Chiński program kosmiczny

[JSz]

Chińskie plany kosmiczne od wielu lat są wyjątkowo terminowo realizowane, co wynika zapewne z dużej stabilności politycznej i gospodarczej Chin. Oczywiście są opóźnienia, ale niewielkie w porównaniu z tym, co dzieje się w NASA, firmach prywatnych, czy zwłaszcza w Rosji. To może się nawet i nagle zmienić, co niektórzy prorokują, ale w każdej sytuacji plany na kilkanaście lat do przodu to ogromna niewiadoma. Zwłaszcza w astronautyce, która wiąże się z ogromnym zaawansowaniem technicznym i równie ogromnymi pieniędzmi.

[Aga Bej]

Kto wie czy wstrzymanie się z Długim Marszem 9 do lat trzydziestych nie wynika z chęci zobaczenia co tam jeszcze prywaciarze wypichcą. Bo jeśli faktycznie zbudują wielkie odzyskiwane pojazdy, to pomysł nieodzyskiwanej mega rakiety może się okazać dokładnie tym, czym do tej pory mega rakiety były. Bardzo kosztownym ślepym zaułkiem.

[ah]

Ale megarakieta nie wyklucza odzyskiwalności. Być może w CZ-9 dałoby się odzyskiwać boostery i pierwszy stopień.

[juram]

Chińczycy zakładają, że w latach 30-ych będą CZ-9 używać, a nie zaczynać jej budowę. Zatem, mają dekadę, na jej zbudowanie i przetestowanie. Dziesięć lat wystarczy na realizacje takiego przedsięwzięcia, lecz najpierw muszą zbudować niezawodny silnik, zdolny rozwijać ciag ~500 ton. Bez niego, CZ-9 nie poleci, bo od Rosjan najnowszych technologii silnikowych raczej nie kupią.

[ah]

Chińczycy zakładają, że w latach 30-ych będą CZ-9 używać, a nie zaczynać jej budowę. Zatem, mają dekadę, na jej zbudowanie i przetestowanie. Dziesięć lat wystarczy na realizacje takiego przedsięwzięcia, lecz najpierw muszą zbudować niezawodny silnik, zdolny rozwijać ciag ~500 ton. Bez niego, CZ-9 nie poleci, bo od Rosjan najnowszych technologii silnikowych raczej nie kupią.

No nie wiem...W tym miesiącu zamierzają przeprowadzić test turbopompy do tego silnika, a Rosjanie przez długi czas nie chcieli, ale ostatnio stwierdzili, że mogą im sprzedać RD-180.
http://www.sohu.com/a/300375787_100271150?sec=wd
https://mil.ifeng.com/c/7l3bwRFVRFU
i szereg innych doniesień.

[Aga Bej]

Tymczasem Chińscy prywaciarze nie próżnują.

Prototyp chińskiej rakiety nośnej OS-M
Astronautyka, 14 marca 2019

Chińskie przedsiębiorstwo prywatne OneSpace z Pekinu zakończyło montaż pierwszej rakiety nośnej OS-M. Rakieta została już przetestowana w zakładach w Xi’an. Teraz ma zostać dostarczona na kosmodrom Jiuquan na pustyni Gobi, skąd powinna wystartować do końca marca. Jeśli start się powiedzie, OneSpace będzie trzecim na świecie, a pierwszym w ChRL prywatnym producentem rakiet kosmicznych, który umieścił ładunek na orbicie.

OS-M1 składa się z trzech stopni na paliwo stałe i stopnia na ciekły materiał pędny. Jego długość wynosi 19 metrów, a waga sięga 20 t. Rakieta ma wynosić 205-kg ładunki na niską 300-kilometrową orbitę Ziemi (LEO), a 73-kg na 800-km orbitę heliosynchroniczną.

One Space nie ujawniło oficjalnie, jaki ładunek wyniesie OS-M1 w pierwszym locie. Jednak niedawno ZeroG Lab z Pekinu, producent mikro- i nanosatelitów i komponentów, poinformował, że 25 marca z Jiuquan zostanie wystrzelony jego satelita (grupa mikro-satelitów) Lingque-1B. Wszystko wskazuje na to, że wyniesie go właśnie OS-M1.

https://www.altair.com.pl/news/view?news_id=27627

PS1 Mam nadzieję, że prawidłowo wkleiłem cytat.
PS2 Może zrobić osobny watek poświęcony Chińskiemu sektorowi prywatnemu? O ile pamiętam, wszystko lądowało w tym wątku przez co informacje się gubiły. A szkoda. Oczywiście jeśli taki wątek istniej to proszę tego meila przenieść.

