Polskie Forum Astronautyczne

Plany i rozwój => Firmy prywatne => Wątek zaczęty przez: JSz w Październik 20, 2010, 19:53

Tytuł: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Październik 20, 2010, 19:53
Pora na kolejną firmę prywatną, która planuje wejść na rynek turystyki kosmicznej, i jest już dość zaawansowana. Chodzi o XCOR Aerospace, mającą siedzibę w znanym nam już Mojave w Kalifornii.

Firmę założył w 1999 r. Jeff Greason. a jej produktem ma być samolot rakietowy Lynx. W swej prototypowej wersji (Mark I) wysokość 61 km, a w wersji seryjnej (Mark II) ponad 100 km. Powrót lotem szybowcowym. Na pokładzie samolotu będą tylko pilot i jeden turysta.

(http://www.xcor.com/images/layout/logo-pressrelease.jpg)

Samolot rakietowy Lynx:

(http://www.xcor.com/gallery/main.php?g2_view=core.DownloadItem&g2_itemId=1325&g2_serialNumber=1)

(http://www.xcor.com/gallery/main.php?g2_view=core.DownloadItem&g2_itemId=1336&g2_serialNumber=1)

W pierwszej wersji Lynx wzniesie się więc o wiele niżej niż niż SpaceShipTwo, ale za to o połowę taniej, gdyż bilet będzie kosztował "zaledwie" 95 tys. USD - jest to najtańsza obecnie oferta. Za to lot spędzi się w fotelu obok pilota! Pierwszy start ma odbyć się w styczniu 2014 r.

Firma zawarła w październiku porozumienie ze Space Experience Curaçao, działającą na wyspie Curaçao należącej do Holandii, położonej na Antylach. Celem porozumienia jest budowa na tej wyspie Space Port Curaçao (źródło (http://www.xcor.com/press-releases/2010/10-10-05_Space_Experience_Curacao_announces_wet_lease_of_lynx.html)). Na stronie Space Experience Curaçao (http://spaceexperiencecuracao.com/) można znaleźć grafiki przyszłego kosmodromu. Widać, że XCOR konkuruje z Virgin Galactic nie tylko w pozyskiwaniu klientów, ale także w futurystycznej architekturze naziemnej:

(http://spaceexperiencecuracao.com/files/2010/01/3sxc25601.jpg)

(http://spaceexperiencecuracao.com/files/2010/01/5sxc25601.jpg)

(http://spaceexperiencecuracao.com/files/2010/01/7sxc25601.jpg)

A oto film reklamowy:

http://www.youtube.com/watch?v=IoEdEgf96YY

Strona internetowa firmy: http://www.xcor.com/ (http://www.xcor.com/)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: wini w Październik 20, 2010, 20:36
Fajnie, że rozpocząłeś wątek:) Już nam chyba niewiele takich firm brakuje na tym forum? Jak chociaż połowa z nich osiągnie swoje cele to najbliższe 10 lat może być ciekawe.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Październik 20, 2010, 20:56
Jak chociaż połowa z nich osiągnie swoje cele to najbliższe 10 lat może być ciekawe.

Nie sposób się nie zgodzić. :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Listopad 01, 2010, 10:26
Dzięki za wątek Jsz, ojj z pewnością się przyda! :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Listopad 08, 2010, 18:34
Oto dwa dość aktualne filmiki z sierpnia tego roku.

Kabina Lynxa:
http://www.youtube.com/watch?v=rr_1RVlVnIw

O silniku Lynxa:
http://www.youtube.com/watch?v=J4Q7uC0YY0s
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Listopad 11, 2010, 12:36
Kokpit jest mniejszy niż mi się wydawało, że będzie, a trzeba pamiętać jeszcze o kombinezonach ciśnieniowych hee ;) Facet mówił jednak, że zmieszczą się tam także nieprzeciętnie duże osoby.

Ciekawa sprawa z tym silnikiem, bo nigdzie do tej pory nic o nim nie czytałem. Domyślnie Lynx ma chyba mieć 4 takie, do lotów testowych, które mają się odbyć w ciągu najbliższych 12 miesięcy (facet od silnika wspominał, że do końca przyszłego lata), będą potrzebować tylko dwóch.

W późniejszym czasie czeka nas około 50 lotów testowych, zanim oczywiście dostaną wszystkie licencje, itp. Jak to się odbywa dokładnie widać na przykładzie Virgin Galactic i ich SpaceShip2.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Listopad 11, 2010, 12:49
Kokpit jest mniejszy niż mi się wydawało, że będzie, a trzeba pamiętać jeszcze o kombinezonach ciśnieniowych hee ;) Facet mówił jednak, że zmieszczą się tam także nieprzeciętnie duże osoby.

Pewnie z nogami na zewnątrz. :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Listopad 17, 2010, 21:06
Może i z nogami na zewnątrz. Ale poinformowano, że holenderskie linie lotnicze KLM będą organizować promocję i sprzedawać bilety na loty Lynxem. Loty będą organizowane przez firmę Space Experience Curaçao, która zbuduje kosmodrom na wyspie Curaçao należącej do holenderskich Antyli (o kosmodromie pisałem w pierwszym poście). Już są rezerwowane miejsca na pierwszy lot komercyjny, który ma odbyć się w 2014 roku.

Źródło: Parabolic Arc (http://www.parabolicarc.com/2010/11/17/air-franceklm-sell-xcor-lynx-tickets-curaao-space-tourism-flights/).

Uzupełnienie. Jeśli ktoś zna holenderski (niderlandzki), to może przeczytać w tym artykule (http://nos.nl/artikel/198875-.html), że cena biletów będzie wynosić 70 tys. EUR. Przy rezerwowaniu z wyprzedzeniem będą zniżki.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Listopad 18, 2010, 19:27
Dopiero dzisiaj natrafiłem na wczorajszy komunikat prasowy XCOR Aerospace. Podsumowując jego treść:

1) Operatorem lotów suborbitalnego samolotu Lynx będzie firma Space Experience Curaçao (SXC), która wydzierżawi te samoloty od XCOR.

2) Holenderskie linie lotnicze KLM będą wspierały SXC poprzez zamówienia, programy lojalnościowe, włączenie w pakiety wakacyjne, itd.

3) Pierwszy start (chodzi pewno o pierwszy start komercyjny) planowany jest na styczeń 2014.

Jeff Greason, szef XCOR, zauważył: “XCOR is very pleased that the market’s acceptance of Lynx is accelerating. Our approach to space travel offers the simplicity, low cost structure, environmental sensitivity, history of accomplishment, and excitement that clients want in their spacecraft company.”

Holenderski dziennik "De Telegraaf" zamieścił wczoraj obszerny obszerny materiał na ten temat:

[pdf]http://spaceexperiencecuracao.com/files/2010/11/KLM-Article-1.pdf[/pdf].

Źródło: strona XCOR (http://www.xcor.com/press-releases/2010/10-11-17_KLM_announces_suborbital_relationship_with_SXC.html).
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Listopad 19, 2010, 22:49
Dopiero dzisiaj natrafiłem na wczorajszy komunikat prasowy XCOR Aerospace. Podsumowując jego treść:

1) Operatorem lotów suborbitalnego samolotu Lynx będzie firma Space Experience Curaçao (SXC), która wydzierżawi te samoloty od XCOR.

Ale to chyba na Amerykę Południową. Na Europę jest inny przedstawiciel:
http://www.kosmonauta.net/index.php/Misje-zalogowe/Suborbitalne/2010-03-29-lynx-europa.html
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Listopad 19, 2010, 23:04
Ale to chyba na Amerykę Południową. Na Europę jest inny przedstawiciel

Rozumiem to tak, że SXC to firma zarządzająca kosmodromem na tej wyspie i operująca lotami Lynx z tego kosmodromu, nie ma być natomiast przedstawicielstwem XCOR. Zaś XCOR, prawdopodobnie tak jak Virgin Galactic, będzie miał więcej podobnych umów, w tym w Europie.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Listopad 19, 2010, 23:07
Mam podobne zdanie co do tej sytuacji. W sumie - dobry model biznesowy - firma zorientowana w potencjale lokalnego (=kontynentalnego) rynku będzie wiedziała ile "zamówić" lotów i innych usług.
W ten sposób XCOR nie musi się tym zajmować i może się skoncentrować na swoich pojazdach.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Listopad 25, 2010, 16:03
Od wczoraj można zarezerwować online bilety na przejażdżkę samolotem rakietowym Lynx! Rezerwacje prowadzi firma Rocketship Tours (http://www.rocketshiptours.com/ (http://www.rocketshiptours.com/)), ktora jest głównym agentem sprzedającym miejsca na Lynx. Wystarczy wpłacić 20 tys. USD depozytu, zaś calość biletu kosztuje 95 tys. USD. Cena ta obejmuje oprócz samego lotu badania lekarskie i treningi w Arizonie.

