Autor Wątek: Buran  (Przeczytany 49138 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

Offline Varcetti

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 26
Buran
« dnia: Lipiec 21, 2010, 20:17 »
Buran
wahadłowiec Rosjan


Buran (burza śnieżna) - jest to radziecki wahadłowiec kosmiczny, który miał być odpowiedzią na wahadłowce Amerykanów. Niestety radziecki prom poleciał na orbitę tylko raz w 1988 roku podczas misji 1K1. Głównym konstruktorem promów był Gleb Łozino-Łozinskij.

Promy Buran

OK-1.01 "Buran"
Jest to najbardziej znany radziecki wahadłowiec, ponieważ jako jedyny poleciał na orbitę. Jego konstrukcja rozpoczęła się w 1986 roku. Początkowo nazywał się "Bajkał", jednak nazwę zmieniono kilka tygodni przed jego pierwszym lotem. Odbył bezzałogowy lot orbitalny 15 Listopada 1988 roku, podczas którego okrążył 2 razy Ziemię a następnie wylądował automatycznie na pasie startowym znajdującym się na terenie kosmodromu Bajkonur. W 1989 roku był jednym z eksponatów wystawy w Paryżu. Został tam przetransportowany na samolocie Antonov 225.

      

Następnie był przechowywany przez długi czas w hangarze na makiecie rakiety Energia. Został zniszczony w Maju 2002 roku, gdy podczas prac konserwacyjnych doszło do zarwania się dachu hangaru, w którym przebywał. Zginęło wtedy w zależności od źródła 7 lub 8 osób.

         

Lot 1K1
Początkowo media rosyjskie donosiły, że sześciu kosmonautów trenuje w symulatorach do pierwszego załogowego lotu wahadłowca. Konstruktorzy byli świadomi tego, że system podtrzymywania życia nie został całkowicie zaimplementowany i dlatego zdecydowano, że lot będzie bezzałogowy. Pierwsza próba startu miała miejsce 29 Października, jednak 51 sekund przed startem awaria infrastruktury naziemnej wstrzymała odliczanie.

Druga próba startu miała miejsce 15 Listopada 1988 roku. Pomimo trudnych warunków atmosferycznych, które mogły być podstawą do wstrzymania odliczania, dyrektor lotu wydał pozwolenie na start, który odbył się bez problemów. Lot promu trwał 205 minut. Buran lecąc na wysokości 250km okrążył dwukrotnie Ziemię. Wahadłowiec wylądował w znakomitym stanie na terenie kosmodromu Bajkonur.

   


Start i lądowanie Burana podczas misji 1K1


OK-1.02 "Ptichka"
Jest to drugi prom z serii Buran. Jego nieformalna nazwa to Ptichka. Został ukończony w ok. 95%. Jego budowę przerwano w 1993 roku. Nie zdążono zainstalować w nim kilku elektronicznych instrumentów. Był jedynym radzieckim promem wyposażonym w system podtrzymywania życia. Swój pierwszy lot miał odbyć w 1993 roku, którego celem byłoby automatyczne dokowanie do stacji kosmicznej Mir. Wahadłowiec jest obecnie własnością Kazachstanu. Rosjanie oddali go w zamian za możliwość korzystania z kosmodromu Bajkonur.

   

OK-2.01
Jest to trzeci prom z serii. Jego budowę przerwano w 1993 roku. Był to pierwszy z drugiej generacji promów Buran. Różnicą w stosunku do pierwszej generacji było zastasowanie kilku modyfikacji i ulepszeń (głównie w kokpicie). Został zbudowany w ok 30-50% a następnie częściowo zdemontowany. Do Października 2004 roku znajdował się przed fabryką Tushino. Następnie został przeniesiony na parking samochodowy znajdujący się w tej samej dzielnicy.

      


OK-2.02
Czwarty prom z serii. Zbudowany w ok. 10-20%. Kiedyś znajdował się w jednym z hangarów na terenie fabryki Tushino. Obecnie znajduje się przed fabryką.

