiście zawiera dużą ilość wody. Spektrum światła gwiazdy prześwitującego przez nią zarejestrowane w podczerwieni za pomocą WFC3 zgadza się z modelem w którym cała atmosfera zawiera wodę, a nie tylko jej zewnętrzne mgły. Ponadto gęstość planety jest niska, co świadczy o dużym udziale wody w jej wnętrzu, a małym udziale skał. Tak więc z powodu dużych ciśnień i temperatur płaszcz planety może składać się z gorącego lodu albo nadciekłej wody.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/13/full/
-
Za pomocą HST poszukiwano przykładów kwazarów wywołujących soczewkowanie grawitacyjne. Kandydatów wytypowano dzięki danym z Sloan Digital Sky Survey (SDSS). Obecnie przygotowywany jest och katalog.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/14/
-
Obraz gromady kulistej M9, jak dotąd najlepszy.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=50115
-
Konkurs na obróbkę zdjęć z archiwum HST. Co najmniej dziwne, że ogłoszony przez ESA.
http://www.spacetelescope.org/projects/hiddentreasures/
-
Może biuro edukacyjne NASA ma wyjątkowo dużo pracy ;)
-
Z okazji 22 lat trwania misji zaprezentowano jedną z największych jak dotąd mozaik, pokazującą mgławicę 30 Doradus (Tarantula). Składa się na nią 15 pól z ACS i 15 z WFC3.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/01/
-
HST pozwolił na pierwsze zobrazowanie zórz polarnych na Uranie. Wykrył je jednak już Voyager 2. Ciekawe, czy była to detekcja emisji UV czy też emisji radiowej. Do tej pory o tym nie słyszałem.
http://www.agu.org/news/press/pr_archives/2012/2012-19.shtml
(na ilustracji tłem dla plamek emisji zorzowej jest zdjęcie tarczy Urana z Voyagera)
-
Zorze polarne na Uranie (http://www.kosmonauta.net/index.php/Astronomia/Uklad-Sloneczny/zorze-polarne-na-uranie.html)
"Naukowcom po raz pierwszy udało się przechwycić widok zorzy polarnej ponad powierzchnią olbrzymiego, lodowego Urana, udowadniając ponownie, jak osobliwa jest ta odległa planeta.
Odkrycie i obserwacja urańskich zorzy wymagało prowadzenia długotrwałych, dokładnie zaplanowanych badań przy użyciu aparatury orbitalnego teleskopu Hubble. W przeciwieństwie do zjawiskowych ziemskich zorzy, które mienią się czasami wiele godzin kolorami od zieleni po purpurę, te na Uranie są dużo bledsze i trwają zaledwie kilka minut.
Oddalony o średnio 20 jednostek astronomicznych (j.a. to około 150 mln km) od Słońca, gigantyczny, zimny Uran, jest światem skrywającym wiele tajemnic. Już jego ruch obrotowy jest niespotykany w całym Układzie Słonecznym. Nachylenie osi rotacji względem płaszczyzny orbity wynosi bowiem blisko 97°, toteż planeta zdaje się „toczyć na boku”.
Odkryty na początku lat 80-tych osiemnastego stulecia, gazowy olbrzym o błękitnawo-zielonkawym zabarwieniu, po ponad 200 latach wciąż jest słabo zbadany. Rąbka tajemnicy uchyliła nieco sonda Voyager 2, która ćwierć wieku temu przemknęła obok tego globu. To właśnie wtedy po raz pierwszy odnotowano zorze polarne na Uranie, choć różniły się one od tych, które zarejestrowano ostatnio.
Dla przypomnienia, zorze polarne są zjawiskiem związanym z magnetosferą, czyli strefą pola magnetycznego, otaczającego planetę, dominującego nad ruchami naładowanych cząstek. Siły magnetyczne kierują wiatry słoneczne, czyli strumienie cząstek wypływających ze Słońca, złożone w głównej mierze z protonów i elektronów o dużej energii, ku biegunom magnetycznym, które przenikając przez atmosferę tworzą zorze. Nic też dziwnego, że na Ziemi z reguły są rejestrowane na wysokich szerokościach geograficznych, najczęściej za kołem podbiegunowym, chociaż zdarzają się też niżej, nawet w Polsce.
O ile odległość między ziemskim biegunem magnetycznym, a rotacyjnym jest stosunkowo niewielka i wynosi ok. 11°, o tyle w przypadku Urana oba bieguny rozbiegają się do poziomu 60°. Nic też dziwnego, że urańskie zorze mają niewiele wspólnego z tymi, widzianymi na Błękitnej Planecie. Co więcej, „magnetosfera wokół Urana, w przeciwieństwie do tej wokół Ziemi, czy nawet Saturna i Jowisza, jest bardzo słabo znana” – zwraca uwagę Laurent Lamy z Obserwatorium de Paris w Meudon, nadzorujący nowe badania.
Naukowcy podejrzewają, że niecodzienność zorzy na Uranie jest następstwem dużego odchylenia biegunów magnetycznych od tych rotacyjnych. Snują również teorie, że pole magnetyczne wokół siódmej planety w naszym Układzie Słonecznym jest kształtowane przez pokłady oceanu solnego znajdującego się na globie.
Kiedy 25 lat temu Voyager 2 rejestrował zorze na powierzchni Urana, planeta znajdowała się w okresie przesilenia – jej oś rotacji była skierowana ku Słońcu. Bieguny magnetyczne ustawiły się pod dużym kątem względem wiatru słonecznego, tworząc magnetosferę podobną do ziemskiej, tyle że bardziej dynamiczną. Dzięki zaistniałym warunkom, zorze w 1986 trwały znacznie dłużej w porównaniu do nowo odkrytych oraz były widziane głównie na „nocnej” stronie planety. Niestety, teleskop Hubble nie jest w stanie obserwować tej części planety, toteż naukowcy nie mogą określić czy i jakie zorze tam występują.
Najświeższe obserwacje były przeprowadzone, gdy Uran wszedł w fazę odpowiadającej ziemskiej równonocy, charakteryzującej się tym, że żaden z jego biegunów rotacyjnych nie był skierowany w stronę Słońca, a oś rotacji była zorientowana niemalże prostopadle względem kierunku działania wiatru słonecznego. Odległe bieguny magnetyczne zaś, na skutek szybkiej rotacji, każdego dnia zwracały się ku macierzystej gwieździe. "To prawdopodobnie jest powodem osobliwości zorzy na Uranie" – tłumaczy Lamy. Ta konfiguracja może być unikalna w całym Układzie Słonecznym, biorąc pod uwagę, że miejsca, na których stwierdzono występowanie zorzy w 2011 roku, są położone w pobliżu północnego bieguna magnetycznego na Uranie.
Dla uściślenia to, że udało się sfotografować niecodzienne zjawisko, było następstwem sprzyjających czynników i długotrwałych planów. W zeszłym roku, Ziemia, Jowisz i Uran ustawiły się w jednej linii. W połowie września, satelity obserwacji Ziemi odnotowały dotarcie wiatru słonecznego w okolice naszej planety jakieś dwa, trzy dni po rozbłyskach. Do Jowisza dotarł on dwa tygodnie później, zwiększając uprzednio prędkość do ok. 500 km/s. Na tej podstawie można było się spodziewać, że w połowie listopada osiągnie on okolice Urana. To zmobilizowało naukowców do przygotowania teleskopu Hubble do obserwacji powierzchni planety.
Lepsze poznanie magnetosfery Urana może pomóc naukowcom w badaniach nad funkcjonowaniem magnetosfery ziemskiej. Studiowanie procesów zajścia całego mechanizmu w innych systemach planetarnych, może bezpośrednio przełożyć się na lepsze zrozumienie tych zjawisk, które rozgrywają się nad naszymi głowami."
-
Za pomocą ACS, WFC3 i STIS wykonane zostaną obserwacje tranzytu Wenus, a raczej światła słonecznego które będzie przechodziło w tym czasie przez jej atmosferę. Celem jest zweryfikowanie wykonalności obserwacji spektrometrycznych atmosfer małych planet pozasłonecznych. HST nie może zostać zwrócony na Słońce, dlatego też rejestrowane będzie światło słoneczne odbite od Księżyca. W celu przygotowania obserwacji wykonano próbne pozycjonowanie na krater Tycho. Uzyskano jego zdjęcia.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/22/
-
HST nie może zostać zwrócony na Słońce, dlatego też rejestrowane będzie światło słoneczne odbite od Księżyca. W celu przygotowania obserwacji wykonano próbne pozycjonowanie na krater Tycho.
Bardzo ciekawa metoda obserwacji! :)
-
Obraz galaktyki nieregularnej NGC 2366:
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=50329
-
Fajna sprawa z tymi tygodniówkami : http://www.stsci.edu/ftp/observing/weekly_timeline/. Hubble sporo przygląda się planetom WASP w celu badania ich atmosfer. Są także obserwacje Plutona "Hubble Deep Search for Debris and Satellites in the Pluto System".
-
Oszacowania wieku białych karłów w halo Drogi Mlecznej dostarczyły informacji na temat historii jego formowania się.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/25/
-
Precyzyjne pomiary ruchu galaktyki M31 dokonane na podstawie obserwacji fragmentu jej halo potwierdziły, że w przyszłości zderzy się ona z Drogą Mleczną.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/20/
-
Obraz nakładających się galaktyk spiralnych oznaczonych wspólnie jako NGC 3314. Są one bardzo odległe od siebie, nakładają się tylko optycznie dla obserwatora na Ziemi. Kiedyś było ich zdjęcie z WFPC2, aktualne jest z ACS.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/29/
-
Niesamowite i przepiękne, widziałem już u kogoś to zdjęcie na fejsbuku i polubiłem je od razu ;D
-
Badania galaktyk zawierających kwazary w przeglądzie CANDELS (Cosmic Assembly Near-infrared Deep Extragalactic Legacy Survey) wykazały, że większość z nich nie wykazuje deformacji powstających przy zderzeniach galaktyk. Tak więc większość supermasywnych czarnych dziur zbierała masę stopniowo przez długi okres czasu. Gwałtowne dostawy gazu następujące w czasie zderzeń galaktyk następowały rzadko.
W przeglądzie słabe kwazary wyszukiwano w danych ze Spitzera. Następnie badano morfologię galaktyk na obrazach z HST/WFC3.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/27/
-
Znaleziono niezwykle rzadki przykład soczewkowania grawitacyjnego spowodowanego przez bardzo odległą gromadę galaktyk, położoną w odległości 10 mld lat świetlnych. Gromada jest oznaczona jako IDCS J1426.5+3508.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/19/full/
-
Zaobserwowano parkowanie atmosfery planety HD 189733b. Normalnie atmosfera była niewykrywalna, pojawiła się dopiero po rozbłysku na gwieździe macierzystej. Został on zaobserwowany w zakresie rentgenowskim przez Swift.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/23/full/
-
Precyzyjne pomiary ruchu galaktyki M31 dokonane na podstawie obserwacji fragmentu jej halo potwierdziły, że w przyszłości zderzy się ona z Drogą Mleczną.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/20/
Zapodam jeszcze może filmik:
http://www.youtube.com/watch?v=drrtUZjCM4M
Problem szerzej opisany został także na Kosmonaucie (http://www.kosmonauta.net/index.php/Astronomia/Astrofizyka/2012-07-05.html).
-
Pisałem tu ostatnio, że Hubble cały czas bada Plutona i.... udało się! :) Mamy piąty księżyc!
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/32
P5 ma od 9,5 do 24 km. Z pewnością jest obiektem o nieregularnych kształtach.
-
Jak do tej pory mówiło się, że New Horizons będzie mógł zobrazować wszystkie 3 miniaturowe księżyce za pomocą LORRI tak, że ich tarcze będą miały przynajmniej kilkadziesiąt pikseli szerokości. Ponadto we wszystkich wypadkach możliwe będą obserwacji multiepsketralne za pomocą Ralph/MVIC i LEISA. Ciekawe, czy również piąty księżyc zmieści się w sekwencji obserwacji.
-
jeszcze jeden i będzie rosyjska ruletka 8) naprawdę robi się ciekawie:)
a który z nich najbliżej krąży?
-
Najbliżej zapewne Charon.
-
Przy odkryciu P4 (26mag) nie był widoczny P5 (27mag) przez tak długi okres?
-
Być może był wtedy za blisko Plutona lub gdzieś za nim lub przed nim, choć też trochę mnie to dziwi, wtedy robili przecież dwa zdjęcia.
-
(http://www.astronomia24.com/images/pluto-moon.jpg)
W którym miejscu był by tutaj P5 w 2011 roku? +/-
-
Najbliżej zapewne Charon.
A najfajniejsze jest to, że środek masy układu Pluton - Charon leży poza Plutonem, przez co oba globy obiegają go wzajemnie.
-
Obraz obiektu Herbiga-Haro 110 (HH 110). Takie dżety pochodzą zwykle z dysków akrecyjnych protogwiazd. W tym wypadku natomiast gwiazdy macierzystej nie znaleziono. Prawdopodobnie HH 110 został wygenerowany przez pobliski dżet HH 270. Po uderzeniu w ciemny obłok międzygwiazdowy stał się on niewidoczny, przegiął się o 60 stopni i pojawił się ponownie jako HH 110.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/30/
-
Za pomocą HST wykonano obserwacje ultarsłabych galaktyk karłowatych odkrytych w trakcie przeglądu Sloan Digital Sky Survey. Są to satelity Drogi Mlecznej zawierające bardzo niewielką liczbę gwiazd. Mogą rozwiązać problem brakujących satelitów wokół naszej Galaktyki. Obserwacje HST pozwoliły na zbadanie wieku gwiazd występujących w tych galaktykach. Okazały się bardzo stare. Prawdopodobnie galaktyki te powstały jeszcze w okresie poprzedzającym erę rejonizacji. Po zjonizowaniu większości gazu przez pierwszą populację gwiazd ośrodek stał się przezroczystszy dla ich silnego promieniowania UV. W bardzo małych galaktykach promieniowanie to rozproszyło gaz, blokując aktywność gwiazdotwórczą.
Zaprezentowane zdjęcie pokazuje galaktykę Leo IV.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/26/
-
W którym miejscu był by tutaj P5 w 2011 roku? +/-
Hm.. nie jestem pewien czy możliwe jest określenie tego w tym momencie? Jest?
-
Za pomocą HST wykonano obserwacje ultarsłabych galaktyk karłowatych odkrytych w trakcie przeglądu Sloan Digital Sky Survey. Są to satelity Drogi Mlecznej zawierające bardzo niewielką liczbę gwiazd. Mogą rozwiązać problem brakujących satelitów wokół naszej Galaktyki. Obserwacje HST pozwoliły na zbadanie wieku gwiazd występujących w tych galaktykach. Okazały się bardzo stare. Prawdopodobnie galaktyki te powstały jeszcze w okresie poprzedzającym erę rejonizacji. Po zjonizowaniu większości gazu przez pierwszą populację gwiazd ośrodek stał się przezroczystszy dla ich silnego promieniowania UV. W bardzo małych galaktykach promieniowanie to rozproszyło gaz, blokując aktywność gwiazdotwórczą.
Zaprezentowane zdjęcie pokazuje galaktykę Leo IV.
Całkowicie teoretyzując ciekawe jakie potencjalne warunki do życia mamy w takich galaktykach karłowatych..
-
Pewnie żadne, bo prawie nie ma tam pierwiastków cięższych od wodoru i helu.
-
Obserwacje z HST wykazały, że w mgławicy 30 Doradus w Wielkim Obłoku Magellana znajdują się dwie gromady gwiazd na wczesnym etapie łączenia się, a nie jedna duża.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/35/
-
Obserwacje nowych kompleksów chmur na Uranie - obok jasnych obszarów (chmury metanu, na wyższych wysokościach, gdzie jest chłodniej) zanotowano ciemniejsze.
http://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2012/08221504-new-spots-uranus.html
-
Zakończył się już konkurs na najlepszą obróbkę amatorską zdjęć z HST:
http://www.spacetelescope.org/announcements/ann1211/
W każdej z dwóch kategorii (obróbki podstawowej i zaawansowanej) zgłoszono ponad 1500 zdjęć, które można oczywiście pościągać.