(http://www.xcor.com/images/contact/RST-200x.jpg)

Formularz zgloszeniowy znajduje się na stronie: http://www.xcor.com/contact/ticket.php (http://www.xcor.com/contact/ticket.php). A tak wygląda bilet:

(http://www.xcor.com/images/contact/ticket.jpg)

Rezerwację miejsc online prowadzi już też Virgin Galactic. Jest to oczywiście jakiś sposób na dopięcie budżetu, ale też wymuszający na firmie pewne zobowiązania. Bigelo zas oświadczył, że będzie zbierał pieniądze w ten sposób nie wcześniej niż w 2012 roku.

Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Luty 24, 2011, 18:15
Bardzo dawno nie pisaliśmy niczego o XCOR i jego suborbitalnym samolocie rakietowym Lynx. Tymczasem dzisiaj firma na swojej stronie z dumą obwieściła, że firma Southwest Research Institute (SwRI) zamówiła sześć lotów! Loty te będą obejmowały wyniesienie ładunku wraz ze specjalistą misji. Przedstawiciel XCOR oświadczył, że firma jest w stanie wykonywać do czterech startów dziennie, podkreślił też, że ma konkurencyjne ceny (o ile dobrze pamiętam, to chce połowę tego, czego żąda np. Virgin Galactic: ok. 100 tys. vs. 200 tys. USD). Jeff Greason, szef XCOR stwierdził, że SwRI jest “one of the best research firms in the world for space science and engineering, and their researchers have a phenomenal ability to explore innovative concepts.” Ja sam o tej firmie nic nie słyszałem, ale to pewno tylko mój problem...

Sześć lotów to niewiele w stosunku do potencjału zapowiadanego przez "providerów" usług suborbitalnych, ale początek jest, i to dość prestiżowy. Pokazuje dobitnie, że prywatny biznes kosmiczny to niekoniecznie tylko turystyka.

Przy okazji na strobnie XCOR pokazano grafikę Lynxa. Różni się ona od poprzednich wizualizacji (patrz wcześniejsze posty) - na jego grzbiecie pojawił się jakiś uskrzydlony bagażnik:

(http://www.xcor.com/press-releases/2011/images/lynx_suborbital_vehicle.jpg)

Źródło: http://www.xcor.com/press-releases/2011/11-02-24_Southwest_Research_Institute_XCOR.html (http://www.xcor.com/press-releases/2011/11-02-24_Southwest_Research_Institute_XCOR.html).
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: wini w Luty 27, 2011, 12:26

Przy okazji na strobnie XCOR pokazano grafikę Lynxa. Różni się ona od poprzednich wizualizacji (patrz wcześniejsze posty) - na jego grzbiecie pojawił się jakiś uskrzydlony bagażnik:


Teraz dopiero przeczytałem newsa na ich stronie i z niego wynika, że chodzi o pojazd Lynx Mark II i dlatego ta wizualizacja różni się od wcześniejszych. W drugiej wersji ma być możliwość wystawienia ładunku na warunki przestrzeni kosmicznej i własnie chyba w tym "bagażniku" te ładunki miałyby się znajdować.
A sam news to świetna informacja. Jak JSz wspomniał widać, że także instytucje naukowe są zainteresowane wykorzystaniem takich pojazdów i może być na nie popyt. Martwi mnie tylko, że na te loty przyjdzie nam czekać ładnych kilka lat, jeżeli to faktycznie ma być druga wersja Lynxa, bo pierwsza jeszcze w sumie nie istnieje:P Ogólnie trochę cicho o tej firmie, ale z drugiej strony pierwszy lot miał być jakoś w 2014 a to jeszcze dobre 3 lata;/
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Luty 27, 2011, 17:07
Teraz dopiero przeczytałem newsa na ich stronie i z niego wynika, że chodzi o pojazd Lynx Mark II i dlatego ta wizualizacja różni się od wcześniejszych.

Nie pomyślałem o takiej interpretacji. Do tej pory Lynx oznaczało Mark I. W newsie piszą o Mark II tylko w ogólnej notce o XCOR, nie w samej treści newsa. Obydwie wersje mają mieć możliwość zewnętrznego ładunku, tylko że różnego: 280 lub 650 kg (odpowiednio Mark I i II) - w tekście piszą jednak o 650 kg, zatem rzeczywiście chodzi o Lynx Mark II.

Piszą tam też, że Mark II to "The Lynx production models". Zaś Mark I ma komercyjnie startować już w 2012 r. (źródło (https://c3.ndc.nasa.gov/flightopportunities/platforms/suborbital/lynx/)).
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: wini w Luty 27, 2011, 17:38
O tym, że mark I ma mieć możliwość wynoszenia ładunku nieciśnieniowego to nie wiedziałem. Czyli jednak te loty mogłyby się odbywać już na mark I. To czemu napisali to tak jakby chodziło im o mark II?:P Wątpię, żeby czekali z tymi lotami aż do drugiej generacji Lynxa, jeżeli pierwsza mogłaby spełnić wymagania.

Przeglądałem jeszcze trochę ich stronę i ten "bagażnik" to na pewno miejsce na ładunek nieciśnieniowy. Na ich stronie pojawiają się wizualizacje i z tą ładownią i bez niej, ciekawe czy będzie to element zdejmowany, czy powstaną dwie wersje Lynxa z ładownią i bez, czy po prostu wizualizacje bez są nieaktualne?
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Luty 27, 2011, 17:46
Te dwie wizualizacje różnią się nie tylko "bagażnikiem". W nowszej Lynx ma mniej kaczy dziób, a raczej gęsi, ma też nieco szerszy kuper. Ale chyba chodzi jednak o Mark II, tak jak pisałeś, gdyż w newsie firma wyraźnie pisze o 650 kg ładunku, a to jest z pewnością parametr Mark II.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Luty 27, 2011, 22:15
Właśnie znalazłem wpis (http://www.parabolicarc.com/2011/02/27/lynx-makeover/) na świetnym blogu Parabolic Arc prowadzonym przez Douga Messiera. Właśnie też zauważył on różnice między obecnym a poprzednim obrazkiem Lynxa. Jednak nie powiązał on tych różnic z różnymi wersjami: Mark I i Mark II, lecz: "Wind tunnel tests have led to some tweaks in XCOR’s Lynx vehicle". Nie podał, niestety, źródła tej informacji.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Luty 28, 2011, 00:37
Właśnie znalazłem wpis (http://www.parabolicarc.com/2011/02/27/lynx-makeover/) na świetnym blogu Parabolic Arc prowadzonym przez Douga Messiera. Właśnie też zauważył on różnice między obecnym a poprzednim obrazkiem Lynxa. Jednak nie powiązał on tych różnic z różnymi wersjami: Mark I i Mark II, lecz: "Wind tunnel tests have led to some tweaks in XCOR’s Lynx vehicle". Nie podał, niestety, źródła tej informacji.

Zatem jakieś poprawki projektowe?

Co do pierwszych lotów Lynx'a to wydawało mi się, że widziałem fragmenty pokazujące startującego "Rysia" w tym filmiku podsumowującym firmy/działania związane z Mojave Spaceport (w sąsiednim wątku).

