Autor Wątek: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)  (Przeczytany 208684 razy)

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #390 dnia: Sierpień 02, 2020, 02:33 »
Są plany wyniesienia balonem z Antarktydy w grudniu  2023  misji  radioteleskopowej ASTHROS na wysokokość ok. 40 km.
 
East Texas NASA facility to play key role in football stadium-sized balloon mission to study stars
 By Lane Luckie | July 31, 2020 at 11:21 PM CDT

(...) The Astrophysics Stratospheric Telescope for High Spectral Resolution Observations at Submillimeter-wavelengths, or ASTHROS, is slated to be launched from Antarctica in December 2023. The radio telescope, managed by NASA’s Jet Propulsion Laboratory, is designed to make the first 3D maps of the gas around newborn stars.

At 20 feet tall, the telescope will also feature the largest antenna ever flown on the balloon, according to Siles. The payload will weigh as much as two cars.

A 400-feet wide helium balloon will carry a gondola containing the equipment high in the stratosphere to the edge of space, an altitude of about 130,000 feet.

Here, the telescope will spend about three weeks drifting above Antarctica, observing light wavelengths blocked by water vapor in Earth’s atmosphere.

“When it’s flying, it just stays over the continent. It doesn’t drift off, it doesn’t go into the water. And then we can just terminate the mission. The mission is connected to a parachute, land it back, and go and recover it.” (...)
https://www.kltv.com/2020/08/01/east-texas-nasa-facility-play-key-role-football-stadium-sized-balloon-mission-study-stars/

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #391 dnia: Sierpień 18, 2020, 00:13 »
Wyjaśnienie spadku jasności Betelgezy
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 16 SIERPNIA 2020

(...) W sierpniu NASA poinformowała, że udało się wyjaśnić ostatni spadek jasności Betelgezy. Za ten spadek odpowiadała chmura gazu, wyrzucona z “powierzchni” gwiazdy wskutek konwekcji materii. Rozgrzana chmura gazu po przejściu przez dalsze warstwy atmosfery Betelgezy ochłodziła się, w wyniku czego powstały drobne ziarenka pyłu. Powstały w ten sposób pył przesłonił około 1/4 powierzchni gwiazdy z perspektywy ziemskiego obserwatora. (...)
https://kosmonauta.net/2020/08/wyjasnienie-spadku-jasnosci-betelgezy/

Hubble Finds That Betelgeuse's Mysterious Dimming Is Due to a Traumatic Outburst
Aug. 13, 2020

(...) "This material was two to four times more luminous than the star's normal brightness," she continued. "And then, about a month later, the south part of Betelgeuse dimmed conspicuously as the star grew fainter. We think it is possible that a dark cloud resulted from the outflow that Hubble detected. Only Hubble gives us this evidence that led up to the dimming." (...)
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2020/hubble-finds-that-betelgeuses-mysterious-dimming-is-due-to-a-traumatic-outburst

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #392 dnia: Wrzesień 09, 2020, 04:32 »
Naukowcy zaobserwowali odpowiedniczkę Drogi Mlecznej na krańcach Wszechświata
16.08.2020


Obraz galaktyki SPT0418-47 zrekonstruowany przy pomocy modelowania komputerowego. Źródło: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), Rizzo et al.

Dzięki sieci radioteleskopów ALMA astronomom udało się odkryć bardzo daleką, a tym samym bardzo młodą galaktykę, która ma cechy zaskakująco podobne do Drogi Mlecznej. Światło od obiektu biegnie do nas 12 mld lat - poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).

Obiekt, który zbadali naukowcy, został oznaczono jako SPT0418-47. Jest to galaktyka, którą widzimy w stadium, gdy Wszechświat miał tylko 1,4 miliarda lat (obecny wiek Wszechświata oceniany jest na 13,8 miliardów lat).

Z powodu olbrzymiej odległości, szczegółowe obserwacje takich galaktyk są prawie niemożliwe, nawet przy pomocy największych teleskopów. Obiekty te są na niebie zbyt małe i zbyt słabe. W przypadku SPT0418-47 badaczy wspomogła jednak natura w formie zjawiska soczewkowania grawitacyjnego. Pomiędzy SPT0418-47 a nami znajduje się inna, bliższa galaktyka, której grawitacyjne oddziaływanie powoduje, że światło od SPT0418-47 ulega zakrzywieniu, zaburzeniu i powiększeniu niczym w soczewce. Ponieważ oba obiekty są ustawione praktycznie w tej samej linii, obraz galaktyki SPT0418-47 widzimy jako prawie idealny pierścień.

Na podstawie danych z ALMA naukowcom udało się zrekonstruować prawdziwy kształt dalekiej galaktyk oraz ruch jej gazu, stosując modelowanie komputerowe. Obiekt okazuje się zaskakująco niechaotyczny, co jest sprzeczne z teoriami, że wszystkie galaktyki we wczesnym Wszechświecie były turbulentne i niestabilne.

„Wielką niespodzianką było odkrycie, że galaktyka ta jest w rzeczywistości całkiem podobna do pobliskich nam galaktyk, w przeciwieństwie do wszelkich oczekiwań na podstawie modeli i wcześniejszych, mniej dokładnych obserwacji” - skomentował Filippo Fraternali z Kapteyn Astronomical Institute, University of Groningen w Holandii, jeden z autorów badań.

O ile opisywana galaktyka nie wykazuje istnienia ramion spiralnych, to posiada co najmniej dwie inne typowe cechy Drogi Mlecznej: rotujący dysk i zgrubienie galaktyczne. Po raz pierwszy dostrzeżono zgrubienie galaktyczne we wczesnej historii Wszechświata, co czyni SPT0418-47 najdalszą galaktyką podobną do Drogi Mlecznej – wskazuje w swoim komunikacie ESO.

