Apollo 13

[Orionid]

Apollo 13 – 50 lat temu
BY KRZYSZTOF KANAWKA ON 11 KWIETNIA 2020


Logo misji Apollo 13 / Credits - NASA

Mija właśnie 50 lat od startu misji Apollo 13 – nieudanego lądowania na Księżycu i udanego powrotu astronautów na Ziemię.

Misja Apollo 13 miała być trzecim lądowaniem misji załogowej na Srebrnym Globie. Z pozoru “rutynowa” misja zmieniła się w niebezpieczną sytuację, w której było blisko do katastrofy. Do dziś Apollo 13 jest punktem odniesienia dla działań w trakcie misji, w których efekcie załoga bezpiecznie powróciła na Ziemię, zaś program Apollo doczekał się jeszcze czterech udanych lądowań na Księżycu.


Załoga misji Apollo 13 / Credits – NASA

Załogę misji Apollo 13 stanowili James Lovell, Fred Haise i Jack Swigert. Start misji Apollo 13 nastąpił 11 kwietnia 1970 roku o godzinie 19:13 UTC. Celem tej misji był księżycowy region Fra Mauro. Kolejna misja – Apollo 14 – wylądowała w tym regionie.


Start misji Apollo 13 (stacja CBS) / Credits – Dan Beaumont Space Museum

Trzynastego kwietnia, 55 godzin i 54 minuty od startu nastąpiła awaria w module serwisowym pojazdu Apollo. Astronauta Jack Swigert przekazał do kontroli lotu słynne słowa “Okay, Houston, we’ve had a problem here”. Szybko się okazało, że nastąpiła poważna awaria. Lądowanie na Księżycu okazało się być niemożliwe – trzeba było przerwać misję i ratować życie załogi.


“Okay, Houston, we’ve had a problem here” / Credits – NASA, AIRBOYD

Awaria nastąpiła jeszcze trakcie podróży w kierunku Księżyca. Ratunkowy powrót na Ziemię nastąpił po przelocie obok Srebrnego Globu oraz wykorzystaniu zasobów lądownika księżycowego. Udany powrót na Ziemię nastąpił 17 kwietnia 1970, po 5 dniach, 22 godzinach i 54 minutach lotu.


Koniec misji Apollo 13 / Credits – NASA

Misja Apollo 13 jest świetnym przykładem dużego poziomu skomplikowania lotów załogowych. Do dziś załogowe statki operują na dość wąskich marginesach bezpieczeństwa – w praktyce żadna z misji załogowych, nawet orbitalnych – nie była “rutynowa”. Świetnym przykładem z pewnością był program wahadłowców – na 135 misji zanotowano 2 katastrofy oraz dziesiątki poważnych awarii. Do końca programu wahadłowców potrzebny był szczegółowy monitoring parametrów lotu oraz analiza wyników misji. Choć wydaje się, że w ciągu najbliższych kilkunastu lat niska orbita okołoziemska będzie celem bardziej rutynowych misji załogowych, z pewnością w najbliższej przyszłości loty poza bezpośrednie otoczenie Ziemi nie będą “rutynowe”. Dlatego też doświadczenia wynikłe z misji Apollo 13 będą nadal ważnym punktem odniesienia – w szczególności w kwestiach projektowania statków załogowych, testów przed startem czy działaniami/procedurami awaryjnymi.

Z załogi misji Apollo 13 do dziś żyje James Lovell i Fred Haise. Jack Swigert zmarł na raka w grudniu 1982 roku. Dla całej załogi Apollo 13 była to ostatnia wyprawa w kosmos. Fred Haise uczestniczył w pięciu lotach ślizgowych prototypu wahadłowca (pojazd Enterprise) i miał uczestniczyć w misji STS-2, jednak opuścił szeregi NASA zanim doszło do pierwszych lotów orbitalnych promów kosmicznych.

Polecamy szczegółowy opis misji, przygotowany z okazji czterdziestej rocznicy wyprawy Apollo 13:

Część pierwsza: opis i przygotowania do misji  https://kosmonauta.net/2010/04/apollo13-10-04/
Część druga: początek misji  https://kosmonauta.net/2010/04/apollo13-11-04/
Część trzecia: w drodze na Księżyc  https://kosmonauta.net/2010/04/apollo13-12-04/
Część czwarta: kłopoty Odysei  https://kosmonauta.net/2010/04/apollo13-13-04/
Część piąta: w pobliżu Księżyca  https://kosmonauta.net/2010/04/apollo13-14-04/
Część szósta: lot w kierunku Ziemi  https://kosmonauta.net/2010/04/apollo13-15-04/
Część siódma: przedostatni dzień misji  https://kosmonauta.net/2010/04/apollo13-16-04/
Część ósma: powrót na Ziemię https://kosmonauta.net/2010/04/apollo13-17-04/
Część dziewiąta: przyczyny awarii https://kosmonauta.net/2010/04/apollo13-18-04/


Koniec misji Apollo 13 / Credits – NASA

(PFA, NASA)
https://kosmonauta.net/2020/04/apollo-13-50-lat-temu/#prettyPhoto

Artykuły astronautyczne

[Orionid]

9:25 PM · 11 kwi 2020 

Apollo 13 znajduje się teraz na orbicie Ziemi, 44 sekundy później niż oczekiwano z powodu wczesnego wyłączenia silnika centralnego S-II (drugi stopień). # Apollo13 # Apollo50

https://twitter.com/apollo_50th/status/1249056046770827265

[Orionid]

EDIT 11.04.23
53 lata temu, 11.04.1970 o 19:13:00,61 z wyrzutni LC-39A na Cape Canaveral została wystrzelona RN Saturn V ze statkiem załogowym Apollo 13.