Natomiast sama informacja rzeczywiście super. Zastanawiam się tylko czy rzeczywiście potencjalnym klientom (firmom/instytucjom) zależy na tych zaledwie kilku minutach lotu w nieważkości? Zapewne materiały/nowe rozwiązania inżynieryjne/itd. muszą być też przetestowane w warunkach istniejących na wysokości kilkudziesięciu km. Tak właśnie myślę nad schematem takiego eksperymentu, może też chodzi o dostarczenie ładunku na te 60-70 km (Mark II nawet powyżej 100 chyba, tak?), a dalej za pomocą jakiegoś napędowego nośnika (chociaż tutaj jest problem uzyskania I kosmicznej, stąd to raczej nie będzie wynoszenie na orbitę).
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: wini w Luty 28, 2011, 06:33
Natomiast sama informacja rzeczywiście super. Zastanawiam się tylko czy rzeczywiście potencjalnym klientom (firmom/instytucjom) zależy na tych zaledwie kilku minutach lotu w nieważkości? Zapewne materiały/nowe rozwiązania inżynieryjne/itd. muszą być też przetestowane w warunkach istniejących na wysokości kilkudziesięciu km. Tak właśnie myślę nad schematem takiego eksperymentu, może też chodzi o dostarczenie ładunku na te 60-70 km (Mark II nawet powyżej 100 chyba, tak?), a dalej za pomocą jakiegoś napędowego nośnika (chociaż tutaj jest problem uzyskania I kosmicznej, stąd to raczej nie będzie wynoszenie na orbitę).

Według tego co mają na stronie z tego luku nieciśnieniowego będą w stanie wystrzeliwać nanonsatelity więc jakieś możliwości dłuższych eksperymentów będą. Ale nawet w ciągu tych kilku minut można przeprowadzić całkiem ciekawe badania. Ja sobie wyobrażam na przykład przeprowadzanie reakcji chemicznych w warunkach nieważkości, a tym samym badanie wpływu nieważkości na nie, poszukiwania nowych materiałów itd, albo badania nad przepływem płynów, komunikacja. Właściwie w ciągu 30 minut i za 100tys $ można sprawdzić nowe rozwiązania technologiczne dla satelit. To tyle co mi przychodzi do głowy w pierwszym odruchu, pewnie da się wymyślić jeszcze sporo innych rzeczy.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Borys w Luty 28, 2011, 10:07
Natomiast sama informacja rzeczywiście super. Zastanawiam się tylko czy rzeczywiście potencjalnym klientom (firmom/instytucjom) zależy na tych zaledwie kilku minutach lotu w nieważkości?

Raczej o wysokość chodzi. Jest to tzw. ignosfera - za wysoko dla balonów, za nisko dla satelitów. To tam właśnie latają rakiety meteorologiczne.
Co do samego samolotu, to kolejna zmiana projektu świadczy, że firma wciąż nie wyszła poza etap renderów.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Luty 28, 2011, 10:10
Ruszyło się najwyraźniej w XCOR, choć może to za sprawą aktualnie trwającej w Orlando na Florydzie Next-generation Suborbital Researchers Conference. W każdym razie XCOR poinformowała w nowym oświadczeniu, że otworzyła sieć instytucji, które będą zajmowały się ładunkami dla Lynxa, będą zbierać zamówienia i współpracować z klientami. Są to następujące firmy: African Space Institute of Durban, South Africa; Cosmica Spacelines wTuluzie (FR); NanoRacks (USA); Southwest Research Institute (SwRI) (USA); Space Chariots (Wlk. Brytania); Space Experience Curaçao (Holandia i Karaiby); Spaceflight Services (USA); Yecheon Astro Space Center (Płd. Korea).

Zastanawiam się tylko czy rzeczywiście potencjalnym klientom (firmom/instytucjom) zależy na tych zaledwie kilku minutach lotu w nieważkości? Zapewne materiały/nowe rozwiązania inżynieryjne/itd. muszą być też przetestowane w warunkach istniejących na wysokości kilkudziesięciu km.

W tym samym materiale trochę na ten temat się mówi. Przykłady:

Andrews Space and Spaceflight Services: “We are working with experimenters and scientists who will be using the SpaceX unpressurized Dragon Lab capsule for standalone on-orbit research and transport of experiments to the ISS, so having the ability to test in the vacuum of space with XCOR’s Lynx platform prior to sending something up on a Falcon 9 is a very powerful tool for our customers.”

NanoRacks, LLC: “Having over 50 payloads from multiple nations already booked for the U.S. National Lab, we expect XCOR’s platform to be a solid first step for many of our customers to validate experiments that will go on to the Space Station. The ability to fly, test, learn, then adjust payloads on the ground and re-fly is extremely useful when perfecting a payload. You don’t have to be a rocket scientist to understand XCOR’s value proposition.”

Itd. Na marginesie: pisze się tam o 3-4 min zero-g. To wskazuje wyraźnie na Lynx Mark II.

Źródło: http://www.xcor.com/press-releases/2011/11-02-28_XCOR_announces_payload_integrators.html (http://www.xcor.com/press-releases/2011/11-02-28_XCOR_announces_payload_integrators.html)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Luty 28, 2011, 10:15
Co do samego samolotu, to kolejna zmiana projektu świadczy, że firma wciąż nie wyszła poza etap renderów.

Domyślam się, że Mark I jest już w budowie, a według planów ma wystartować w przyszłym roku. Tyle, że według najnowszych informacji Mark I ma to być tylko prototyp, a właściwym pojazdem używanym do komercji ma być dopiero Mark II - poprzednio mówiło się trochę inaczej. No i rzeczywiście, Mark II może być jeszcze daleko...
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Luty 28, 2011, 10:24
Ha, dzięki. Nie wiedziałem, że tyle tych ładunków już ma zarezerwowany lot na ISS. W tym wypadku rzeczywiście XCOR może oferować ciekawą i względnie tanią ofertę (bo koszt spada w momencie wyniesienia ładunków większej ilości instytucji).
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Luty 28, 2011, 11:48
Wracam do obrazków Lynx Mark I/II. Nie dawało mi to spokoju, napisałem więc do Douga Messiera. Jest chyba dobrze zorientowany, gdyż uczestniczy właśnie w konferencji w Orlando, o której pisałem, na której swoje nowości ujawnia XCOR. Oto, co odpisał:

"Lynx Mark I and II are the same design basically. The updated design will be used for both vehicles. There could be changes between Mark I and II depending upon the Mark I test flights. Tweaks in the design, etc. The Mark I vehicle will go to about 60 kilometers, I think, and Mark II will go to over 100 kilometers. The 100 kilometer altitude is considered the boundary of space.

The SwRI flights are for Mark I. You get a shorter period of microgravity at the lower altitude. But, it’s good for conducting initial experiments, testing equipment, developing market, etc. It has the added advantage for XCOR in being able to fund development flights.
"
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: wini w Luty 28, 2011, 12:07
Wracam do obrazków Lynx Mark I/II. Nie dawało mi to spokoju, napisałem więc do Douga Messiera. Jest chyba dobrze zorientowany, gdyż uczestniczy właśnie w konferencji w Orlando, o której pisałem, na której swoje nowości ujawnia XCOR. Oto, co odpisał:

"Lynx Mark I and II are the same design basically. The updated design will be used for both vehicles. There could be changes between Mark I and II depending upon the Mark I test flights. Tweaks in the design, etc. The Mark I vehicle will go to about 60 kilometers, I think, and Mark II will go to over 100 kilometers. The 100 kilometer altitude is considered the boundary of space.

The SwRI flights are for Mark I. You get a shorter period of microgravity at the lower altitude. But, it’s good for conducting initial experiments, testing equipment, developing market, etc. It has the added advantage for XCOR in being able to fund development flights.
"

no i super:) i wszystko jasne. Zostaje nam czekać na pierwsze loty, miejmy nadzieję, że za rok będzie co oglądać:)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Luty 28, 2011, 12:17
Czyli dwa lata różnicy pomiędzy realnymi testami wersji Mark I i Mark II to będzie okres testów dla tej pierwszej wersji, a jednocześnie ładunki firm/instytucji już będą mogły latać?
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Luty 28, 2011, 16:04
Chyba nie było :

http://www.youtube.com/watch?v=gHpxpD1MV9I
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Marzec 04, 2011, 19:37
Widać, że pierwsze loty suborbitalne są już naprawdę blisko! A świadczą o tym zwiększające się dramatycznie nakłady na reklamę. Oto zdjęcie z Broadwayu - głównej ulicy na południowym Manhattanie:

(http://www.parabolicarc.com/wp-content/uploads/2011/03/xcor_on_broadway.jpg)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Marzec 22, 2011, 20:50
Dzisiaj (22 marca) na stronie XCOR ukazał się obszerny komunikat informujący, że XCOR wraz z ULA zademonstrował test "Revolutionary Rocket Engine Nozzle Technology". Nie znam się na silnikach, zaś mój techniczny angielski jest dość ubogi, zatem nie będę próbował omawiać tego wydarzenia. Może jednak ktoś jest w stanie przybliżyć nam, o co chodzi, i czy to rzeczywiście aż tak rewolucyjne?

