PDS 110 w Orionie - gwiazda, która posiada planetę pozasłoneczną z pierścieniami?
W listopadzie 2008 i styczniu 2011 roku, obserwatoria poszukiwawcze SuperWASP oraz KELT indywidualnie wykryły dwa podobne spadki jasności. Ich przebieg jest bardzo złożony i pasuje do modelu występowania pierścieni. Oba zjawiska nastąpiły w odstępie 808 dni (możliwy błąd do okresu orbitalnego to +/- 2 dni). Ze względu na trudność interpretacji, nie jest to wystarczający dowód na potwierdzenie jej istnienia. W związku z tym, potrzebne są kolejne obserwacje!
Planety pozasłoneczne mają mniej więcej stały okres orbitalny (różnice wynikałyby tylko z ewentualnych zaburzeń grawitacyjnych od sąsiednich planet - stąd możliwa pomyłka o 2 dni). Można w ten sposób przewidzieć, że kolejne zjawiska następują cyklicznie. Kolejny potencjalny tranzyt miał nastąpić w 2014 roku, jednak w tym czasie Słońce znajdowało się na niebie zbyt blisko PDS 110. Po 1616 dniach od ostatniego zaobserwowanego tranzytu mamy wrzesień 2017. To właśnie wtedy powinniśmy przeprowadzić kolejne obserwacje.
Jeśli spadek jasności zostanie znów zauważony, będzie to wystarczający dowód na istnienie planety pozasłonecznej posiadającej pierścienie. Zjawisko to będzie intensywnie obserwowane przez wielu obserwatorów na świecie i pozwoli na dokładniejsze przestudiowanie złożoności tranzytu.
Będzie to większy projekt i prawdopodobnie jeden z najważniejszych w moim życiu. Uczestnictwo w takich obserwacjach można porównać do współodkrycia nowej planety pozasłonecznej. W tym celu, stworzyłem na Facebooku, na której będą pojawiały się nowinki, takie jak:
- w jaki sposób można samodzielnie przeprowadzić obserwację?
- czy zjawisko jest aktualnie widoczne, co się teraz dzieje?
- transmisje na żywo z obserwacji zjawiska
Wsparcie projektu w postaci polubienia ma dla mnie duże znaczenie. Chciałbym, aby usłyszała o nim jak największa ilość osób. Jednocześnie, być może znajdziemy nowych obserwatorów, którzy przyłączą się do rejestracji tego zjawiska. Przede wszystkim chodzi o uczestnictwo Polski w ogólnoświatowej akcji obserwacyjnej. W związku z tym, z czasem będę dodawał tam nowe informacje, również po angielsku. Rozmawiałem też z autorami artykułu naukowego, od którego zaczął się temat. Przede wszystkim należy skupić się na stronie AAVSO, na której wkrótce pojawi się nowinka i tam należy wrzucać obserwacje.
Do obserwacji będę używał kamery ASI178MM-c z obiektywem Canon FD 300mm f/4.0. Do tego posiadam też filtry fotometryczne V i B. To nieodłączny zestaw przy obserwacjach tranzytów planet pozasłonecznych. Dotychczasowe testy wykazały, że zestaw pozwala określić jasność gwiazdy z lepszą dokładnością niż +/- 0.004 mag przy integracji 5 minut. Jak sam Matthew mówił (współautor artykułu), to jest aż ponadto, czego wymagają. Więc świetnie, że również można wnieść jakąś cegiełkę przy potwierdzeniu istnienia tranzytującego obiektu. Amatorzy mogą też spróbować zarejestrować to zjawisko wizualnie (gdyż spadek jest dość duży).
Wyniki tych obserwacji będą pojawiały się czasopismach astronomicznych, różnych portalach oraz artykułach naukowych. W sierpniowym numerze "Astronomii" pojawi się moja wzmianka jak przeprowadzać obserwację i dlaczego jest to tak istotne w przypadku PDS 110. W przypadku indywidualnych pytań, można też skontaktować się mailowo: projektpds110@gmail.com
Więcej informacji w artykułach:
Urania -
http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ty-mozesz-pomoc-obserwacjach-hipotetycznej-upierscienionej-planety-orionie-3386.htmlScientific American -
https://www.scientificamerican.com/article/newly-found-exoplanet-may-have-ring-system-dwarfing-saturn-rsquo-s/Sci-News -
http://www.sci-news.com/astronomy/ringed-gas-giant-young-star-pds-110-04908.htmlArxiv (artykuł naukowy) -
https://arxiv.org/pdf/1705.10346.pdf