-
Obraz pary galaktyk Arp 116 złożony ze zdjęć z ACS i WFC3. Para ta obejmuję galaktykę eliptyczną M60 i galaktykę spiralną NGC 4647. Galaktyki te nie są zdeformowane, ale znajdują się stosunkowo blisko siebie - M60 w odległości 54 mln lat świetlnych od Ziemi, a NGC 4647 w odległości 63 mln lat świetlnych od nas. Do tej pory nie było jasności, czy oddziałują ze sobą. Dzięki obserwacją HST znaleziono jednak ślady słabych oddziaływań pływowych.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/38/image/a/
-
HST (ACS i WFC3) oraz Spitzer zobrazowały galaktykę mogąca być najdalszą z dotychczas znalezionych. Została oznaczona jako MACS1149-JD. Jest widoczna dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu gromady galaktyk MACS J1149+2223, które zwiększyło jej jasność około 15 razy. Galaktyka charakteryzuje się przesunięciem ku czerwieni 9.6, znajduje się w odległości 13.2 mld lat świetlnych. Tak więc widzimy ją taką jaka była 500 mln lat po powstaniu Wszechświata, czyli niedługo po ukształtowaniu się pierwszych gwiazd. Ocenia się, że wiek galaktyki wynosi tylko 200 mln lat.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/31/full/
http://www.spitzer.caltech.edu/news/1450-ssc2012-12-NASA-Telescopes-Spy-Ultra-Distant-Galaxy
-
Niezły wynik :).
-
W ciągu lat HST wykonał szereg ekspozycji tego samego pola nieba położonego w centrum pola ultragłębokiego (Hubble Ultra Deep Field - HUDF). Po połączeniu obrazów z lat 2003 -2004 otrzymano najgłębszy jak dotąd obraz nieba, nazwany polem ekstremalnie głębokim (eXtreme Deep Field - XDF). Są to dane bardzo przydatne do badań najstarszych galaktyk. Dalsze obserwacje jeszcze je poprawią.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/37/
-
Obserwacje nietypowej galaktyki eliptycznej A2261-BCG pozwoliły na zmierzenie koncentracji emisji gwiazd ku jej środkowi. Wykazano, że emisja ta jest rozproszona i gwiazdy nie koncentrują się wyraźnie wokół jej jądra. Można to wyjaśnić na dwa sposoby. W pierwszym scenariuszu galaktyka ta zderzyła się z inną, w związku z czym powstała w niej para supermasywnych czarnych dziur. Gwiazdy zbliżały się do niej, a następnie były odrzucane na większą odległość na skutek wymiany momentu pędu. Ostatecznie czarne dziury połączyły się. W drugim scenariuszu czarne dziury różniły się masą, w związku z czym wytwarzały fale grawitacyjne niesymetrycznie. Po ich połączeniu się spowodowało to wyrzucenie czarnej dziury z galaktyki. W związku z brakiem masy w centrum galaktyki gwiazdy nie mogły się wokół niego skoncentrować i jądro uległo znacznemu powiększeniu i rozproszeniu.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/24/full/
-
Obraz galaktyki spiralnej NGC 4183:
http://www.esa.int/esaSC/SEM1I5GYD7H_index_0.html
-
HST (ACS i WFC3) oraz Spitzer zobrazowały galaktykę mogąca być najdalszą z dotychczas znalezionych. Została oznaczona jako MACS1149-JD. Jest widoczna dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu gromady galaktyk MACS J1149+2223, które zwiększyło jej jasność około 15 razy. Galaktyka charakteryzuje się przesunięciem ku czerwieni 9.6, znajduje się w odległości 13.2 mld lat świetlnych. Tak więc widzimy ją taką jaka była 500 mln lat po powstaniu Wszechświata, czyli niedługo po ukształtowaniu się pierwszych gwiazd. Ocenia się, że wiek galaktyki wynosi tylko 200 mln lat.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/31/full/
http://www.spitzer.caltech.edu/news/1450-ssc2012-12-NASA-Telescopes-Spy-Ultra-Distant-Galaxy
Nowy rekord, znaleziony tą samą techniką. Nowa najdalsza galaktyka została zaobserwowana dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu przez gromadę MACS J0647+7015. Została oznaczona jako MACS0647-JD. Znajduje się w odległości 13.3 mld lad świetlnych od nas, a więc widzimy ją taką jaka była 420 mln lat po wielkim wybuchu.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/36/
http://www.spitzer.caltech.edu/news/1477-ssc2012-16-NASA-Observatories-Find-Most-Distant-Galaxy-Candidate
-
Obraz galaktyki radiowej Hercules A - złożenie zdjęcia galaktyki z HST oraz obrazu jej dżetów radiowych ze zmodyfikowanego ostatnio zestawu radioteleskopów Very Large Array (VLA) w Nowym Meksyku.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/47/
-
Zdementowano informację o występowaniu masywnego skupiska ciemnej materii w gromadzie galaktyk Abell 520, co było niezgodne z modelami teoretycznymi. Podczas poprzednich badań rozkład ciemnej materii był mapowany na podstawie mikrosoczewkowania grawitacyjnego widocznego na obrazach z kamery WFPC 2. Jednak przy zastosowaniu zdjęć z ACS wykonanych przez 3 filtry możliwe było pewniejsze oddzielenie zniekształconych przez soczewkowanie obiektów tła od obiektów pierwszego planu. Tym samym możliwe było dokładniejsze oszacowanie rozkładu ciemniej materii. W rezultacie stosunek ciemniej materii do materii normalnej oszacowano na 2.5:1, a nie jak wcześniej 6:1. Rezultaty te są w pełni zgodne z teoriami opisującymi zachowanie się ciemnej materii.
http://www.ohio.edu/research/communications/darkcore.cfm
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/42/
-
Obraz mgławicy planetarnej NGC 5189:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/49/
-
Podczas kampanii obserwacji Ultragłębokiego Pola Hubblea (Ultra Deep Field - UDF) w 2012r, czyli UDF 2012 znaleziono 7 galaktyk położonych w odległościach większych od 13 mld lat świetlnych. Jest to pierwsza populacja takich obiektów o liczebności istotnej statystycznie. Było to możliwe, ponieważ zastosowano dłuższe czasy ekspozycji niż podczas wcześniejszych obserwacji. Ponadto wykonywano je przez odpowiednio dobrany zestaw filtrów niepodczernieni kamery WFC 3. Pozwoliło to na oszacowanie odległości do nowo znalezionych galaktyk na podstawie przesunięcia ku czerwieni. Dodanie tej populacji do zliczeń galaktyk w innych odległościach wykazało, że liczba galaktyk rosła w czasie stopniowo. Tak więc proces powstawia pierwszych galaktyk był stopniowy. Ponadto rejonizacja ośrodka następowała również w dłuższym przedziale czasu i nie była nagłym wydarzeniem. JWST może pozwolić na wyszukanie licznych galaktyk w jeszcze większych odległościach.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/48/full/
-
Obraz regionu gwiazdotwórczego Sharpless 2-106:
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/A_Christmas_snow_angel
-
Obserwacje nietypowych niebieskich gwiazd ("Blue Stragglers") w gromadach kulistych wykazały, że tempo starzenia się tych gromad nie jest jednakowe. Gwiazdy takie powstają gdy masywna, szybko ewoluująca gwiazd zderzy się z gwiazdą mniejszą, dzięki czemu uzupełni zapas nieprzetworzonego gazu. Gwiazdy te są bardzo masywne i migrują do jądra gromady w czasie jej starzenia się. Ponadto są bardzo jasne, dzięki czemu łatwo je wykryć. Podczas badań mapowano rozmieszenie tych gwiazd w 21 gromadach. Posłużono się obrazami z HST i teleskopu MPG. Kilka gromad wyglądało na młode, ponieważ niebieskie gwiazdy były rozmieszczone na całym ich obszarze. Większość natomiast wyglądała na stare, ponieważ gwiazdy te były skupione w ich jądrach. Ponadto trzecia grupa znajdowała się w fazie pośredniej, w której gwiazdy niebieskie wędrowały do zewnętrznych części gromad przed rozpoczęciem powrotu do ich centów. Tak więc, przy założeniu, że gromady kuliste w Drodze Mlecznej powstały w jednakowym czasie, szybkość ich ewolucji przedstawia dużą zmienność.
Zdjęcie przedstawia gromadę NGC 6388.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=51248
-
Obserwacje Fomalhauta pozwoliły na wykrycie niespodziewanych cech jego układu planetarnego. W przypadku planety Fomalhaut b określenie jej pozycji w 2012 r pozwoliło na precyzyjniejsze wyliczenie orbity. Okazała się ona eliptyczna. planeta zbliża się do gwiazdy na odległość 3 razy mniejszą niż do tej pory szacowano. Okres obiegu wynosi około 2000 lat. Obecnie planeta oddala się od gwiazdy. Możliwe jest planeta znalazła się na takiej orbicie na skutek oddziaływań z innymi, nie wykrytymi planetami.
Ponadto dysk odłamków wokół gwiazdy kazał się większy niż szacowano wcześniej. Wykryto w nim też przerwę, która mogła zostać wytworzona przez niewykrytą planetę. Jeśli orbita Fomalhauta b leży w tej samej płaszczyźnie co dysk, planeta ta wejdzie w obszar dysku około 2032 roku. W tym wypadku możliwe będzie zaobserwowanie jej pojaśnienia. jeśli jest inaczej, jasność planety będzie spadać w miarę jak będzie chować się za dyskiem.
Sam Fomalhaut b jest jasny w zakresie optycznym, ale słaby w podczerwieni. Możliwe więc, że planeta jest otoczona obłokiem pyłu który obserwujemy. Analogią możne być rozjedzony pierścień wytworzony przez Phoebe wokół Saturna. Sam obiekt może mieć masę tak małą jak Pluton lub tak dużą jak Jowisz. Obłok pyłu mógł powstać podczas bombardowania planety lub jej księżyców po jej wyrzuceniu z wewnętrznej części układu. Alternatywnie, Fomalhaut b mógł znaleźć się na obecnej orbicie na skutek zderzenia z planetą karłowatą, co mogłoby wyjaśnić, dlaczego blisko jego orbity znajduje się wąski zewnętrzny dysk odłamków. Jednak w tym wypadku dysk musiałby być młody, rzędu 10 000 lat. W dużej odległości od gwiazdy w tak młodym wieku zajście kolizji z nieodpowiednio dużą energią jest mało prawdopodobne.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/01/full/
-
W końcu! Wygląda bardzo ciekawie :).
-
Obraz regionu gwiazdotwórczego LHA 120-N 11 w Wielkim Obłoku Magellana:
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=51300
-
Obserwacje podwójnej protogwiazdy LRLL 54361 w obszarze gwiazdotwórczym IC 348 wykonane za pomocą HST i Spitzera dostarczyły informacji na temat pochodzenia zmian jasności obiektów tego typu. Obiekt ten emituje silną flarę co 25.34 dnia. Znane są jeszcze dwie takie gwiazdy, ale słabsze. Rozbłysk powstaje najprawdopodobniej na skutek akrecji pulsacyjnej. W czasie gdy dwie gwiazdy obiegające środek masy po silnie eliptycznych orbitach zbliżają się do siebie na najmniejszą odległość, wyrywają z wewnętrznej krawędzi otaczającego je dysku pyłowego dużą porcję materii. Prowadzi to do powstania rozbłysku. Zjawisko takie było obserwowane w późniejszych etapach formowania się gwiazd, ale nigdy w tak wczesnym okresie. Ponadto do tej pory nie obserwowano aby zachodziło z taką regularnością.
LRLL 54361 został odkryty przez Spitzera. W podczerwieni wykazywał charakterystyki typowej protogwiazdy, w wieku kilkuset tysięcy lat. Dalsze obserwacje ze Spiztera wykonane w okresie 7 lat pozwoliły na wykrycie okresowych zmian jasności. Do ich wyjaśnienia zaproponowano model akrecji pulsacyjnej. Potwierdziły to obserwacje z HST. Obrazowanie ujawniło występowanie dwóch pustych przestrzeni w mgławicy wokół gwiazdy, nad gęstym dyskiem otaczającym gwiazdy. Zostały one prawdopodobnie wytworzone przez rozbłyski. Seria obrazów uzyskanych w czasie kilku dni pozwoliła na zaobserwowanie echa świetlnego - iluzorycznego przemieszczania się poświaty od gwiazdy centralnej na zewnątrz. Powstaje ono na skutek odwijania światła z rozbłysku w gęstym ośrodku otaczającym gwiazdę. Zjawiska takie występują rzadko, ponieważ ciasne układy podwójne gwiazd stanowią tylko mały procent ich populacji. Planowane są dalsze obserwacje tego układu, między innymi za pomocą Herschela. Pozwoli to na lepsze scharakteryzowanie orbit tworzących go gwiazd.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/04/full/
-
Obraz galakatyki M106 złożony ze zdjęć z ACS, WFPC 2 i WFC 3 uzupełnionych astrofotografiami z 12.5 i 20-calowych teleskopów. Te ostatnie zostały uzyskane w pustynnych, bardzo ciemnych w nocy regionach Nowego Meksyku.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/06/
-
Obserwacje ruchów gwiazd w halo Drogi Mlecznej pozwoliły na znalezienie dowodów na występowanie powłoki gwiazd będącej pozostałością zderzenia z małą galaktyką. Podczas badań mierzono ruchy gwiazd halo położonych w odległości 80 000 lat świetlnych. Wykorzystano archiwalne zdjęcia uzyskane podczas obserwacji M31 przeprowadzonych w przeciągu 7 lat. Ruch gwiazd na niebie był rzędu tylko 1 milisekundy kątowej na rok. Jednak na zdjęciach HST można było go zmierzyć z dokładnością 5%. Umożliwił to brak zniekształceń powodowanych przez atmosferę, pole grawitacyjne, wiatry i fale sejsmiczne. W przypadku 13 gwiazd stwierdzono, że boczna składowa ich ruchu była znacznie większa niż zakładano. Była równa składowej radialnej. Można to wyjaśnić przez założenie, że w odległości 80 000 lat świetlnych gęstość gwiazd jest większa niż w sąsiednich obszarach. Tak więc zagęszczenie gwiazd tworzyłoby tam rodzaj powłoki. Mogła ona powstać na skutek akrecji małej galaktyki. Wskazują na to modele formowania się dużych galaktyk poprzez pochłanianie mniejszych. Na obrazach z przeglądu Sloan Digital Sky Survey rzeczywiście znaleziono zagęszczenie gwiazd w tej odległości, w gwiazdozbiorach Andromedy i Trójkąta. Powłoki gwiazd tego typu zostały zaobserwowane w przypadku innych galaktyk. W przypadku Drogi Mlecznej są trudne do znalezienia, ponieważ rozciągają się na dużych fragmentach nieba.