Tekst: http://www.xcor.com/press-releases/2011/11-03-22_XCOR_and_ULA_demonstrate_rocket_engine_nozzle.html (http://www.xcor.com/press-releases/2011/11-03-22_XCOR_and_ULA_demonstrate_rocket_engine_nozzle.html).
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: MarekFloryda w Marzec 23, 2011, 22:12
USAF ogłosiło dzis przetarg na pierwszy stopień wielokrotnego użytku:
http://florydziak.blogspot.com/2011/03/sie-dzieje-sie-dzieje.html
XCOR planuje w tym startować w kooperacji z ULA.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Marzec 30, 2011, 19:37
W artykule na FlightGlobal napisano dziś o pierwszych startach Lynx'ów: "Xcor ... now expects to fly in 2012, with first flight of the commercial version, Mark II, to follow some nine to 18 months later.".

Źródło: link (http://www.flightglobal.com/articles/2011/03/30/354901/xcor-ula-team-up-for-upper-stage-booster.html). W artykule mowa też o pracach nad silnikiem RL10.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: MarekFloryda w Marzec 30, 2011, 20:17
W artykule na FlightGlobal napisano dziś o pierwszych startach Lynx'ów: "Xcor ... now expects to fly in 2012, with first flight of the commercial version, Mark II, to follow some nine to 18 months later.".

Źródło: link (http://www.flightglobal.com/articles/2011/03/30/354901/xcor-ula-team-up-for-upper-stage-booster.html). W artykule mowa też o pracach nad silnikiem RL10.

To że oba drugie stopnie EELV są napędzane tym samym silnikiem (RL-10) strasznie denerwuje USAF, NRO i innych wojskowych klientów rakiet Atlas V i Delta IV. Bo jakby cos się stało z produkcją tego silnika, to wszelkie satelity są uziemione. USAF od dawna żąda od ULA opracowania nowego silnika dla drugiego stopnia.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Kwiecień 25, 2011, 10:38
Potwierdzenie terminów, o których pisałem w poprzednim poście: On behalf of XCOR, three-time Space Shuttle pilot Rick Searfoss explained: “The testing program which we are currently running is going extremely well. Early next year, we will make the first sub-orbital flight, after which the final development will speed up tremendously. According to our schedule, we will be ready for commercial take-off by the end of 2013”. (źródło (http://spaceexperiencecuracao.com/blog/press-release-april-12-2011/)).

Czyli: początek 2012 - Lynx I, koniec 2013 - Lynx II.

Z Curacao pierwszy start przewidziany w 2014 r.

PS. Przy okazji świetne wystąpienie Jeffa Greasona sprzed kilku dni:

http://www.youtube.com/watch?v=m8PlzDgFQMM
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: eRKa w Lipiec 13, 2011, 14:43
Planetary Science Institute (PSI) wybiera XCOR do lotów dla orbitalnego obserwatorium Atsa.

Wczoraj tj. we wtorek 12 lipca 2011 na oficjalnej stronie XCOR pojawiła informacja prasowa dotycząca podpisania pomiędzy firmami „The Planetary Science Institute (PSI)” i „XCOR Aerospace” porozumienia, którego efektem może być orbitalne obserwatorium na pokładzie statku kosmicznego XCOR - Lynx'a.
Projekt Atsa będzie korzystać z załogowego statku kosmicznego wielokrotnego użytku (Lynx'a), na którym zostanie zainstalowany specjalnie zaprojektowany teleskop, który zapewni tanie obserwacje powyżej atmosfery naszej ziemi.
Atsa znaczy "orzeł" w języku Indian Navajo. Obiekt jest zoptymalizowany do obserwacji obiektów układu słonecznego w pobliżu Słońca, które są trudne do badania z orbity dla obserwatoriów takich jak Hubble oraz teleskopów naziemnych.
Vilas (jeden z twórców  Atsa) powiedział: "Będziemy w stanie wspierać ten cel, którym jest obserwacja nowo odkrytych obiektów i innych zjawisk."
"Wkraczamy w nową erę człowieka w badaniu przestrzeni kosmicznej, gdzie prywatne firmy, takie jak XCOR i PSI zaczną odgrywać wiodącą rolę w niektórych obszarach, począwszy od lotów orbitalnych z nawiązaniem do czasów programu Mercury NASA powiedział Sykes”. Więcej na www.xcor.com.
Widać, że Lynx nie będzie się nudził ;). Bardzo kibicuję XCOR, i mam nadzieję, że wkrótce znów o nich usłyszymy.

I dwa obrazeczki:

(http://www.xcor.com/press-releases/2011/images/11-07-11_lynx_telescope-crop.jpg)

(http://www.xcor.com/press-releases/2011/images/11-07-11_lynx_telescope-500x.jpg)

Kiedy się tak przyglądam temu obserwatorium, to przypomina mi ono laser...  I jak tu nie pisać o Gwiezdnych Wojnach :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Szaniu w Lipiec 13, 2011, 15:33
Rzeczywiście ciekawie prezentuje się to ATSA na dachu Lynx ^^.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Lipiec 13, 2011, 18:33
Hehe widać, że teleskop jest z meniskiem lub płytą korekcyjną więc to pewnie SC lub Mak ;)

Ciekawa sprawa, suborbitalne obserwatoria? Jeśli to rzeczywiście teoretycznie uzasadnione obserwacje to czemu nie?

Jaki będzie czas obserwacji podczas jednego skoku na suborbitę? Generalnie skomplikowana sprawa z manewrowaniem tym teleskopem.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: MarekFloryda w Lipiec 28, 2011, 19:18
XCOR twierdzi że pierwsze loty Lynx'a będą już w 2012, cena 2 ray mniejsza niż VG:
NASAWatch: McKee (XCOR) Lynx price $95K - will be less if we sell it in bulk. Will be rideshares - 2ndary payload locations  #newspace2011
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: wini w Lipiec 10, 2012, 19:31
XCOR otworzył oddział (http://www.xcor.com/press-releases/2012/12-07-09_XCOR_to_open_midland_resaerch_headquarters.html) (albo przeniósł się, nie jestem pewien) do Midland w Teksasie gdzie będą prowadzone dalsze prace nad ich pojazdem. Przy tej okazji pokazali pełnowymiarowy model Lynx'a:

http://www.youtube.com/watch?v=HPCS09V1j3s
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: KonradL w Lipiec 10, 2012, 22:11
Jaka "retro" kabinka... Niczym mini-szklarnia na ogorki u dziadka na dzialce  ;D
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Lipiec 11, 2012, 00:53
Szybki jak w myśliwcach z lat 40-tych ubiegłego wieku :) Generalnie dość interesujący kształt nosa tej maszyny.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: eRKa w Lipiec 11, 2012, 08:49
No wreszcie coś się tam ruszyło. Kształt bardzo mi się podoba i super że będzie przypominał myśliwce. Ważniejsze jest jednak to, że jest samowystarczalny tj. nie potrzebuje statku - matki. Startuje i ląduje jak myśliwiec. Jak tak dalej pójdzie to ubiegną VG.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Lipiec 11, 2012, 10:37
Jak tak dalej pójdzie to ubiegną VG.

