Polskie Forum Astronautyczne
Astronautyka => Ziemia - załogowe => Wątek zaczęty przez: JSz w Listopad 14, 2013, 20:42
-
Parabolic Arc przypomniał, że niebawem minie dokładnie 30 lat od momentu, gdy na orbicie znalazła się europejska stacja kosmiczna Spacelab! Mało mówi się o tej stacji, prawdopodobnie dlatego, że nie była ona na stałe umieszczona na orbicie, ale dowożona czasowo w (otwartej) ładowni wahadłowców. Ale z drugiej strony była to stacja wielokrotnego użytku, łącznie dobyło się 25 lotów, podczas których łączono poszczególne segmenty w różne konfiguracje.
Skylab Spacelab składał się z kilku segmentów, z których najważniejsze to dwa ciśnieniowe moduły laboratoryjne LM1 i LM2, oraz kilka palet. Moduły te miały średnicę 4,15 m i długość 5,4 m, z tym, że składały się one z dwóch segmentów, które mogły odbywać misje oddzielnie, ale ogół były one połączone. Zostały one sfinansowane przez ESA, a zbudowane głównie przez niemiecką firmę ERNO (obecnie część EADS). LM1 został przekazany NASA w rozliczeniu lotów europejskich astronautów, zaś LM2 NASA kupiła.
Odbyło się 25 lotów (potem jeszcze pojedyncze palety trafiały w kosmos) Spacelaba, w tym 16 z modułami załogowymi: LM1 9-krotnie, LM2 7-krotnie.
W misji Spacelab-1 (STS-9):
(http://www.parabolicarc.com/wp-content/uploads/2013/11/spacelab_sts9.jpg)
Moduł załogowy LM1 na orbicie (w ładowni STS-9, z przodu tunel łączący LM1 z wahadłowcem):
(http://www.parabolicarc.com/wp-content/uploads/2013/11/spacelab_module_cargo_bay.jpg)
Moduł LM w ładowni wahadłowca - widać dwa złączone segmenty:
(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Spacelab-nasa.jpg)
Wnętrze LM2 - moduł obecnie jest wystawiony w muzeum w Bremie:
(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/German_Spacelab_03.JPG/800px-German_Spacelab_03.JPG)
Podobnież MPLM-y zostały skonstruowane na bazie LM.
http://www.parabolicarc.com/2013/11/14/spacelab-paved-space-station-research/#more-50653
-
Dzięki JSz nawet nie wiedziałem o istnieniu niegdyś takiej stacji :P :D
-
Skylab składał się z kilku segmentów, z których najważniejsze to dwa ciśnieniowe moduły laboratoryjne LM1 i LM2, oraz kilka palet. Moduły te miały średnicę 4,15 m i długość 5,4 m, z tym, że składały się one z dwóch segmentów, które mogły odbywać misje oddzielnie, ale ogół były one połączone. Zostały one sfinansowane przez ESA, a zbudowane głównie przez niemiecką firmę ERNO (obecnie część EADS). LM1 został przekazany NASA w rozliczeniu lotów europejskich astronautów, zaś LM2 NASA kupiła.
Odbyło się 25 lotów (potem jeszcze pojedyncze palety trafiały w kosmos) Spacelaba, w tym 16 z modułami załogowymi: LM1 9-krotnie, LM2 7-krotnie.
Chodzi oczywiście o Spacelaba.
Co do misji z jego udziałem to najpełniejszą statystyką dysponuje anik pod adresem:
http://tinyurl.com/mhvy3rv ;)
Milej lektury bo warto!
-
Co do misji z jego udziałem to najpełniejszą statystyką dysponuje anik pod adresem:
http://tinyurl.com/mhvy3rv ;)
Milej lektury bo warto!
Czy ten link jest poprawny? W tym miejscu znalazłem tylko 3-stronicową tabelkę z wykazem lotów STS. Ale nie ma tam nic o ładunku...
Dzięki za zwrócenie uwagi na błąd - poprawiłem!