   

OK-2.03
Ostatni, piąty prom z serii Buran. Został całkowicie zdemontowany. Nic nie zachowało się do chwili obecnej.
« Ostatnia zmiana: Lipiec 23, 2010, 19:09 wysłana przez Varcetti »

Offline Varcetti

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 26
Odp: Buran
« Odpowiedź #1 dnia: Lipiec 21, 2010, 20:20 »
Różnice pomiędzy Buran a Space Shuttle


Porównanie Space Shuttle (po lewej) i promu Buran.

Wahadłowiec Buran został opracowany po promie kosmicznym Columbia i istnieje wiele podobieństw w wyglądzie tych pojazdów. Z tego powodu spekulowano, podobnie jak w przypadku podobieństw Concorde - Tu-144, że dużą rolę w budowie Burana odegrało szpiegostwo przemysłowe. Tym niemniej, pomimo zbliżonego wyglądu zewnętrznego, istnieje wiele różnic w konstrukcji pojazdów. Samo podobieństwo zewnętrzne tłumaczy się podobnymi założeniami aerodynamicznymi lub też użyciem przez Rosjan wczesnych zdjęć lub rysunków kadłuba pojazdu amerykańskiego.

Podstawowe różnice:

    * Buran nie został zaprojektowany jako kompletny system ale jako ładunek wynoszony przez rakietę Energia, której przeznaczeniem z kolei nie było wynoszenie jedynie promu lecz różnych innych ładunków o masie do 80 ton. W amerykańskim programie kosmicznym również rozważano podobne podejście, nazwane shuttle-C, ale nie wyszło ono poza etap testów na modelach.
    * Sama rakieta Energia mogła być konfigurowana do wynoszenia różnych ładunków i posiadać różne konfiguracje, np. przeznaczone do przenoszenia do 200 ton ładunku (nigdy nie zbudowana) lub dostarczania ładunku na Księżyc (również nigdy nie zbudowana).
    * Buran został zaprojektowany od początku do lotów zarówno załogowych jak i bezzałogowych, posiadając program automatycznego lądowania. Wersja załogowa nie została nigdy zbudowana. Wahadłowce amerykańskie zostały wyposażone w system automatycznego lądowania na późniejszym etapie (po raz pierwszy w STS-121) ale nigdy nie został on użyty, jako że przeznaczono go do użycia jedynie w sytuacjach awaryjnych.
    * Buran nie posiada głównego silnika rakietowego, co pozwoliło na zwiększenie ładunku promu. Rakieta nośna Energia została zaprojektowana tak, aby możliwe było jej powtórne użycie, jednak nigdy nie zbudowano jej w takiej wersji. Amerykańskie promy posiadają własny napęd, wymagając jedynie dołączenia zewnętrznego zbiornika paliwa przy starcie, który następnie jest odrzucany i spala się w atmosferze. Dodatkowo używane są silniki pomocnicze, które również są odrzucane w atmosferze, ale lądują w oceanie i możliwe jest ich ponowne użycie.
    * Prom Buran posiada dwa silniki zdolne do powtórnego odpalenia.
    * Buran potrafiłby wynieść ładunek 30 ton w standardowej konfiguracji. Amerykańskie promy mogły wynosić do 25 ton, ale późniejsze modyfikacje polegające na zmniejszeniu masy wahadłowców o kilka ton pozwoliły odpowiednio zwiększyć masę wynoszonego ładunku.
    * Podobnie większy jest ładunek, z którym Buran może powrócić z orbity - 20 ton, dla Space Shuttle jest on ograniczony do 15 ton.
    * Stosunek ciągu do ciężaru wynosi 6,5 w przypadku Burana i 5,5 w przypadku Space Shuttle.
    * Płytki osłony termicznej są inaczej układane w przypadku obydwu konstrukcji. Radzieccy inżynierowie uważali swój sposób za bardziej wydajny. Buran nie posiada charakterystycznego, ciemnoszarego fragmentu osłony umieszczonego na dziobie, złożonego z płytek kompozytowych na bazie włókien węglowych i grafitu.
    * Silniki manewrowe Burana używane na orbicie używają jako paliwa nafty lotniczej (kerozyny) i tlenu, silniki Space Shuttle działają na bardziej toksyczne paliwo (monometylohydrazyna i czterotlenek azotu). Co więcej, silniki manewrowe Burana są wydajniejsze (ciąg 180 kN wobec 55 kN Space Shuttle).
    * Buran zaprojektowano do transportu w pozycji poziomej, dzięki czemu może być dostarczony na wyrzutnię dużo prędzej niż transportowane w pozycji pionowej wahadłowce amerykańskie. Firma Antonow zbudowała specjalnie do celu transportowania Burana największy jak do tej pory samolot transportowy na świecie Antonow An-225.
    * Rakieta nośna Energia nie została pokryta pianką, której rozdarcie doprowadziło do katastrofy promu Columbia. Co więcej, rakiety pomocnicze nie zostały skonstruowane z segmentów podatnych na przecieki przez uszczelki, co z kolei spowodowało katastrofę promu Challenger. Tym niemniej rakiety pomocnicze na paliwo ciekłe używane przez Burana są trudniejsze do przygotowania i utrzymania w stanie napełnienia przez dłuższy czas, dodatkowo są też bardziej narażone na wybuch niż silniki na paliwo stałe używane przez Space Shuttle. Z kolei po uruchomieniu, silniki na paliwo ciekłe są bardziej kontrolowalne.
    * Buran w przeciwieństwie do amerykańskiego odpowiednika nie posiada gondoli co upraszcza jego budowę.
    * Radziecki prom jest o 1 metr krótszy od Space Shuttle, ma także większą rozpiętość skrzydeł (Space Shuttle ma 23,34 m, podczas, gdy Buran dokładnie 24 metry )