Wiadomo ile warte są takie zapowiedzi, ale XCOR mówi o 2014 r., a VG o końcu 2013 jako poczatku startów komercyjnych.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: LooZ^ w Lipiec 11, 2012, 11:33
Dzisiaj VG ma "very exciting announcements" więc zobaczymy ;)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Romek63 w Lipiec 12, 2012, 17:50
Kształt bardzo mi się podoba i super że będzie przypominał myśliwce. Ważniejsze jest jednak to, że jest samowystarczalny tj. nie potrzebuje statku - matki. Startuje i ląduje jak myśliwiec.
Jak by nie było to pierwszym pierwowzorem tego samolotu kosmicznego był niemiecki samolot myśliwski z czasów II wojny światowej - Messerschmitt Me 163 Komet. A zaraz po wojnie na jego podstawie Amerykanie zbudowali dwa samoloty doświadczalne Bell X-1 i Bell X-2.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Messerschmitt_Me_163
http://pl.wikipedia.org/wiki/Bell_X-1
http://en.wikipedia.org/wiki/Bell_X-2
Ciekawe jest to że samoloty Bell osiągały maksymalny pułap lotu tylko 28650 m. a Lynx XCOR Aerospace aż 60 000 m. a może nawet 100 000 m. w kolejnych wersjach samolotu. Tak się nawet zastanawiam jak się im udało tego dokonać przy tak smukłym kadłubie który nie pomieści zbyt wiele paliwa. A przecież Me 163 i Bell X-1 wyglądały niemal jak napompowane balony. No ale pewnie XCOR Aerospace zastosował znacznie bardziej wydajne paliwo...
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: jaro738 w Lipiec 12, 2012, 20:00
Me-163 raczej nie miał latać wysoko, tylko zrobić to co miał zrobić i wylądować w jednym kawałku
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Romek63 w Sierpień 01, 2012, 08:00
Ok. Za to ten też Niemiecki Silbervogel miał latać bardzo wysoko  :)
http://pl.wikipedia.org/wiki/%22Silbervogel%22_S%C3%A4nger_Amerika_Bomber
http://www.youtube.com/watch?v=n5yADYqkbaw&feature=player_embedded

----------------------------------------------------------------

A tu kolejna pocieszająca wiadomość :

XCOR – pompy tłokowe silników gotowe do użytku

http://www.kosmonauta.net/index.php/Technologie/Hardware/xcor20120801.html

To może wkrótce doczekamy się pierwszego lotu  :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Październik 31, 2012, 11:24
Nowe nagranie od XCOR?
http://www.youtube.com/watch?v=s5dfi6F6N88
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Luty 05, 2013, 21:00
News z listopada (http://xcor.com/press-releases/2012/12-11-14_XCOR-announces-ATK-for-Lynx-wing.html): XCOR zleciło ATK wykonanie skrzydeł oraz powierzchni sterowych do samolotu suborbitalnego Lynx Mark I.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: alnitak w Marzec 27, 2013, 08:02
Przeprowadzono 67 sekundowy test tłokowego silnika rakietowego który ma wynosic Lynxa na suborbite:
http://www.youtube.com/watch?v=heJrqF0RWvY
P.S.Nawet nie wiedziałem że podobny silnik (tylko o 40 % mniejszym ciągu) zamontowany w zmodyfikowanym samolociku Velocity SE testowano w locie kilka lat temu:
http://www.xcor.com/products/vehicles/X-racer.html
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Adam.Przybyla w Marzec 27, 2013, 09:05
Ta ekipa ma dluga historie, w wiekszosci to ludzi ktorzy kiedys tworzyli rotary rocket i znaja swoj fach;-) BTW, do dzis pamietam jak kiedys chwalili sie odpalaniem silnika rakieowego w ... pokoju holetowym (bylo zdjecie);-)))
(http://www.xcor.com/press-releases/2001/images/old/XCORFire2small.jpg)
Z powazaniem
                                                                                                                     Adam Przybyla
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Marzec 27, 2013, 20:42
Przeprowadzono 67 sekundowy test tłokowego silnika rakietowego który ma wynosic Lynxa na suborbite

Pytanie od laika: co to jest tłokowy silnik rakietowy?
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Adam.Przybyla w Marzec 27, 2013, 21:02
Przeprowadzono 67 sekundowy test tłokowego silnika rakietowego który ma wynosic Lynxa na suborbite

Pytanie od laika: co to jest tłokowy silnik rakietowy?
             ... nie wiem czy Ci to pomoze, ale znalazlem link na stronie XCOR:
http://www.xcor.com/products/pumps/ (http://www.xcor.com/products/pumps/) Moze tam sie doszukasz w czym ten silnik jest "inszajszy";-) Z powazaniem
                                                                                                                                                                                                                                 Adam Przybyla
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: jmvh w Marzec 27, 2013, 21:04
"Normalne" silniki wykorzystują turbopompy (https://en.wikipedia.org/wiki/Turbopump) do pompowania paliwa, tutaj mamy coś podobnego do sprężarki tłokowej (https://pl.wikipedia.org/wiki/Spr%C4%99%C5%BCarka_t%C5%82okowa).
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Marzec 27, 2013, 21:28
Czy nie będzie nadmiernym uproszczeniem (albo wręcz przekłamaniem), jeśli napiszę, że zamiast pompy wirowej używają pompy tłokowej? W czym to może być lepsze? I jeśli jest lepsze, to dlaczego dotychczas nie stosowano?
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: alnitak w Marzec 27, 2013, 23:29
Turbopompy kręcą do kilkudziesięciu tysięcy obrotów na minute,w przypadku pomp tłokowych XCOR podaje mniej niż 900 obr/min dla silniczka który napędzał Velocity SE.Pewnie wystarczą do budowy takiego silnika mniej trwałe i tańsze materiały.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Czerwiec 04, 2013, 17:58
Nowa grafika od XCOR
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Wrzesień 26, 2013, 19:39
Dzieją się testy (http://www.parabolicarc.com/2013/09/19/xcor-follow-build-subsonic-wind-tunnel-testing/).

(http://www.parabolicarc.com/wp-content/uploads/2013/09/xcor_mark_street_subsonic_wind.jpg)

(http://www.parabolicarc.com/wp-content/uploads/2013/09/lynx_nyefitting.jpg)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Matias w Wrzesień 27, 2013, 14:09
A w taki sposób XCOR przeprowadza testy (http://www.xcor.com/blog/xcor-lynx-diy-aerodynamics/) aerodynamiczne nie korzystając z tunelu aerodynamicznego ;) Oczywiście to tylko w początkowej fazie.

(http://www.xcor.com/blog/wp-content/uploads/2013/09/wind-tunnel-truck.jpg)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Wrzesień 27, 2013, 16:35
Bardzo ciekawa forma testów, wykorzystująca sprzęt Commercial Off The Shelf (COTS). :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: KonradL w Wrzesień 27, 2013, 18:12
a gdzie wstazeczki? Zawirowan i oplywu nie widac :(
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Luty 08, 2014, 19:23
Mało wieści dochodzi z XCOR, ale Lynx Mk I się buduje. Mk I to wprawdzie jeszcze nie pułap 100 km, ale w tym roku powinien wystartować. Na blogu XCOR informacje z postępów w budowie: http://www.xcor.com/blog/.

Wewnątrz zbiornika paliwa:

(http://www.xcor.com/blog/wp-content/uploads/2014/02/14-01-21_Payload-a-7085.jpg)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Adam.Przybyla w Luty 08, 2014, 19:53
A dawno dawno temu, Ci sami ludzie budowali os takiego:
(http://www.laesieworks.com/ifo/lib/VTOL-pict/roton3.jpg)
Taa, uparciuchy, w koncu cos zrobia;-) Z powazaniem
                                                                                Adam Przybyla
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Luty 08, 2014, 23:01
Bardzo dobra wiadomość z Lynx'em Mk I. To też kilka lat opóźnień...
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Luty 08, 2014, 23:41
XCOR też zbierał zaliczki na wycieczki Lynxem, podobnie jak Virgin Galactic. Co prawda ceny o połowę niższe, ale i tak sporo. Tyle że firma nie jest tak nachalna medialnie jak VG, i zapewne tylko dlatego mniej słychać o niezadowoleniu klientów. A na razie zanosi się na zaledwie na loty na wysokość 60 km - taki ma być pułap Lynxa Mk I.