W przyszłości planowane jest wykonanie analogiczny badań z użyciem większej próbki gwiazd. Żuci to światło na ewolucję naszej galaktyki. Precyzyjniejsze oszacowanie orbit gwiazd halo pozwoli na dokładniejsze zmapowanie rozkładu masy w jej obrębcie. Większa jej część jest ciemną materią. Dane te będzie można porównać z przewidywaniami poczynionymi na podstawie modeli opisujących formowanie się struktury Galaktyki.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/07/full/
-
Obraz mgławicy planetarnej ESO 456-67:
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Glowing_fiery_shells_of_gas
-
Obraz gromady galaktyk Abell 68 z licznymi przykładami soczewkowania grawitacyjnego, w tym z pięknym, symetrycznym odbiciem galaktyki spiralnej.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/09/
-
Dokładniejsze oszacowania dystansu do problematycznej gwiazdy HD 140283 umożliwiły precyzyjniejsze oszacowanie jej wieku. Przez długi okres czasu szacunki takie wskazywały na wiek 16 mld lat, większy od czasu istnienia Wszechświata oszacowanego na podstawie stałej Hubblea, CMB i emisji izotopów promieniotwórczych. Obecne szacunki mówią o 14.5 mld lat, zbliżając się do wieku wszechświata określanego na 13.8 mld lat. Gwiazda ta należy do halo Galaktyki i obecnie przemieszcza się przez jej płaszczyznę, co przekłada się na szybki ruch po niebie. Odległość do gwiazdy została wyznaczona na podstawie paralaksy. Użycie FGS pozwoliło na określenie paralaksy z dokładnością 5 razy większą od wcześniejszych pomiarów wykonanych przez satelitę Hipparcos. Przełożyło się to na 5-krotną poprawę szacunków jej wieku. Oszacowana odległość wyniosła 190.1 lat świetlnych. Po uwzględnieniu modeli opisujących tempo zużywania wodoru, skład chemiczny i strukturę wewnętrzną powodziło to na określenie jasności całkowitej gwiazdy, niezbędnej do wyznaczenia jej wieku. Uwzględniono też nową teorię mówiącą o głębszym przenikaniu helu do wnętrza gwiazdy, co zmniejsza tempo zużycia wodoru i obniża szacowany wiek gwiazdy. Ponadto okazało się, że u HD 140283 występuje wyższy niż szacowano stosunek zawartości tlenu i wodoru, co też obniżyło jej wiek. Z uwzględnieniem marginesu błędu obecnie gwiazda ta nie wydaje się starsza od Wszechświata.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/08/full/
-
W ramach projektu poszukiwań odległych supernowych CANDELS (Cosmic Assembly Near-infrared Deep Extragalactic Legacy Survey)+CLASH (Cluster Lensing and Supernova Survey) Supernova Project mającego na celu zbadanie czy ich charakterystyki nie zmieniłały się w toku ewolucji Wszechświata HST znalazł supernową typu Ia w rekordowej odległości - 10 mld lat świetlnych (z=1.914). Została ona oznaczona jako UDS10Wil. Obserwacje były prowadzone w bliskiej podczerwieni za pomocą WFC3 i objęły tysiące galaktyk. Obrazy były wykonywane co 50 dni na przestrzeni trzech lat. Detekcje były potwierdzane przez pomiary spektrometryczne. Łącznie znaleziono ponad 100 supernowych w odległościach od 2.4 do 10 mld lat świetlnych, w tym 9 supernowych typu Ia w odległościach większych od 9 mld lat świetlnych. Supernowe tego rodzaju są wykorzystywane do szacowania odległości we Wszechświecie i badań nad ciemną energią. Supernowa UDS10Wil została znaleziona w polu CANDELS w grudniu 2010 r. Pomiar odległości i identyfikacja typu zostały wykonane dzięki VLT. Supernowa ta wybuchła 350 mld lat wcześniej niż poprzedni rekordzista. W tym czasie formowały się jedne z pierwszych populacji gwiazd. Tak więc jest ona przydatna do testowania teorii określających wiarogodność tych supernowych w badaniach ewolucji wszechświata i jego ekspansji. Ponadto pozwala na oszacowanie tempa wzbogacania wszechświata w pierwiastki cięższe, ponieważ np połowa żelaza powstała w supernowych tego typu. Rejestracja UDS10Wil i innych supernowych w zbliżonych odległościach wspiera jeden z dwóch modeli opisujących powstanie supernowych Ia - zderzenie dwóch białych karłów w układzie podwójnym (alternatywą jest eksplozja białego karła zbierającego materię z normalnej gwiazdy). W zarejestrowanej do tej pory populacji supernowych typu Ia zaobserwowano ostry spadek liczebności w okresie od 7.5 do 10 mld lat temu. Wspiera to model zderzenia białych karłów, ponieważ pierwsze gwiazdy powinny wybuchnąć jako supernowe po 400 ml lat od uformowania. Następnie tempo wybuchów powinno zacznie zmaleć.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/11/full/
-
Obraz galaktyki M77 (NGC 1068):
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=51591
-
Obraz mgławicy Koński Łeb (Barnard 33) uzyskany w bliskiej podczerwieni za pomocą WFC 3:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/12/
-
10 kwietnia HST wykonał obserwacje komety C/2012 S1 (ISON). Zebrane dane pozwoliły na oszacowanie wielkości jądra na 3 - 4 mil. Jest ono dość małe w porównaniu z obserwowalnym poziomem aktywności. Dane są nadal analizowane w celu dalszego uściślenia wielkości jądra i przewidzenia dalszego rozwoju aktywności kometarnej.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/14/
-
Obserwacje 20 galaktyk, obejmujących też galaktyki o wysokiej aktywności gwiazdotwórczej wykazały, że podczas szybkiego formowania nowych gwiazd gaz jest wyrzucany na odległość nawet 20 razy większą od samych galaktyk, do 650 000 lat świetlnych od ich środków. Są to pierwsze bezpośrednie fakty obserwacyjne pokazujące, że gwałtowna aktywność gwiazdotwórcza w danej galaktyce może wywierać wpływ na ośrodek międzygalakatyczny.
Obserwacje rozrzedzonego gazu wokół galaktyk zostały wykonane za pomocą instrumentu COS. Rejestrował on linie absorpcyjne w spektrum kwazarów przeświecających przez halo badanych galaktyk. Zebrane dane wykazały, że w halo galaktyk gwałtownie formujących gwiazdy występują duże ilości zjonizowanego gazu. W halo galaktyk nie wykazujących dużej aktywności był on natomiast nieobecny. Jonizacja była wywołana przez wiatry gwiazdowe nowo powstających gwiazd. Ponieważ wiatry jonizują zimny gaz w halo, powodują spadek ilości materiału dostępnego dla procesów gwiazdotwórczych. Tym samym regulują tempo formowania gwiazd w galaktyce. Obecne badania mają również duże znaczenie dla teorii opisujących ewolucję galaktyk. Dowodzą, że wysokie tempo formowania gwiazd wpływa nie tylko na daną galaktykę, ale ma wpływ na obieg materii i energii we wszechświecie jako całości.
http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=51733
-
Wiele wskazuje na to, że Hubel pozostanie sprawny dłużej niż zakładano.
http://www.spaceflightnow.com/news/n1306/01hubble/
Możliwe, że nawet do końca tej dekady. Wtedy to już będzie 30 lat wspólnej misji. :)
-
Ocho, będą szukać (październik 2014 i luty 2016) ewentualnych planet wokół Proximy Centauri :)
http://www.skyandtelescope.com/news/Chance-to-Catch-Closest-Planet-209942971.html
-
Więcej na ten temat:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/22/
-
Obserwacje spektrometryczne układu podwójnego dwóch białych karłów w Hyadach pozwoliły na wykrycie krzemu i węgla w ich atmosferach. Prowadzono je za pomocą COS w zakresie ultrafioletu. Prawdopodobnie zanieczyszczenia te pochodzą z planetoid rozrywanych po zbyt dużym zbliżeniu do białych karłów. Mogą one tworzyć dysk wokół tych gwiazd. Może to wskazywać, że gwiazdy macierzyste białych karłów posiadały planety. Po przekształceniu się ich w białe karły nastąpiła zmiana w balansie mas pomiędzy gwiazdami a masywnymi planetami, co zaburzyło grawitacyjnie pas planetoid. Bezpośrednie poszukiwania planet w wokół gwiazd występujących w gromadach otwartych jest trudne, ponieważ gwiazd są w nich młode i aktywne. Badania powstawania planet w takim środowisku muszą być więc prowadzone pośrednio. Obserwacje atmosfer białych karłów są do tego przydatne, ponieważ normalnie ich zewnętrze warstwy zawierają tylko wodór i hel. Pierwiastki cięższe, takie jak krzem i węgiel znajdują się w ich jądrach. W przypadku badanych ostatnio białych karłów stosunek zawartości krzemu do węgla jest podobny do charakteryzującego Ziemię. Potwierdza to przypuszczenie, że za zanieczyszczenie białych karłów odpowiadają skaliste odłamki. na podstawie tempa opadania pyłu na gwiazdy (10 mln gramów na sekundę) szacuje się, że odpowiedzialna za to planetoida miała wielkość około 160 km. Badania te były częścią poszukiwań odłamków wokół próbki ponad 100 białych karłów.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/18/full/
-
Nowe obserwacje mgławicy planetarnej M57 (Pierścień) wykonane za pomocą WFC3 i teleskopów naziemnych pozwoliły na zrekonstruowanie jej trójwymiarowego kształtu. Jej struktura okazała się bardziej skomplikowana niż sądzono. Środek mgławicy stanowi pęcherz gazu o kształcie jajowatym. Po środku jest on otoczony przez pierścień gęstszego gazu. Dla nas pierścień jest widoczny od góry. Na wewnętrznym skraju pierścienia znajdują się ciemne włókna materii. Powstały one gdy szybko poruszający się gorący gaz rozpraszał chłodniejszy i gęstszy gaz wyrzucony przez gwiazdę wcześniej. Pozostały materiał był też bardziej odporny na emisję UV. Z włóknami związane są jasne smugi w zewnętrznej części pierścienia. Są to regiony ocieniane przez gęste skupiska gazu. Porównanie aktualnych obserwacji z obserwacjami z 1998 r pozwoliło na oszacowanie tempa rozszerzania się mgławicy na 43 000 mil na godzinę. Centralna część mgławicy rozszerza się szybciej od pierścienia. Mgławica prawdopodobnie rozproszy się za około 100 000 lat.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/13/text/
-
Obserwacje echa świetlnego pozwoliły po raz pierwszy zbadań trójwymiarową strukturę gazu wyrzuconego przez gwiazdę typu nowa. Badanym obiektem był układ podwójny T Pyxidis. Biały karzeł w tym układzie wywołuje eksplozje co 12 - 50 lat. Ostatnia wystąpiła w kwietniu 2011 r. Dzięki kamerze WFC 3 obserwowano światło z ostatniego rozbłysku odbijające się w otoczce materii wyrzuconej podczas wcześniejszych rozbłysków. Spodziewano się, że tworzy ona sferyczną powłokę wokół układu. Jednak zebrane dane wykazały, że tworzy ona płaski dysk, prawdopodobnie w płaszczyźnie orbit gwiazd tworzących układ. Wcześniej obserwacje takie wykonano dla innych nowych, ale pozwoliły one tylko na badania materii międzygwiazdowej w ich otoczeniu, a nie związanych z nimi otoczek gazu. Analiza echa świetlnego pozwoliła też na doprecyzowanie odległości do T Pyxidis. Wynosi ona 15 600 lat świetlnych. Wcześniejsze szacunki mówiły o odległości 6 500 - 16 000 lat świetlnych.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/21/full/
-
Wykonane za pomocą NICMOS obserwacji dysku protoplanetranego wokół czerwonego karła TW Hydrae pozwoliły na wykrycie przerwy położonej w dużej odległości od gwiazdy, rzędu 7.5 mld mil. Posłużyły do tego dane archiwalne z NICMOS oraz obserwacje nowe. Wykorzystano też obserwacji spektrometryczne ze STIS. Cały dysk rozciąga się na odległość 41 mld mil. Przerwa ma szerokość 1.9 mld mil. Możliwe więc, że w dysku aktualnie formuje się planeta. Masa TW Hydrae to tylko 55% masy Słońca, przez co jest to najmniejsza gwiazda u której zaobserwowano dysk z wyraźną przerwą. Duża odległość od gwiazdy oznacza, że możliwa planeta porusza się wolno. Stanowi to problem dla modeli formowania się planet, ponieważ implikuje wolne zbieranie materii. Konwencjonalne modele wskazują, że planety na takich orbitach tworzą się przez okres dziesiątków milionów lat. Wiek TW Hydrae wynosi natomiast tylko 8 mln lat, tak więc na uformowanie się planety w dużej odległości od niej nie było czasu. W tak dużej odległości masywna planeta formowałaby się 200 razy dłużej niż Jowisz w Układzie Słonecznym. Alternatywne modele sugerują jednak, że planeta może powstać nie na skutek polnego zbieranie materii, ale na drodze zapadnięcia się skupiska materii w dysku niestabilnym grawitacyjnie. W takim wypadku obiekt tego typu mógłby się uformować w ciągu kilku tysięcy lat. Jeśli uda się wykryć planetę jej właściwości będą mogły zostać połączone z właściwościami przerwy, co będzie miało istotne znaczenie dla modeli formowania się planet. Obserwacje wykonane za pomocą instalacji ALMA (Atacama Large Millimeter Array) wykazały, że w zewnętrznej części dysku nie występują duże ziarna pyłu. Gęstość ziaren o wielkości milimetra gwałtownie spada w odległości 5.5 mld mil od gwiazdy, niedaleko przerwy. Tak więc niedobór pyłu stanowi kolejne wyzwanie dla modeli formowania się planet. Dane z HST wykazały też, że przerwa nie została całkowicie oczyszczona z materii. Sugeruje to, że możliwa planeta znajduje się nadal w fazie formowania, a jej masa jest niewielka. Szacuje się ją na 6 - 28 mas Ziemi. Jest to z kolei przeszkoda dla modeli opisujących powstanie planet na skutek zapadania się skupisk materii. Sugerują one, że takiemu procesowi mogą podlegać skupiska o masach większych od dwóch mas Jowisza.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/20/full/
-
Obraz pary oddziałujących galaktyk Arp 142 - eliptycznej NGC 2937 i spiralnej NGC 2936. Ponadto widoczna jest niezwiązana z nimi galaktyka UGC 5130.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/23/
-
piękne. A teraz pytanie. Jak myślicie istnieje w którejś z tych galaktyk jakaś forma życia? ja jestem niemal pewny że tak chociaż by prymitywna :) Pytanie zadałem na podstawie ilości gwiazd jakie się w nich wszystkich znajduja a już nie wspomnę o planetach. ;D
-
piękne. A teraz pytanie. Jak myślicie istnieje w którejś z tych galaktyk jakaś forma życia? ja jestem niemal pewny że tak chociaż by prymitywna :) Pytanie zadałem na podstawie ilości gwiazd jakie się w nich wszystkich znajduja a już nie wspomnę o planetach. ;D
W każdej galaktyce powinna być "galactic habitable zone", w której byłby wciąż dostęp do cięższych pierwiastków, ale gwiazdy już by były stosunkowo daleko od siebie, by supernowe nie tworzyły nieustannego zagrożenia dla życia.
Choć w kolidujących galaktykach nagle (w sensie dziesiątek milionów lat) rośnie aktywnosć gwiazdotwórcza, a co za tym idzie - ilość supernowych. Wówczas pewnie lepsze szanse na przeżycie mają organizmy chronione przed promieniowaniem, np grubą warstwą lodu (coś jak Europa).