Film przedstawiający prom Buran.

Źródła:
http://www.buran-energia.com/
http://pl.wikipedia.org/wiki/Buran_(wahad%C5%82owiec)
« Ostatnia zmiana: Lipiec 23, 2010, 19:12 wysłana przez Varcetti »

Offline Maquis

  • Bóg-Imperator ;)
  • Administrator
  • *****
  • Wiadomości: 2242
  • Muhahahahaha
    • Kosmonauta.net
Odp: Buran
« Odpowiedź #2 dnia: Lipiec 21, 2010, 20:31 »
Hmm, a gdzie znalazłeś informacje o tym, że Buran miał mieć silniki odrzutowe? Z tego co się orientuję to informacja taka to częsty błąd, pojawiający się dlatego, że testowano go w locie z gondolami silników.

Ciekawostką jest system napędowy, który istotnie działał na naftę i tlen - mieszanka ta oczywiście nie jest hipergoliczna, więc cały element posiadał dodatkowo system zapłonowy. Buran był też o metr krótszy.

Offline fasola

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 62
  • wszystko jest iluzją
Odp: Buran
« Odpowiedź #3 dnia: Lipiec 21, 2010, 20:38 »
Brawo za opracowanie :). I duży plus za porównanie Burana z STS. Można by się jeszcze dowiedzieć dlaczego zapadła decyzja o budowie Burana i dlaczego potem budowa została wstrzymana?
GG:8261459 nie gryzę

Polskie Forum Astronautyczne

Odp: Buran
« Odpowiedź #3 dnia: Lipiec 21, 2010, 20:38 »

Offline sarna

  • Junior
  • **
  • Wiadomości: 97
  • N2O4 i UDMH! ;)
Odp: Buran
« Odpowiedź #4 dnia: Lipiec 21, 2010, 20:39 »
Wstrzymana została z bardzo prostego powodu - rozpad związku radzieckiego i brak funduszy na kontynuację programu.