Astronomowie zauważają jednak, że nawet pomimo iż SPT0418-47 posiada dysk i inne cechy podobne do galaktyk spiralnych, które widzimy dzisiaj, spodziewają się, że wyewoluuje ona w galaktykę bardzo różną od Drogi Mlecznej i dołączy do klasy galaktyk eliptycznych, czyli innego typu galaktyk, które obok galaktyk spiralnych zamieszkują obecnie Wszechświat.

Odkrycie jest zaskakujące. Sugeruje, że wczesny Wszechświat może nie być tak chaotyczny, jak uważano. Nie wiadomo, w jaki sposób dobrze uporządkowana galaktyka mogła uformować się tak krótko po Wielkim Wybuchu.

Wyniki badań opisano w artykule, który ukaże się w „Nature”. Międzynarodowym zespołem badawczym kierowała Francesca Rizzo, doktorantka z Max Planck Institute for Astrophysics w Niemczech.

Sieć radioteleskopów ALMA znajduje się w Chile. Jest to globalny projekt, w którym współpracują Europa, Ameryka Północna i Azja Wschodnia. Europę reprezentuje Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), do którego należy Polska.(PAP)

https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C83444%2Cnaukowcy-zaobserwowali-odpowiedniczke-drogi-mlecznej-na-krancach

https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/alma-dostrzegla-odpowiedniczke-drogi-mlecznej-z-wczesnego-wszechswiata

https://physik.cosmos-indirekt.de/News/ALMA_findet_das_am_weitesten_entfernte_Ebenbild_der_Milchstra%C3%9Fe.html

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #393 dnia: Grudzień 30, 2020, 19:58 »
The Year's Biggest Breakthroughs in Physics
601 795 wyświetleń•23 gru 2020


The Year in Physics
Michael Moyer December 23, 2020

Featuring paradoxical black holes, room-temperature superconductors and a new escape from the prison of time.

(...) Still, it is striking that in this year, two such teams have made profound progress on ideas that could bring about the next revolution in physics. These researchers have chipped away at the most tantalizing and recalcitrant problem in theoretical physics: Stephen Hawking’s black hole information paradox. Just as Newton eventually showed that the gravity that pulls at the apples on a tree is the same as the force that holds the moon in orbit, these scientists dream of uniting Albert Einstein’s ideas about gravity with the particles and fields of quantum mechanics. And while that goal might still take a while to achieve, it also took Newton over 20 years to publish his masterwork the Principia. It’s not crazy to hope that the intellectual seeds sowed in this pandemic year — information and entanglement, cross-bred with wormholes and holograms — will one day bear glorious fruit. (...)
https://www.quantamagazine.org/quantas-year-in-physics-2020-20201223/

Physics World announces its Breakthrough of the Year finalists for 2020
10 Dec 2020 Hamish Johnston

One of the highlights in the Physics World calendar is the announcement of our Breakthrough of the Year, which will be made this year on Thursday 17 December.

Today, we are revealing the 10 finalists for 2020, which serves as a shortlist from which we will pick the Breakthrough of the Year. (...)
https://physicsworld.com/a/physics-world-announces-its-breakthrough-of-the-year-finalists-for-2020/

https://blog.adafruit.com/2020/12/27/three-of-the-years-biggest-breakthroughs-in-physics/
« Ostatnia zmiana: Sierpień 29, 2021, 13:31 wysłana przez Orionid »

Polskie Forum Astronautyczne

Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #393 dnia: Grudzień 30, 2020, 19:58 »

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #394 dnia: Marzec 02, 2021, 00:21 »
Udostępniono otwarte dane dotyczące promieni kosmicznych o najwyższych energiach!
BY REDAKCJA ON 1 MARCA 2021

https://kosmonauta.net/2021/03/udostepniono-otwarte-dane-dotyczace-promieni-kosmicznych-o-najwyzszych-energiach/

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #395 dnia: Marzec 23, 2021, 23:28 »
Czy fotony o ekstremalnych energiach pochodzą z największego akceleratora Galaktyki?
BY REDAKCJA ON 23 MARCA 2021

W bezmiarze naszej galaktyki astrofizycy od lat tropią pevatrony, naturalne akceleratory cząstek o monstrualnych energiach. Dzięki obserwatorium promieniowania  kosmicznego HAWC właśnie natrafiono na kolejny prawdopodobny ślad ich istnienia:  fotony o jednych z najwyższych energiach. Szczególnie istotny jest jednak fakt,  że tym razem wysokoenergetyczne fotony udało się nie tylko zarejestrować,  ale i ustalić prawdopodobne miejsce ich pochodzenia.  (...)
https://kosmonauta.net/2021/03/czy-fotony-o-ekstremalnych-energiach-pochodza-z-najwiekszego-akceleratora-galaktyki/

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #396 dnia: Marzec 28, 2021, 00:17 »
Naukowcy zbadali pole magnetyczne na obrzeżach supermasywnej czarnej dziury
27.03.2021 PAP - Nauka w Polsce

W ramach projektu o nazwie Teleskop Horyzontu Zdarzeń (EHT) badacze coraz dokładniej analizują supermasywną czarną dziurę w galaktyce M87. Teraz udało się pomierzyć polaryzację i dzięki temu zbadać pole magnetyczne tuż obok czarnej dziury. Jednym z zespołów w ramach tych badań kieruje Polka. O wynikach poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).

10 kwietnia 2019 r. świat obiegła informacja o uzyskaniu pierwszego w historii obrazu czarnej dziury (a w zasadzie jej cienia). Była to wielka sensacja naukowa opisywana przez media na całym świecie. Od tamtej pory zespół badawczy Teleskopu Horyzontu Zdarzeń (ang. Event Horizon Telescope, w skrócie EHT) coraz dokładniej analizuje własności tej czarnej dziury i jej najbliższego otoczenia. W szczególności odkryto teraz, iż część światła wokół czarnej dziury jest spolaryzowana (oscylacje fali świetlnej są w pewien sposób uporządkowane).

