(napisano 16&22/03/2010 r.)Dwa dni temu na kosmonaucie ukazał się artykuł 'o nowościach z pokładu ISS', przeczytać można tam o operacjach robotycznych, które miały miejsce parę dni temu na stacji. Chodzi tutaj o transport SFA
(Small Fine Arm), czyli przedłużenia japońskiego manipulatora JEMRMS. Ta część SFA, została przygotowana do użytku przez Creamera i Soichiego. Po wstępnych testach włożyli ją do śluzy w Kibo i stamtąd (po wysunięciu specjalnego adaptera) element mógł zostać pochwycony przez główny manipulator japońskiej części stacji. SFA po przetransportowaniu na tę paletę został umieszczony w specjalnym porcie, dzięki czemu będzie możliwy przesył danych telemetrycznych i energii do grzałek.
W załączniku fajne zdjęcie pokazujące manipulator JEMRMS z widocznym, podczepionym SFA. Ten element będzie służył do wykonywania delikatnych operacji w obszarze EF (np przenoszenia bardzo małych jednostek eksperymentalnych). Źródło fotki (hi-res) -
tutaj.
W artykule można także poczytać o eksperymentalnych drzewkach, które rosną na stacji (wyrasta nam pierwsze pokolenie lasów orbitalnych
) oraz przygotowaniach do oddokowania Sojuza TMA-16, które nastąpi za 2 dni. Tym samym stację opuści dwóch członków jej załogi - Maksim Surajew i Jeff Williams. Wczoraj o godzinie 10:47 CET przeprowadzono odpalenie próbne silników manewrowych Sojuza, trwa także sprawdzanie systemów pojazdu.
Plan na najbliższe dwa dni wygląda tak (warto tutaj zaznaczyć, że w USA już przeszli na czas letni, a więc należy dodać 5 godzin do zawartych godzin) :
March 17
7:45 a.m. - Expedition 22/23 change of command ceremony (ceremonia zmiany dowództwa, Willimas przekaże funkcję Olegowi)
11:30 p.m. - Expedition 22 farewells and hatch closure, scheduled for 12:02 a.m. March 18 (zamknięcie włazu, czwartek 5:02 CET)
March 18
2:45 a.m. - Coverage of Expedition 22 undocking from station, scheduled for 3:03 a.m.
5:15 a.m. - Coverage begins of the deorbit burn, scheduled for 5:34 a.m., and landing, scheduled for 6:24 a.m. in Kazakhstan
7 p.m. - Video file of landing and post-landing activities, including a post-landing interview with Williams.Oddokowanie Sojuza TMA-16 z dwoma osobami na pokładzie będzie miało miejsce w czwartek o godzinie 8:03 naszego czasu. Deorbitacja o 10:34, lądowanie na stepach Kazachstanu około godziny 11:24.
Wszystkie te wydarzenia będą relacjonowane na NaszejTV.
Wczoraj także odbyło się przeniesienie Dextre (chyba w ramach przygotowań do przyszłej misji wahadłowca), w związku z czym manipulator stacji SSRMS CanadArm2 zmienił stanowisko bazowe z Destiny na port na wózku MBS na konstrukcji kratowniczej.
Dodatkowo (już nie będę tłumaczył, walnę tylko cytat z nsf) wczoraj miała miejsce operacja sprawdzania stanu paneli słonecznych i mechanizmów sterującymi ich położeniem. To ważny test, który odbywa się średnio dwa razy w roku. Dzięki niemu inżynierowie wiedzą w jakim stanie znajdują się te bardzo istotne komponenty ISS.
SSU Shunt Test: Beginning at 1:33pm EDT today and running through three orbits for 20 min each (1:33pm-1:53pm; 3:05pm-3:25pm; 4:36pm-4:56pm), MCC-H performs the periodic U.S. solar array efficiency test, which assesses the degradation of the photovoltaics over time. Before the test, at 1:00pm, the BGAs (Beta Gimbal Assemblies) will be moded to Autotrack (from fixed dual-angle, i.e., no auto biasing) to improve power generation during the test, and afterwards returned to dual angle, with "night glider" drag reduction feathering. [For the test, the solar array output is shunted (switched) for ~10 min before and unshunted ~2 min after entering eclipse (Earth shadow) such that the circuit current of the SSUs (Sequential Shunt Units) can be recorded to determine solar array output capability. The amount of current (Ampères) shunted by the arrays will decrease slowly over time as they degrade in the orbital environment. The test is performed approximately twice a year, once during each equinox, at a Beta angle of 0 plus/minus 5 deg. to allow engineers to track the performance over time and compare degradation trends against the a priori (expected) curve (today’s Beta: ~1 deg). The monitoring has started in Fall 2003 and runs for the life of the station.
Tak przy okazji zapodaję jeszcze ten artykuł - liink do artykułu na
aviationweek.
Mowa tutaj o regale NanoRack, który poleci w najbliższej misji wahadłowca - STS-131 w kwietniu. Urządzenie zostanie przewiezione na pokładzie dolnym promu (middeck), a jego przetransportowanie zajmie zaledwie kilka minut w napiętym grafiku załogi. W czym cała rewelacja? Otóż będzie to pierwszy 'regał' zawierający prywatne eksperymenty, które będą sobie pracowały automatycznie na stacji ISS!
Oznacza to ni mniej, ni więcej, jak otworzenie 'międzynarodowego labu' krążącego na orbicie dla instytucji, firm i osób prywatnych.
Regał NanoRack, mieszczący do 16 osobnych ładunków w postaci CubeSatow.Docelowo NanoRack będzie umieszczony w wolnej lokacji w japońskim module Kibo. Odpowiedzialne za całe zamieszanie jest firma NanoRack LCC, która podpisała z agencją NASA umowę na prowadzenie tego typu działalności (ciekawe czy JAXA miała coś do powiedzenia w tej sprawie? W końcu to w jej module będą te eksperymenty działały). Sam regał NanoRack mieści (posiada) 16 slotów na osobne eksperymenty - tzw CubeSat, czyli znane nam formy pakowania odpowiedniego ładunku eksperymentalnego w sześcian o boku 10 cm. W ramach tego serwisu do każdego ładunku (CubeSat) doprowadzane jest 5 wolt prądu + transfer danych na Ziemię. Obsługa ma się także odbywać z minimalną ingerencją członków załogi.
I najciekawsze
- koszt wykupienia jednego slotu to dla prywaciarzy 'zaledwie' 50 tyś $ + jakieś niewielkie koszty dodatkowe, jeżeli będzie to eksperyment edukacyjny, czyli domyślam się że wysyłany przez jakiś Uniwerek, to będzie to połowa standardowej stawki, a więc 25 tys $. Uważam, że to naprawdę niedużo i tak jak jest napisane w tym arcie, w wysyłanie własnych eksperymentów będą mogły zacząć się bawić także zwykłe szkoły średnie
Stronka producenta -
http://www.nanoracksllc.com/?p=151