SPD1 / Program Artemis

[Adam.Przybyla]

Oczywiscie, ze sie da zrobic malymi rakietami, nawet od biedy wyslac baze na orbite marsa. jest tylko jeden problem
- ludzie, oni musza leciec pierwsza klasa i w miare szybko. Aby ich poslac trzeba tu niestety SLS. Z powazaniem
                                                                                                Adam Przybyla

[Tantal]

Pytanie - czy rzeczywiście muszą lecieć w miarę szybko. Według mnie nie. Zresztą politycy w stanach już głośno powiedzieli, że na wyniesienie modułów DSG będą szukać rozwiązań u komercyjnych dostawców. Rozwój dalszych wariantów SLS został zatrzymany. SLS żadnej stacji budować nie będzie.


Robku błagam, czytaj ze zrozumieniem. Napisałem że potencjalny BFR bije na głowę SLS W KWESTII CENY I WSZECHSTRONNOŚCI. Tak, SLS jest nieco większy, ale udźwig będzie podobny (ok. 100 ton na LEO). Jakie to ma znaczenie przy tak rażącej różnicy w kosztach?

Panowie, odklejcie się na chwilę od parametrów technicznych i przeliczcie fundusze. Jak kupujecie auto to też kupicie to droższe X10, bo ma o 15% większy bagażnik?

[Adam.Przybyla]

tz szybko rozumiem w granicach dni, pamietajmy, ze gateway np powinna zapewnic lepsza oslona radiacyjan niz statek
przewozowy, oslona tez swoje wazy itp. To samo z przewozem do ewentualenj bazy na Ksiezycu. Wysylajac np, baze w strone
Marsa mozemy ja rozpedzac tradycyjnie powoli i moze byc wieksza ale nie bedziemy przeciez tam przez ten caly czas trzymac
ludzi, no nie?;-) bedza potrzebni jak ju sie taka baza rozpedzi i bedzie mozna juz wsiasc do lotu na Marsa;-)
Argumenty tutaj tak jak wyzej ;-)
Tak jak pisalem poprzednio nie potrzebujemy "drabiny" na 50metrow ... i jakos to bedzie, ...  i za ojczyzne, ale na 100 albo i wiecej;-)
Z powazaniem
                                                                 Adam Przybyla

[kanarkusmaximus]

Panowie, odklejcie się na chwilę od parametrów technicznych i przeliczcie fundusze. Jak kupujecie auto to też kupicie to droższe X10, bo ma o 15% większy bagażnik?

(hehe na wszelki wypadek - Panie także!)

Tantalu, ten przykład (jeszcze) nie ma zastosowania w branży kosmicznej, gdzie duża część największych projektów jest pochodzenia rządowego. A rządowe programy - szczególnie w USA - rządzą się swoimi prawami. Oczywiście, w tej chwili następuje transformacja branży kosmicznej i (oby!) to zaprezentowane przez Ciebie podejście stało się regułą, jednak z pewnością znajdzie się seria argumentów przeciw:
- co się stanie jak SpaceX się "wykrzaczy" a konkurencja wcale nie dostarczy alternatywy
- co się stanie jak będzie jakaś katastrofa, w której inne podejście do ryzyka będzie podstawowym problemem (astronautyka to z pewnością nie lotnictwo)
- co się stanie jeśli zwyczajnie agencja / rząd się nie dogada z firmą z przyczyn kompletnie niezwiązanych z samym lotem?

albo technicznie:
- co się stanie, jak ktoś wyliczy ryzyko lotu dwustartowego (wspomniany brak pewnej części nośności) za zbyt wysokie?
- co się stanie, jeśli trzeba będzie wstawić jakieś modyfikacje (coś w stylu tej "spódniczki" dla Atlasa 5 w locie z CST-100) i się pojawią trudniejsze przeszkody?

Przypomnę tylko, że chyba nadal nie zakończono kwestii LoM/LoC dla kapsuł Dragon 2 czy CST-100. Wiemy też, że te wartości są mocno wyśrubowane w porównaniu z wahadłowcem - co z pewnością jest dobrą kwestią, ale pytanie czy nie blokuje tutaj możliwości wdrożenia tych pojazdów do służby. 

[Adam.Przybyla]

Radiacja powyzej GEO 10x wieksza, tam nie mozna wejsc do tej samej puszki co na LEO;-) Energia podczas wejscia w atmosfere chyba
tez razy dwa, przypominam, powaracjacy astros ma byc surowy i zdatny do machania tlumom wielbicieli, a nie smazony;-) Z powazaniem
                                                                                                        Adam Przybyla

[Tantal]

Co do tego mitycznego poważania przez NASA bezpieczeństwa przypomnę, że na chwilę obecną chcą w okolicach 2022 roku wsadzić ludzi do nieistniejącej jeszcze i nigdy nie przetestowanej rakiety.


Mam nadzieję, że za 5 lat nie tylko SpaceX, ale i BO będą w stanie coś pokazać (czytaj:tanio i wiarygodnie). Zwłaszcza, że BO ma właśnie bardzo wyśrubowane podejście do kwestii testów i bezpieczeństwa.

Prawie wszystkie pytania, które zadałeś można żądać w kwestii SLSa. A co będzie jak u nich będzie katastrofa? Program już się zresztą krzaczy, już są sugestie, że EM1 odbędzie się komercyjną rakietą. Program STSów pokazał co się dzieje, gdy NASA zderza się z nieoczekiwanymi kłopotami: cena rośnie lawinowo. Zamiast pompowania trupa należy powty podejście przy commercial crew i stworzyć dwie konkurencyjne platformy. Jeśli BO i SX dostałyby po 10 mld i 6-7 lat na rozwój to spokojnie dadzą radę. Może dadzą i bez tego.