Polaryzacja światła niesie ze sobą informacje, które pozwalają naukowcom lepiej zrozumieć fizykę stojącą za słynnym zdjęciem cienia czarnej dziury, a w szczególności poznać własności pola magnetycznego w pobliżu obiektu. W ramach projektu działa Polarymetryczna Grupa Robocza EHT, której pracami koordynuje prof. Monika Mościbrodzka z Radboud University w Holandii.

„Widzimy teraz następny kluczowy dowód pozwalający zrozumieć, jak pola magnetyczne zachowują się wokół czarnych dziur i jak aktywność w tym bardzo zwartym obszarze może napędzać dżety, które rozciągają się daleko poza galaktykę” - wskazuje Polka.

Z jądra galaktyki M87 wychodzą jasne dżety energii i materii, rozciągając się na co najmniej 5000 lat świetlnych od centrum. To jedna z najbardziej energetycznych i najbardziej tajemniczych cech tej galaktyki. W centrum tej odległej o 55 milionów lat świetlnych galaktyki znajduje się supermasywna czarna dziura. Większość materii znajdującej się blisko czarnej dziury opada na nią. Jednak część otaczających ją cząstek ucieka na chwilę przed pochwyceniem i są wyrzucane w przestrzeń kosmiczną w formie dżetów.

Aby wytłumaczyć ten proces, astronomowie tworzą różne modele zachowania materii w pobliżu czarnej dziury. Nadal jednak nie wiadomo dokładnie, jak z centralnego rejonu (który ma rozmiar porównywalny z wielkością Układu Słonecznego) wystrzeliwane są tak gigantyczne dżety, ani jak dokładnie materia opada na czarną dziurę. Dzięki nowym badaniom naukowcy mogli zajrzeć w obszar tuż obok czarnej dziury (blisko tzw. horyzontu zdarzeń), gdzie występuje wzajemna zależność pomiędzy materią dopływającą, a wyrzucaną.

Okazuje się, iż tylko modele teoretyczne uwzględniające gaz pod wpływem silnych pól magnetycznych są w stanie wyjaśnić to, co widać przy horyzoncie zdarzeń. Wyniki sugerują, że pola magnetyczne na obrzeżach czarnej dziury są wystarczająco silne do odepchnięcia gorącego gazu i wsparciu go w opieraniu się gigantycznemu przyciąganiu grawitacyjnemu czarnej dziury.

W badaniach udział brało osiem radioteleskopów na świecie, wspólnie tworząc wirtualny teleskop o rozmiarach całej Ziemi. Uzyskana rozdzielczość pozwoliłaby na zmierzenie długości karty kredytowej leżącej na powierzchni Księżyca.

Wyniki opublikowano w dwóch artykułach w czasopiśmie naukowym „The Astrophysical Journal Letters”. Towarzyszy im dodatkowa praca oparta wyłącznie na danych z sieci radioteleskopów ALMA. W badaniach projektu EHT udział bierze ponad 300 naukowców z pięciu kontynentów.

https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C87069%2Cnaukowcy-zbadali-pole-magnetyczne-na-obrzezach-supermasywnej-czarnej-dziury

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #397 dnia: Marzec 29, 2021, 15:13 »
Monstrualny akcelerator cząstek w Kokonie Łabędzia
BY REDAKCJA ON 29 MARCA 2021

W samym sercu Łabędzia, jednego z najpiękniejszych gwiazdozbiorów letniego  nieba, bije źródło cząstek promieniowania kosmicznego o dużych energiach:  Kokon Łabędzia. Międzynarodowa grupa naukowców z obserwatorium HAWC  zdobyła dowody wskazujące, że ta rozległa struktura astronomiczna jest  najpotężniejszym z dotychczas poznanych naturalnych akceleratorów cząstek  naszej Galaktyki. (...)
https://kosmonauta.net/2021/03/monstrualny-akcelerator-czastek-w-kokonie-labedzia/

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #398 dnia: Maj 27, 2021, 15:48 »
Częste rozbłyski Proximy Centauri
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 27 MAJA 2021

Najsilniejszy rozbłysk przekroczył poziom promieniowania Proximy Centauri o 14 tysięcy razy ponad normalny poziom tej gwiazdy na zakresie ultrafioletowym. Co ciekawe, ten rozbłysk trwał bardzo krótko – krócej niż 10 sekund – a następnie nastąpiła swoista “druga faza” rozbłysku, trwająca kilka minut. Ponadto, zanotowano wiele podobnych, słabszych rozbłysków. (...)
https://kosmonauta.net/2021/05/czeste-rozblyski-proximy-centauri/

http://www.sci-news.com/astronomy/extreme-flare-proxima-centauri-09579.html

https://astronomy.com/news/2021/05/massive-flare-seen-on-the-closest-star-to-the-solar-system-what-it-means-for-chances-of-alien-neighbors

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #399 dnia: Sierpień 29, 2021, 13:46 »
Kolejne obserwacje pozwalają lepiej odróżnić granicę dzielącą brązowe karły od gwiazd.
Nowo odkryte przez TESS i zbadane bliżej brązowe karły pozwalają na nowe ustalenia dotyczące natury tych obiektów.
Starsze są relatywnie mniejsze rozmiarami od młodszych , co wynika z procesu wypalania  deuteru i ochładzania  się  z czasem brązowych karłów.