Offline kanarkusmaximus

  • Administrator
  • *****
  • Wiadomości: 23548
  • Ja z tym nie mam nic wspólnego!
    • Kosmonauta.net
Odp: Buran
« Odpowiedź #5 dnia: Lipiec 21, 2010, 20:42 »
Wstrzymana została z bardzo prostego powodu - rozpad związku radzieckiego i brak funduszy na kontynuację programu.

Tu chyba jeszcze jeden czynnik polityczny grał rolę - nieudany pucz moskiewski w sierpniu 1991 roku, gdzie wyższe osoby z programu Burana brały aktywny udział.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Pucz_moskiewski
(Pewnie Astropl nieco więcej na ten temat napisze)

PS. Witamy! :)

Offline sarna

  • Junior
  • **
  • Wiadomości: 97
  • N2O4 i UDMH! ;)
Odp: Buran
« Odpowiedź #6 dnia: Lipiec 21, 2010, 20:54 »
Witamy! :)
No ja również witam :D

Bardzo ciekawy ten artykuł. Z mojej perspektywy czasu inaczej patrzy się na tamte wydarzenia.. (miałem wtedy nieco ponad miesiąc)

A może Rosjanie (czy tam sowieci ;) ) wzięli pod uwagę katastrofę challengera i stwierdzili że to jednak nie najlepszy pomysł? Wiem to mało prawdopodobne ale to może jednak miało jakiś wpływ na program buran.

Offline astropl

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 5311
  • Zmieściłem się w Sojuzie :)
    • Loty Kosmiczne
Odp: Buran
« Odpowiedź #7 dnia: Lipiec 22, 2010, 19:28 »

Tu chyba jeszcze jeden czynnik polityczny grał rolę - nieudany pucz moskiewski w sierpniu 1991 roku, gdzie wyższe osoby z programu Burana brały aktywny udział.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Pucz_moskiewski
(Pewnie Astropl nieco więcej na ten temat napisze)


Chętnie bym coś napisał, ale pierwsze o tym słyszę. Kto z programu Buran brał udział w puczu Janajewa?
Waldemar Zwierzchlejski
http://lk.astronautilus.pl

Offline astropl

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 5311
  • Zmieściłem się w Sojuzie :)
    • Loty Kosmiczne
Odp: Buran
« Odpowiedź #8 dnia: Lipiec 22, 2010, 19:32 »

Jego konstrukcja rozpoczęła się w 1896 roku.


Ho, ho, stara rzecz... :)


Następnie był przechowywany przez długi czas w hangarze na makiecie rakiety Energia. Został zniszczony w Maju 2002 roku, gdy podczas wichury doszło do zarwania się dachu hangaru, w którym przebywał. Zginęło wtedy w zależności od źródła 7 lub 8 osób.

Skąd informacja o wichurze? O ile wiem, to:

12.05.2002 o 05:40 GMT w MIK-112 (hala montażowa wahadłowca Buran na Bajkonurze) doszło do wypadku, w którym śmierć poniosło 8 robotników. Pracowali oni na wysokości 80 m przy remoncie dachu, który zawalił się na nich. Szczątki walącej się konstrukcji spadły również na sam orbiter.
« Ostatnia zmiana: Lipiec 22, 2010, 19:34 wysłana przez astropl »
Waldemar Zwierzchlejski
http://lk.astronautilus.pl

Offline kanarkusmaximus

  • Administrator
  • *****
  • Wiadomości: 23548
  • Ja z tym nie mam nic wspólnego!
    • Kosmonauta.net
Odp: Buran
« Odpowiedź #9 dnia: Lipiec 22, 2010, 20:32 »
Chętnie bym coś napisał, ale pierwsze o tym słyszę. Kto z programu Buran brał udział w puczu Janajewa?

