11
Technologie / Odp: BFR / ITS / MCT / Starship
« Ostatnia wiadomość wysłana przez docktor dnia Wczoraj o 23:07 »Czy Ship 25 ma osłonę termiczną?
Ostatnie wiadomości
12
Polski program kosmiczny / Odp: Polski przemysł kosmiczny - aktualności
« Ostatnia wiadomość wysłana przez gszczepa dnia Wczoraj o 21:15 »Zgadzam się że warto obserwować.
13
Ziemia - bezzałogowe / Odp: Kalendarium historycznych wydarzeń
« Ostatnia wiadomość wysłana przez Orionid dnia Wczoraj o 20:04 »64 lata temu, 08.06.1959, po raz pierwszy odbył się lot samolotem North American X-15 bez napędu (szybowcowy) z pilotem Scottem Crossfieldem.
Po ukończeniu pierwszych lotów testowych X-15 stał się pierwszym samolotem ze skrzydłami, który osiągnął prędkość 4, 5 i 6 Mach.
https://airandspace.si.edu/collection-objects/north-american-x-15/nasm_A19690360000
Po ukończeniu pierwszych lotów testowych X-15 stał się pierwszym samolotem ze skrzydłami, który osiągnął prędkość 4, 5 i 6 Mach.
https://airandspace.si.edu/collection-objects/north-american-x-15/nasm_A19690360000
Kod: [Zaznacz]
https://twitter.com/airandspace/status/166681639435124736014
Zewnętrzny Układ Słoneczny / Odp: Saturn (zbiorczo)
« Ostatnia wiadomość wysłana przez Slavin dnia Wczoraj o 19:45 »Teleskop Webba zarejestrował ekstremalnie duży pióropusz wodny wyrzucony z Enceladusa.
Na dwuczęściowej ilustracji widać obłok/pióropusz (ang. plume) pary wodnej tryskający z okolic południowego bieguna Enceladusa (księżyc Saturna) aż na ponad ~20-krotność jego średnicy (~10 tys. km). Jest to zdjęcie wykonane przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. W dodatkowym okienku „Enceladus (Cassini)” zaprezentowano zdjęcie tarczy ~505-km Enceladusa uzyskane przez satelitę Cassini, aby pokazać jak mały jest ten księżyc względem pióropusza wodnego sfotografowanego przez Teleskop Webba.
Jest to pierwsza, bezpośrednia obserwacja ilustrująca w jaki sposób ten pióropusz zasila w wodę cały układ księżyców Saturna i jego pierścienie. Astronomowie oszacowali, że około 30% wody pozostaje w rozmytym torusie zwanym też „pierścieniem E” (ang. E-ring), wewnątrz którego krąży Enceladus, a 70% wody ucieka z niego – zasilając w wodę całe otoczenie Saturna.
Źródło: NASA, ESA, CSA, STScI, i G. Villanueva (NASA’s Goddard Space Flight Center); opracowanie zdjęcia - A. Pagan (STScI
Teleskop Webba zarejestrował pióropusz z pary wodnej wyrzucony z okolic południowego bieguna Enceladusa (księżyc Saturna), który rozciąga się na ponad ~20 jego średnic. Jest to pierwsza w historii obserwacja wyrzutu pary wodnej z Enceladusa na tak ekstremalną odległość ponad 10 tysięcy km (mniej więcej odległość Irlandia-Japonii na kontynencie euroazjatyckim), która również ujawniła mechanizm zasilania w wodę całego układu księżyców Saturna i jego pierścieni.
Enceladus jest oceanicznym światem o średnicy zaledwie 505 kilometrów i zarazem jednym z najbardziej fascynujących obiektów do poszukiwania życia w naszym Układzie Słonecznym poza Ziemią. Jest ogromnym rezerwuarem słonej wody ściśniętej pomiędzy zewnętrzną skorupą lodową i skalistym jądrem. Wulkany podobne do gejzerów wyrzucają przez szczeliny zwane potocznie „tygrysimi pasami” dżety składające się z cząstek lodu, pary wodnej i substancji organicznych.