Unravelling the mystery of brown dwarfs
August 27, 2021


This artist’s illustration represents the five brown dwarfs discovered with the satellite TESS. These objects are all in close orbits of 5-27 days (at least 3 times closer than Mercury is to the sun) around their much larger host stars. © 2021 Creatives Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) - Thibaut Roger - UNIGE

(...) But it turns out that they are rather rare. “So far, we have only accurately characterised about 30 brown dwarfs”, says the Geneva-based researcher. Compared to the hundreds of planets that astronomers know in detail, this is very few. All the more so if one considers that their larger size makes brown dwarfs easier to detect than planets. (...)

Today, the international team characterized  five companions that were originally identified with the Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) as TESS  objects of interest (TOI) - TOI-148, TOI-587, TOI-681, TOI-746 and TOI-1213. These are called ‘companions’ because they orbit their respective host stars. They do so with periods of 5 to 27 days, have radii between 0.81 and 1.66 times that of Jupiter and are between 77 and 98 times more massive. This places them on the borderline between brown dwarfs and stars. (...)

One of the clues the scientists found to show these objects are brown dwarfs is the relationship between their size and age, as explained by François Bouchy, professor at UNIGE and member of the NCCR PlanetS: “Brown dwarfs are supposed to shrink over time as they burn up their deuterium reserves and cool down. Here we found that the two oldest objects, TOI 148 and 746, have a smaller radius, while the two younger companions have larger radii.” (...)
https://www.unige.ch/communication/communiques/en/2021/comment-percer-le-mystere-des-naines-brunes/

2 12.04.23) 2021 SIE 02 14:45 KOSMONAUTA.NET
YMCA-1 - ciekawe odkrycie gromady otwartej
Ciekawe odkrycie - nieznana wcześniej gromada otwarta gwiazd związana z naszą Drogą Mleczną. Gromada otrzymała oznaczenie YMCA-1.
Publikację naukową można znaleźć pod tym linkiem:
https://arxiv.org/abs/2107.10312

3 23.04.23) 2021 SIE 31 12:13 KOSMONAUTA.NET
Tajemnice brązowych karłów
Polecamy ciekawy artykuł dotyczacy brązowych karłów, czyli nadal bardzo zagadkowych obiektów, zajmujących "niszę" pomiędzy planetami a gwiazdami. Nowe badania, na podstawie danych z teleskopu TESS - na obiektach TOI-148, TOI-587, TOI-681, TOI-746 i TOI-1213 - wskazują na relację pomiędzy wiekiem brązowego karła a jego rozmiarami. Udało się potwierdzić, że z czasem brązowe karły się kurczą.
Więcej na stronie Uniwersytetu w Genewie.
https://www.unige.ch/communication/communiques/en/2021/comment-percer-le-mystere-des-naines-brunes


4 23.04.23) 2021 WRZ 02 14:26 ORIONID Uwaga: Post autorstwa KOSMONAUTA.NET Zaktualizowano: 2021 wrz 02 22:55
Brązowe karły - czy jest ich więcej niż się nam wydawało?
Niedawno odkryty brązowy karzeł WISEA J153429.75-104303.3 otrzymał określenie "The Accident" - obiekt został odkryty zupełnie przypadkowo. Co ciekawe nie przypomina on żadnego innego z ok. 2 tysięcy brązowych karłów, jakie już ludzkości udało się wykryć.
Okazuje się, że "The Accident" ma ciekawe spektrum: na niektórych zakresach fal jest to dość słaby obiekt, a na innych jest wyraźniejszy. Astronomowie nie sa pewni co do temperatury tego obiektu, jednakże uważają, że ten brązowy karzeł może liczyć sobie nawet 13 miliardów lat.
Tak zaawansowany wiek sugeruje inny skład WISEA J153429.75-104303.3 w porównaniu z młodszymi brązowymi karłami. Sugeruje to także, że nawet w naszej galaktyce skrywa się wiele starszych brązowych karłów, które dotychczas ukrywały się przed programami obserwacyjnymi.
Więcej na stronie NASA.
https://www.nasa.gov/feature/jpl/an-accidental-discovery-hints-at-a-hidden-population-of-cosmic-objects/

Brązowy karzeł WISEA J153429.75-104303.3 / NASA/JPL-Caltech/Dan Caselden

5 23.04.23) 2021 WRZ 04 16:58 KOSMONAUTA.NET
Dalszy spadek jasności RS Oph
Ósmego sierpnia doszło dopojaśnienia nowej powrotnej RS Ophiuchi.
https://www.aavso.org/aavso-alert-notice-752
Maksymalna zanotowana jasność to +4,8 m. Aktualnie trwa spadek jasności, który będzie trwać przez kolejne miesiące.
RS Oph co kilkanaście lat gwałtownie jaśnieje. Przed 2021 rokiem pojaśnienia notowano w 1898, 1907, 1933, 1945 (to pojaśnienie dopiero po fakcie), 1958, 1967, 1985 i 2006 roku.
« Ostatnia zmiana: Kwiecień 23, 2023, 16:35 wysłana przez Orionid »

Offline Orionid

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 24420
  • Very easy - Harrison Schmitt
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #400 dnia: Luty 20, 2022, 13:33 »
Największa galaktyka, wg ostatnich doniesień, należy do radioźródła zlokalizowanego ok. 3 miliardów lat świetlnych od Ziemi.
Jest to radiogalaktyka Alcyoneus , która rozciąga się na 16,3 miliona lat świetlnych, czyli jej średnica jest 160 razy większa od Drogi Mlecznej.

Naukowcy po raz pierwszy zauważyli nową galaktykę  po przeanalizowaniu danych zebranych przez LOFAR (Low Frequency Array) , sieć około 20 000 radioteleskopów rozmieszczonych w 52 lokalizacjach w Europie.