To to mi się przypomina:
Cytuj
1993 June 30 - Yeltsin cancels Buran project - Program: Buran. Launch Vehicle: Energia.
No known mission (with the end of SDI and the cold war) - plus the project manager was one of the 1991 coup plotters. Total cost 20 billion rubles at time of cancellation.

http://www.astronautix.com/craft/buran.htm

Chociaż nie zawsze astronautix ponoć podawał sprawdzone informacje...

Offline Varcetti

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 26
Odp: Buran
« Odpowiedź #10 dnia: Lipiec 22, 2010, 20:44 »
Dzięki wszystkim za wypatrzone błędy :) Czy macie jeszcze jakieś sugestie w jaki sposób można udoskonalić wstęp? :)

Offline Matias

  • Moderator Globalny
  • *****
  • Wiadomości: 8007
Odp: Buran
« Odpowiedź #11 dnia: Lipiec 23, 2010, 10:51 »
Ładne opracowanie Varcetti :)

Czyli Ptichka jest do zwiedzania dla tych, którzy wybiorą się do Kazachstanu?

Chętnie bym zobaczył więcej zdjęć poszycia tego jedynego rosyjskiego wahadłowca po powrocie z orbity, czy naprawdę była taka nienaruszona ;)

Hmm.. a sam Buran ile mógł przewozić osób? Tak jak u Amerykanów standardowo 7? Jak rozumiem miał podobny system do amerykańskiego RCS, jednak na inne paliwo?

Offline astropl

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 5311
  • Zmieściłem się w Sojuzie :)
    • Loty Kosmiczne
Odp: Buran
« Odpowiedź #12 dnia: Lipiec 23, 2010, 11:01 »

Czyli Ptichka jest do zwiedzania dla tych, którzy wybiorą się do Kazachstanu?

Chętnie bym zobaczył więcej zdjęć poszycia tego jedynego rosyjskiego wahadłowca po powrocie z orbity, czy naprawdę była taka nienaruszona ;)

Hmm.. a sam Buran ile mógł przewozić osób? Tak jak u Amerykanów standardowo 7? Jak rozumiem miał podobny system do amerykańskiego RCS, jednak na inne paliwo?

Wybrać się do Kazachstanu, a zwiedzić Bajkonur, to dwie zupełnie różne bajki.

Co do zdjęć i informacji o Buranie (i nie tylko) w ogóle, to polecam znakomitą witrynę Wadima Łukaszewicza.

OMS/RCS był zasilany ze wspólnych zbiorników, więc i tu i tam była to nafta/tlen.

Buran przystosowany był do przewożenia 2-4 członków załogi oraz 6 pasażerów, a zatem maksymalnie do 10 osób (STS - max. ośmiu).
Waldemar Zwierzchlejski
http://lk.astronautilus.pl

Offline Mikkael

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 2355
  • "Per aspera ad astra"
Odp: Buran
« Odpowiedź #13 dnia: Lipiec 23, 2010, 12:06 »
GG 8698011

Offline sarna

  • Junior
  • **
  • Wiadomości: 97
  • N2O4 i UDMH! ;)
Odp: Buran
« Odpowiedź #14 dnia: Lipiec 23, 2010, 12:19 »
Wzmianka o komputerach pokładowych jest ciekawa  :) postaram się przetłumaczyć niewielki fragmencik:
Cytuj
4 jednostki wykonują takie same operacje, a ich wyniki są porównywane pod koniec procesu. Jeśli wynik jednego z komputerów nie zgadza się z pozostałymi, zostaje on wyłączony automatycznie. Dzieje się tak, puki nie zostaną sprawne tylko 2 komputery. Jeśli wtedy nastąpi podział (wyniki tych komputerów są różne) system losowo decyduje o wyłączeniu jednego komputera więc zawsze jest 50% szans poprawnego funkcjonowania

Jak to się odbywa w STS? Słyszałem że też wyniki komputerów są porównywane ale nic poza tym.

Polskie Forum Astronautyczne

Odp: Buran
« Odpowiedź #14 dnia: Lipiec 23, 2010, 12:19 »