Grafika ilustrująca wewnętrzną strukturę Enceladusa (księżyc Saturna) oraz teorię oddziaływania wody ze skałami na dnie oceanu, który znajduje się pod jego powierzchnią. Źródło: NASA/JPL-Caltech/Southwest Research Institute
Do tej pory astronomom udało się zaobserwować dżety rozciągające się na setki kilometrów od powierzchni Enceladusa. Dopiero Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba otworzył nowy rozdział tych badań, o których można poczytać w materiale autorstwa G.L.Villanueva ze współpracownikami zaakceptowanym w dniu 17 maja 2023r. do publikacji w „Nature Astronomy”.
Rozmiar tych pióropuszy wodnych nie jest jedyną cechą charakterystyczną, która interesowała badaczy. Szczególne wrażenie robi również tempo utraty pary wodnej około 300 litrów na sekundę z powierzchni tego księżyca. Takie tempo pozwoliłoby na przykład napełnić wodą w kilka godzin basen o wielkości w standardzie olimpijskim. Dla porównania, gdyby taki basen olimpijski napełniać wodą za pomocą węża ogrodowego, to trwałoby to ponad 2 tygodnie.
Bardzo wiele dowiedzieliśmy się o Enceladusie na podstawie obserwacji sondy Cassini, która w latach 2005-2017 badała okolice Saturna. Sonda nie tylko sfotografowała pióropusze wodne wokół Enceladusa, ale również przeleciała przez te struktury – co pozwoliło określić ich skład chemiczny. Natomiast niezwykła czułość Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba współpracującego ze spektrografem NIRSpec (Near-Infrared Spectrograph) w trybie IFU (Integral Field Unit) gwarantuje nową jakość.
Bezpośrednie obserwacje za pomocą Teleskopu Webba demonstrują w jaki sposób wodne pióropusze Enceladusa zaopatrują w wodę torus, czyli taki rozmyty obwarzanek pełen wody, który dzieli tę sama lokalizację z zewnętrznym i najszerszym pierścieniem Saturna zwanym „pierścieniem E” (ang. E-ring). Astronomowie oszacowali, że około 30% wody pozostaje w tym rozmytym torusie wewnątrz którego krąży Enceladus, a 70% wody ucieka z niego – zasilając w wodę całe otoczenie Saturna.
W najbliższych latach Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba będzie głównym instrumentem do badania oceanów na Enceladusie i odkrycia tego teleskopu mogą pomóc w przygotowaniu przyszłych misji satelitarnych w Układzie Słonecznym, które będą badać głębokość podpowierzchniowych oceanów, grubość pokrywy lodowej, itp.
Ilustracja wyjaśnia w jaki sposób jeden z księżyców Saturna (Enceladus) dostarcza wodę do całego systemu księżyców otaczających tą planetę z pierścieniami. Na zdjęciu ze spektrografu NIRSpec współpracującego z Teleskopem Webba zarejestrowano wyrzut obłoku/pióropusza składający się z pary wodnej (ang. plume - „pióropusz”) z okolic południowego bieguna Enceladusa aż na odległość ponad ~20 jego średnic (~10 tys. km). Natomiast moduł IFU w spektrografie NIRSpec pozwolił również uzyskać wgląd w to, jak woda z Enceladusa rozprzestrzenia się w otoczeniu Saturna.
Enceladus krąży wokół Saturna z okresem 33 godzin i za sobą rozpyla wodę w kształt torusa, czyli takiego obwarzanka w kolorze niebieskim na rysunku.
Moduł IFU (Integral Field Unit) w spektrografie NIRSpec jest połączeniem kamery fotograficznej i spektrografu. Podczas sesji obserwacyjnej IFU informacja z każdego piksela w polu widzenia jest zapisywana zarówno jako zdjęcie jak i widmo. Pozwala to na badanie, jak zmieniają się różne właściwości (np. skład chemiczny, pola prędkości, itp.) w danym obszarze przestrzeni.