Largest galaxy ever discovered baffles scientists
By Ben Turner published 3 days ago
Cytuj
The researchers first spotted the new galactic heavyweight after poring through data collected by the Low Frequency Array (LOFAR), a network made by connecting roughly 20,000 radio telescopes distributed across 52 locations in Europe. After processing the data to detect only large and diffuse radio lobes, Oei spotted the enormous structure by accident.

But other than its gigantic plumes, Alcyoneus is a normal elliptical galaxy, with a total mass roughly 240 billion times the mass of the sun (half that of the Milky Way's) and a central supermassive black hole 400 million times the sun's mass (100 times less massive than the largest black hole). In fact, Alcyoneus' center is on the small side compared with those of most radio galaxies.

https://www.livescience.com/largest-galaxy-ever-spotted
https://arxiv.org/abs/2202.05427

EDIT: 2) 2023 mar 22 13:59 Kosmonauta.net
Pierścienie Einsteina okiem HST
Niesamowite obrazy powstałe w efekcie zakrzywienia czasoprzestrzeni.


2a) 2023 maj 07 14:00 Kosmonauta.net
Wspaniałe pierścienie Einsteina
Jak one powstają?

3E) 2023 mar 24 12:30Kosmonauta.net
Wspaniały obraz gromady M14
Okiem teleskopu Hubble. Zobaczcie kiedyś własnym okiem przez teleskop "jakąś" gromadę kulistą - wspaniały widok!
https://twitter.com/NASAHubble/status/1637544484610232320

4 01.04.23) 2023 kwi 01 09:30 Kosmonauta.net
Przykłady znanych układów z czarnymi dziurami
Ciekawe porównanie znanych układów z "małymi" czarnymi dziurami.


5 08.04.23)
https://twitter.com/docent_ws/status/1524751646823047169
https://twitter.com/docent_ws/status/1524866643683426308

6 19.04.23) 2023 kwi 18 11:00 Kosmonauta.net
Gwiazda typu Wolf-Rayet
Obserwacje JWST ciekawego typu gwiazdy, która pewnego dnia zakończy swoje istnienie jako supernowa.


7 19.04.23) 2023 kwi 18 15:30 Kosmonauta.net
Uciekająca czarna dziura!
Masa 20 mln Słońc! Szalony ruch czarnej dziury, być może powstały po zderzeniu dwóch galaktyk!


8 19.04.23) 2021 SIE 11 09:11 KOSMONAUTA.NET
RS Ophiuchi
Właśnie doszło do wybuchu gwiazdy RS Ophiuchi, obiektu typu "nowa powrotna". Ta gwiazda (ściślej dwie gwiazdy: biały karzeł i czerwony olbrzym) wybuchła wcześniej w 1898, 1933, 1958, 1967, 1985 i 2006 roku. Jasność sięga + 5 magnitudo. RS Oph jest widoczna z nieba nad Polską - więcej informacji na ten temat można przeczytać na Wikipedii.
https://en.wikipedia.org/wiki/RS_Ophiuchi

9) 2023 kwi 21 15:30 Kosmonauta.net
Gaia odkrywa ciekawą czarną dziurę
Europejska sonda astrometryczna Gaia odkryła ciekawą czarną dziurę!


10) Uciekająca czarna dziura pozostawia warkocz gwiazd
21.04.2023

Teleskop Hubble’a dostrzegł obiekt, który prawdopodobnie jest ogromną czarną dziurą, mknącą przez międzygalaktyczną przestrzeń. Ten wyjątkowy kosmiczny podróżnik pozostawia za sobą ogon zbudowany z nowopowstałych gwiazd, rozciągający się na połowę długości galaktyki.
https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C96259%2Cuciekajaca-czarna-dziura-pozostawia-warkocz-gwiazd.html

11)
Cytuj
#BreakingNews Revelamos que orígenes de agua en planeta en formación se remontarían a medio interestelar.
"Esto significa que el agua de nuestro Sistema Solar se formó mucho antes que el Sol" Merel van ‘t Hoff, astrónoma.
https://almaobservatory.org/es/comunicados-de-prensa/alma-revela-que-origenes-de-agua-en-planeta-en-formacion-se-remontarian-a-medio-interestelar/
📷:V883 Orionis, protoestrella.
https://twitter.com/ALMAObs_esp/status/1633814902300368897

12) Zaobserwowano gwiazdę pożerającą planetę
07.05.2023

Z pomocą International Gemini Observatory naukowcy po raz pierwszy zaobserwowali, jak umierająca gwiazda pochłania okrążającą ją planetę. Podobny los czeka kiedyś Ziemię.
https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C96455%2Czaobserwowano-gwiazde-pozerajaca-planete.html
https://www.nature.com/articles/s41586-023-05842-x

13) 2023 maj 20 12:30 Kosmonauta.net
Kosmiczne cykle - film z NASA
Dotyczący m.in. czarnych dziur.


14) 2022 gru 27 10:29 Kosmonauta.net
Mgławice kuliste i Hubble
Jedne z najciekawszych obiektów naszego Wszechświata okiem teleskopu Hubble.


15) 2022 gru 28 06:32 Kosmonauta.net
Największa cząsteczka zaobserwowana w dysku protoplanetarnym
Ciekawe, czy jeszcze większe cząsteczki skrywają się w takich dyskach.


16) 2022 gru 30 08:31 Kosmonauta.net
Przelot przez mgławicę Vela
Pozostałość po supernowej.


17) 2022 gru 30 10:26 Kosmonauta.net
Ciekawe zjawiska astronomiczne do 2030 roku
Polecamy świetny artykuł podsumowujący ciekawe zjawiska astronomiczne do 2030 roku. https://www.mkrgeo-blog.com/the-most-unique-astronomical-events-you-shouldnt-miss-in-the-2021-2030-decade/  Niektóre widoczne z Polski, a inne - z drugiego końca świata. Niemniej jednak sporo ciekawostek!