-
Statystyka u anika zawiera informację o oznaczeniu misji, dacie i godzinie UTC/GMT startu, to samo o lądowaniu, czas trwania lotu w dniach, godzinach, minutach i sekundach, miajsce lądowania wraz z numerem bieżni, orbiter, numery i typ silników SSME, oznaczenie RMS, symbol ET, typ SRB, silniki SRB i to wszystko na trzech i pół strony.
Jeśli chodzi o pełne archiwum 135 misji wahadłowca na serwerze NASA to najlepszy jest chyba? ten link (http://www.nasa.gov/centers/kennedy/shuttleoperations/archives/2005.html) 8)
Na przykład pełne archiwum codzinnych raportów z misji od STS-94 DO STS-135 leży tutaj (http://www.nasa.gov/centers/johnson/news/shuttle/).
Miłej lektury. Nie mam aktualnie czasu, aby zrobić statystykę dla ładunku użytkowego laboratorium Spacelab od STS-9 do ostatniego jego użycia, ale może jak zakończę zbiór wszystkich zdjęć załóg z 135 misji (a brakuje mi już tylko 133 i 135 - TRZY ostatnie wersje oryginalnych litosów to spróbuję się tym zająć, ale dopiero w weekend?
CO do zdjęć załóg MSK to ostatnia oryginalna litografia NASA to misja załogi 26 (http://lk.astronautilus.pl/loty/isscrew2.htm#26), więc zaniedbałem się nieco w nich, a właściwie NASA nie wysyła już tak masowo z powodu oszczędności, ale mam je wszystkie w wersji elektronicznej na płytce DVD z JSC w wysokiej jakości w paru formatach łącznie w bezstratnym TIFF!
-
Hmm. Spacelab jak mi się wydaje to był moduł do badań naukowych umieszczany w ładowni wahadłowców. W związku z tym nazywanie go stacją kosmiczną to trochę przesada. Inna sprawa jakby Spacelab samodzielnie przeleciał choć kilka okrążeń Ziemi wówczas bym się zastanawiał czy to rzeczywiście space station ;)
A propos europejskich stacji kosmocznych. W latach 80tych ESA projektowała ministację kosmiczną Columbus składającą się z kilku modułów:
http://www.astronautix.com/craft/colation.htm
Jeśliby powstała to byłaby to stacja pełną gębą ;D
-
Hmm. Spacelab jak mi się wydaje to był moduł do badań naukowych umieszczany w ładowni wahadłowców. W związku z tym nazywanie go stacją kosmiczną to trochę przesada. Inna sprawa jakby Spacelab samodzielnie przeleciał choć kilka okrążeń Ziemi wówczas bym się zastanawiał czy to rzeczywiście space station ;)
Zgadza się Ekoplaneto, Spacelab nie był stacją kosmiczną w ścisłym sensie. Można wprawdzie zastanawiać się, czy to, że moduł był w ładowni czy poza nią stwarza aż tak istotną różnicę, a z drugiej strony moduły te były wykorzystywane nie jednorazowo, ale z przez wiele lat choć z przerwami, ale to nie najważniejsze.
Dałem taki tytuł wątku nieco prowokacyjnie, bo Spacelab odegrał ogromną rolę. Przede wszystkim:
- umożliwił w latach, kiedy na orbicie były tylko Saluty/Ałmazy (później Mir) prowadzenie USA i Europie eksperymentów na orbicie,
- na tej bazie powstał europejski program załogowy, oraz korpus astronautów (choć wtedy jeszcze korpus jako taki nie istniał, były krajowe grupy), bo okazyjne loty Sojuzami miały znaczenie tylko polityczne.
W tamtym okresie mówiło się o stacji Freedom, w której ESA miała mieć udział, ale jak wiemy projekt nie doszedł do skutku, a do ISS było jeszcze dobrych kilka lat czasu.
ESA docenia ten dorobek, czego dowodem kilka stron poświęconych Spacelabowi, np.
