Firma Excalibur Almaz (
http://excaliburalmaz.com/) zamierzająca działać w branży turystyki kosmicznej chce zaproponować jeden z najciekawszych projektów. Oryginalność tej propozycji wynika z dwóch przyczyn:
(1) będą to loty orbitalne, nie suborbitalne jak we wszystkich prawie pozostałych projektach,
(2) wyraźne odwołanie się do historii.
HistoriaZatem najpierw o historii. Chodzi o statek kosmiczny TKS (Транспортный корабль снабжения), nad którym od 1965 pracował w Związku Radzieckim zespół Czełomieja, gdzie powstały również Ałmazy – wojskowe stacje orbitalne. TKS miał stanowić statek transportowy załogi do Ałmazów. Nigdy jednak nie poleciał w Kosmos w wersji załogowej. Program Ałmaz, w którym umieszczono na orbicie stacje ukryte pod kryptonimami Salut 2, 3 i 5, właściwie nie przyniósł oczekiwanych sukcesów dla wojska i został wstrzymany, zanim ukończono testy TKS-u. Był to już czas, gdy zdano sobie sprawę, że utrzymanie na orbicie dużej stacji, której załoga obserwuje Ziemię przez lunety (23 mm średnicy), robi zdjęcia i sporządza notatki, nie jest efektywną formą wywiadu orbitalnego (na wyposażeniu było też 30 mm działko).
Statek TKS:
TKS ściśle wiązał się z Ałmazami, z których wywodziły się cywilne Saluty. Był pomyślany jako efektywny pojazd dostarczający do Ałmazów załogę oraz zaopatrzenie. Masa statku wynosiła 21,6 t, załoga 3-osobowa, przestrzeń użytkowa ok. 50 m
3. Wynoszony był rakietą Proton.
Statek składał się z dwóch niezależnych części: kapsuły powrotnej WA (возвращаемый аппарат) i modułu orbitalnego FGB (функционально-грузовый блок).
Kapsuła WA to stożkowy element z przodu statku. Była ona w odróżnieniu od Sojuzów i Wostków stożkowa, jak w Apollo, ale mniejsza. Przestrzeń użytkowa w kapsule: 4,56 m
3. Kapsuła miała być również bezpośrednio zamocowana do Ałmaza, a załoga miała udawać się na orbitę wraz ze stacją. W odróżnieniu od Sojuzów i wszystkich innych dotychczasowych kapsuł załogowych, właz był umieszczony w osłonie termicznej kapsuły (jeśli dobrze zrozumiałem: „The crewmembers would be able to exit and enter the WA capsule in orbit via a special hatch in the thermal protective shield of the craft.” –
Anatolij Żak). Po odłączeniu od FGB możliwość autonomicznego lotu była ograniczona do 31 godzin.
Oryginalna kapsuła WA statku TKS:
.
Natomiast
moduł FGB po zadokowaniu stawał się w zasadzie częścią stacji, na wzór obecnych modułów ATV.
Statki TKS choć nie wypełniły swych zadań na orbicie, jednak pośrednio przetrwały, szczególnie jeśli idzie o człon FGB. Można stwierdzić, że wszystkie dawne i obecne radzieckie i rosyjskie moduły orbitalne wywodzą się z dwóch konstrukcji:
(1) Ałmaz, z którego powstała cywilna wersja Salut, później rozwinięta w Mira, którego drugi egzemplarz to obecna Zwiezda w ISS,
(2) wszystkie pozostałe moduły stacji Mir, a także Zaria, Rasswiet i niebawem Nauka na ISS, wywodzą się wprost z konstrukcji FGB, czyli modułu orbitalnego statku TKS.
Teraźniejszość i przyszłośćObecnie TKS zostaje wskrzeszony, przede wszystkim jeśli idzie o kapsułę powrotną WA. Taki cel postawił sobie właśnie Excalibur Almaz, mający swą siedzibę w Wielkiej Brytanii, z biurami w Houston i Moskwie. Jego kapsuła orbitalna oparta na WA - module powrotnym TKS, nazwano Ałmaz, jak dawne stacje wojskowe. Być może celowo wykorzystano tę nazwę, choć myląca, by takie skojarzenia sprowokować - może pomysł marketingowy polega właśnie na nie tylko na samej podróży w kosmos, ale również podróży w czasie, w pionierski świat radzieckiej kosmonautyki.
Statek Ałmaz, czyli zmodernizowana kapsuła powrotna WA statku TKS:
Człon serwisowy opracowano na nowo, ma on umożliwić kapsule lot autonomiczny na okres do tygodnia – nie przewidziano łączenia z ISS, ani z innymi stacjami orbitalnymi.
Nowy człon serwisowy do kapsuły Ałmaz:
Profil poszczególnych misji ma być dostosowywany do indywidualnych potrzeb klientów. Zainteresowanie projektem spodziewane jest głównie ze strony środowisk naukowych i przemysłowych.
Prezesem i założycielem firmy jest Arthur Dula – specjalista od prawa kosmicznego. Jednym z wiceprezydentów jest amerykański astronauta Leroy Chiao, konsultantami są m.in. Walter Cunningham, Walerij Tokariew, zaś generalnym dyrektorem ze strony rosyjskiej jest Władimir Titow – amerykańscy i rosyjscy astronauci. Zmodernizowany statek będzie budowany w Rosji przez NPO Maszinostrojenia założone przez W. Czełomieja. Rakietą nośną będzie Sojuz FB-Fregat. Pierwszy start planowany jest w 2013 roku.
Chiao i Titow prezentują nową kapsułę TKS w Wielkiej Brytanii:
Wątek: Excalibur Almaz (Przeczytany 26292 razy)