18) 2023 sty 05 15:30 Kosmonauta.net
Ciekawy ruch trzech ciał
Często bardzo chaotyczne ruchy! Takich ciekawostek można się spodziewać m.in. w centrach galaktyk, w pobliżu masywnych czarnych dziur!
https://twitter.com/ThreeBodyBot/status/1609809073272389633
« Ostatnia zmiana: Lipiec 14, 2023, 10:43 wysłana przez Orionid »

Offline Adam.Przybyla

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 6533
  • Realista do bólu;-)
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #401 dnia: Styczeń 05, 2023, 14:58 »
Jak juz czlowiek siedzi przed tym ekranem i sie nudzi, to moze wlasnie, co moze? Oczywiscie poogladac obrazki mniej lub bardzije
odzwierciedlajace realia w kosmosie, moze poogladac juz gotowe symulacje np. przelatujaj asteroidy czy nawet calego wszechswiata,
ale przy dostepnych aktualnie danych moze tez sam sobie cos pobrac i obliczyc. np. w Pythonie. Ksiazka, ktora pomaga
analizowac dane satelitarne wyszla wlasnie w Japonii. autorami sa: Kohei Tanakę, Kenię Tamurę i Shingo Tamaki. Z powazaniem
                         Adam Przybyla
Zrodla:
https://www.nao.ac.jp/astro/sky/2022/06-topics01.html
https://twitter.com/ThePlanetaryGuy/status/1513154359747510272
https://twitter.com/prcnaoj/status/1494959947691532288
https://twitter.com/starlightexp15A/status/1485981003344916482
https://twitter.com/fermatslibrary/status/1542138827657170946
https://twitter.com/octobersky_031/status/1599955654793654273
« Ostatnia zmiana: Styczeń 05, 2023, 15:05 wysłana przez Adam.Przybyla »
https://twitter.com/AdamPrzybyla
JID: adam.przybyla@gmail.com

Offline Slavin

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 932
  • Ciekłym metanem i LOX-em LCH4/LOX Methalox
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #402 dnia: Luty 14, 2023, 21:03 »
Najgorętsze znane gwiazdy we wszechświecie. Właśnie odkryliśmy osiem nowych.



Naukowcy pracujący na największym pojedynczym teleskopie optycznym na półkuli południowej odkryli osiem najgorętszych znanych gwiazd we wszechświecie. Temperatura powierzchni każdej z nich przekracza 100 000 stopni Celsjusza.

W trakcie realizacji prowadzonego za pomocą teleskopu SALT (Southern African Large Telescope) programu badań bogatych w hel podkarłów naukowcy odkryli kilka bardzo gorących białych karłów i gwiazd znajdujących się na etapie tuż przed zostaniem białym karłem. Najjaśniejszy z tych obiektów szczyci się temperaturą rzędu 180 000 stopni Celsjusza. W porównaniu do takich obiektów, nasze Słońce, którego powierzchnia osiąga “zaledwie” 5700 stopni Celsjusza, jest stosunkowo chłodne.

Gwiazda SALT J203959.5-034117. Źródło:  Tom Watts (AOP), STScINASA, The Dark Energy Survey, Licence type Attribution (CC BY 4.0)


edna z odkrytych w ten sposób gwiazd jest gwiazdą centralną nowo odkrytej mgławicy planetarnej, której średnica to zaledwie jeden rok świetlny. Jak się można spodziewać wszystkie opisywane tutaj gwiazdy to gwiazdy na późnym etapie swojego życia, które przeszły już przez stadium życia na ciągu głównym, następnie przez fazę czerwonego olbrzyma, a teraz odrzucają swoje zewnętrzne warstwy, aby stać się białym karłem. Każda z nich jest na tym etapie swojego życia ponad sto razy jaśniejsza od Słońca.

Czym jest biały karzeł?
Białe karły to tak naprawdę pozostałości po gwiazdach podobnych do Słońca. Rozmiarami biały karzeł przypomina Ziemię, ale jest od niej milion razy masywniejszy. Są to najgęstsze istniejące we wszechświecie obiekty zbudowane z normalnej materii. Gęstsze mogą być jedynie gwiazdy neutronowe, ale one są już zbudowane z materii zdegenerowanej.

Warto tutaj zauważyć, że gwiazdy, które dopiero stają się białymi karłami są jeszcze kilka razy od nich większe i dopiero rozpoczynają trwający zaledwie kilka tysięcy lat proces kurczenia się do ostatecznego białego karła. Wraz z wiekiem taka gwiazda, w której już nie zachodzą procesy fuzji jądrowej będzie powolnie stygła wypromieniowując zgromadzoną w sobie energię.

https://academic.oup.com/mnras/article/519/2/2321/6967306


Offline Slavin

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 932
  • Ciekłym metanem i LOX-em LCH4/LOX Methalox
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #403 dnia: Luty 15, 2023, 12:32 »
Masa białego karła została policzona po raz pierwszy w historii.

Astronomowie po raz pierwszy dokonali pomiaru masy samotnego białego karła. Ten typ tlących się pozostałości gwiazdy formuje się na samym końcu cyklu życiowego gwiazd o niskiej masie. Jest to szczególnie interesujące, ponieważ taki będzie również koniec cyklu ewolucji naszego Słońca. Za około pięć miliardów lat zakończy swój żywot w formie jaką obecnie znamy i zapadnie się do formy białego karła.

Kosmiczny teleskop Hubble’a zmierzył masę białego karła o nazwie LAWD 37, który zakończył swój żywot ponad miliard lat temu. Podczas pracy naukowcy użyli fenomenu przewidzianego przez Einsteina już w 1915 roku. Chodzi o soczewkowanie grawitacyjne, które polega na zaginaniu światła przez obiekty o dużej masie. Zespół naukowy stwierdził w ten sposób, że LAWD 37 ma masę około 56% masy Słońca.