-
Animacja pokazują ruch komety C/2012 S1 (ISON) wykonana ze zdjęć uzyskanych 8 maja:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/24/
-
Obserwacje HST po raz pierwszy pozwoliły na pewne określenie właściwości spektralnych planety pozasłonecznej w zakresie optycznym, potwierdzając wcześniejsze mniej jednoznaczne wyniki. Obserwowanym obiektem była planeta HD 189733b, należąca do typu gorących Jowiszy. Jest to jedna z najbliższych planet tranzytujących, w związku z czym jest często badana za pomocą HST i innych obserwatoriów. Do obserwacji posłużył spektrometr STIS. Śledzone były zmiany w składzie spektralnym światła przed po i w trackie tranzytu planety na tle gwiazdy. W czasie przejścia planety za tarczę gwiazdy obserwowano mały spadek jej jasności (rzędu jednej części na 100 000) oraz niewielką zmianę w barwie. Jasność w zakresie niebieskim spadała w zakresie większym niż w świetle czerwonym i zielonym. Wskazuje to, że obiekt znikający za tarczą gwiazdy jest spektralnie niebieski. Dostarcza to nowych romanizacji na temat fizyki i struktury chmur na planetach tego typu. Przyczyny takiego zabarwienia atmosfery są trudne do ustalenia. Przypuszcza się jednak, że kolor niebieski może być wywołany rozpraszaniem światła na drobnych kroplach krzemu na dużych wysokościach. Zachowanie się chmur na gorących Jowiszach jest jednak znane bardzo słabo.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/26/full/
-
Podczas analiz zdjęć Neptuna z 2004 r prowadzonych podczas badań łuków w pierścieniach tej planety wykryto nowy księżyc. Został on tymczasowo oznaczony jako S/2004 N 1. Ma wielkość około 12 mil, co czyni go najmniejszym znanym księżycem Neptuna. jego orbita znajduje się pomiędzy orbitami Larissy i Proteusa. Okres obiegu wynosi 23 godziny. Detekcja została potwierdzona podczas analiz innych zdjęć z HST, uzyskanych w latach 2004 -2009. Księżyca poszukiwano też na zdjęciach z Voyagera 2, jednak bez sukcesu. Z powodu małej wielkości i jasności był on za słaby dla kamer tej sondy. Obecnie liczba znanych satelitów Neptuna wynosi 14.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/30/full/
-
Obserwacje gromady kulistej 47 Tucanae pozwoliły na rozróżnienie dwóch populacji gwiazd w jej obrębie, różniących się nie tylko czasem powstania ale też parametrami orbit wokół środka gromady. Tym samym potwierdzono, że w gromadach kulistych mogą występować gwiazdy w różnym wieku. Przesłanki ku temu pojawiały się już od kilku lat. Były oparte na obserwacjach spektrometrycznych wykazujących różnice chemiczne w ich składzie. Teraz po raz pierwszy wykazano to również na bazie dynamiki orbit. Podczas badań wykorzystano zdjęcia gromady z ACS z 2010 r oraz 754 zdjęcia archiwalne uzyskane na przestrzeni 9 lat. Ich porównanie pozwoliło na zmierzenie ruchów 30 000 indywidualnych gwiazd i wyznaczenie ich orbit. Zmierzono też jasności gwiazd i oszacowano ich temperatury. Pozwoliło to na rozróżnienie dwóch populacji. Pierwsza składa się z gwiazd spektralnie czerwonych, uboższych w ciężkie pierwiastki. Znajdują się one na przypadkowych, kołowych orbitach. Druga populacja składa się z gwiazd niebieskich, bogatszych chemicznie, znajdujących się na orbitach bardziej eliptycznych. Uważa się, że orbity populacji gwiazd czerwonych odzwierciedlają ruchy chmury gazu z której uformowała się gromada. Najmasywniejsze z tych gwiazd wybuchły jako supernowe wzbogacając pozostały w gromadzie gaz w ciężkie pierwiastki. Z tego gazu uformowała się następnie populacja gwiazd niebieskich, które skupiły się w wewnętrznej części gromady. W dalszym czasie gwiazdy te migrowały na zewnątrz gromady zajmując orbity eliptyczne.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/25/full/
-
Barwny obraz komety C/2012 S1 (ISON) z WFC 3 z 30 kwietnia:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/31/
-
Analiza galaktyk zarejestrowanych w przeglądzie COSMOS pozwoliła na stwierdzenie dlaczego galaktyki nie wykazujące aktywności gwiazdotwórczej były w odległej przeszłości znacznie mniejsze od galaktyk tego typu istniejących obecnie. Problem ten był znany od dawna. Ponieważ wzrost rozmiarów galaktyk wiąże się z wysoką aktywnością gwiazdotwórczą przyczyny takiego stanu rzeczy nie były znane. Łączenie się małych galaktyk nie tworzących gwiazd wymagałoby, aby w kosmosie istniała ich duża populacja, czego nie obserwuje się. Do tej pory nie było możliwości przeanalizowania dużej próby takich galaktyk w różnych okresach istnienia wszechświata. Okazja taka pojawiła się dopiero dzięki przeglądowi COSMOS. Obok zdjęć z HST posłużono się obserwacjami z Canada-France-Hawaii Telescope i teleskopu Subaru na Hawajach. Objęły one obszar nieba o powierzchni 9 tarcz Księżyca i objęły okres ostatnich 8 miliardów lat czasu życia Wszechświata. Dzięki temu przebadano bardzo dużą ilość nieaktywnych galaktyk. Wykazano, że zachowują one niewielkie rozmiary w długich okresach czasu. Tak więc rozwiązanie problemu okazało się bardzo proste. Większe galaktyki nieaktywne nie tworzą się na skutek łączenia mniejszych, ale na skutek zaniku aktywności gwiazdotwórczej w dużych galaktykach w późnym okresie istnienia Wszechświata. Ponieważ aktywne galakatyki były małe we wczesnym Wszechświecie, po zaniku aktywności nadal pozostały niewielkich rozmiarów.
http://sci.esa.int/hubble/52091-when-galaxies-switch-off-heic1313/
-
Analizy rozmiarów, morfologii i kolorów galaktyk w przeglądzie CANDELS wykazały, że ich klasyfikacja w postaci klasycznej sekwencji Hubblea jest prawidłowa do około 11 mld lat w przeszłość. Do tej pory wiadomo było, że morfologie galaktyk są podobne do występujących obecnie do okresu około 8 mld lat w przeszłość. Aktualne badania przesunęły ten horyzont o około 2.5 mld lat. Tym samym wykazano, że morfologia galaktyk nie uległa wyraźnym zmianą w okresie 80% czasu istnienia Wszechświata. Wcześniejsze badania tego typu wykonane dla tak długiego okresu czasu obejmowały tylko galaktyki o małych rozmiarach. Miarodajne zbadanie większych galaktyk było trudniejsze, ponieważ w młodym Wszechświecie występowały one w mniejszych zagęszczeniach. Przegląd CANDELS był jednak na tyle obszerny, że można było przeanalizować dużą ilość takich galaktyk. Oparta na nim analiza jest jak dotąd jedyną uwzględniającą galaktyki o wielkościach porównywalnych z Drogą Mleczną. Porównanie morfologii galaktyk odległych i bliskich ułatwiło prowadzenie obserwacji w podczerwieni, za pomocą WFC3. Wykazano, że odległe galaktyki wykazują cechy galaktyki w pełni uformowanych, co nie jest zgodne z aktualnymi modelami ich ewolucji.
http://sci.esa.int/hubble/52786-hubble-explores-the-origins-of-modern-galaxies-heic1315/
-
Obserwacje poświaty rozbłysku gamma GRB 130603B w galaktyce SDS J112848.22+170418.5 pozwoliły na zebranie najmocniejszych dowodów potwierdzających teorię tłumaczącą powstawanie krótkotrwałych błysków gamma zderzeniem dwóch masywnych obiektów w układzie podwójnym. Eksplozje takie zostały nazwane kilonowymi, są około 1000 razy silniejsze od wybuchów normalnych nowych. Powstają podczas łączenia się gwiazd neutronowych lub czarnych dziur o masach gwiazdowych. W układach podwójnych tracą one energię na skutek emisji fal grawitacyjnych i zbliżają się do siebie. W ostatnich kilku milisekundach przed zderzeniem dochodzi do wyrzucenia gorącej plazmy emitującej promieniowanie gamma. W ten sposób powstaje rozbłysk gamma trwający mniej niż 2 sekundy. Według aktualnych modeli wyrzucona plazma powinna pochłaniać emisję w podczerwieni, powodując charakterystyczne zmiany jasności poświaty rozbłysku w tym zakresie. Jasność powinna być największa 3 - 11 dni po eksplozji a następnie znacznie spadać. Na przetestowanie tej teorii pozwolił rozbłysk GRB 130603B zarejestrowany przez satelitę Swift 3 czerwca 2013 r. Poświata rozbłysku została zarejestrowana przez teleskop William Herschel Telescope a odległość oszacowana dzięki danym z teleskopu Gran Telescopio Canarias na Kanarach. Dalsze obserwacje za pomocą WFC3 ba HST zostały wykonane 12 i 13 czerwca. Zgodnie z przewidywaniami w miejscu rozbłysku zaobserwowano źródło podczerwieni. Obserwacje wykonane 3 lipca wykazały, że jego jasność znacznie spadła, zgodnie z modelem. Potwierdza to, że błyski tego typu powstają podczas eksplozji kilonowych. Ma to istotne implikacje. W eksplozjach takich mogły powstać znaczne ilości ciężkich pierwiastków takich jak platyna. Ich pochodzenie było do tej pory niedostatecznie wyjaśnione. Poszukiwania kilonowych mogą też ułatwić detekcję fal grawitacyjnych.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/29/full/
-
Dane z COS pozwoliły na określenie źródeł gazu w Strumieniach Magellana. Są to smugi gazu rozciągające się wzdłuż Dogi Mlecznej. Na ich końcu znajduje się Wielki i Mały Obłok Magellana. Zostały odkryte w zakresie radiowym w latach 70-tych. Do tej pory nie było wiadomo, czy znajdujący się w nich gaz został wyrwany z jednego czy z obu obłoków. Aktualnie COS posłużył do zmierzenia zawartości ciężkich pierwiastków takich jak tlen i siarka w 6 punktach wzdłuż strumieni. Rejestrowano linie absorpcyjne w świetle kwazarów tła. W większej części strumieni zawartość tlenu i siarki była niska, porównywalna z zawartością w Małym Obłoku Magellana. Tak więc większość gazu w strumieniach pochodzi z tej galaktyki. Szacuje się, że gaz został z niej usunięty około 2 miliardy lat temu. Jednak niespodziewanie bliżej Obłoków Magellana zawartość siarki okazała się znacznie większa. Zawartość ciężkich pierwiastków jest tu podobna do obserwowanej w Wielkim Obłoku Magellana. Wskazuje to, że część gazu w strumieni pochodzi z tej galaktyki i została wyrwana stosunkowo niedawno. Nie jest to zgodne z symulacjami numerycznymi wskazującymi, że całość gazu powinna pochodzić z Małego Obłoku Magellana. Badania te są istotne dla poznania przebiegu procesu pozyskiwania świeżego gazu przez duże galaktyki, będącego jednym z czynników wyzwalających aktywność gwiazdotwórczą.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/27/full/
-
13 lat obserwacji z HST pozwoliło na prześledzenie zmian w dżecie supermasywnej czarnej dziury w galaktyce M87. Wykorzystano 400 obserwacji z WFPC2 i ACS z lat 1995 - 2008. Ponieważ M87 znajduje się stosunkowo blisko (500 mln lat świetlnych) a plazma w dżecie przepływa bardzo szybko możliwe było zaobserwowanie struktur o wielkości 20 lat świetlnych i zarejestrowanie zmian zachodzących w stosunkowo krótkich odstępach czasu. Sekwencja zdjęć po raz pierwszy ujawniła, że plazma w dżecie porusza się po linii spiralnej. Jest to silny odwód wskazujący, że dżet znajduje się pod wpływem silnego pola magnetycznego pochodzącego z dysku akrecyjnego wokół czarnej dziury. Strukturę spiralną zauważano w kilku miejscach dżetu. Jego część końcowa zawiera np skupienie materii oznaczone jako włókno B, które przyjęło kształt zygzaka. Kilka innych skupisk gazu wygląda jak owinięte na niewidoczną strukturę. Wcześniejsze obserwacje dżetów supermayswnych czarnych dziur nie pozawalały na odróżnienie ruchu gazu w kierunku radialnym od ruchów bocznych. Przez to nie pozwalały na dokładne scharakteryzowanie zachowania się dżetów tego typu. Ponadto obserwacje z HST pozwoliły na stwierdzenie przyczyn formowania się serii skupisk gazu w formie bąbli w obrębie dżetu. Mógł to być efekt balistyczny lub spowodowany przez fale uderzeniowe związane z polem magnetycznym. Analizy sekwencji zdjęć wykazały, że rolę odrywają tutaj oba mechanizmy, przez co wykształcają się struktury poruszające się szybko i wolno, oraz struktury stacjonarne. Analizy te są przydatne do badań wpływu centralny czarnych dziur na przebieg ewolucji galaktyk i ogólnej fizyki czarnych dziur.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/32/full/
-
Obraz protogwiazdy IRAS 20324+4057. Jej otoczka gazowa ulega erozji na skutek intensywnego promieniowania UV i wiatrów gwiazdowych gwiazd typu O tworzących asocjację Cygnus OB2.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/35/
-
Piękne zdjęcie. Te dwa słowa starczą do opisu.... :)
-
HST oraz należący do ESO NTT (New Technology Telescope) posłużyły do przeglądu 130 mgławic planetarnych położonych w rejonie wybrzuszenia centralnego naszej Galaktyki. Podzielono je na trzy typy morfologiczne. W przypadku mgławic bipolarnych (w kształcie motyla) wykazano, że ich długie osie są zorientowane przestrzennie w ten sam sposób - wzdłuż płaszczyzny Galaktyki. Orientacja innych typów mgławic była natomiast przypadkowa. Taki rezultat nie był spodziewany, ponieważ właściwości gwiazd macierzystych obserwowanych mgławic bipolarnych były różne. Mgławic takie powstają najprawdopodobniej w układach podwójnych lub przy obecności masywnych planet, gdy gaz z gwiazdy wychodzącej z ciągu głównego jest wyrzucany prostopadle do orbity układu. Zgodna orientacja mgławi c wybrzuszeniu centralnym może być spowodowana wpływem silnego pola magnetycznego w jego obrębie. Mgławice w bardziej zewnętrznych częściach galaktyki nie wykazują uporządkowanej orientacji. Wskazuje to, że pole magnetyczne w wybrzuszeniu centralnym jest wielokrotnie silniejsze niż w innych rejonach Drogi Mlecznej.
http://www.spacetelescope.org/news/heic1316/
Obrazy mgławic bipolarnych NGC 6302, NGC 6881, NGC 5189, M2-9, Hen 3-1475 i Hubble 5:
http://www.spacetelescope.org/images/heic1316b/
Obraz mgławicy PN Hb 12:
http://www.spacetelescope.org/images/heic1316a/
-
Wow chyba sobie walnę na tapetę :)
-
Podczas obserwacji gromady galaktyk Abell 1689 prowadzonych pod kątem soczewkowania grawitacyjnego znaleziono największe jak dotąd skupisko kulistych gromad gwiazd. Na obrazach z ACS przedstawiających jądro Abell 1689 zliczono 10 000 gromad kulistych, o jasności do 31 mag. Ponieważ możliwe było zarejestrowanie tylko najjaśniejszych gromad znajdujących się w stosunkowo niewielkim obszarze (średnicy 2.4 mln lat świetlnych) ich liczba musi być większa. Jest szacowana na około 160 000. W Drodze Mlecznej jest natomiast tylko około 150 takich gromad. Wcześniejsze skupiska gromad kulistych odnajdowane w gromadach galaktyk były co najmniej 2 razy mniejsze. Ponadto jest to najodleglejsze takie skupisko - gromada znajduje się w odległości 2.25 mld lat świetlnych. Znalezisko to jest przydatne dla badań najstarszych gwiazd we Wszechświecie, ponieważ 95% gromad kulistych powstało 2 ciągu pierwszych 1 - 2 mld lat istnienia Wszechświata. Ponadto na jego podstawie wykazano, że gromady kuliste są dobrym wskaźnikiem ilości ciemniej materii w gromadach galaktyk. Zależność pomiędzy obecnością gromad kulistych i ciemniej materii zmienia się w zależności od odległości od środka gromady galaktyk. Tak więc zliczenie ilości gromad kulistych w określonej odległości od środka gromady galaktyk pozwala na oszacowanie ilości ciemniej materii w tym regionie. Większość gromad kulistych znajduje się blisko środka Abell 1689. W większych odległościach ich ilość szybko spada. Podobną zależność wykazuje zawartość ciemnej materii. Potwierdza to, że gromady kulsite formowały się w regionach o dużej gęstości ciemniej materii. Wcześniej wykazano to na przykładzie galaktyk. Badania Abell 1689 potwierdziły to w regionie o większej zawartości ciemnie materii.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/36/full/
-
Obserwacje COS pozwoliły na wykrycie wody w pyle otaczającym białego karła GD 61. Pokazuje to, że we wcześniejszym etapie ewolucji gwiazda ta mogła posiadać planety typu ziemskiego (mogły one zachować się do dzisiaj). W 2008 r w atmosferze białego karła satelita FUSE znalazł duże ilości tlenu. Wskazywało to, że opada na niego materia, ponieważ typowe białe karły mają atmosfery złożone z czystego wodoru lub helu. Potwierdziło się to w 2011 r, gdy Spitzer wykrył dysk pyłowy. Dokładniejszych informacji na temat zawartości tlenu w atmosferze dostarczyły obserwacje w zakresie UV wykonane za pomocą COS. Wraz z modelem numerycznym atmosfery białego karła i wcześniejszymi obserwacjami z teleskopów Kecka pozwoliło to na określenie zawartości takich pierwiastków jak magnez, krzem i żelazo. Obok tlenu są to pierwiastki skałotwórcze. Obliczenie stosunku między proporcjonalnym udziałem tych pierwiastków a udziałem tlenu wykazało, że tego ostatniego jest więcej niż w minerałach skałotwórczych. Tlen ten mógł tworzyć tylko cząsteczki wody lub tlenku albo dwutlenku węgla. Ponieważ na badanym białym karle węgiel praktycznie nie występuje źródłem tlenu mogła być tylko woda. Ponadto wykluczyło to możliwość, że pochodzi ona z komet, bogatych w węgiel. Tak więc muszą one pochodzić z ciał podobnych do planetoid. Najbardziej prawdopodobnym mechanizmem kierującym je na orbity położone blisko białego karła, co następnie powodowało ich rozpad i powstanie odłamków były oddziaływania grawitacyjne masywnych planet. W dalszej kolejności wykonano podobne przeglądy 100 innych białych karłów. Analizy danych nadal trwają, jednak wydaje się, że około 20% z nich posiada dyski odłamków. Odsetek ten może wynosić nawet 50%. Tak więc układy tego typu mogą występować powszechnie.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/38/full/
-
Dzięki ACS i WFC 3 odkryto najdalszą jak dotąd soczewkę grawitacyjną. Galaktyka działająca jak soczewka jest położona w odległości około 9.4 mld lat świetlnych (wcześniejszy rekord to mniej niż 8 mld lat świetlnych). Stworzyło to rzadką okazję do oszacowania masy odległej galaktyki. Obiekt ten został oznaczony jako J1000+0221, jest to klasyczny pierścień Einsteina. Soczewka została odkryta przez przypadek, podczas spektrometrycznego szacowania mas bliższych galaktyk w przeglądach CANDELS i COSMOS. Oszacowanie masy galaktyki soczewkującej (100 mln mas Słońca) wykonane na podstawie stopnia zniekształcenia soczewkowatego obrazu okazało się zgodne z szacunkiem dokonanym na podstawie ekstrapolacji właściwości bliskich galaktyk. Obserwowany przypadek soczewkowania powinien być bardzo rzadki - wymaga bardzo precyzyjnego ustawienia obu galaktyk. Ponadto galaktyka soczewkująca jest aktywna gwiazdotwórczo. Galaktyki takie również powinny być bardzo rzadkie. Jest to jednak już druga znana galaktyka soczewkująca tego typu. Tak więc albo galaktyki te wykryto dzięki dużemu szczęściu, albo też liczebność odległych galaktyk aktywnych gwiazdotwórczo jest niedoszacowana.