- http://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/ESA_history/Spacelab_and_30_years_of_ESA_astronauts
- http://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/ESA_history/Spacelab_beginnings
- http://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/ESA_history/Building_and_flying_Spacelab
- http://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/ESA_history/Remembering_Spacelab-1_STS-9
- http://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/ESA_history/Spacelab_D1_mission_25_years_ago
- http://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/ESA_history/A_new_kind_of_right_stuff
Pierwsi astronauci ESA wybrani w 1978 r.: Claude Nicollier (Szwajacaria), Ulf Merbold (Niemcy), Wubbo Ockels (Holandia) i Franco Malerba (Włochy):
(http://www.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2013/11/esa_s_original_astronauts/13427152-1-eng-GB/ESA_s_original_astronauts_large.jpg)
Oczywiście byli oni wybrani do udziału w programie Spacelab. Pierwszym, który poleciał w kosmos, był Merbold: http://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/ESA_history/Ulf_Merbold_STS-9_Payload_Specialist
Szczegółowe informacje o Spacelabie można znaleźć także na stronie NASA: http://science.ksc.nasa.gov/shuttle/technology/sts-newsref/spacelab.html
Ciekawostka: pierwszy z podanych przeze mnie artykułów znalazł się polskiej wersji serwisu ESA: http://www.esa.int/pol/ESA_in_your_country/Poland/Spacelab_i_30_lat_astronautow_ESA
-
LM2 jest obecnie wystawiony w Bremie, a co się stało z LM1?
-
Ze strony amerykańskiej do lotu na Spacelabie-1 kandydowało 18 osób w tym kobieta Ann F. Whitaker. Do finału doszla tylko 2-ka: Byron K. Lichtenberg (http://lk.astronautilus.pl/astros/131.htm) i Michael L. Lampton (http://lk.astronautilus.pl/astros/lampton.htm). Ze strony ESA z 4-ki wymienioncych kandydatów wybrano 2-kę: Niemca Ulfa D. Merbolda (http://lk.astronautilus.pl/astros/130.htm) i Holendra Wubbo J. Ockelsa (http://lk.astronautilus.pl/astros/190.htm). Załączam fotkę 3-ki kandydatów do lotu na pokładzie laboratorium Spacelab.
-
LM2 jest obecnie wystawiony w Bremie, a co się stało z LM1?
Poczytaj tutaj => http://de.wikipedia.org/wiki/Spacelab
Das erste gebaute Modul steht heute auf einem Gelände des Dulles International Airport nahe Washington (D.C.). Das Labor ist Teil des Steven F. Udvar-Hazy Center des National Air and Space Museum und ist direkt neben der Raumfähre Discovery aufgestellt.
Das zweite Spacelab-Modul (MD002) wurde im April 1999 wieder offiziell der ESA übergeben und in seine „Heimatstadt“ gebracht und stand dann für zehn Jahre auf dem Flughafen Bremen in der „Bremenhalle“. Bevor es seinen endgültigen Standort erhielt, war das Spacelab das Hauptexponat der Stadt Bremen im Deutschen Pavillon im Sommer 2000 auf der EXPO in Hannover. Seit 2010 steht das Spacelab-Modul in Gebäude 4c der Firma Astrium in der Nähe des Bremer Flughafens. Es kann nur im Rahmen von Führungen durch die BTZ (Bremer Tourismus Zentrale) besichtigt werden.
-
Polecam zerknąć na ten link (http://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1677.0)!
-
Odbyło się 25 lotów (potem jeszcze pojedyncze palety trafiały w kosmos) Spacelaba, w tym 16 z modułami załogowymi: LM1 9-krotnie, LM2 7-krotnie.
Z tymi liczbami są wątpliwości. Zależy jak liczyć. Wg ESA (16 lotów z modułami załogowymi i 6 lotów samych palet):
When Spacelab flights stopped in 1998, full Spacelab modules had flown 16 times and Spacelab pallet-only missions had flown six times.