Odkrycie potwierdza nasze dotychczasowe przewidywania na temat powstawania i ewolucji tych gwiezdnych pozostałości. W tym konkretnym przypadku mogliśmy przeprowadzić dokładne badania, ponieważ obiekt znajduje się tylko 15 lat świetlnych od Ziemi, w gwiazdozbiorze Muchy. O istnieniu karła LAWD 37 wiedzieliśmy już wcześniej. Dzięki niewielkiej odległości która nas od niego dzieli mogliśmy zebrać dużą ilość danych, przykładowo spektrum światła, jakie emituje. Jedyną informacją, jakiej nam do tej pory brakowało, jest jego masa.

Nie jest to pierwszy raz, kiedy naukowcy pochylają się nad tematem badania masy białych karłów. Już wcześniej udało się dokonać takich pomiarów, jednak tylko w układach podwójnych, w których karzeł i inna gwiazda orbitują wokół siebie nawzajem. Pomiary masy w takich układach wykonuje się z użyciem teorii grawitacji Newtona. Tego sposobu nie można jednak zastosować w przypadku samotnych karłów. Konieczne było opracowanie innej metody. Naukowcy wykorzystali w tym celu ogólną teorię względności Einsteina.

Interpretacja ogólnej teorii względności
Ogólna teoria względności opisuje grawitację jako zjawisko, w którym obiekty o dużej masie zniekształcają strukturę wszechświata. Im większa masa obiektu, tym większe „wgłębienie” tworzy. To założenie dobrze prezentuje popularny przykład z kocem, dużą kulą o większej masie i mniejszymi kulkami. Po położeniu na kocu kulki przez jakiś czas krążą na krawędzi, a następnie wpadają w dziurę wytworzoną przez większą kulę. Tak samo działa to w przypadku światła. Wyobrażmy sobie układ dwóch gwiazd, jedna z nich emituje promoeniowanie w zakresie fal widzialnych, druga jest przykładowo planetą orbitującą wokół tej gwiazdy. Światło lecące z gwiazdy po drodze na Ziemię przelatuje obok planety. Wpada w “zagłębienie” stworzone przez jej pole grawitacyjne co doprowadza do załamania toru jego ruchu. Zostaje w ten sposób zepchnięte ze swojej oryginalnej “trasy” i kiedy dociera na Ziemię dostarcza nam błędnych informacji o pozycji gwiazdy. Wydaje się przesunięta w stosunku do swojej rzeczywistej pozycji. Dokładnie takie zjawisko zostało wykorzystane podczas wykonywania pomiarów masy LAWD 37.



Wykorzystując tą metodę możemy uzyskać masę obiektu odbijającego, który powoduje ten efekt, mierząc, jak silnie jest odbijane światło, które obok niego przelatuje. Możemy uzyskać tą informację obserwując przesunięcie w pozycji obiektu emitującego światło w tle, jakie widać w stosunku do jego rzeczywistej, znanej nam pozycji. Ta metoda zawsze się sprawdza, niezależnie od tego, jak małe jest przesunięcie spowodowane załamaniem światła.



Podczas obserwacji wykonanych przez astronomów LAWD 37 pełnił rolę pierwszoplanowej soczewki. Nieznacznie odchylał światło podróżujące w jego stronę od gwiazdy, która znajdowała się za nim. Powodowało to, że jej obserwowalna pozycja była lekko przesunięta w stosunku do rzeczywistej. To pierwszy taki przypadek, kiedy udało się użyć tej metody do policzenia masy samotnego białego karła.

Jak tego dokonano?
Odkrycia udało się dokonać dzięki misji Europejskiej Agencji Kosmicznej, Gaia. Jej celem jest dokładne zmierzenie pozycji około 2 miliardów gwiazd. Użycie wielu zdjęć wykonanych podczas misji pozwoliło naukowcom przewidzieć ruch gwiazdy. Dzięki temu zespół naukowy mógł przewidzieć, że LAWD 37 przejdzie przed gwiazdą w tle w listopadzie 2019 roku. Dzięki tym przewidywaniom naukowcy użyli teleskopu Hubble’a, żeby zmierzyć zmiany w obserwowalnej jasności gwiazdy tła na przestrzeni lat. Podczas analizowania danych konieczne było również wyciągnięcie słabego światła gwiazd znajdujących się w tle z blasku LAWD 37, którego światło było około 400 razy silniejsze. Było to możliwe dzięki mocy teleskopu Hubble’a, który jest przystosowany do tak wysoko kontrastowych obserwacji w świetle widzialnym.



https://www.space.com/hubble-space-telescope-white-dwarf-mass


Offline Slavin

  • Weteran
  • *****
  • Wiadomości: 932
  • Ciekłym metanem i LOX-em LCH4/LOX Methalox
Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #404 dnia: Marzec 06, 2023, 09:56 »
Skrajnie chłodne podwójne karły biją rekordy.

Na ilustracji: Najstarsza znana skrajnie chłodna para karłów, które krążą wokół siebie tak blisko, że okrążenie się nawzajem zajmuje im mniej niż jeden ziemski dzień. Źródło: Adam Burgasser/UC San Diego



Astrofizycy odkryli najciaśniejszy układ podwójny skrajnie chłodnych karłów, jaki kiedykolwiek zaobserwowano.

Gwiazdy znajdują się tak blisko siebie, że ich obrót wokół siebie zajmuje mniej niż jeden ziemski dzień. „Rok” każdej z gwiazd trwa zaledwie 17 godzin.