Dzięki niezwykłej czułości modułu IFU zarejestrowano wiele linii widmowych wody pochodzących z torusa otaczającego Enceladusa oraz samego pióropusza wodnego. Ta niezwykła kolekcja widm uzyskanych jednocześnie z tego pióropusza jak i z torusa pozwoliła zrozumieć wzajemne ich powiązania. Na omawianej ilustracji w panelu z widmami w podczerwieni (zakres: 2,62-2,72μm) białe linie reprezentują dane obserwacyjne z Teleskopu Webba, zaś najlepsze dopasowania do modeli teoretycznych reprezentują linie w następujących kolorach: fioletowa linia – pióropusz wodny (ang. plume) wyrzucony z okolic południowego bieguna Enceladusa, zielona linia – obszar centralny wokół Enceladusa, czerwona linia – otaczający torus.
Źródło: NASA, ESA, CSA, STScI, Leah Hustak (STScI)
https://www.jameswebbdiscovery.com/discoveries/webb-maps-surprisingly-large-plume-jetting-from-saturns-moon-enceladus
https://webbtelescope.org/contents/media/videos/2023/112/01H0R7XEDW60GEDT0RYXR6XC1C
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Webb/Webb_maps_surprisingly_large_plume_jetting_from_Saturn_s_moon_Enceladus
https://psg.gsfc.nasa.gov/apps/Enceladus_JWST.pdf
Na dwuczęściowej ilustracji widać obłok/pióropusz (ang. plume) pary wodnej tryskający z okolic południowego bieguna Enceladusa (księżyc Saturna) aż na ponad ~20-krotność jego średnicy (~10 tys. km). Jest to zdjęcie wykonane przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. W dodatkowym okienku „Enceladus (Cassini)” zaprezentowano zdjęcie tarczy ~505-km Enceladusa uzyskane przez satelitę Cassini, aby pokazać jak mały jest ten księżyc względem pióropusza wodnego sfotografowanego przez Teleskop Webba.
Jest to pierwsza, bezpośrednia obserwacja ilustrująca w jaki sposób ten pióropusz zasila w wodę cały układ księżyców Saturna i jego pierścienie. Astronomowie oszacowali, że około 30% wody pozostaje w rozmytym torusie zwanym też „pierścieniem E” (ang. E-ring), wewnątrz którego krąży Enceladus, a 70% wody ucieka z niego – zasilając w wodę całe otoczenie Saturna.
Źródło: NASA, ESA, CSA, STScI, i G. Villanueva (NASA’s Goddard Space Flight Center); opracowanie zdjęcia - A. Pagan (STScI
Teleskop Webba zarejestrował pióropusz z pary wodnej wyrzucony z okolic południowego bieguna Enceladusa (księżyc Saturna), który rozciąga się na ponad ~20 jego średnic. Jest to pierwsza w historii obserwacja wyrzutu pary wodnej z Enceladusa na tak ekstremalną odległość ponad 10 tysięcy km (mniej więcej odległość Irlandia-Japonii na kontynencie euroazjatyckim), która również ujawniła mechanizm zasilania w wodę całego układu księżyców Saturna i jego pierścieni.
Enceladus jest oceanicznym światem o średnicy zaledwie 505 kilometrów i zarazem jednym z najbardziej fascynujących obiektów do poszukiwania życia w naszym Układzie Słonecznym poza Ziemią. Jest ogromnym rezerwuarem słonej wody ściśniętej pomiędzy zewnętrzną skorupą lodową i skalistym jądrem. Wulkany podobne do gejzerów wyrzucają przez szczeliny zwane potocznie „tygrysimi pasami” dżety składające się z cząstek lodu, pary wodnej i substancji organicznych.
Grafika ilustrująca wewnętrzną strukturę Enceladusa (księżyc Saturna) oraz teorię oddziaływania wody ze skałami na dnie oceanu, który znajduje się pod jego powierzchnią. Źródło: NASA/JPL-Caltech/Southwest Research Institute
Do tej pory astronomom udało się zaobserwować dżety rozciągające się na setki kilometrów od powierzchni Enceladusa. Dopiero Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba otworzył nowy rozdział tych badań, o których można poczytać w materiale autorstwa G.L.Villanueva ze współpracownikami zaakceptowanym w dniu 17 maja 2023r. do publikacji w „Nature Astronomy”.