http://www.mpia.de/Public/menu_q2.php?Aktuelles/PR/2013/PR_2013_10/PR_2013_10_en.html
-
Obraz komety C/2012 S1 (ISON) z 9 października:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/42/
-
Podczas szacowania odległości do odległych galaktyk w przeglądzie CANDELS (Hubble Cosmic Assembly Near-infrared Deep Extragalactic Legacy Survey) znaleziono najdalszą jak do tej pory galaktykę. Została oznaczona jako z8_GND_5296. Jest obserwowana w okresie w którym Wszechświat miał zaledwie 700 mln lat. Oszacowania dokonano dzięki obserwacją spektrometrycznym z teleskopu Keck I, pozwalającym na zmierzenie przesunięcia ku czerwieni. Wynosi ono 7.51, jest największe jakie do tej pory zaobserwowano i potwierdzono. Do pomiaru przesunięcia użyto nowego instrumentu MOSFIRE. Rejestrowano emisję w linii Lyman-alfa. Obserwowano 43 galaktyki, ale ten utwór pojawił się w widmie tylko jednej z nich. Spodziewano się natomiast, że linia ta zostanie wykryta w około 6 galaktykach. Tak więc możliwe jest, że z8_GND_5296 jest widoczna w okresie rejonizacji, gdy większość wodoru w przestrzeni międzygalakatycznej została zjonizowana. Tak więc inne galaktyki mogą być jeszcze odleglejsze, ale emisja w linii Lyman-alfa jest tłumiona przez niezjonizowany wodór. z8_GND_5296 była też obserwowana za pomocą Spitzera. Pozwoliło to na oszacowanie zawartości zjonizowanego tlenu. Na tej podstawie stwierdzono, że z8_GND_5296 jest galaktyką aktywną gwiazdotwórcza, podobnie jak poprzedni rekordzista. Wskazuje to, że galaktyki takie były liczne w tym okresie. Ponadto obserwacje w podczerwieni wykluczyły możliwość, że galaktyka ta jest położona znacznie bliżej, a poczerwienienie jest wywołane dużą zawartością pyłu.
http://mcdonaldobservatory.org/news/releases/2013/10/23
-
Obecnie przygotowany jest duży przegląd galaktyk soczewkwoanych przez masywne gromady galaktyk. Posłużą do tego teleskopy Hubblea, Chandra i Spitzera. Dzięki wykorzystaniu soczewkowania HST będzie mógł zaobserwować galaktyki 100 razy słabsze niż limit detekcji w normalnych warunkach. Przegląd został nazywany Frontier Fields. Wytypowano do niego 6 gromad galaktyk. Obserwacje potrwają 3 lata. Pozwolą na zaobserwowanie populacji galaktyk występujących w okresie gdy wszechświat miał zaledwie kilkaset milionów lat. Wspólne obserwacje HST i Spitzera pozwolą na oszacowanie ich mas z zwiększą dokładnością niż obserwacje oddzielne. Chandra pozwoli na oszacowanie mas i mocy soczewkowania gromad, a ponadto wykryje supermasywne czarne dziury w odległych galaktykach tła. HST pozwoli ponadto na określenie morfologii soczewkowatych galaktyk oraz tempa aktywności gwiazdotwórczej. Spitzer pozwoli na określenie ich wieku i dalsze oszacowanie aktywności gwiazdowtórczej. Dane z HST posłużą też do określenia rozkładu ciemniej materii w gromadach galaktyk. Pozwoli to na lepsze określenie mocy soczewkowania gromad. Dzięki temu będzie można określić faktyczne właściwości odległych galaktyk, których obrazy są zdeformowane a jasność zwiększona. Pierwszą gromadą obserwowaną w ramach tego przeglądu będzie Abell 2744.
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/44/full/
Obrazy wybranych do przeglądu gromad Abell 2744, MACS J0416.1-2403, MACS J0717.5+3745 i MACS J1149.5+2223:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/44/image/a/
-
Obraz Proximy Centaurii, jeszcze z WFPC2:
http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/43/
-
Uwielbiam takie zdjęcia =].
-
Uwielbiam takie zdjęcia =].
No to tym linkiem też powinieneś być usatysfakcjonowany. :)
http://www.theatlantic.com/infocus/2013/12/2013-hubble-space-telescope-advent-calendar/100637/
czyli adwentowy kalendarz rewelacyjnych zdjęć z HST. Zostało do odkrycia jeszcze kilka, ale to co już jest to prawdziwy zbiór tych najpiękniejszych.
-
Super :) numer 12 genialny.
-
Fotki powalające. Tylko czekać, aż załączą je do nowych odcinków Star Treka ;D 8)
-
W czwartek minie 25 lat od wysłania Teleskopu Hubble na orbitę, na pokładzie niezapomnianego wahadłowca Discovery. Artykuł z okazji 25 lecia misji teleskopu:
http://www.space.com/29148-hubble-space-telescope-history-25-years.html
A tutaj są informacje na temat imprez organizowanych z tej okazji:
http://www.nasa.gov/press/2015/april/celebrate-with-nasa-as-agency-commemorates-hubble-space-telescope-25th
Ciekawe czy Marek Floryda uda się na któraś z imprez? :)
-
Taki status Hubble'a:
Of the six new gyroscopes that were installed during SM4, one has failed, one is a bit flaky but could be used, and the other four are essentially working nominally. Three gyroscopes are needed for normal science operations, but the Hubble operations team has also devised and tested operating the observatory in two-gyro and one-gyro modes.
Czyli naprawdę dobrze działa HST ! Przewiduje się, że zejdzie z orbity nie za kilka lat, ale być może nawet w latach 30. XXI wieku. :)
http://spacenews.com/replacing-hubble-with-hubble-2-0/
-
No to filmik w temacie:
http://www.youtube.com/watch?v=2yCvxEN9Nl4
-
"Czyli naprawdę dobrze działa HST"- i takim działaniem niech cieszy mas jak najdłużej ;) Oprócz usterek typowo technicznych dodatkowym zagrożeniem dla teleskopu mogą być meteoryty. Skutki takiego spotkania widoczne są na panelu słonecznym wymontowanym z HST w 2002 roku, który obecnie oglądać można w siedzibie ESA w Holandii.
http://www.youtube.com/watch?v=bMlejiti8GM
-
Niesamowita mgławica PN M2-9 o kształcie motyla, ze strumieniami gazu i materii pędzącymi z szybkością około 1 000 000 km/h z centralnego systemu gwiezdnego:
http://sci.esa.int/hubble/56391-the-wings-of-the-butterfly-heic1518/
-
To typowa morfologia mgławicy planetarnej, nie ma tu nic niezwykłego.
-
To typowa morfologia mgławicy planetarnej, nie ma tu nic niezwykłego.
Mylisz się, to zdjęcie zachwyciło nie tylko internautów, ale też naukowców. Fotografia przedstawiająca tę bipolarną mgławicę planetarną (PN M2-9 znaną jako Twin Jet Nebula), jest niezwykła, gdyż przypomina kolorowego motyla. Zainteresowanie zdjęciami z HST jest właśnie tak duże, gdyż są piękne i to jest właśnie niezwykłe.
Przy okazji - naukowcy twierdzą, że mgławica została utworzona ok. 1200 lat temu, a "skrzydełka" jej oczywiście nadal rosną.
http://www.youtube.com/watch?v=VlT_5G5DioM
-
HST może świętować 30-lecie pracy na orbicie!
NASA przedłuża misję teleskopu o 5 lat.
https://www.newscientist.com/article/2095042-nasa-approves-five-more-years-for-hubble-space-telescope/
http://kosmonauta.net/2016/06/misja-hubble-przedluzona-o-piec-lat/
-
Mgławica Krab widziana okiem HST z odległości 6300 lat świetlnych.
Jest ona pozostałością po supernowej, której wybuch obserwowano w 1054 roku.
The NASA Hubble Space Telescope snapshot is centered on the region around the neutron star (the rightmost of the two bright stars near the center of this image) and the expanding, tattered, filamentary debris surrounding it. Hubble's sharp view captures the intricate details of glowing gas, shown in red, that forms a swirling medley of cavities and filaments. Inside this shell is a ghostly blue glow that is radiation given off by electrons spiraling at nearly the speed of light in the powerful magnetic field around the crushed stellar core.
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2016/nasas-hubble-captures-the-beating-heart-of-the-crab-nebula
http://www.pulskosmosu.pl/2016/07/08/mglawica-kraba-jakiej-widzieliscie/
-
HST może świętować 30-lecie pracy na orbicie!
NASA przedłuża misję teleskopu o 5 lat.
https://www.newscientist.com/article/2095042-nasa-approves-five-more-years-for-hubble-space-telescope/
http://kosmonauta.net/2016/06/misja-hubble-przedluzona-o-piec-lat/
Ciekawi mnie, czy HST zostanie po prostu wyłączony czy też może będzie jakaś próba deorbitacji. Aczkolwiek 2021 to chyba za szybko, by dało się deorbitować bez okresu nieaktywnego satelity na orbicie.
-
Dobre pytanie.
NASA nie ma zamiaru aby HST zakonczyl zywot i wlecial w atmosfere w sposob niekontrolowany,
cos takiego nie jest brane pod uwage jako realna opcja.
Maja troche czasu aby sie nad tym zastanowic, modele komputerowe nie przewiduja takiego
niekontrolowanego konca az do polowy lat 2030. W tym momencie konkretnych planow brak.
Przychodzi mi teraz do glowy ze mogliby go zestrzelic jak jego orbita bedzie juz bardzo niska - tak kiedys zalatwili jednego satelite ktorego wejscie w atmosfere byloby grozne. Na tej zasadzie ze taki rozwalany na kawaleczki satelita raczej calkowicie splonie w atmosferze.
-
Czyli zostało jeszcze trochę czasu do usunięcia HST z orbity. A może już wtedy metody wspomaganej deorbitacji znajdą szersze zastosowanie, niż tylko do usunięcia z orbity Envisata ?
http://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2422.msg91232#msg91232
Już dawno pojawiła się koncepcja modułu deorbitacyjnego :
The Hubble Robotic Vehicle consists of two parts. One part, called the Ejection Module (EM), holds the robot arm, the new instruments that will be replaced, and the tools that are required. Once servicing is complete, it will be ejected from the system, leaving only the Deorbit Module (DM) behind on the Hubble Space Telescope. The DM is the white faceted object just below HST in the picture above. By minimizing the amount of mass that is left behind in the DM, we can better allow HST to point and 'slew' across the sky. The DM will contain a large rocket engine that will allow the HST to be 'deorbited' once its mission has been complete to ensure safe disposal of the Telescope in the Pacific Ocean.
http://www.edcheung.com/job/hrsdm/hrsdm.htm
-
W przypadku niepowodzenia misji JWST pojawił się pomysł serwisowanie HST z wykorzystaniem wahadłowca Dream Chaser. Trudno bowiem zaakceptować brak działającego dużego narzędzia obserwacyjnego w kosmosie.
Ale misja JWST ma nie trwać zbyt długo. Maksymalnie do 10 lat ?
Trudno wyobrażalna czasowa perspektywa funkcjonowania HST jest zawarta w artykule.
The HST is expected to function until 2030 – 2040. With the retiring of the shuttle program in 2011, it looked like the Hubble mission was destined to play itself out.
https://phys.org/news/2017-02-chaser-spacecraft-hubble-mission.html
dublet: http://www.universetoday.com/133429/dream-chaser-spacecraft-may-used-hubble-repair-mission/
http://www.sncspace.com/Mediakit/FAQ
-
Jeśliby możliwa była naprawa bez udziału załogi to myślę, ze taką misję powinno się przeprowadzić :) Miałaby ona sens naukowy również przy działającym JWST, gdyż ten drugi teleskop nie będzie widział w zakresie światła widzialnego.
-
Jutro przypada 27 rocznica wyniesienia na orbitę HST.
Tym razem urodzinowa fotka przedstawia galaktyki NGC 4302 i NGC 4298.
http://hubblesite.org/news_release/news/2017-14
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2017/a-new-angle-on-two-spiral-galaxies-for-hubbles-27th-birthday
Urodzinowe zdjęcie z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a
23.04.2017
(http://naukawpolsce.pap.pl/sites/default/files/styles/strona_glowna_slider_750x420/public/201710/27032014_27031402.jpg?itok=DUULlTvu)
Galaktyki spiralne NGC 4302 (po lewej) i NGC 4298 (po prawej) sfotografowane w zakresie widzialnym i w podczerwieni przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Źródło: NASA, ESA, M. Mutchler (STScI).
W poniedziałek 24 kwietnia przypada 27. rocznica wystrzelenia Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Z tej okazji NASA zaprezentowała urodzinowe zdjęcie wykonane tym instrumentem.
Fotografia przedstawia ciekawą parę galaktyk spiralnych: NGC 4302 i NGC 4298. Wyglądają na bardzo różne od siebie, ale to efekt tego, że patrzymy na nie pod różnym kątem. Pierwsza jest ustawiona względem nas krawędzią dysku (patrzymy w płaszczyźnie dysku galaktyki), a na drugą patrzymy pod większym kątem w stosunku do płaszczyzny dysku galaktyki.
Natomiast struktura i zawartość obu galaktyk jest dość podobna. Obie są galaktykami spiralnymi. Do obu mamy dystans około 55 milionów lat świetlnych. Obie należą do gromady galaktyk w Pannie i widoczne są na niebie blisko siebie w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki. Obydwie galaktyki zostały odkryte w 1784 roku przez Williama Herschela.
Średnica NGC 4302 wynosi około 87 tysięcy lat świetlnych, czyli około 60 proc. rozmiarów Drogi Mlecznej. Z kolei NGC 4298 mierzy 45 tysięcy lat świetlnych. Masa pierwszej z galaktyk szacowana jest na 110 miliardów mas Słońca, co stanowi około jednej dziesiątej masy Drogi Mlecznej. Natomiast druga z galaktyk ma sporo mniejszą masą, około 17 miliardów mas Słońca.
Zdjęcia galaktyk NGC 4302 i NGC 4298 pozwalają nam wyobrazić sobie, jak wyglądałaby nasza własna galaktyka, Droga Mleczna, gdybyśmy mieli szansę spojrzeć na nią z daleka.
Dane obserwacyjne, których użyto do opracowania prezentowanej przez NASA fotografii, uzyskano pomiędzy 2 stycznia a 22 stycznia 2017 r., przy pomocy kamery Wide Field Camera 3 (WFC3) pracującej na pokładzie Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Obserwowano w trzech filtrach.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a został umieszczony na orbicie okołoziemskiej 24 kwietnia 1990 r. przez prom kosmiczny Discovery. Przez 27 lat pracy dokonał wielu odkryć i jest jednym z najważniejszych przyrządów dla współczesnej astronomii. Na podstawie zebranych nim danych powstało kilkanaście tysięcy publikacji naukowych. Obecnie nadal znajduje się na czele rankingów teleskopów pod względem liczby artykułów naukowych wykorzystujących dane obserwacyjne. NASA szykuje obecnie jego następcę – Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba – który ma rozpocząć obserwacje w 2018 roku. (PAP)
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,413917,urodzinowe-zdjecie-z-kosmicznego-teleskopu-hubblea.html
-
Wczoraj minęło 28 lat od umieszczenia Kosmicznego Teleskopu Hubblea na orbicie okołoziemskiej!
https://www.space.com/39251-on-this-day-in-space.html
Na orbitę teleskop zawiózł prom kosmiczny Discovery w ramach misji STS 31, którą dowodził Charles Bolden 8)
-
Mam pytanie - czy jest gdzieś dostępny wykres zmian wysokości orbity HST? Podczas STS-125 to było chyba około 600 km. Obecnie jest to chyba 540 km.