[ah]

Chyba się wyjaśniło co opóźnia rozwój CZ-9. Jeśli wierzyć temu źródłu http://www.sohu.com/a/301657491_652248 i kilku innym, to wąskim gardłem są problemy z budową stanowiska testowego do silnika YF-480 o sile ciągu rzędu 500T, a docelowo prawdopodobnie całego zestawu 6 takich silników, który będzie napędzał pierwszy stopień CZ-9. Nie wiem czy pamiętacie, ale jednym z powodów klęski radzieckiej rakiety N-1 był właśnie brak odpowiedniego stanowiska do przetestowania zestawu silników jej pierwszego stopnia.

[station]

Chyba się wyjaśniło co opóźnia rozwój CZ-9. Jeśli wierzyć temu źródłu http://www.sohu.com/a/301657491_652248 i kilku innym, to wąskim gardłem są problemy z budową stanowiska testowego do silnika YF-480 o sile ciągu rzędu 500T, a docelowo prawdopodobnie całego zestawu 6 takich silników, który będzie napędzał pierwszy stopień CZ-9. Nie wiem czy pamiętacie, ale jednym z powodów klęski radzieckiej rakiety N-1 był właśnie brak odpowiedniego stanowiska do przetestowania zestawu silników jej pierwszego stopnia.

... ale chyba nie tylko o brak testów (jak to w ruskim zwyczaju) tam chodziło, ile o ilość tych silników zastosowanych w pierwszym stopniu.

[ah]

... ale chyba nie tylko o brak testów (jak to w ruskim zwyczaju) tam chodziło, ile o ilość tych silników zastosowanych w pierwszym stopniu.

Problem był w tym, że testowano pojedyncze silniki z partii produkcyjnej, ale nie sprawdzano wszystkich (ze względu na krótką żywotność) i przede wszystkim, jak się zachowują w komplecie np. 30 sztuk, jak w jednej z wersji N-1. Chodziło m.in. o wzajemne wzbudzanie drgań i oddziaływanie strug gazów jednych silników na inne (w końcu, częściowo, miał to rozwiązać analogowy system sterowania KORD, który miał wyłączać silniki sprawiające problemy zachowując symetrię ciągu).
Takie stanowisko (testujące cały zestaw silników) jest bardzo kosztowne, trudne w budowie, która ponadto zajmuje dużo czasu, a tego brakowało w wyścigu do Księżyca.

[ah]

Udany test elementów składowych silnika rakietowego o ciągu rzędu 500T dla CZ-9. Testowano rozruch, nominalną prace i jej zakończenie, na razie tylko w połączeniu komory spalania wstępnego z turbopompą i osprzętem, a preburner dostawał tylko ok 1.6t paliwa na sekundę.
https://new.qq.com/omn/20190326/20190326A080ID.html

[Robek]

Udany test elementów składowych silnika rakietowego o ciągu rzędu 500T dla CZ-9. Testowano rozruch, nominalną prace i jej zakończenie, na razie tylko w połączeniu komory spalania wstępnego z turbopompą i osprzętem, a preburner dostawał tylko ok 1.6t paliwa na sekundę.

Ale to jest test zaledwie jednego silnika, a w  pierwszym stopniu CZ-9 będzie ich kilka, w końcu trzeba osiągnąć ciąg rzędu ponad 5 tyś. ton, ciekawe czy będą testować, tyle silników na raz?

[ah]

Pisałem o tym kilka postów wyżej, że prawdopodobnie z tego powodu jest opóźnienie CZ-9 http://www.forum.kosmonauta.net/index.php?topic=100.msg130199#msg130199

[ah]

Nie wiem czy będziecie mieli tyle cierpliwości aby obejrzeć, ale wklejam link do ciekawego filmu dokumentalnego o "urokach" zamieszkiwania w pobliżu kosmodromu Xichang (napisy po angielsku i chińsku, tytuł angielski "Falling from the Sky")

[ah]

Ukazał się interesujący artykuł na temat na temat zagrożeń antysatelitarnych, głównie chińskich:
https://aerospace.csis.org/space-threat-assessment-2019/, a w nim fragment dotyczący satelity Shijian-17, który został wysłany na GEO przez CZ-5. Satelita ten najpierw zbliżył się do innego Chinasat 5A i 'pokręcił' w pobliżu, następnie odwiedził Chinasat 6A i zabawił tam trochę, po czym powędrował do Chinasat 20.

[Adam.Przybyla]

kanadyjczycy oglosili, ze jeszcze nie przymierzaja  sie do lotow na chinska stacje kosmiczna;-)
Z powazaniem
                        Adam Przybyla