Artykuły astronautyczne (http://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3728.msg134195#msg134195)
Na wiki 35 i temat statystycznie wygląda na uporządkowany
https://en.wikipedia.org/wiki/Spacelab
2) #AtoZ S is for Spacelab: Europe’s Spacelab was a reusable laboratory module designed to fit in the Space Shuttle’s cargo bay.
Europe’s involvement in US Shuttle activities dates back to 1969, when NASA invited ESRO to participate in its Post-Apollo Programme. First plans called for a free-flying 'sortie module', which became ‘Spacelab’, an integral element of the Shuttle system, in December 1972.
#Spacelab's first flight was 40 years ago this November - on STS-9, 28 November 1983. In all, 22 Spacelab missions flew by the programme’s end in 1998.
https://www.esa.int/Science_Exploration/Human_and_Robotic_Exploration/Space_Shuttle/Spacelab
https://www.esa.int/Science_Exploration/Human_and_Robotic_Exploration/Space_Shuttle/Europe_s_involvement_Spacelab
https://twitter.com/ESA_History/status/1694112753185640505
-
Prezentacja nieciśnieniowego modułu.
Pallet
(https://m.esa.int/var/esa/storage/images/esa_multimedia/images/2010/03/spacelab_pallet_elvis_at_transport_museum_lucern/10105150-2-eng-GB/Spacelab_Pallet_Elvis_at_Transport_Museum_Lucern_article_mob.jpg)
Spacelab Pallet 'Elvis' at Transport Museum, Lucern
http://m.esa.int/spaceinimages/Images/2003/05/Spacelab_Instrument_Pointing_System
Początki sięgają 50. lat wstecz
Europe was invited in 1969 to participate in the post-Apollo programme, ultimately deciding at the Ministerial Meeting of the European Space Conference in Brussels on 20 December 1972 to entrust ESRO with developing a modular, general-purpose laboratory. (...)
Spacelab Flight Unit I, in Spacelab-1 configuration, was formally accepted by NASA in February 1982, comprising a Pressure Module, five Pallets, an Igloo, an Instrument Pointing System, plus support equipment. NASA bought a second set from ESA for about ECU200 million. (...)
In the first eight PM missions alone, 387 experiments involved 323 Principal Investigators from 148 institutes in 26 countries. Spacelab flew its last mission in 1998 – a quarter of a century after Europe began the project – as scientists prepared for the advent of the International Space Station. (...)
https://esamultimedia.esa.int/hsf/SpacelabBR250.pdf
Kilka szczegółów o misji Spacelab D1 z 1985
https://m.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/ESA_history/Spacelab_D1_mission_25_years_ago
Opis laboratorium
https://history.nasa.gov/EP-165/ch1.htm
https://history.nasa.gov/EP-165/ch2.htm
-
45 lat temu, 11.06.1978, NASA ogłosiła przydział specjalistów ładunku z rezerwą do misji Spacelab 1 wraz z trzema Europejczykami wybranymi przez ESA 7 miesięcy wcześniej.
Dokładnie rok później cała trójka odwiedziła Międzynarodowy Salon Lotniczy w Paryżu.
https://twitter.com/spacemen1969/status/1667776425175453703Ostatecznie w misji Spacelab-1 polecieli:
Ulf Dietrich Merbold (http://lk.astronautilus.pl/astros/130.htm)
Byron Kurt Lichtenberg (http://lk.astronautilus.pl/astros/131.htm)
Na LK jest podawana data 18.05.
http://lk.astronautilus.pl/astros/pspacelab1.htm
https://www.eoportal.org/satellite-missions/spacelab
https://www.nasa.gov/sites/default/files/files/Spacelab_Collection_140117a.pdf
-
Kojarze cos ze jakis czas temu czytalem, ze amerykanie cos tam nie zaplacili i europa maia o to pewien zal przy okazji
tego modulu, czy ktos cos sobie moze cos wiecej przypomina? Niestety, czytalem o tym bardzo dawno ...
Nie bylo to cos zwiazanego z kasacja czesci programu po katastrofie promu? Z powazaniem
Adam Przybyla