-
HST uchwycił Saturna w opozycji i Marsa krótko przed opozycją.
(https://cdn.spacetelescope.org/archives/images/screen/heic1814a.jpg)
In summer 2018 the planets Mars and Saturn are, one after the other, in opposition to Earth. During this event the planets are relatively close to Earth, allowing astronomers to observe them in greater detail. Hubble took advantage of this preferred configuration and imaged both planets to continue its long-standing observation of the outer planets in the Solar System. (...)
In the last months the planets Mars and Saturn have each been in opposition to Earth — Saturn on 27 June and Mars on 27 July. An opposition occurs when the Sun, Earth and an outer planet are lined up, with Earth sitting in between the Sun and the outer planet. During an opposition, a planet is fully lit by the Sun as seen from Earth, and it also marks the time when the planet is closest to Earth, allowing astronomers to see features on the planet’s surface in greater detail .
A month before Saturn’s opposition — on 6 June — Hubble was used to observe the ringed planet . At this time Saturn was approximately 1.4 billion kilometres from Earth. The taken images show Saturn’s magnificent ring system near its maximum tilt toward Earth, allowing a spectacular view of the rings and the gaps between them. Though all of the gas giants boast rings, Saturn’s are the largest and most spectacular, stretching out to eight times the radius of the planet. (...)
https://www.spacetelescope.org/news/heic1814/
Nowe zdjęcia Marsa i Saturna z Teleskopu Hubble’a
27.07.2018
W ostatnim czasie zarówno Saturn, jak i Mars znajdują się niemal w tzw. opozycji, a to oznacza, że są blisko Ziemi w swoim ruchu orbitalnym. Astronomowie wykorzystali ten fakt do uzyskania nowych, szczegółowych fotografii obu obiektów.
Zdjęcia zostały opublikowane na stronie internetowej Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Fotografia Saturna została wykonana 6 czerwca b.r. W tym dniu planeta znajdowała się 1,4 miliarda kilometrów od Ziemi. Na zdjęciu widać bardzo dobrze system pierścieni Saturna. Jest on obecnie w pobliżu swojego maksymalnego nachylenia względem Ziemi, dzięki czemu można dokładnie zobaczyć strukturę pierścieni i przerw pomiędzy nimi.
Dodatkowo na fotografii Saturna można dostrzec heksagonalną strukturę wokół bieguna północnego. Jest to utrzymujący się stabilnie układ wiatrów. Jego istnienie odkryto w 1981 roku podczas przelotu sondy Voyager 1 koło planety. Jasny obszar na dolnej krawędzi najnowszego zdjęcia to pozostałości po burzy. Na zdjęciu w szerszej perspektywie widać także sześć z 62 księżyców Saturna (Dione, Enceladus, Tetyda, Janus, Epimeteusz, Mimas). Najmniejszy na zdjęciu Epimeteusz ma rozmiary 143 x 108 x 98 kilometrów.
Z kolei zdjęcie Marsa zostało wykonane 18 lipca b.r. Obecnie na Czerwonej Planecie szaleje gigantyczna burza pyłowa, co można dostrzec na fotografii. Struktury na powierzchni są gorzej dostrzegalne, względnie dobrze widać jedynie białe czapy polarne oraz obszar Terra Meridiani, krater Schiaparelli i Hellas Basin, aczkolwiek nieco rozmyte.
Dzięki porównaniu najnowszych zdjęć obu planet z dawniejszymi fotografiami wykonywanymi przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a, a także inne teleskopy, naukowcy mogą badać, w jaki sposób wielkoskalowe struktury i układy chmur na planetach zmieniają się w czasie.
Opozycja Marsa nastąpi w piątek 27 lipca, natomiast w przypadku Saturna wydarzyło się to 27 czerwca. W trakcie opozycji planeta znajduje się po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce, dodatkowo wszystkie trzy ciała są ustawione w jednej linii.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a znajduje się na orbicie okołoziemskiej. Misja jest prowadzona przez NASA we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA).
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C30433%2Cnowe-zdjecia-marsa-i-saturna-z-teleskopu-hubblea.html
-
Zła wiadomość:
Jay Strader @caprastro
hearing rumors that HST is in safemode following a gyro failure over the weekend. efforts to get a replacement gyro working have not yet been successful. safemode may last "weeks"
21:32 - 7 paź 2018
https://twitter.com/caprastro/status/1049019670030962691 (https://twitter.com/caprastro/status/1049019670030962691)
-
To nie plotki.
Ale nie jest jeszcze najgorzej.
NASA's Hubble Space Telescope, which launched to Earth orbit in April 1990, is in safe mode after experiencing a gyroscope failure.
But that doesn't mean it's time to panic. Hubble can do good science with two gyroscopes, or even one, astrophysicist Grant Tremblay, of the Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics, said via Twitter Sunday.
https://www.longroom.com/discussion/1203900/hubble-space-telescope-apparently-in-safe-mode-after-gyroscope-failure
http://nasawatch.com/archives/2018/10/hubble-space-te.html
-
Ciekawe czy w miarę sprawny HST doczeka startu JWST?
-
Oficjalna wiadomość jest o tutaj:
http://hubblesite.org/news_release/news/2018-50
Awaria wystąpiła 5 października. Generalnie wydaje mi się, że jeszcze długo HST będzie pracować. Z tego co rozumiem z tego przekazu, to obecnie sprawne są dwa żyroskopy, a nawet na jednym HST może prowadzić obserwacje naukowe.
-
Takie hipotetyczne pytanie. Gdyby zechcieć teraz wykonać lot serwisowy do Hubble'a to w jaki sposób trzeba by było przygotować do tego statek? Niezależnie już od tego, który to miałby być statek (Sojuz, Orion, Dragon-2, Dream Chaser itd.)
-
Obejrzyj może https://www.youtube.com/watch?v=6pPTiGXOmoQ (https://www.youtube.com/watch?v=6pPTiGXOmoQ) od ok. 12:55 do 50:00, a będziesz sobie mógł sam odpowiedzieć, czy obecnie byłoby to możliwe.
-
Co będzie z obserwacją tranzytu Kepler-1625b ?
-
Co będzie z obserwacją tranzytu Kepler-1625b ?
Ale to już nastąpiło - są wyniki. A kolejny tranzyt dopiero za 9 miesięcy?
-
Ostatni tranzyt Kepler-1625b był 29 Października 2017.
-
Kosmiczny Teleskop Hubble’a ma awarię
09.10.2018
Kosmiczny Teleskop Hubble’a przeszedł w tryb awaryjny - poinformowała amerykańska agencja kosmiczna NASA. Diagnozowany jest problem z żyroskopami, a obserwacje naukowe zostały na razie wstrzymane.
W nocy z 5 na 6 października kosmiczne obserwatorium odnotowało awarię jednego z trzech żyroskopów wykorzystywanych do kierowania teleskopu na obiekty astronomiczne. Teleskop wszedł w tryb awaryjny, w ramach którego będzie znajdował się w stabilnej konfiguracji, aż obsługa naziemna ustali i naprawi przyczyny problemu – wtedy powróci do normalnej pracy naukowej.
W sumie Teleskop Hubble’a posiada sześć nowych żyroskopów, które zostały zainstalowane podczas czwartej misji serwisowej w 2009 r. Zwykle w danym momencie obserwatorium korzysta z trzech, ale może wykonywać obserwacje nawet wówczas, gdy w użyciu jest tylko jeden.
Jak wskazuje NASA, żyroskop, który uległ awarii, już od około roku wykazywał oznaki zużycia, zatem problem nie był nieoczekiwany. Wcześniej zepsuły się dwa inne żyroskopy tego samego typu. Z kolei trzy, które pozostają sprawne, są ulepszonymi wersjami i mają znacząco dłuższy okres eksploatacji.
Obecnie działają dwa z trzech żyroskopów. Uruchomiono trzeci, który był rezerwowy, ale analiza telemetrii wskazała, że nie działał w pełni zgodnie z oczekiwaniami. W związku z tym Teleskop Hubble’a pozostaje na razie w trybie awaryjnym, a pracownicy NASA Goddard Space Flight Center oraz Space Telescope Science Institute analizują możliwe rozwiązania problemu.
Obserwacje naukowe zostały na razie wstrzymane. Jeśli się okaże, że trzeci z żyroskopów nie będzie w pełni sprawny, teleskop powróci do prowadzenia badań naukowych w trybie jednego żyroskopu. Taki tryb pracy oznacza, że w danym okresie teleskop jest w stanie zbadać mniejszy obszar nieba niż gdyby pracował z trzema żyroskopami.(PAP)
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C31323%2Ckosmiczny-teleskop-hubblea-ma-awarie.html
https://spaceflightnow.com/2018/10/09/hubble-space-telescope-in-safe-mode-with-gyro-trouble/
-
Wiele zawdzięczamy temu teleskopowi, ale szczerze powiedziawszy, może gdyby przestał działać, to przyśpieszono by w końcu prace nad nowszym sprzętem.
-
Problemy teleskopu Hubble
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 12 PAŹDZIERNIKA 2018
(...) Tuż po misji STS-125 przewidywano, że około 2015 roku zakończy się misja Hubble’a. Wówczas zakładano, że przestaną prawidłowo funkcjonować pokładowe systemy orientacji teleskopu, ważne do długoczasowych obserwacji. Tak się jednak nie stało i aż do października 2018 roku HST funkcjonował bez większych przerw.
5 października teleskop wszedł w tryb awaryjny (safe mode). W tym trybie Hubble’a zatrzymał wykonywanie obserwacji naukowych i pozostaje w bezpiecznej konfiguracji, wyczekując komend z kontroli misji. Tryb awaryjny został spowodowany nieprawidłową pracą jednego z żyroskopów. Ten komponent od ponad roku charakteryzował się pracą typową dla końcowych etapów cyklu pracy. Oznacza to, że zanotowana awaria nie jest zaskoczeniem.
Na pokładzie HST znajduje się sześć żyroskopów, które zostały zainstalowane w 2009 roku. Dwa już są niesprawne. Trzy pozostałe żyroskopy mają przewidywany dłuższy okres pracy i dotychczas jeden z nich był nieaktywny i służył jako rezerwa. Jednakże, po włączeniu rezerwowego żyroskopu okazało się, że jego praca jest także nieprawidłowa. Dlatego też HST pozostanie w safe mode, aż natura problemu zostanie zrozumiana przez inżynierów.
Aktualnie na HST prawidłowo funkcjonują dwa żyroskopy. Jest to wystarczająca ilość do prowadzenie obserwacji astronomicznych. Najnowsze techniki pozycjonowania pozwalają na prowadzenie obserwacji nawet z jednym sprawnym żyroskopem. Oczywiście utrata ostatniego żyroskopu oznaczałaby utratę kontroli nad HST, dlatego też zrozumienie obecnej sytuacji jest ważne dla dalszych prac tego kosmicznego obserwatorium.
(NASA)
https://kosmonauta.net/2018/10/problemy-teleskopu-hubble/
-
Chyba się uda z Hubble:
Good news from HST! They have learned how to operate the balky gryo-3 that they had trouble bringing on line after another gyro failed. Some more characterization required, but it looks like they hope to soon have HST back in 3-gyro mode.
Czyli HST jeszcze będzie przez lata pracować! :)
-
Postępy NASA w przywracaniu sprawności teleskopu Hubble’a
24 października 2018
Po odnotowanej 5 października br. awarii jednego z żyroskopów kontrolujących obrót kosmicznego teleskopu Hubble’a, inżynierowie sekcji astrofizycznej NASA ogłosili postępy w wysiłkach nad przywróceniem normalnego funkcjonowania obserwatorium z użyciem mechanizmu rezerwowego. Uśpiony żyroskop, również wykazujący wcześniej oznaki wadliwego działania, zareagował pozytywnie na próby rekalibracji, odzyskując akceptowalne parametry częstotliwości rotacji. Aktualnie trwają dalsze testy kontrolne i dynamiczne próby obciążeniowe, które pozwolą wykazać, czy przywrócenie nominalnego stanu aparatury ma charakter trwały. Jeśli na tym etapie nie zostaną stwierdzone poważniejsze odchylenia od normy, teleskop wróci niebawem do normalnej eksploatacji.
Spośród sześciu mechanizmów żyroskopowych znajdujących się na pokładzie teleskopu Hubble'a, od dłuższego czasu sprawne pozostawały już tylko trzy z nich. Gwarantowało to jednak pełną operacyjność kosmicznego obserwatorium, aż do dnia 5 października br., gdy awarii uległ czwarty z jego sterowników orientacji przestrzennej. Orbitalny teleskop zachował wprawdzie ograniczoną funkcjonalność i mógł w dalszym ciągu realizować część powierzonych zadań, zdecydowano się jednak na próbę przywrócenia pełnej sprawności aparatury z użyciem nieaktywnego od lat, wcześniej wadliwie działającego żyroskopu zapasowego.
Pozostający w uśpieniu od ponad 7 lat mechanizm rezerwowy wykazywał wykraczające znacząco ponad normę współczynniki rotacji, uniemożliwiając zastosowanie w trybie precyzyjnego śledzenia. Przez kolejne dwa tygodnie specjaliści NASA starali się przekalibrować wadliwy żyroskop tak, by odzyskać pożądane odczyty. W pierwszej kolejności zdecydowano się na wykonanie aktywnego resetu mechanizmu, odcinając zasilanie w trakcie jego obrotu na czas zaledwie jednej sekundy. Nie doprowadziło to jednak do oczekiwanego przywrócenia nominalnych ustawień.
Widoczny postęp przyniosła dopiero seria manewrów z wykorzystaniem nadaktywnego żyroskopu wykonana w dniu 18 października br. i polegająca na naprzemiennym realizowaniu czynności w trybie reorientacji wysokoobrotowej i precyzyjnego śledzenia (niskoobrotowym). W wyniku tych prób stwierdzono poprawę odczytów z urządzenia, choć sama anomalia nadal nie została jeszcze wówczas w pełni usunięta. Udało się to osiągnąć dzień później, po wykonaniu dodatkowych manewrów i dalszego przełączania między trybami reakcji.
W dalszej kolejności zaplanowano bezpośrednie testy w warunkach rutynowego działania, przy pełnym obciążeniu teleskopu. Jeśli po ich zakończeniu właściwe odczyty z zapasowego żyroskopu utrzymają się, teleskop Hubble’a będzie mógł wrócić do standardowego działania. Gdyby jednak uruchomienie trzeciego mechanizmu sterującego nie powiodło się, w dalszym ciągu będzie możliwa ograniczona operacyjność obserwatorium w oparciu o jeden z działających żyroskopów (drugi z pozostałych sprawnych będzie wówczas oszczędzany do czasu wystąpienia potrzeby jego użycia).
Awaria żyroskopu w teleskopie Hubble’a zbiegła się w czasie z bardzo podobną usterką stwierdzoną na pokładzie innego zasłużonego dla społeczności naukowej teleskopu kosmicznego, Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra. Problem z działającym od 1999 roku urządzeniem stwierdzono 10 października, zaledwie 5 dni po odnotowaniu usterki na teleskopie Hubble’a. Podobnie, jak w jego przypadku, teleskopowi Chandra również udało się przywrócić pełną operacyjność, o czym NASA powiadomiła 23 października. Zgodnie z komunikatem, obie awarie nie mają ze sobą związku, a przywrócenie operacyjności obserwatorium Chandra polegało jedynie na przełączeniu wadliwego żyroskopu do rezerwy i przekalibrowaniu pozostałych trzech mechanizmów (teleskop do pełnej aktywności potrzebuje jedynie dwóch sprawnych jednostek).