Zaczynam się zastanawiać, czy mimo wszystko któryś z uczestników CCP nie znajdzie się na orbicie wcześniej, niż któryś z "suborbitowców" przekroczy 100 km ;) Wiadomo, że VG czy XCOR nie mają pieniędzy z NASA, ale za to zebrali niezłą kasę z przedpłat.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Czerwiec 27, 2014, 23:10
Holenderski pośrednik XCOR'a oferuje taką oto motywację dla "Pomarańczowych" na mundialu:

http://www.parabolicarc.com/2014/06/27/sxc-offers-space-flights-dutch-team-win-world-cup/

ach... piłkarzem być! :P
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: mars76 w Sierpień 13, 2014, 19:07
XCOR i Midland Development Corporation w zeszły piątek wydały imprezkę " wall breaking" z okazji renowacji hangaru w międzynarodowym lotnisku w Midland - były zakąski i takie tam bajery dla gości .
XCOR planuję się przenieść właśnie do Midland z Midland Development Corporation w Kalifornii. Firma podpisała dwa lata temu umowę z Midland , które dostarczy 10 mln $ pakietu stymulacyjnego. Oficiele czekają na otrzymanie licencji dla ich spaceportu ; którą powinni otrzymać nie wcześniej niż 15 września tego roku od  Federal Aviation Administration. W nowym gniazdku będą prowadzić wszelkie prace rozwojowe . Uważam , że obecnie trwa bardzo pozytywny trend -poszczególne władze stanowe "biją " się o inwestycje kosmiczne :))
http://www.parabolicarc.com
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: mars76 w Sierpień 14, 2014, 15:00
XCOR wystawił makietę swojego lynxa w Monterey dla przyszłych klientów; szyba naprawdę paskudna designowo; ale pewnie tańsza w produkcji -zero opływu

http://www.parabolicarc.com/2014/08/13/xcor-display-lynx-mockup-monterey-evening/#more-53153
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Październik 07, 2014, 22:27
XCOR opublikował w ubiegłym miesiącu zdjęcia z budowy pierwszego swojego samolotu: http://www.xcor.com/pressimages/

Dla zachęty miniaturki:

(http://www.xcor.com/pressimages/images/14-08-11_lynx-assembly-1277%20Panorama_resize.jpg) (http://www.xcor.com/pressimages/images/14-08-11_lynx-assembly-1250_resize.jpg) (http://www.xcor.com/pressimages/images/14-07-28_cockpit-fuselage-mate-prep-2-0359_resize.jpg)

Informacja prasowa: http://www.xcor.com/press/2014/14-10-07_XCOR_Lynx_spacecraft_development_in_pictures.html

Cieszy ten widok, ale nasuwa się pytanie: czy zdążą przed SS2?
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Rakietowy Bogdan w Październik 07, 2014, 22:46
Patrząc na zapowiedzi z lutego i stan obecny, a także obecną spinę VG nie widzę szans na ich wyprzedzenie bez jakiejś katastrofy SS2.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Październik 07, 2014, 23:42
Ale czy wyprzedzenie jest tutaj ważne? Oba pojazdy wejdą do służby około 2015-2016 roku, więc będą konkurować w jakimś zakresie ze sobą...
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Październik 07, 2014, 23:47
Jakieś znaczenie chyba ma, choćby prestiżowe - czyli marketingowe. Łatwiej reklamować pionierskiego, "pierwszego na świecie".

A oceniając szanse, to ile pamiętam, co najmniej od czterech lat VG jest tuż-tuż, a XCOR gdzieś tam za nim...
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: mars76 w Październik 08, 2014, 05:59
Na chwilę obecną chyba żaden z nich nie osiągnie pułapu 100 km więc ten kosmos trochę poza zasięgiem na razie ( oczywiście umownie)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Październik 08, 2014, 13:50
Jakieś znaczenie chyba ma, choćby prestiżowe - czyli marketingowe. Łatwiej reklamować pionierskiego, "pierwszego na świecie".

A oceniając szanse, to ile pamiętam, co najmniej od czterech lat VG jest tuż-tuż, a XCOR gdzieś tam za nim...

Tak zgadzam się, że pewien prestiż jest i z pewnością zostanie wykorzystany do celów reklamowych. Jednak sukces na rynku też może zależeć od częstotliwości lotów czy ceny za lot. :) A tu pewnie będzie pewna konkurencja.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Październik 08, 2014, 14:15
Bilet w Lynxie miał być połowę tańszy niż w SS2 i wynosić ok. 100 tys. USD - nie wiem czy to aktualne. Ale tu punkt dla XCOR.

Jeśli idzie o samą wycieczkę, to XCOR oferuje coś bliższego kosmicznej przygodzie: miejsce w fotelu "2. pilota" - z przodu samolotu. I będzie się jedynym pasażerem. To chyba nieporównywalne z pobytem w futurystycznej nawet kabinie pasażerskiej SS2. Myślę, że jeśli ktoś będzie chciał coś ciekawego przeżyć, wybierze jednak XCOR, chyba że będzie mu zależeć jedynie na zaliczeniu ekskluzywnej, bo bardzo drogiej imprezy.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Październik 08, 2014, 14:49
Jest jednak też coś ciekawego - loty badawczo-rozwojowe. XCOR podpisał umowę z Czeskim Biurem Kosmicznym na serię lotów B+R. Chyba mają się odbywać z USA.

Nie wiem ile tych lotów, tylko po prostu wiem, że są one. :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Październik 08, 2014, 18:39
Ha! Dobrych kilka lat temu założyłem nawet wątek poświęcony prywatnym badaniom w kosmosie, licząc, że VG i XCOR ruszą niebawem z tym interesem. Nie ruszyli, a wątek upadł. Ale zdążyła się w nim znaleźć informacja, że SwRI wynajął dla celów badawczych loty zarówno na SS2 jak i na Lynxie.

http://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=536.0
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Adam.Przybyla w Październik 08, 2014, 20:06
Nie do konca. Sa juz teraz inicjatywy komercyjne, ktore calkim spokojnie sa realizowane.patrz np tu:
https://twitter.com/ardbeg_com (https://twitter.com/ardbeg_com)
Z powazaniem
                         Adam Przybyla
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: mikii77 w Listopad 18, 2014, 19:53
Philips wraz z dwoma polskimi youtuberami organizuje konkurs w którym można wygrać lot Lynx'em w kosmos! Konkurs będzie kilkuewy, a lot ma się odbyć w przedziale 2016/18 roku.
http://philips.pl/misjakosmos (http://philips.pl/misjakosmos)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Listopad 18, 2014, 20:43
Sorry, bo to właściwie nie do tego wątku, ale porównanie samo nasuwa się z konkursem, który ponad 13 lat temu (!) zorganizowało RMF FM. Laureatka wygrała wówczas lot na SS2 :(
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Burgund w Listopad 30, 2014, 11:34
Patrząc na zapowiedzi z lutego i stan obecny, a także obecną spinę VG nie widzę szans na ich wyprzedzenie bez jakiejś katastrofy SS2.

Post z pierwszej połowy października. Miesiąc później ma już zupełnie inne znaczenie.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Listopad 30, 2014, 12:14
Bardzo trafny komentarz.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Rakietowy Bogdan w Listopad 30, 2014, 12:44
Ojej, teraz strasznie mi głupio  :-[
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Air Q w Grudzień 19, 2014, 17:58
Kolejne zdjęcia z budowy:
(http://www.xcor.com/press/2014/images/14-10-28_assembly-with-truss-4175-2_750x.jpg)
http://www.xcor.com/press/2014/14-12-18_Lynx_development_in_pictures_carry_through_spar.html
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: mars76 w Styczeń 16, 2015, 18:15
Szwajcarzy zaciesniają współpracę z Xcorem :)
http://www.parabolicarc.com/2015/01/15/xcor/#more-54387
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: deathrider w Marzec 16, 2015, 15:33
Zmiana CEO (ale w przyjacielskich warunkach, poprzedni został dyrektorem działu technologicznego) i trochę informacji:
http://www.space.com/28825-xcor-aerospace-lynx-plane-ceo.html
Trzymam kciuki za nich, za Virgin też :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Marzec 16, 2015, 17:19
Szwajcarzy zaciesniają współpracę z Xcorem :)
http://www.parabolicarc.com/2015/01/15/xcor/#more-54387

Przez chwilę myślałem,że chodzi tu o szwajcarską S-3... :P
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Air Q w Maj 02, 2015, 23:11
Trochę im długo czasu zajmuje budowa Lynxa. Skrzydła mają być montowane najwcześniej jesienią:
https://twitter.com/jeff_foust/status/594546350588497923
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: velo w Październik 29, 2015, 18:19
ParabolicArc wrzucił parę zdjęć z budowy Lynxa

http://www.parabolicarc.com/2015/10/28/latest-images-xcors-lynx-assembly/

Miło patrzeć jak powstaje nowy statek "kosmiczny" :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Listopad 01, 2015, 10:21
Jestem trochę zaskoczony, bo byłem przekonany, że cokolwiek gotowego już mieli. Od lat XCOR odgraża się, że to tuż-tuż, za kilka miesięcy testy itd., a tymczasem okazuje się, ze niczego nie mieli poza makietą. Virgin Galactic jest o lata przed nimi.