Rozmiar tych pióropuszy wodnych nie jest jedyną cechą charakterystyczną, która interesowała badaczy. Szczególne wrażenie robi również tempo utraty pary wodnej około 300 litrów na sekundę z powierzchni tego księżyca. Takie tempo pozwoliłoby na przykład napełnić wodą w kilka godzin basen o wielkości w standardzie olimpijskim. Dla porównania, gdyby taki basen olimpijski napełniać wodą za pomocą węża ogrodowego, to trwałoby to ponad 2 tygodnie.
Bardzo wiele dowiedzieliśmy się o Enceladusie na podstawie obserwacji sondy Cassini, która w latach 2005-2017 badała okolice Saturna. Sonda nie tylko sfotografowała pióropusze wodne wokół Enceladusa, ale również przeleciała przez te struktury – co pozwoliło określić ich skład chemiczny. Natomiast niezwykła czułość Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba współpracującego ze spektrografem NIRSpec (Near-Infrared Spectrograph) w trybie IFU (Integral Field Unit) gwarantuje nową jakość.
Bezpośrednie obserwacje za pomocą Teleskopu Webba demonstrują w jaki sposób wodne pióropusze Enceladusa zaopatrują w wodę torus, czyli taki rozmyty obwarzanek pełen wody, który dzieli tę sama lokalizację z zewnętrznym i najszerszym pierścieniem Saturna zwanym „pierścieniem E” (ang. E-ring). Astronomowie oszacowali, że około 30% wody pozostaje w tym rozmytym torusie wewnątrz którego krąży Enceladus, a 70% wody ucieka z niego – zasilając w wodę całe otoczenie Saturna.
W najbliższych latach Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba będzie głównym instrumentem do badania oceanów na Enceladusie i odkrycia tego teleskopu mogą pomóc w przygotowaniu przyszłych misji satelitarnych w Układzie Słonecznym, które będą badać głębokość podpowierzchniowych oceanów, grubość pokrywy lodowej, itp.
Ilustracja wyjaśnia w jaki sposób jeden z księżyców Saturna (Enceladus) dostarcza wodę do całego systemu księżyców otaczających tą planetę z pierścieniami. Na zdjęciu ze spektrografu NIRSpec współpracującego z Teleskopem Webba zarejestrowano wyrzut obłoku/pióropusza składający się z pary wodnej (ang. plume - „pióropusz”) z okolic południowego bieguna Enceladusa aż na odległość ponad ~20 jego średnic (~10 tys. km). Natomiast moduł IFU w spektrografie NIRSpec pozwolił również uzyskać wgląd w to, jak woda z Enceladusa rozprzestrzenia się w otoczeniu Saturna.
Enceladus krąży wokół Saturna z okresem 33 godzin i za sobą rozpyla wodę w kształt torusa, czyli takiego obwarzanka w kolorze niebieskim na rysunku.
Moduł IFU (Integral Field Unit) w spektrografie NIRSpec jest połączeniem kamery fotograficznej i spektrografu. Podczas sesji obserwacyjnej IFU informacja z każdego piksela w polu widzenia jest zapisywana zarówno jako zdjęcie jak i widmo. Pozwala to na badanie, jak zmieniają się różne właściwości (np. skład chemiczny, pola prędkości, itp.) w danym obszarze przestrzeni.
Dzięki niezwykłej czułości modułu IFU zarejestrowano wiele linii widmowych wody pochodzących z torusa otaczającego Enceladusa oraz samego pióropusza wodnego. Ta niezwykła kolekcja widm uzyskanych jednocześnie z tego pióropusza jak i z torusa pozwoliła zrozumieć wzajemne ich powiązania. Na omawianej ilustracji w panelu z widmami w podczerwieni (zakres: 2,62-2,72μm) białe linie reprezentują dane obserwacyjne z Teleskopu Webba, zaś najlepsze dopasowania do modeli teoretycznych reprezentują linie w następujących kolorach: fioletowa linia – pióropusz wodny (ang. plume) wyrzucony z okolic południowego bieguna Enceladusa, zielona linia – obszar centralny wokół Enceladusa, czerwona linia – otaczający torus.
