Program Sojuz z dzisiejszej perspektywy nie istniał nigdy jako taki, stanowił bowiem część różnych programów, najpierw księżycowego, który zakończył się niepowodzeniem, a następnie jako statek transportowy w programie Salut, a również w ukrywanym pod jego szyldem wojskowym programie Ałmaz (tutaj projektowany TKS nie zdążył zastąpić Sojuzów). W międzyczasie przeprowadzono program Apollo-Sojuz. Później Sojuzy służyły jako taksówki kosmiczne w programie Mir, a obecnie ISS – i tak jest do dzisiaj.
Sojuzy będą w użyciu co najmniej do
2018 2024 roku, kiedy to zadebiutować ma jego następca – Federacja (dawniej: PTK-NP). Jednak ich rola prawdopodobnie zmaleje już wcześniej, gdy wejdą w użycie amerykańskie prywatne statki załogowe, jak Dragon, Blue Origin SV, CST-100 czy Dream Chaser. Z drugiej strony, być może wzrośnie rola Sojuzów w turystyce kosmicznej za sprawą przede wszystkim firmy Space Adventures, i to na niskie orbity, do ISS, czy nawet loty wokółksiężycowe.
Ponieważ nie mamy jeszcze całościowego wątku o Sojuzach, więc go właśnie zakładam. Jak dotąd, tylko bardzo nieliczne historyczne loty Sojuzów otrzymały u nas swoje wątki:
Sojuz 1
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php/topic,581.0.htmlSojuz 4 / 5
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3478.0Sojuz 6 / 7 / 8
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3805.0Sojuz 11
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2517.0Misja Apollo-Sojuz
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php/topic,255.0.htmlSojuz T-15
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php/topic,78.0.htmlNatomiast na bieżąco śledzone są przygotowania i starty do najnowszych misji Sojuzów:
Sojuz TMA-17
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php/topic,138.0.htmlSojuz TMA-18
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php/topic,148.0.htmlSojuz TMA-19
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php/topic,30.0.htmlSojuz TMA-01M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php/topic,320.0.htmlSojuz TMA-20
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php/topic,357.0.htmlSojuz TMA-21 Jurij Gagarin
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php/topic,480.0.htmlSojuz TMA-02M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=655.0Sojuz TMA-22
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=760.0Sojuz TMA-03M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=830.0Sojuz TMA-04M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=978.0Sojuz TMA-05M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1021.0Sojuz TMA-06M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1139.0Sojuz TMA-07M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1207.0Sojuz TMA-08M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1319.0Sojuz TMA-09M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1388.0Sojuz TMA-10M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1477.0Sojuz TMA-11M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1537.0Sojuz TMA-12M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1640.0Sojuz TMA-13M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1773.0Sojuz TMA-14M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1873.0Sojuz TMA-15M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1945.0Kornijenko i Kelly - roczny pobyt na ISS (2015-16)
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1754.0 (Sojuz TMA-16M)
Sojuz TMA-16M (powrót na Ziemię)
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2231.0Sojuz TMA-17M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2135.0Sojuz TMA-18M (bez Sarah Brightman?)
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2038.0Sojuz TMA-19M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2226.0Sojuz TMA-20M
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2350.0Sojuz MS-01
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2468.0Sojuz MS-02
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2541.0Sojuz MS-03
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2583.0Sojuz MS-04 Argo
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2765.0Sojuz MS-05
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2919.0Sojuz MS-06
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=2954.0Sojuz MS-07
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3051.0Sojuz MS-08
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3154.0Sojuz MS-09
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3215.0Sojuz MS-10
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3292.0Sojuz MS-11
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3347.0Sojuz MS-12
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3536.0Sojuz MS-13
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3691.0Sojuz MS-14
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3766.0Sojuz MS-15
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3767.0Sojuz MS-16
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=4050.0Sojuz MS-17
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=4211.0Sojuz MS-18/"Jurij Gagarin"
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=4454.0Sojuz MS-19 (lot aktorki z reżyserem)
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=4524.0Sojuz MS-20 (lot turystyczny)
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=3974.0Sojuz MS-21
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=4966.0Sojuz MS-22
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=5113.0Sojuz MS-23
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=5218.0Sojuz MS-24
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=5280.0Sojuz MS-25
https://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=5362.0Ponadto jest wątek techniczny o najnowszej (i chyba już ostatniej) modyfikacji Sojuza:
Sojuz MS
http://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=1080.0Na temat statków Sojuz istnieje obszerna literatura, więc nie ma potrzeby by tutaj ją streszczać. Wystarczy zajrzeć choćby na Wikipedię:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Sojuz_%28pojazd_kosmiczny%29http://en.wikipedia.org/wiki/Soyuz_%28spacecraft%29Pozwolę sobie tylko zamieścić podsumowującą tabelkę z najważniejszymi parametrami poszczególnych wersji Sojuzów. W pierwszym okresie oficjalnie nie rozróżniano tych wersji, nadając kapsułom po prostu kolejne numery. Dopiero wersja T została wyróżniona w nazwie, a począwszy od TM oficjalne nazwy zaczęły pokrywać się z oznaczeniami technicznymi. W tabeli uwzględniłem tylko te wersje załogowe, które znalazły się w kosmosie, nie ma więc np. wersji księżycowych.
--------------------------------------------------------------------------------
Wersja Masa Poj.uż. Zał. Okres Starty zał. Programy
. (t) (m3) użytk.
--------------------------------------------------------------------------------
Sojuz (7K-OK) 6,56 9,0 3 1967-1970 1, 3 – 9 księżycowy, Salut
Sojuz (7K-T) 6,80 8,5 3/2 1971-1981 10 – 40 Salut (i Ałmaz)
Sokuz (7K-TM) 6,68 9,0 3 1974-1976 16, 19, 22 Apollo-Sojuz
Sojuz T (7K-ST) 6,85 9,0 3 1980-1986 2 – 15 Salut
Sojuz TM 7,25 8,5 3 1987-2002 2 – 34 Mir, ISS
Sojuz TMA 7,22 8,5 3 2003-2012 1 – 22 ISS
Sojuz TMA-M 7,15 3 2010-2016 01 - 20 ISS
--------------------------------------------------------------------------------Tak naprawdę, to wątek ten założyłem po to, by pokazać jedno zdjęcie. Ale bardzo lubię tego rodzaju porównania fotograficzne! Pochodzi ono z bardzo interesującego blogu Eureka prowadzonego przez Daniela Marina
http://danielmarin.blogspot.com/. Szkoda tylko, że w tak dziwnym języku, ale ilustracje są tam liczne i bywają bardzo ciekawe.