Rozumiem, że chodzi o wersję z pułapem 60 km?
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Listopad 01, 2015, 10:55
W tym roku na IAC 2015 nie było nikogo z XCOR z kim można by porozmawiać. Swoje ulotki - tak jak rok temu - schowali na czeskim stanowisku. :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Tantal w Styczeń 18, 2016, 16:35

XCOR się odgraża, że jeszcze kosmiczny lisek nadal żyje


http://www.spaceflightinsider.com/missions/commercial/xcors-lynx-engine-design-breakthrough/


Oczywiście to kolejny "breakthrough" w sektorze, który przybliża nas o cały milimetr w długiej kosmicznej podróży.... Mimo wszystko daje nadzieję, że firma nie padnie całkiem po wymianie managmentu i nadal coś dłubią...
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: station w Styczeń 22, 2016, 18:37
... dłubią kolejne ulotki, tym razem na 2016  :) no i odgrażają się, że będą jeszcze bardziej "zajebiaszcze ". :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Air Q w Maj 28, 2016, 12:29
Pojawiły się informacje o znaczących zwolnieniach w XCOR. Na razie brak dokładniejszych informacji:
http://www.parabolicarc.com/2016/05/27/layoffs-xcor-aerospace-morning/
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Air Q w Maj 30, 2016, 18:04
Pojawiły się informacje o znaczących zwolnieniach w XCOR. Na razie brak dokładniejszych informacji:
http://www.parabolicarc.com/2016/05/27/layoffs-xcor-aerospace-morning/
Już wiadomo, że pracę straciło 25 osób co stanowi około połowę pracowników XCOR. Prace nad Lynxem zostały praktycznie wstrzymane. Firma skupia się jedynie nad pracami nad napędem w ramach kontraktu dla ULA:
http://www.parabolicarc.com/2016/05/29/xcor-layoffs-primarily-impacted-lynx-team/

Wygląda więc, że w lotach suborbitalnych póki co zostaje Blue Origin i Virgin Galactic.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Maj 30, 2016, 20:00
Szkoda Lynxa... Wielu z nimi miało różne umowy - nawet Czesi...
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: ekoplaneta w Maj 31, 2016, 00:02
Wielka szkoda, ze z Rysiem nie wyszło. A niedawno chwalili się, że już niedługo polecą swoim stateczkiem na granicę atmosfery.
Czyżby inwestorzy się wycofali? Koszty wyszły za duże?
Teraz widać, że komercyjne loty na granicę kosmosu to nie bułka z masłem, a cóż mówić o lotach na LEO.
Bez funduszy państwowych trudno utrzymać się w tak niepewnym interesie jak loty kosmiczne  :( Tylko Bezos, który ma dużo pieniędzy mógł sięgnąć nieba  ::) Bransonowi jak dotąd niezbyt dobrze to wychodzi...
Czy to kwestia pieniędzy, szczęścia czy wyboru technologii? A może wszystkiego po trochu?
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: jsc w Maj 31, 2016, 21:46
Ciekawy artykuł na temat przyszłości XCOR'a:
http://florydziak.com/blogger/2016/05/virgin-galactic-znikla-konkurencja.html
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: MarekFloryda w Czerwiec 01, 2016, 15:00
Przeprowadzono 67 sekundowy test tłokowego silnika rakietowego który ma wynosic Lynxa na suborbite:

Raczej przetłumaczył bym to jako "silnik rakietowy zasilany pompą tłokową" :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Air Q w Czerwiec 12, 2016, 23:17
Dostępny jest pdf na którym widać do jakiego momentu doszli z budową Lynxa:
http://www.spccuracao.com/wp-content/uploads/2016/06/LYNX_REPORT_Jun2016.pdf
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Czerwiec 13, 2016, 13:12
Trochę zrobili, ale widać, że jeszcze wiele pozostało do jakichkolwiek całościowych testów.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Air Q w Grudzień 02, 2016, 23:29
XCOR reaktywacja?
Cytuj
Back to the design board!!
https://twitter.com/XCOR/status/804344064997019649
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Tantal w Grudzień 05, 2016, 21:07
niech pokażą zdjęcie że nadal hangar zajmują i liska dopieszczają bo po ostatnich niusach to nie wiadomo czy już tam wiatr nie hula :)) grafiki na testy nie wystawią :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Grudzień 06, 2016, 15:40
niech pokażą zdjęcie że nadal hangar zajmują i liska dopieszczają bo po ostatnich niusach to nie wiadomo czy już tam wiatr nie hula :)) grafiki na testy nie wystawią :)

Zgadzam się! Fotki nie grafiki! :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Orionid w Lipiec 07, 2017, 22:10
XCOR zwalnia większość pracowników
BY MICHAŁ MOROZ ON 7 LIPCA 2017

(...) Pod koniec czerwca prezes spółki Jay Gibson zrezygnował, i przyjął wysokie stanowisko w Departamencie Obrony USA po nominacji przez Prezydenta Donalda Trumpa. W tej chwili w XCOR Aerospace pozostali tylko ostatni pracownicy, którzy zajmą się ochroną praw własnościowych spółki oraz poszukiwaniem innych możliwości rozwoju. Jay Gibson był prezesem XCOR przez dwa lata, zastępując współzałożyciela spółki Jeffa Greasona, który miał skupić się na rozwoju pojazdu suborbitalnego Lynx. Współpraca nie układała się jednak dobrze i Greason wraz z dwoma innymi współzałożycielami XCOR utworzyli nowy podmiot – Agile Aerospace. (...)

http://kosmonauta.net/2017/07/xcor-zwalnia-wiekszosc-pracownikow/
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Lipiec 08, 2017, 07:00
Czyli z całej ekipy XPrize do dziś aktywni zostali: Virgin/Scaled (można ich nazwać "spadkobiercami" pierwszego pojazdu Scaled) i... ARCA (choć ci w tamtym konkursie nic nie zrobili). Cała reszta nie dała rady.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Orionid w Sierpień 02, 2017, 20:19
Zmiany w zarządzie XCOR
BY DOMINIKA PISKOSZ ON 2 SIERPNIA 2017

Doug Jones jako ostatni ze współzałożycieli firmy XCOR zrezygnował z posady i dołączył do rozwijającego się zespołu Deep Space Industries. (...)

Doug Jones dołączył do DSI w idealnym momencie, aby poprowadzić rozwój wysokowydajnego systemu napędowego dla misji kosmicznych Prospector. Firma posiada finansowanie między innymi z rządu Luksemburga, który mocno inwestuje w inicjatywy związane z górnictwem kosmicznym. (...)

http://kosmonauta.net/2017/08/zmiany-w-zarzadzie-xcor/
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Adam.Przybyla w Sierpień 02, 2017, 23:03
Dawno dawno temu, w innym tysiacleciu, ta ekipa pod nazwa Rotary Rocket robila takie zabawki:
http://www.youtube.com/watch?v=7Kp63-an2ts
Z powazaniem
                      Adam Przybyla
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Orionid w Październik 24, 2017, 21:51
XCOR na granicy bankructwa
BY MICHAŁ MOROZ ON 24 PAŹDZIERNIKA 2017

(...) Dramatyczne wiadomości o sytuacji spółki oznaczają, że nie udało się pozyskać dodatkowych środków finansowych i w tym momencie trwają poszukiwania „ostatniej szansy” na pozyskanie dodatkowego inwestora. W praktyce takie rozmowy trwają jednak nawet wiele miesięcy i tym samym wydaje się, że los spółki XCOR Aerospace jest już przesądzony.

