Teleskopy - jak daleko jesteśmy w stanie zajrzeć?

[Martyn]

Witam. Czytałem ostatnio sporo na temat tego, co zawdzięczamy teleskopom i np. temu, że nie tak dawno umieszczając teleskop o 2,5 metrowym zwierciadle na jednym z samolotów byliśmy w stanie dojrzeć na Jowiszu tyle, ile sondy które wysłaliśmy w tym kierunku kilka dekad temu.

Stąd pytanie - może zamiast wysyłać kosztowne sondy, powinniśmy najpierw za priorytet postawić skonstruowanie odpowiednio mocnych teleskopów, które mogłyby pozwolić nam na przybliżenie o wiele bardziej i szerzej tego, co nas otacza bez opuszczania orbity okołoziemskiej czy wychodzenia dalej niż księżyc?

Druga sprawa - gdzie kończy się próg naszych możliwości. Jak bardzo wielki i dokładny teleskop biorąc pod uwagę obecny stan wiedzy jesteśmy w stanie zbudować? Ile razy - teoretycznie pomijając wszelkie bolączki finansowe - jesteśmy w stanie przebić to, co potrafi aktualnie Hubble czy konstruowany Webb bądź te ogromne naziemne teleskopy w Chinach, itp? Czy jesteśmy w stanie nakreślić gdzie leży jakaś granica wykonalności, która po prostu nie pozwoliłaby nam zajrzeć dalej (głębiej?)

Możliwe, że np. mając teleskop po drugiej stronie księżyca o średnicy zwierciadła wartości kilkuset metrów bylibyśmy w stanie zajrzeć pod chmury Jowisza, spojrzeć ponownie bliżej na Plutona i ukazać naszą galaktykę i wszystko to, co znajduje się dalej bez ruszania się z miejsca.

Jeżeli temat wylądował w złym dziale, to z góry przepraszam.

[kanarkusmaximus]

Sądzę, że to dobry dział. Dobry temat!

[Tomasz Noga]

Teleskopy to nie moja dzialka ale po przeczytaniu może zamiast wysyłać kosztowne sondy, powinniśmy najpierw za priorytet postawić skonstruowanie odpowiednio mocnych teleskopów, które mogłyby pozwolić nam na przybliżenie o wiele bardziej i szerzej tego, co nas otacza bez opuszczania orbity okołoziemskiej czy wychodzenia dalej niż księżyc? jestem zmuszony stanac w obronie sond kosmicznych

Problemem z teleskopami naziemnymi jest to, ze pomiedzy celem a teleskopem jest ziemska atmosfera co bardzo odbija sie na jakosci zdjecia. Kolejnym problemem jest odleglosc - planety ukladu slonecznego sa bardzo daleko przez co teleskop potrzebny do zrobienia zdjec o dobrej jakosci musialby byc olbrzymi* co rodzi szereg problemów takich jak: stabilnosc podloza, mechanizm celowania, wyprodukowanie dobrej jakosci zwierciadla no i ... pieniadze (stad kombinowanie np z takimi wynalazkami https://en.wikipedia.org/wiki/Liquid_mirror_telescope) itp itd... taniej wychodzi wyslac sonde kosmiczna która nie tylko robi zdjecia ale równiez dokonuje pomiarów in-situ (pole magnetyczne, czestki atmosfery, wiatr sloneczny) a takze np. zobrazowania radarowe czy eksperymenty radiowe których zaden teleskop nie wykona 

*Ostatnio Hubble zrobil zdjecia Marsa o rozdzielczosci ok. 32-48mil; Tymczasem sonda Marsjanska TGO robi zdjecia o rozdzialczosci 7 metrów, czyli... prawie 4500 razy wiekszej! By osiagnac podobna rozdzielczosc Hubble musialby byc 4.5k razy wiekszy czyli miec zwierciadlo o 10km srednicy...

Co do technicznych granic teleskopów to sam jestem ciekaw, czy jest na pokladzie astronom?