Adamie, źle zrozumiałem Twój tekst o "szybkości" - myślałem, że dotyczy presji NASA na jak najszybszą misję Oriona. Co szybkiego transferu np. na Marsa to znów pytanie: czy na pewno zatankowany na orbicie Starship będzie wolniej leciał niż to, co na orbitę wyślę SLS?

[Adam.Przybyla]

Tak starship jak juz poleci w latach 40 tego stulecia bedzie wlasciwa opcja. Z powazaniem
                                                                                                                            Adam Przybyla

[kanarkusmaximus]

Tantalu, zgadzam się - choć częściowo, tylko, że jest to bardziej "wewnętrzne" działanie NASA, gdzie stosują standardy przez siebie wypracowane. Częściowo się nie zgadzam, bo SLS pewnie od samego początku był projektowany z wyśrubowanymi standardami LoM/LoC, o czym po prostu nie wiemy - no chyba, że komuś się chce przedziobać przez dostępną dokumentację (pewnie nie za dużo tego, nawet na L2).

Moim zdaniem nie ma w tej chwili co rozmawiać o jakiejkolwiek sensowności rozwiązań czy też porównań. Mam nadzieję, że NASA w ciągu kilku najbliższych miesięcy zdecyduje się jeszcze bardziej "ukomercyjnić" swoje działania.

Czy BO ma wysokie podejście do standardów bezpieczeństwa - ciekawe, czy NASA tak oceni. Uważam,że pewnie i tak NASA się do czegoś przyczepi.

A pompowanie trupa czy nie - wchodzimy tutaj w problem natury politycznej. SLS, zwany również Senate Launch System, jest ważny dla wielu jednostek NASA, bo oferuje realizację prac. A że kadra NASA się starzeje, to może niebawem uda się z zupełnie prostych przyczyn zmienić tok myślenia.
Przypomnę tylko coś z 2011 roku, gdy kończył się program wahadłowców:
https://www.npr.org/2011/07/11/137677198/end-of-shuttle-program-leaves-thousands-jobless?t=1552747692009

Podsumowując - chyba się wszyscy zgodzimy, że to wcale nie takie proste i oczywiste? (Choćbyśmy chcieli?)

[Aga Bej]

To ja mam pytanie, które za parę lat może się okazać aktualne. Skoro mamy Starshipa to po kij nam stacja wokółksiężycowa?

[artpoz]

To ja mam pytanie, które za parę lat może się okazać aktualne. Skoro mamy Starshipa to po kij nam stacja wokółksiężycowa?

Kto inny będzie mieć Starshipa (SpaceX), a kto inny stację wokółksiężycową (NASA, ESA, Rosja, Japonia, Kanada).

[Adam.Przybyla]

To ja mam pytanie, które za parę lat może się okazać aktualne. Skoro mamy Starshipa to po kij nam stacja wokółksiężycowa?

Kto inny będzie mieć Starshipa (SpaceX), a kto inny stację wokółksiężycową (NASA, ESA, Rosja, Japonia, Kanada).

            ... nawet jak bedzie starship, to nie bedzie oplacalny do ladowania na Ksiezycu.
Wlasciwe pytanie powino brzmiec: "a mamy?". stacja na orbicie to tylko element do
przesiadki na Ksiezyc, ladownik + miejsce gdzie mozna przetrwac na wypadek klopotow.
Wlasciwie to ma byc stacja przesiadkowa + pierwowzor dla przyszlych statkow w daleki kosmos,
gdzies to trzeba przetrenowac, posprawdzac oslonki od promieniowania itp;-)
Apollo za kazdym lotem targal ten element z soba, co nie bylo optymalne;-) Z powazaniem
                          Adam Przybyla

[Aga Bej]

A mamy stacje wokół księżycową? Na razie jest ona równie prawdopodobna co Starship. A co pierwowzoru statku w daleki kosmos, no cóż. Jeśli Starship powstanie, to cóż prostszego jak kazać mu robić kółka wokół Księżyca przez sześć miesięcy. Albo i rok. Najpierw bezałogowo, a potem załogowo. Wypróbujemy w ten sposób w ten sposób i statek i różne zabezpieczenia dla astronautów.

[Adam.Przybyla]

Czy baza kolo Ksiezyca czy powstanie? Oczywiscie, ze tak. Zadbaja o to ... chinczycy;-)
Amerykanie nie bede mieli wyjscia, beda musieli zaproponowac cos wiecej;-)
A do stacji chinskiej juz baaaardzo blisko ... to juz tylko jednocyfrowa liczba lat;-)
Wracajac do kwesti spolecznych o ktorych wspomnial Kanarek, dzieki temu,
ze te kwestei sa uwzgledniane, udaje sie wyciagnac na nasa taka duza kase
z ktorej doi i BO i SX;-)   Z powazaniem
                            Adam Przybyla

[Aga Bej]

Najpierw niech Chińczycy naprawią Długiego Marsza 5, a potem snują plany podboju świata i wszechświata .  Przez najbliższą jednocyfrową liczbę lat Chiny będą montować Mira bis, budować Długie Marsze do 6 do 9, może się kuszą na własną rakietę odzyskiwaną (zobaczymy co zdziałają ich prywatno - państwowe startupy). Przed latami trzydziestymi raczej nic więcej nie zrobią. A Musk, jak najbardziej dosłownie, już zaczął realizować swą rakietę w metalu .

[ekoplaneta]

Fajna ostatnio się zrobiła dyskusja na tym wątku  Aż mi się przypomniały dyskusje między Stanisławem Sidorem a Zenonem Kulpą na sci.kosmos  Szkoda,  że Ci Panowie nie dożyli naszych czasów. Pozdrawiam,, Mars prędzej czy później będzie nasz! "