Dwuosobowy rakietoplan Lynx Mk 1 miał być zdolny do lotu na wysokość około 60 km. Kolejna wersja, Mk 2, miała być zdolna do przekraczania umownej granicy kosmosu (100 km n.p.m.). W poprzednich latach firmie wstępnie udało się zdobyć kilku klientów, wśród nich było m.in. Czeskie Biuro Kosmiczne.

http://kosmonauta.net/2017/10/xcor-na-granicy-bankructwa/
http://spacenews.com/xcor-running-out-of-time-to-find-investor/
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Październik 24, 2017, 22:13
Ciekawe jakich pieniędzy potrzeba, by w ogóle XCOR utrzymać i doprowadzić do lotów.

Komentarze na forum NSF są negatywne. Hmm... Nigdy się nie spodziewałem, że XCOR miał przeciwników.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Październik 24, 2017, 23:01
Przeciwników może i nie miał, ale też nie miał niczego. Poza makietą i wygadanym szefem.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: station w Październik 25, 2017, 08:02
..pozostanie ładna nazwa i zapis w sądzie o niewypłacalnosci. Ich witryna póki co jeszcze działa, ale wiadomo, że przy takim wczesniejszym exodusie samych założycieli, braku współpracy, koniec tej firmy był do przewidzenia. Plusem jest to, że wyszli poza status ambony i faktycznie eksperymentowali chociażby z silnikiem. Na więcej ich po prostu finansowo nie było już stać. I tak są do przodu i z zupełnie innej ligi w stosunku do wysypu firemek-krzaków, które jedyne co miały do zaoferowania to bujdy na resorach.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Październik 25, 2017, 08:24
Kilka razy spotkałem ludzi z XCORa na konferencjach - przede wszystkim IAC. Generalnie za każdym razem w rozmowach z przedstawicielami XCOR się wydawało, że już "zaraz" będą gotowi. No i jeszcze ta umowa na loty z Czeskim Biurem Kosmicznym, która w Polsce działała na wyobraźnię. :)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: JSz w Październik 25, 2017, 20:12
I tak są do przodu i z zupełnie innej ligi w stosunku do wysypu firemek-krzaków, które jedyne co miały do zaoferowania to bujdy na resorach.

No ja tam wolę jednak firmę, która nawet jeśli naobiecywała niestworzone rzeczy, to przynajmniej nikogo nie nacięła na ogromną kasę, a co najwyższej sprawiła radość kibicom typu "a nie mówiłem". Bo przecież XCOR tak jak VG zbierał przedpłaty. Wprawdzie nie tak nachalnie i o połowę niższe, ale też. Trudno też ocenić, czy i jakie straty ponieśli partnerzy, np. mający zapewnić odpowiednie lotniska.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Październik 27, 2017, 20:02
A to ciekawe, czy ktoś te przedpłaty odzyskał. Ciekawe, jak to u Czechów wyszło.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Listopad 09, 2017, 22:32
No to już chyba koniec końców:
http://www.parabolicarc.com/2017/11/09/xcor-files-chapter-7-bankruptcy/
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: velo w Listopad 10, 2017, 10:14
Zgodnie z przewidywaniami...
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Orionid w Listopad 11, 2017, 18:39
XCOR jednak zbankrutował
BY MICHAŁ MOROZ ON 11 LISTOPADA 2017

(...) Mimo intensywnych prób ostatnich pracowników XCOR nie udało się pozyskać nowych źródeł finansowania. Tym samym wysłane już zostały dokumenty poświadczające bankructwo do sądu. Majątek spółki (między 1 a 10 mln USD) zostanie sprzedany w ramach postępowania likwidacyjnego aby spłacić część zadłużenia, szacowanego na na wartość pomiędzy 10 a 50 mln USD.

Dwuosobowy rakietoplan Lynx Mk 1 miał być zdolny do lotu na wysokość około 60 km. Kolejna wersja, Mk 2, miała być zdolna do przekraczania umownej granicy kosmosu (100 km n.p.m.). W poprzednich latach firmie wstępnie udało się zdobyć kilku klientów, wśród nich było m.in. Czeskie Biuro Kosmiczne.

http://kosmonauta.net/2017/11/xcor-jednak-zbankrutowal/
http://spacenews.com/xcor-aerospace-files-for-bankruptcy/
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: station w Listopad 14, 2017, 12:07
...stawiamy kolejną kapliczkę i zamykamy wątek.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Listopad 14, 2017, 18:44
Nie no jeszcze nie zamykajmy - jeszcze jest pytanie o tym, kto przejmie (oraz co przejmie) dzieła wybrane XCORa.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: station w Listopad 17, 2017, 11:59
...raczej kto przejmie ich długi ;)
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: kanarkusmaximus w Listopad 17, 2017, 15:12
...raczej kto przejmie ich długi ;)

No nie do końca. Formą pozbywania się długów jest też sprzedaż własności intelektualnej - bez długów. Po prostu kto co chce.
Tytuł: Odp: XCOR Aerospace
Wiadomość wysłana przez: Orionid w Styczeń 20, 2019, 22:48
Niedoszli turyści kosmiczni żądają zwrotu pieniędzy
14 stycznia 2019 Kamil Dobrowolski

Blisko 282 niedoszłych kosmicznych turystów, klientów przedsiębiorstwa XCOR Aerospace Inc., walczy o zwrot wpłaconych na poczet kosmicznych wojaży pieniędzy. Firma, która miała spełnić ich marzenia, ogłosiła w listopadzie 2017 roku upadłość.

XCOR został założony w 1999 r. przez Jeffa Greasona, Dana DeLonga, Aleta Jacksona oraz Douga Jonesa, byłych pracowników przedsiębiorstwa Rotary Rocket Company. Firma odpowiadała za opracowanie szeregu silników, w tym wersji montowanych w samolocie Long-EZ o nazwie EZ-Rocket.

W 2008 r. firma XCOR Aerospace Inc. ogłosiła swoje plany stworzenia prywatnego dwumiejscowego samolotu suborbitalnego Lynx, który miałby wznosić się na wysokość ok. 62 km ponad powierzchnią Ziemi. Jego pasażerowie mogliby odczuwać 90 sekund stanu nieważkości. Zgodnie z pierwotnymi zapowiedziami, testy nowego statku powietrznego miały rozpocząć się już w 2010, a pierwsze komercyjne loty miały odbyć się już w 2011 r.

Każdy spośród żądnych doświadczenia kosmicznych doznań klientów firmy zapłacił XCOR za bilet od 95 tys. do nawet 150 tys. USD. Część z tych środków (po 35 tys. USD od osoby) miała być zdeponowana na rachunkach powierniczych typu escrow i te sumy miały zostać zwrócone klientom XCOR w razie braku możliwości wywiązania się przez przedsiębiorstwo kosmiczne z zawartej umowy.

Firmie nie udało się jednak nigdy ukończyć prototypu statku Lynx, a daty rozpoczęcia lotów testowych były sukcesywnie przedkładane. W 2016 roku firma ogłosiła konieczność zwolnienia połowy pracujących dla niej pracowników, a w listopadzie 2017 r. zarząd XCOR ogłosił upadłość spółki. Ze złożonego przez XCOR wniosku wynikało, że liczba niespłaconych wierzyciel firmy wynosiła ok. 100, a łączne zadłużenie firmy oscylowało między 10 mln a 50 mln USD. W tej sytuacji stało się jasne, że XCOR nie będzie w stanie zrealizować marzeń niedoszłych kosmicznych turystów.

"Byłem bardzo rozczarowany, ale nie z powodu pieniędzy a z powodu marzenia, które nigdy się nie spełni" – skomentował dla Los Angeles Times historię samolotu Lynx Nael Hamameh, szef francuskiego startupu technologicznego i jeden z klientów firmy XCOR.

https://www.space24.pl/niedoszli-turysci-kosmiczni-zadaja-zwrotu-pieniedzy