Nowo odkryty układ, nazwany LP 413-53AB, składa się z pary skrajnie chłodnych karłów, czyli gwiazd o bardzo małej masie, które są tak chłodne, że emitują światło głównie w podczerwieni, co czyni je całkowicie niewidocznymi dla ludzkiego oka. Co ciekawe, takie gwiazdy należą do jednego z najbardziej rozpowszechnionych typów gwiazd we Wszechświecie.

Dotychczas astronomowie wykryli tylko trzy krótkookresowe skrajnie chłodne układy podwójne karłów, z których wszystkie są stosunkowo młode – mają do 40 milionów lat. Wiek LP 413-53AB szacuje się na miliardy lat – jest to wiek podobny do wieku naszego Słońca – ale jego okres orbitalny jest około cztery razy krótszy niż dla wszystkich odkrytych do tej pory układów podwójnych skrajnie chłodnych karłów.

Zespół po raz pierwszy odkrył dziwny układ podwójny podczas badania danych archiwalnych. Chih-Chun „Dino” Hsu, astrofizyk z Northwestern, który kierował badaniem, opracował algorytm modelujący gwiazdę na podstawie jej danych spektralnych. Analizując widmo światła emitowanego przez gwiazdę, astrofizycy mogą określić jej skład chemiczny, temperaturę, grawitację i rotację. Analiza ta pokazuje również ruch gwiazdy w kierunku i od obserwatora, znany jako prędkość radialna.

Badając dane spektralne LP 413-53AB, Hsu zauważył coś dziwnego. Wczesne obserwacje uchwyciły układ, gdy gwiazdy były w przybliżeniu ustawione w jednej linii, a ich linie widmowe nakładały się na siebie, co doprowadziło Hsu do przekonania, że była to tylko jedna gwiazda. Jednak gdy gwiazdy przesunęły się na swoich orbitach, linie widmowe przesunęły się też – w przeciwnych kierunkach, rozdzielając się na pary w późniejszych danych spektralnych. Hsu zdał sobie wtedy sprawę, że w rzeczywistości są to dwie gwiazdy zamknięte w niewiarygodnie ciasnym układzie podwójnym.

Korzystając z instrumentu Near-Infrared Spectrograph (NIRSPEC) w Obserwatorium Kecka, Hsu postanowił sam zaobserwować to zjawisko. 13 marca 2022 roku zespół zwrócił teleskop Keck II w kierunku konstelacji Byka, gdzie znajdował się układ podwójny, i obserwował go przez dwie godziny. Następnie przeprowadzono kolejne obserwacje w lipcu, październiku i grudniu 2022 roku, a także w styczniu 2023 roku.

Kiedy dokonaliśmy pomiaru, mogliśmy zobaczyć, że rzeczy zmieniają się w ciągu kilku minut obserwacji – powiedział prof. Adam Burgasser. Większość układów podwójnych, które śledzimy, ma okresy orbitalne trwające lata. Tak więc otrzymujesz pomiar co kilka miesięcy. Wtedy po pewnym czasie można poskładać takie puzzle. W przypadku tego układu mogliśmy zobaczyć, jak linie widmowe oddalają się od siebie w czasie rzeczywistym. To niesamowite móc widzieć, jak coś takiego zachodzi we Wszechświecie w ludzkiej skali czasowej.

Obserwacje potwierdziły to, co przewidywał model Hsu. Odległość między dwiema gwiazdami wynosi około 1% odległości między Ziemią a Słońcem! Jest to niezwykłe, ponieważ kiedy gwiazdy były młode, rzędu miliona lat, znajdowały się prawie jedna na drugiej – powiedział Burgasser.

Zespół spekuluje, że gwiazdy albo migrowały ku sobie podczas ewolucji, albo mogły się spotkać bliżej już po wyrzuceniu trzeciego – teraz zaginionego – gwiezdnego towarzysza w układzie wielokrotnym. Potrzeba więcej obserwacji, aby przetestować te pomysły.

Hsu uważa też, że badając podobne układy gwiazdowe możemy dowiedzieć się więcej o egzoplanetach potencjalnie nadających się do zamieszkania. Skrajnie chłodne karły są znacznie słabsze i ciemniejsze niż Słońce, więc wszelkie światy z wodą w stanie ciekłym na powierzchni – kluczowym składnikiem powstania i powstrzymania życia – musiałyby znajdować się znacznie bliżej gwiazdy. Jednak w przypadku LP 413-53AB odległość ekosfery jest bardzo zbliżona do rozmiaru orbity gwiazdy, co prawdopodobnie uniemożliwia tworzenie się planet nadających się do zamieszkania w tym układzie.

Te skrajnie chłodne karły są sąsiadkami naszego Słońca – dodaje Hsu. Aby zidentyfikować gospodarzy potencjalnie zdatnych do zamieszkania planet, warto zacząć właśnie od pobliskich sąsiadów. Ale jeżeli bliskie układy podwójne są powszechne wśród skrajnie chłodnych karłów, może istnieć kilka takich światów nadających się do zamieszkania.

By w pełni zbadać te scenariusze, Hsu, Burgasser i ich współpracownicy spróbują teraz znaleźć więcej krótkookresowych skrajnie chłodnych układów podwójnych karłów, aby stworzyć pełną próbkę danych na ich temat. Nowe dane obserwacyjne mogą pomóc we wzmocnieniu teoretycznych modeli powstawania i ewolucji gwiazd podwójnych. Jednak do tej pory znalezienie skrajnie chłodnych gwiazd podwójnych było rzadkością.

Badania zostały opublikowane w czasopiśmie The Astrophysical Journal Letters.

https://keckobservatory.org/ultracool-dwarf-binary

https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/skrajnie-chlodne-podwojne-karly-bija-rekordy

https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/acba8c


Polskie Forum Astronautyczne

Odp: Astrofizyka - Badania różne (zbiorczo)
« Odpowiedź #404 dnia: Marzec 06, 2023, 09:56 »