Zarówno jeden, jak i drugi z omawianych teleskopów znacząco przekroczyły już swoje okresy przewidywanej służby. Teleskop Hubble’a pozostaje na orbicie już od 28 lat (od kwietnia 1990 roku), a rozpoczynał swoją przełomową operację w atmosferze napięcia i niepewności, związanych z poważną wadą techniczną zwierciadła głównego. Dzięki wysiłkom inżynierów NASA i załogi wahadłowca kosmicznego Endeavour (misja STS-61 z grudnia 1993 roku) problem udało się wyeliminować z użyciem korekcyjnego modułu optycznego COSTAR.
https://www.space24.pl/postepy-nasa-w-przywracaniu-sprawnosci-teleskopu-hubblea
-
Czyli HST przez kolejne lata będzie nadal dobrze funkcjonować.
Ciekawe, że prawdopodobnie misja tego teleskopu zakończy się pewnego dnia właśnie z powodu żyroskopów.
-
25 lat temu 2 grudnia 1993 r. wystartowała pierwsza misja serwisowa do Telskopu Hubblea:
http://sci.esa.int/hubble/37634-sm-1/?fbclid=IwAR3Sy7WBJ7_JPteFDjLid47oORAI1ATEMJBRKXrKken6GvKXm6KkGiEasEk
-
Artykuł NASA przypominający naprawę HST sprzed 25 lat 8)
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2018/hubble-celebrates-25-years-since-first-repair-mission-in-space
Kultowe fotografie przedstawiające zdjęcie jednej z galaktyk przed i po naprawie 8)
(https://www.nasa.gov/sites/default/files/styles/full_width/public/thumbnails/image/gpn-2002-000064-crop_hubble_images_of_m100_before_and_after_repair_0.png?itok=-VmwVUNK)
-
Wczoraj naszemu staruszkowi wysiadła kamera Wide Field Camera. Na szczęście jest szansa na jej naprawę drogą elektroniczna ale goverment shutdown opóźnia jej rozpoczęcie. Inne instrumenty działają dobrze i zbierają dane naukowe.
The Hubble Space Telescope's Wide Field Camera 3 has been turned off due to hardware anomalies, according to an update from NASA.
"Hubble is still conducting science observations with its other instruments (one camera and two spectrographs) -- more than enough to keep the observatory active for the near future," Cheryl Gundy, deputy news chief at the Space Telescope Science Institute told UPI in an email.
There are concerns, however, that "engineers are unlikely to be able to fix the aging telescope until the ongoing U.S. government shutdown ends -- whenever that might be," according to the science journal Nature.
Like many of the space telescope's instruments, the Wide Field Camera features a level of electronic redundancy that could allow engineers to recover the instrument, even if the initial problem can't be repaired.
Hmm nie wiedziałem, że Hubble spotkał się kiedyś z ISS :o :P ;D
Hubble has been in space for nearly 30 years and, not surprisingly, has suffered a variety of technical difficulties through the decades. The space telescope has previously been forced to rendezvous with the International Space Station for repairs and updates.
http://www.spacedaily.com/reports/Shutdown_could_delay_fix_for_camera_on_Hubble_telescope_999.html
-
... hmm, znowu go naprawia tak jak ostatnio, "trzema krolami"?;-) Z powazaniem
Adam Przybyla
-
A ja sobie pomarzyłem i pomyślałem, czy dałoby się podlecieć Progresem lub Sojuzem do HST. Przywlec go (za co?) w okolice ISS i tam go naprawić. Po czym kolejny Sojuz/Progress zawiózłby naszego staruszka na miejsce. Zakładam tu dobrą wolę i pełną współpracę Rosjan. :)
-
A ja sobie pomarzyłem i pomyślałem, czy dałoby się podlecieć Progresem lub Sojuzem do HST. Przywlec go (za co?) w okolice ISS i tam go naprawić. Po czym kolejny Sojuz/Progress zawiózłby naszego staruszka na miejsce. Zakładam tu dobrą wolę i pełną współpracę Rosjan. :)
... panie tu nie przeszkadza polityka ale fizyka;-) Z powazaniem
Adam Przybyla
-
... panie tu nie przeszkadza polityka ale fizyka;-) Z powazaniem
Adam Przybyla
Pytając powyżej pytałem też o sprawy fizyczne, czy coś takiego da się zrobić? :)
-
A ja sobie pomarzyłem i pomyślałem, czy dałoby się podlecieć Progresem lub Sojuzem do HST. Przywlec go (za co?) w okolice ISS i tam go naprawić. Po czym kolejny Sojuz/Progress zawiózłby naszego staruszka na miejsce. Zakładam tu dobrą wolę i pełną współpracę Rosjan. :)
Nie da się. HST ma inną inklinację niż ISS. Byłaby to seria Sojuzów/Progressów (może i 20? :P), by zmienić inklinację.
Lepiej zbudować drugiego HST i zainstalować na ISS.
-
Nie da się. HST ma inną inklinację niż ISS. Byłaby to seria Sojuzów/Progressów (może i 20? :P), by zmienić inklinację.
Dziękuję za merytoryczną odpowiedź :)
Lepiej zbudować drugiego HST i zainstalować na ISS.
Albo poczekać aż poleci Starship i uczyni to co te dwadzieścia potrzebnych Sojuzów. Czyli przytaszczy HST do ISS i po jego naprawie z powrotem odstawi na miejsce ;)
-
Chyba najłatwiej jest ściągnąć HST na Ziemię i znów go wysłać.
Tak też analizowano kwestię naprawy teleskopu w latach 90. XX wieku, zanim misje serwisowe zostały zaakceptowane.
No i była też wizja ściągnięcia HST na Ziemię po zakończeniu jego prac:
https://en.wikipedia.org/wiki/Canceled_Space_Shuttle_missions
(STS-144)
-
Udało się zdalnie naprawić problem i po kilku dalszych testach można używać WFC:
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2019/wide-field-camera-3-anomaly-on-hubble-space-telescope (https://www.nasa.gov/feature/goddard/2019/wide-field-camera-3-anomaly-on-hubble-space-telescope)
-
Chyba jednak teraz można powiedzieć, że teleskop HST powoli zaczyna mieć problemy ze swoimi komponentami. Ciekawe, czy będą się pojawiać kolejne problemy w tym roku, czy też nieco później.
-
Właściwie, to problemy miał od samego początku (nawet jeszcze na ziemi) ;)
-
Hubble fotografuje dynamiczne atmosfery Urana i Neptuna.
(https://www.pulskosmosu.pl/wp-content/uploads/hubblereveal-1-1024x541.jpg)
W trakcie wykonywania dorocznego monitoringu pogody na zewnętrznych planetach Układu Słonecznego, Kosmiczny Teleskop Hubble’a odkrył nową, tajemniczą, ciemną burzę na Neptunie i zebrał nowe informacje o długotrwałej burzy krążącej wokół północnego obszaru biegunowego Urana.
Tak samo jak Ziemia, Uran i Neptun doświadczają różnych pór roku, co z pewnością przekłada się na niektóre z ich charakterystycznych cech atmosfery. Jednak ich pory roku są znacznie dłuższe niż na Ziemi i trwają całymi dekadami, a nie miesiącami.
Nowe zdjęcie Neptuna wykonane przez Hubble’a przedstawia ciemną burzę, widoczną w górnej, środkowej części dysku. Widoczna podczas planującego na półkuli południowej lata, plama ta jest czwartym i najnowszym tajemniczym ciemnym wirem odkrytym na Neptunie przez Hubble’a od 1993 roku. Dwie inne ciemne burze odkryła sonda Voyager 2, która przeleciała wokół ostatniej planety Układu Słonecznego w 1989 roku. Od tego czasu tylko Hubble miał wystarczającą ostrość w zakresie koloru niebieskiego, aby wyśledzić te ulotne plamy, które pojawiały się po czym szybko znikały. Badania przeprowadzone przez Andrew Hsu, studenta z University of California w Berkeley pozwoliły oszacować, że ciemne plamy pojawiają się co cztery do sześciu lat na różnych szerokościach i znikają po około dwóch latach.
Hubble odkrył najnowszą burzę we wrześniu 2018 roku na północnej półkuli Neptuna. Plama ma średnicę około 10 000 kilometrów.
Na prawo od ciemnej plamy znajdują się jasne białe “chmury towarzyszące”. Hubble obserwował podobne chmury już wokół wcześniejszych wirów. Jasne chmury tworzą się gdy przepływ powietrza w otoczeniu ulega zaburzeniu i odchylany jest w górę nad wir, przez co gazy krystalizują się w kryształki lodu metanowego. Obłoki te podobne są do obłoków przypominających naleśniki, które powstają gdy powietrze wypychane jest w górę zbocza gór na Ziemi (aczkolwiek Neptun nie ma skalnej powierzchni). Długie, cienkie obłoki na lewo od ciemnej plamy to cecha przejściowa, która nie stanowi części układu burzowego.
(https://www.pulskosmosu.pl/wp-content/uploads/1-hubblereveal.jpg)
Powyższe zdjęcie Urana wykonane za pomocą kamery WFC3 w listopadzie 2018 roku przedstawia rozległą, jasną czapę chmur burzowych w otoczeniu północnego bieguna planety. Źródło: NASA, ESA, A. Simon (NASA Goddard Space Flight Center) oraz M.H. Wong oraz A. Hsu (University of California, Berkeley)
Nie wiadomo jak te układy burzowe powstają. Jednak tak samo jak Wielka Czerwona Plama na Jowiszu, ciemne cyklony wirują w kierunku przeciwnym do kierunku wskazówek zegara i wydają się zasysać materię z głębszych poziomów atmosfery tego lodowego olbrzyma.
Obserwacje za pomocą Hubble’a wskazują, że już w 2016 roku wzmożona aktywność chmur w tym regionie zapowiadała pojawienie się wiru. Zdjęcia wskazują, że wiry prawdopodobnie powstają głębiej w atmosferze Neptuna, a stają się widoczne dla nas dopiero gdy szczyt układu burzowego wychodzi na wystarczająco wysoki poziom.
Zdjęcie Urana, tak jak zdjęcie Neptuna, przedstawia bardzo dominującą cechę: rozległą jasną pokrywę chmur burzowych na północnym biegunie planety.
Naukowcy uważają, że ta owa cecha jest wynikiem unikatowej rotacji Urana. W przeciwieństwie do wszystkich innych planet Układu Słonecznego, Uran jest przewrócony niemal całkowicie na bok. Z uwagi na to ekstremalne nachylenie osi obrotu, w trakcie lata na tej planecie Słońce świeci niemal dokładnie na biegun północny i nigdy nie zachodzi. Na Uranie aktualnie jest środek lata, a czapa polarna jest bardzo dobrze widoczna.
W pobliżu krawędzi burzy polarnej znajduje się duży, kompaktowy obłok lodu metanowego, który czasami jest tak jasny, że mogą go fotografować nawet amatorzy astronomii. Wąskiie pasmo chmur otacza planetę nieco na północ od równika. Jak na razie nie wiadomo dlaczego takie pasma chmur są tak wąskie, wszak na Uranie i Neptunie wieją bardzo szerokie dżety wiatrów.
(https://www.pulskosmosu.pl/wp-content/uploads/2-hubblereveal.jpg)
Zdjęcie Neptuna wykonane we wrześniu i listopadzie 2018 roku przedstawia nową ciemną burzę (u góry, po środku). Źródło: NASA, ESA, A. Simon (NASA Goddard Space Flight Center) oraz M.H. Wong i A. Hsu (University of California, Berkeley)
Obie planety klasyfikuje się jako lodowe olbrzymy. Nie posiadają one stałej powierzchni, a jedynie płaszcze wodoru i helu otaczające bogate w wodę wnętrze, które z kolei otacza skaliste jądro. Metan w atmosferze planety pochłania czerwone światło i pozwala na rozpraszanie błękitu i zieleni w przestrzeń.
Nowe zdjęcia Urana i Neptuna stanowią element programu OPAL (Outer Planet Atmospheres Legacy), długoterminowego projektu kierowanego przez Amy Simon z NASA GOddard Space Flight Center w Greenbelt, w stanie Maryland.
Źródło: NASA Goddard Space Flight Center
https://www.pulskosmosu.pl/2019/02/07/hubble-fotografuje-dynamiczne-atmosfery-urana-i-neptuna/ (https://www.pulskosmosu.pl/2019/02/07/hubble-fotografuje-dynamiczne-atmosfery-urana-i-neptuna/)
-
Advanced Camera for Surveys 28 lutego z powodu anomalii związanej z działaniem programu została wyłączona. Trwa analiza problemu. HST prowadzi inne badania.
Advanced Camera for Surveys Anomaly on Hubble Space Telescope
March 2, 2019
At 8:31 p.m. EST on Feb. 28, the Advanced Camera for Surveys aboard NASA’s Hubble Space Telescope suspended operations after an error was detected as the instrument was performing a routine boot procedure. The error indicated that software inside the camera had not loaded correctly. A team of instrument system engineers, flight software experts and flight operations personnel quickly organized to download and analyze instrument diagnostic information. This team is currently working to identify the root cause and then to construct a recovery plan. (...)
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2019/advanced-camera-for-surveys-anomaly-on-hubble-space-telescope
-
Dziś już 29 lat mija od wyniesienia na orbitę HST
Hubble Celebrates its 29th Birthday with Unrivaled View of the Southern Crab Nebula
18 April 2019
(https://cdn.spacetelescope.org/archives/images/screen/heic1907a.jpg)
This incredible image of the hourglass-shaped Southern Crab Nebula was taken to mark the NASA/ESA Hubble Space Telescope’s 29th anniversary in space. The nebula, created by a binary star system, is one of the many objects that Hubble has demystified throughout its productive life. This new image adds to our understanding of the nebula and demonstrates the telescope’s continued capabilities.
https://www.spacetelescope.org/news/heic1907/
-
Gdy planetoidy “przeszkadzają” HST
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 27 WRZEŚNIA 2019
(...) Ponad 10 lat temu nastąpiła ostatnia misja serwisowa do kosmicznego teleskopu Hubble (HST) (https://kosmonauta.net/2019/05/sts-125-10-lat-temu/). Dzięki misji STS-125 teleskop HST do dziś funkcjonuje w dobrym stanie technicznym, dostarczając wielu obrazów Wszechświata oraz naszego Układu Słonecznego.
Czasem różnego typu obiekty nieco “przeszkadzają” w obserwacjach HST. Dość często HST rejestruje ślady planetoid – w szczególności podczas długoczasowych obserwacji “głębokiego nieba”, w tym dalekich galaktyk. Na uzyskanych obrazach planetoidy mogą uzyskać wygląd śladu, który jest związany z ruchem teleskopu oraz planetoidy w czasie obserwacji. Większość w ten sposób obserwowanych planetoid pochodzi z Pasa Planetoid, znajdującego się pomiędzy Marsem a Jowiszem.
Co ciekawe, czasem zdarza się, że zaobserwowany ślad pochodzi od nieznanej wcześniej planetoidy. W zaprezentowanym w tym artykule obrazie “głębokiego nieba” pięć śladów pochodziło od nieznanych wcześniej planetoid. (...)
https://kosmonauta.net/2019/09/gdy-planetoidy-przeszkadzaja-hst/
-
ESA wydała kalendarz z najciekawszymi zdjęciami z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a
05.01.2020
(http://naukawpolsce.pap.pl/sites/default/files/styles/strona_glowna_slider_750x420/public/202001/34973257_34973044.jpg?itok=W_4Q1XH8)
Okładka kalendarza na rok 2020 pt. „Ukryte skarby Kosmicznego Teleskopu Hubble’a” wydanego przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) z okazji 30. rocznicy Kosmicznego Teleskopu Hubble’a.
Za kilka miesięcy, pod koniec kwietnia, minie 30 lat od umieszczenia na orbicie Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, jednego z najważniejszych instrumentów obserwacyjnych współczesnej astronomii. ESA wydała z tej okazji kalendarz z wybranymi zdjęciami, wykonanymi przez Hubble’a.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a to projekt prowadzony przez amerykańską agencję NASA, partnerem dla Amerykanów jest w nim Europejska Agencja Kosmiczna (ESA).
We wrześniu 2019 r. dział ESA/Hubble ogłosił w mediach społecznościowych akcję, w ramach której zaprezentowano 30 ukrytych "skarbów" z archiwum zdjęć Teleskopu Hubble’a. Zdjęcia te prezentowano na Facebooku i Instagramie z hashtagiem #Hubble30. Wybrano zdjęcia piękne i interesujące, choć nie tak znane, jak fotografie z tzw. top 100 zdjęć. Następnie 12 zdjęć, które uzyskały najwięcej polubień, zostało zebranych w kalendarzu na rok 2020, wydanym na 30. rocznicę teleskopu. (...)