[pogrzex]

Dokładnie, tutaj trzeba mówić o konkretnych wyliczeniach, a wyjść należy od tego, że mówimy tutaj jedynie o Układzie Słonecznym. Nie ma mowy o sondach wysyłanych do badania innych egzoplanet, gwiazd, mgławic i galaktyk - bo takich sond nie ma i dłuuuugo nie będzie. Tak więc te obiekty tak czy siak będą nadal badane teleskopami, czy to naziemnymi, czy kosmicznymi. Natomiast co do obiektów Układu Słonecznego to zarówno ważne jest wysyłanie sond (zdjęcia z bliska, nie ma na razie możliwości budowy tak ogromnych teleskopów kosmicznych, żeby osiągnąć rozdzielczość osiąganą przez sondy) jak i obserwacje przez duże teleskopy z orbity/naziemne. Jest tak dlatego, że duży teleskop w każdej chwili można skierować na badany obiekt/planetę, zaś sondy nie można wysłać w nagłych wypadkach od zaraz tam gdzie zechcemy.

[pogrzex]

PS. gdybym był multimiliarderem spieniężyłbym prawie cały majątek i zbudował 20 metrowy (a może i większy - zależy co by się zmieściło do tej rakiety?) teleskop kosmiczny. Poprosiłbym tylko NASA, aby sfinansowali samą rakietę/transport, następnie oddał im prowadzenie misji. A do punktu L2 miałby dolecieć tym:

[Air Q]

A o jakim teleskopie mówimy? Bo zdolność rozdzielcza liniowo zależy od długości fali na jakiej obserwujemy i jest odwrotnie proporcjonalna do średnicy teleskopu, czy też do bazy jeśli mówimy o zespole teleskopów. To daje dobre pojęcie o możliwych do uzyskania rozdzielczościach:

[pogrzex]

W postach kolegów wyżej zdaje się w domyśle mieli oni cały czas okolice światła widzialnego (HST vs zdjęcia z sond)

[Tomasz Noga]

Tak jest, w domyśle o to było pytanie 

[ekoplaneta]

Teleskop wysłany za orbitę Plutona, w miejsce gdzie Słońce skupia i zagina docierające światło daje olbrzymie możliwości obrazowania egzoplanet - podobno widoczne byłyby obiekty wielkości miejskich parków. Poza tym byłby tam dobre widoki do obserwacji innych obiektów i procesów we Wszechświecie.

[pogrzex]

Polecam przestudiować ten temat:

http://astropolis.pl/topic/51521-rozdzielczosc-wszechswiata-dlaczego-nigdy-nie-wyostrzymy-odleglych-galaktyk/

[Maruda87]

Kurcze, ciekawe jakei teleskopy beda za 50 lat. Skoro od 17 wieku juz tyle sie zmienilo, a teraz technologia tak szybko sie rozwija, to mozna liczyc na naprawde zaawansowane narzedzia... Gdybym tylko mial tyle kasy, zeby sobie kupic najnowszy teleskop ;/ ciekawe, czy kiedys bedziemy mogli teleskopami z domu obserwowac, co sie dzieje na pozostalych planetach...

[ekoplaneta]

Kurcze, ciekawe jakei teleskopy beda za 50 lat. Skoro od 17 wieku juz tyle sie zmienilo, a teraz technologia tak szybko sie rozwija, to mozna liczyc na naprawde zaawansowane narzedzia... Gdybym tylko mial tyle kasy, zeby sobie kupic najnowszy teleskop ;/ ciekawe, czy kiedys bedziemy mogli teleskopami z domu obserwowac, co sie dzieje na pozostalych planetach...

Będzie spory teleskop na odwrotnej stronie Księżyca 

[Max J.]

A to takie plany nieostre. Może w latach 40 coś tam zbudują, jeśli plany bazy nadal będą aktualne.

Teleskop wysłany za orbitę Plutona, w miejsce gdzie Słońce skupia i zagina docierające światło daje olbrzymie możliwości obrazowania egzoplanet - podobno widoczne byłyby obiekty wielkości miejskich parków. Poza tym byłby tam dobre widoki do obserwacji innych obiektów i procesów we Wszechświecie.

Może w przyszłym wieku? Heh. Nie wiem czy dożyjemy kolejną sondę do Plutona, a co tu dopiero marzyć o teleskopie tam. Ale to ciekawa informacja. Mogę gdzieś o tym poczytać?