Źródło: NASA, ESA, CSA, STScI, Leah Hustak (STScI)
https://www.jameswebbdiscovery.com/discoveries/webb-maps-surprisingly-large-plume-jetting-from-saturns-moon-enceladus
https://webbtelescope.org/contents/media/videos/2023/112/01H0R7XEDW60GEDT0RYXR6XC1C
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Webb/Webb_maps_surprisingly_large_plume_jetting_from_Saturn_s_moon_Enceladus
https://psg.gsfc.nasa.gov/apps/Enceladus_JWST.pdf
15
Ziemia - załogowe / Odp: SpX Dragon AX-2 (drugi prywatny lot załogowy)
« Ostatnia wiadomość wysłana przez Orionid dnia Wczoraj o 19:36 »600th person to orbit Earth lifts off on Ax-2 mission to space station100. 12.03.1981 Wiktor Pietrowicz Sawinych
200. 05.02.1987 Aleksandr Iwanowicz Ławiejkin
300. 12.09.1993 Carl Erwin Walz
400. 08.03.2001 Paul William Richards
500. 29.08.2009 Kevin Anthony Ford
600. 21.05.2023 Rayyanah Barnawi
16
Ziemia - załogowe / Odp: Sojuz MS-03
« Ostatnia wiadomość wysłana przez Orionid dnia Wczoraj o 19:02 »Kapsuła Sojuza MS-03 jest teraz wystawiona przed Uniwersytetem Prawa i Finansów w Moskwie!
https://www.kosmonavtika.com/vaisseaux/soyouz/visite/reels/ms03/ms03.html
https://www.kosmonavtika.com/vaisseaux/soyouz/visite/reels/ms03/ms03.html
17
Ziemia - załogowe / Odp: STS-1 Columbia
« Ostatnia wiadomość wysłana przez Orionid dnia Wczoraj o 18:53 »45 lat temu, 08.06.1978 trwały przygotowania do pierwszego lotu promu kosmicznego, w ramach których odbyły się 3 loty T-38 do symulacji lądowań i towarzyszących im lądowań w White Sands.
Kod: [Zaznacz]
https://twitter.com/spacemen1969/status/166669152678381568018
Ziemia - bezzałogowe / Odp: Falcon 9 | CRS-28 | 05.06.2023
« Ostatnia wiadomość wysłana przez perian dnia Wczoraj o 17:28 »Trzeba odnotować, że podczas startu 2 stopień rakiety miał silnik ze skróconą dyszą silnika (nawet bardzo skróconą).
19
Ziemia - bezzałogowe / Odp: Kalendarium historycznych wydarzeń
« Ostatnia wiadomość wysłana przez Orionid dnia Wczoraj o 16:38 »45 lat temu, 07.06.1978, odbył się lot testowy na KSC odrzutowca JetStar w celu przeprowadzenia testów naprowadzania do przyszłych lądowań wahadłowców kosmicznych - z Donem Mallickiem jako pilotem.45 lat temu, 08.06.1978 odbyły się 3. z 4 planowanych lotów testowych (6, 7, 8, 9 czerwca), nadal z Donem Mallickiem.
Kod: [Zaznacz]
https://twitter.com/spacemen1969/status/166669077152806092920
Technologie / Odp: Nowa wersja HTV
« Ostatnia wiadomość wysłana przez Adam.Przybyla dnia Wczoraj o 13:37 »... poprawilem, oczywiscie 2024 i to sa i tak bardzo optymistyczne przewidywania. Japonczycy mowia o 1.5 roku na opoznienia.Niewiele wiadomo do tej pory na ile data startu HTV-X1, przewidziana na poczatek przyszlego roku, dojdzie do skutku.
Na ta chwile mozemy jednak zakladac, ze bedzie to jednak dopiero druga polowa 2023 roku, tak sugeruje np. artykul w Nikkei.
Druga połowa 2023 czy 2024?
Zakladajac, ze 1.5 roku od nieudanego startu to wychodzi koniec 2024. Oczywiscie, to bardzo sufitowe oceny. Musi byc przedtem
i tak lot H3 z jakims udawanym ladunkiem zamiast satelity. I caly czas MMX jest na koniec 2024. HTV-X poleci pewnie gdzies
posrodku. Inne zrodla jak zwykle podaja najbardziej optymistyczna lub inna, totalnie nierealna date startu, ale tez zgaduja.
Z powazaniem
Adam Przybyla
Zrodla:
https://nextspaceflight.com/launches/details/2552