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C80147%2Cesa-wydala-kalendarz-z-najciekawszymi-zdjeciami-z-kosmicznego-teleskopu
-
Hubble – 30 lat na orbicie
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 5 MAJA 2020
(...) Teleskop Hubble (HST) został wyniesiony na orbitę 24 kwietnia 1990 roku na pokładzie promu Discovery w misji STS-31. Dzień później teleskop Hubble został wyprowadzony z ładowni promu. Pilotem promu w trakcie tej misji był Charles Bolden – administrator NASA w latach 2009 – 2017. (...)
http://www.youtube.com/watch?v=QmQ_kbvQBkM
https://www.youtube.com/watch?v=QmQ_kbvQBkM&feature=emb_title
30 lat teleskopu Hubble / Credits – European Space Agency, ESA
(...)
https://kosmonauta.net/2020/05/hubble-30-lat-na-orbicie/
AA Hubble still going strong 30 years after launch April 24, 2020 William Harwood
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=4071.msg144355#msg144355
A Tale of Two Telescopes: WFIRST and Hubble April 20, 2020
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=4075.msg144422#msg144422
-
A tak wyglądało pierwsze światło z HST. Właśnie 30 lat temu.
-
Hubble obserwuje Jowisza i Saturna
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 3 LIPCA 2020
https://kosmonauta.net/2020/07/hubble-obserwuje-jowisza-i-saturna/
-
Z powodu szwankującego nieco żyroskopu nie zawsze udaje się trafić dokładnie we właściwe pole obserwacyjne.
The Hubble Space Telescope Still Works Great — Except When It Doesn't
September 7, 20204:17 PM ET NELL GREENFIELDBOYCE
(https://media.npr.org/assets/img/2020/09/04/20150205-heic1504d_sq-c5f03b95cb8a7f0892dabfc537f048285d32b868-s800-c85.jpg)
An image captured by the Hubble Space Telescope as three of Jupiter's largest moons parade in front of the gas giant on Feb. 5, 2015. On the left is the moon Callisto and on the right, Io. The shadows from Europa, which cannot be seen in the image, Callisto and Io are strung out from left to right.
NASA, ESA, Hubble Heritage Team
(...) This is an aging telescope after all. Back in 2018, when a gyroscope on Hubble failed, researchers activated one of its on-board spares — the so-called gyroscope 3. It's been glitchy from the get-go.
"It tells you the telescope is moving around even when it's not," Brown says. (...)
https://www.npr.org/2020/09/07/909199421/the-hubble-space-telescope-still-works-great-except-when-it-doesnt?t=1599634323774
-
Komputer szwankuje
https://bcfocus.com/the-hubble-telescope-has-stopped-working-the-hubble-telescope-has-stopped-working-due-to-a-computer-crash/ (https://bcfocus.com/the-hubble-telescope-has-stopped-working-the-hubble-telescope-has-stopped-working-due-to-a-computer-crash/)
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2021/operations-underway-to-restore-payload-computer-on-nasas-hubble-space-telescope (https://www.nasa.gov/feature/goddard/2021/operations-underway-to-restore-payload-computer-on-nasas-hubble-space-telescope)
-
I tak cudem można nazwać to, że po ostatniej, bardzo dawnej już wizycie wahadłowca - Hubble działał bardzo dobrze. Dziadulek się starzeje coraz bardziej i zapewne niedługo zejdzie z astronautycznego świata.
-
Miejmy nadzieję na reaktywację staruszka ;)
https://spacenews.com/nasa-taking-careful-and-deliberate-approach-to-repairing-hubble-computer/
-
Udało się przełączyć na zapasowy komputer:
https://twitter.com/NASAHubble/status/1416011004807458818 (https://twitter.com/NASAHubble/status/1416011004807458818)
-
Udało się przełączyć na zapasowy komputer:
https://twitter.com/NASAHubble/status/1416011004807458818 (https://twitter.com/NASAHubble/status/1416011004807458818)
Świetne wieści! A ja właśnie przed chwilą oglądałem Rożka, który straszył, że to może być koniec staruszka. Może ciut nieaktualne, ale i tak warto obejrzeć, gdyż jest tam niezłe podsumowanie dokonań HST.
https://youtu.be/4dDWtdB4EDA
-
Pozostaje pytanie, czy uda się włączyć aparaturę naukową. Może problem nie leży wcale w payload computer...
-
W tym linku od Nasa co podalem wyzej, opisują sytuacje z teleskopem dość dokładnie w przeciwieństwie do ćwierka. Ostatnio informacje są wręcz codziennie nowe.
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2021/operations-underway-to-restore-payload-computer-on-nasas-hubble-space-telescope
-
Są już nawet pierwsze zdjęcia z działającego od kilku dni teleskopu.
To bardzo dobra wiadomość. :)
Z lewej — ARP-MADORE2115-273 to rzadko obserwowany przykład pary oddziałujących galaktyk na półkuli południowej.
Z prawej — ARP-MADORE0002-503 to duża galaktyka spiralna z niezwykłymi, wydłużonymi ramionami spiralnymi. Większość galaktyk dyskowych ma parzystą liczbę ramion spiralnych, ta ma trzy.
-
Od 25 października teleskop na dłużej w safe mode
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2021/hubble-remains-in-safe-mode-nasa-team-investigating
2) EDIT 20.03.23
2023 mar 19 10:30 Kosmonauta.net
Niekonwencjalny proces formacji planety
Kosmiczny Teleskop Hubble bezpośrednio sfotografował dowody na formowanie się protoplanety podobnej do Jowisza. Naukowcy opisują wydarzenie jako „intensywny i gwałtowny proces”.
https://kosmonauta.net/2022/04/hubble-odkrywa-planete-formujaca-sie-w-niekonwencjonalny-sposob/
Odkrycie to potwierdza długo dyskutowaną teorię formowania się planet takich jak Jowisz, zwaną „niestabilnością dysku”.
(https://24liveblog.tradingfront.cn/event/3050884692659182419/20220514124758_126019.jpeg)
3E) 2023 mar 26 08:00 Kosmonauta.net
Na jakiej wysokości jest teraz teleskop Hubble?
Jest na wysokości około 530 km, czyli poniżej "powłoki" Starlinków, czyli Starlinki czasem mu w obserwacjach przeszkadzają!
https://twitter.com/planet4589/status/1631376776084504576
-
Wczoraj udało się przywrócić staruszka do pełnej sprawności.
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2021/nasa-returns-hubble-to-full-science-operations
-
Fajne obserwacje najstarszej pojedynczej gwiazdy z HST:
https://www.youtube.com/watch?v=ORau7k8D8PU
Będzie to jeden z celów obserwacji JWST w pierwszym roku badań.
-
SpaceFlightNow: NASA and SpaceX are announcing an agreement today for a feasibility study of how a commercial crew mission could help reboost the Hubble Space Telescope to a higher orbit to extend its lifetime.
-
10 lat temu, 19.04.2013, opublikowano zdjęcie Horsehead Nebula w podczerwieni.
Ciekawe czy za 5 mln lat będą propozycje zmiany nazwy mgławicy :D
https://hubblesite.org/contents/news-releases/2013/news-2013-12.html
https://twitter.com/NASAHubble/status/1648687913767428096
-
10 lat temu, 19.04.2013, opublikowano zdjęcie Horsehead Nebula w podczerwieni.
Ciekawe czy za 5 mln lat będą propozycje zmiany nazwy mgławicy :D
https://hubblesite.org/contents/news-releases/2013/news-2013-12.html
https://twitter.com/NASAHubble/status/1648687913767428096
Obawiam się że dużo szybciej - np. mgławica planetarna Eskimos już nie nazywa się tak bo to obraźliwa nazwa dla eskim... tfu inuitów. JWST też chcieli przechrzcić (za Światem Nauki sprzed 2 lat) bo wyciągneli Webbowi jakieś historie o dyskryminacji kobiet. Jak dalej polityczna poprawność będzie iść drogą anachronicznego postrzegania i wartościowania historii to i loty załogowe trafią na indeks bo tyle lat praktycznie nie było w nich kobiet poza jedną Tiereszkową i czarnoskórych. Nie mówiąc o średniowieczu które nie spełnia obecnych wysokich (?) standardów moralnych.
-
10 lat temu, 19.04.2013, opublikowano zdjęcie Horsehead Nebula w podczerwieni.
Ciekawe czy za 5 mln lat będą propozycje zmiany nazwy mgławicy :D
https://hubblesite.org/contents/news-releases/2013/news-2013-12.html
https://twitter.com/NASAHubble/status/1648687913767428096
{JWST też chcieli przechrzcić (za Światem Nauki sprzed 2 lat) bo wyciągneli Webbowi jakieś historie o dyskryminacji kobiet. Jak dalej polityczna poprawność będzie iść drogą anachronicznego postrzegania i wartościowania historii to i loty załogowe trafią na indeks bo tyle lat praktycznie nie było w nich kobiet poza jedną Tiereszkową i czarnoskórych. {...}
Procesy historyczne zmierzają do niwelowania barier pozamerytorycznych.
Nikt poważnie nie rozważał załogi Artemis II bez kobiety.
Obecnie sama NASA poświęca więcej uwagi mniejszościom dawniej dyskryminowanym.
Mamy Roman Space Telescope (RST).
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=271.msg145502#msg145502
Także większa uwaga NASA poświęcana tej kwestii wymusiła powstanie wątków:
IWD https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=5278.msg182424#msg182424
MwN https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=5264.msg182229#msg182229
Tymczasem NASA opublikowała na 33-lecie teleskopu rocznicowe zdjęcie (NGC 1333).
https://www.nasa.gov/image-feature/goddard/2023/hubble-celebrates-33rd-anniversary-with-a-peek-into-nearby-star-forming-region
https://www.timesnownews.com/technology-science/hubble-space-telescope-is-now-33-years-old-epic-photos-of-ngc-1333-for-birthday-bash-article-99658933
https://twitter.com/esascience/status/1649052126918881280
https://twitter.com/NASAHubble/status/16490540663986216992) Wszystkiego najlepszego z okazji 33. urodzin, Hubble! 🎉
Hubble rozpoczął swoją odkrywczą podróż #OTD w 1990 roku.
Minęły już ponad trzy dekady, a misja nadal zadziwia świat swoimi odkryciami dotyczącymi naszego wszechświata. Spójrz wstecz na działalność badawczą z ostatniego roku Hubble'a!
https://twitter.com/NASAHubble/status/1650520670743273473
2) 2023 kwi 25 16:59 Kosmonauta.net
Hubble obserwuje mgławicę NGC 1333
A przy okazji świętuje już 33 lata na orbicie! Hubble to jeden z najpotężniejszych teleskopów kosmicznych,
https://kosmonauta.net/tag/hubble/
do 2009 roku serwisowany przez promy kosmiczne.
https://kosmonauta.net/2019/05/sts-125-10-lat-temu/
https://www.youtube.com/watch?v=qatNSVppqAw&t=5s
3)
https://twitter.com/csa_asc/status/1654810743261532162
4) 2023 lip 24 16:29 Kosmonauta.net
Kwintet Stephana - świetny wykład o obserwacjach z HST
Bardzo ciekawy wykład o zwartej grupie galaktyk o nazwie Kwintet Stephana.
https://www.youtube.com/watch?v=gBiphwSFFYA
-
33 lata temu, 20.05.1990 uzyskano pierwsze zdjęcie z teleskopu.
https://esahubble.org/images/opo9004a/
https://twitter.com/ESA_History/status/1659864541822599169
-
Czas leci i takie sa wspolczesne problemy Hubble ;-) Cos mu tam lata przed oczami ... Z powazaniem
Adam Przybyla
Zrodla:
https://www.businessinsider.com/elon-musk-starlink-satellites-streak-nasa-hubble-space-telescope-images-2023-3
-
28 lat temu, 22.05.1995 HST uchwycił rzadkie ustawienie pierścieni Saturna.
Układ pierścieni Saturna został skierowany krawędzią w kierunku obserwacji co ma miejsce , gdy Ziemia przechodzi przez płaszczyznę pierścieni planety mniej więcej co 15 lat.
https://hubblesite.org/contents/media/images/1995/25/306-Image.html?news=true
https://twitter.com/airandspace/status/1660690606241325056https://www2.jpl.nasa.gov/saturn/may_images.html
-
Hubble uległ kolejnej awarii. Przydałaby się załogowa misja serwisowa.
(https://www.pulskosmosu.pl/wp-content/uploads/2023/11/hst-hubble.jpg)
Najnowsze problemy z jednym z żyroskopów sędziwego już Kosmicznego Teleskopu Hubble’a sprawiły, że ponownie powróciła dyskusja nad tym, czy NASA nie powinna zezwolić na organizację prywatnej misji serwisowej do teleskopu. Takie plany pojawiały się już wcześniej, aczkolwiek temat zniknął z agendy kilka miesięcy temu.
29 listopada przedstawiciele NASA poinformowali, że Kosmiczny Teleskop Hubble’a przeszedł w tryb awaryjny z powodu problemu z jednym z trzech działających żyroskopów. Dziesięć dni wcześniej żyroskop zaczął przesyłać na powierzchnię Ziemi błędne odczyty. Kontrolerzy pierwotnie przywrócili jego prawidłowe działanie, ale 21 i 23 listopada problemy pojawiły się po raz kolejny.
Agencja podała w oświadczeniu, że jak na razie inżynierowie badają problem i nie są w stanie potwierdzić, kiedy teleskop będzie w stanie wznowić obserwacje naukowe. Teoretycznie Hubble może pracować tylko z jednym żyroskopem, chociaż z pewnością taka sytuacja wiązałaby się z pewnymi stratami i brakiem możliwości wykonywania obserwacji obiektów Układu Słonecznego.
Warto tutaj przypomnieć, że na pokładzie znajduje się sześć różnych żyroskopów, które zostały zainstalowane na jego pokładzie w 2009 roku. Od tego czasu jednak trzy uległy już trwałej awarii.
Jared to the rescue!
Informacja o kolejnej awarii żyroskopu wywołała reakcję Jareda Isaacmana, miliardera, który był dowódcą załogi statku Crew Dragon podczas pierwszej i jak dotąd jedynej całkowicie turystycznej misji realizowanej przez SpaceX. Jared ma już w planach kolejny lot na orbitę, podczas którego odbędzie się pierwszy turystyczny spacer kosmiczny na zewnątrz statku kosmicznego. Więcej, w nieco odległej przyszłości Isaacman miałby być także pierwszym turystą na pokładzie Starshipa.
https://www.youtube.com/watch?v=jnUO4eJJNBo (https://www.youtube.com/watch?v=jnUO4eJJNBo)
W 2022 roku pojawiła się jednak informacja o tym, że SpaceX we współpracy z NASA rozważa koncepcję całkowicie prywatnej misji serwisowej do Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Według takiej misji Isaacman z innymi astronautami miałby polecieć do Hubble’a na pokładzie statku Crew Dragon, wymienić uszkodzone komponenty i tym samym wydłużyć życie legendarnego już teleskopu. Analiza wykonalności takiej misji zakończyła się na początku 2023 roku, ale ani SpaceX ani NASA nie opublikowały jej wyników.
Isaacman w innych postach w mediach społecznościowych zasugerował, że z badania wynika, że ponowne uruchomienie i misja serwisowa są wykonalne: „powinna to być łatwa decyzja typu ryzyko/zysk”. Nie ujawnił jednak szczegółów dotyczących przebiegu misji.
Warto zwrócić uwagę, że SpaceX i Isaacman nie są jedyną możliwością. NASA zwróciła się jakiś czas temu do sektora prywatnego z prośbą o projekty prywatnych misji do teleskopu Hubble’a. Jednym z zastrzeżeń był brak finansowania misji z budżetu agencji. W reakcji na to zaproszenie, osiem różnych zespołów przysłało swoje propozycje. Jednym z tych zespołów jest firma Astroscale. Jej propozycja jest aktualnie analizowana przez ekspertów w NASA.
-
Hubble uległ kolejnej awarii. Przydałaby się załogowa misja serwisowa.
Przydałaby się misja serwisowa, nie musi być załogowa.
Natomiast, może bardziej się opłaci zrobić nowy teleskop.
-
Przywrócono pracę Teleskopu Hubble'a.
https://twitter.com/NASAHubble/status/1733195294878183470