1970 April 11 - . 19:13 GMT - . Launch Site: Cape Canaveral. Launch Complex: Cape Canaveral LC39A. Launch Platform: LUT3. Launch Vehicle: Saturn V.

Apollo 13 - . Call Sign: Odyssey. Crew: Haise, Lovell, Swigert. Backup Crew: Duke, Mattingly, Young. Support Crew: Brand, Kerwin, Lousma. Payload: Apollo CSM 109 / Apollo LM 7 / ALSEP / S-IVB-508. Mass: 28,790 kg (63,470 lb). Nation: USA. Related Persons: Brand, Duke, Haise, Kerwin, Lousma, Lovell, Mattingly, Swigert, Young. Agency: NASA Houston. Program: Apollo. Class: Moon. Type: Manned lunar spacecraft. Flight: Apollo 13. Spacecraft: Apollo CSM. Duration: 5.95 days. Decay Date: 1970-04-17 . USAF Sat Cat: 4371 . COSPAR: 1970-029A. Apogee: 186 km (115 mi). Perigee: 184 km (114 mi). Inclination: 32.50 deg. Period: 88.31 min.

http://www.astronautix.com/a/april11.html
http://www.astronautix.com/a/apollo13.html

Launch of Apollo 13 (NASA Footage)


Launch of Apollo 13 (CBS)


http://www.spacefacts.de/mission/english/apollo-13.htm
https://www.nasa.gov/mission_pages/apollo/missions/apollo13.html
https://www.nasa.gov/centers/marshall/history/apollo/apollo13/index.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Apollo_13
https://pl.wikipedia.org/wiki/Apollo_13
------


To był piątek

Apollo 50th@apollo_50th 9:13 PM · 11 kwi 2020
Liftoff! Apollo 13 liftoff at 13 minutes past the hour.
#Apollo13 #Apollo50

https://twitter.com/apollo_50th/status/1249052861129871365
----------
EDIT 11.04.23
https://twitter.com/airandspace/status/1645796415153795073
https://airandspace.si.edu/explore/stories/apollo-missions/apollo-13#astronauts
https://twitter.com/airandspace/status/1645858560100782099

Apollo 13 launched #OTD in 1970 with little fanfare. But on the spacecraft's flight to the Moon, an oxygen tank onboard exploded, transforming Apollo 13 into a hair-raising rescue mission that hinged on the ingenuity and grit of the crew, mission control, and @NASA engineers.

Kod: [Zaznacz]

https://twitter.com/NASAhistory/status/1645788802395553798

Here, exhausted Apollo 13 astronauts step onto the deck of U.S.S. Iwo Jima after splashdown in 1970. The mission was termed a "successful failure" after an onboard oxygen tank exploded. Learn more in 'This Month in @NASAhistory: Investigating Apollo 13': https://appel.nasa.gov/2023/04/10/this-month-in-nasa-history-investigating-apollo-13/

Kod: [Zaznacz]

https://twitter.com/NASA_APPEL/status/1645798801494659073

Three men in spacesuits,
Apollo 13's brave flight.
"Successful failure."
Share your Apollo 13 haiku with us.
More about the Apollo 13 mission: https://appel.nasa.gov/2023/04/10/this-month-in-nasa-history-investigating-apollo-13/

Kod: [Zaznacz]

https://twitter.com/NASA_Astronauts/status/1645814177095622656https://twitter.com/ron_eisele/status/1778135415221821664

11 April 1970. 19.13.00 UTC/GMT. Launch of Apollo 13 from Kennedy LC-39A. Seventh manned mission in the American Apollo space program and the third intended to land on the Moon.

https://twitter.com/NASAhistory/status/1778452956754375111

Astronauts Jim Lovell, Fred Haise, and Jack Swigert launched on the Apollo 13 mission with relatively little fanfare #OTD in 1970.
That all changed after an oxygen tank on their spacecraft exploded when they were 180,000 miles from Earth. https://go.nasa.gov/3PZDZBo

[Orionid]

W 13. roku po zakończeniu lotu Apollo 13  zmarł 'Jack' Swigert, który pozostaje pierwszym amerykańskim astronautą, który zmarł z przyczyn naturalnych.

Niemal 13 lat po nim zmarł Charles Veach, który pozostaje najmłodszym astronautą amerykańskim, który zmarł z przyczyn naturalnych.

Do dzisiaj pozostają oni najmłodszymi amerykańskimi astronautami o doświadczeniu kosmicznym, którzy zmarli z powodu choroby.

John Leonard 'Jack' Swigert, Jr.  (51 l. i 3 m) 30.08.1931 - 27.12.1982 

Charles Lacy Veach (51l)  18.09.1944- 03.10.1995

[ekoplaneta]

50 lat temu załoga Apollo 13 szczęśliwie wróciła na Ziemię.

https://www.space.com/39251-on-this-day-in-space.html

[Orionid]

A conversation with Capt. James Lovell 50 years after Apollo 13 | USA TODAY


Looking Back At Apollo 13 After 50 years: Harry Smith Talks To Jim Lovell | TODAY

[Orionid]

50 lat temu załoga Apollo 13 szczęśliwie wróciła na Ziemię.

https://www.space.com/39251-on-this-day-in-space.html

Link szczegółowy tylko przez chwilę.

Nagranie NASA podsumowujące tę dramatyczną misję

 

[mss]

Z okazji 51 rocznicy startu misji Apollo-13 polecam link do symulacji na żywo całej misji sprzed 51 lat.

Start już za prawie 30 minut:

https://apolloinrealtime.org/13/

[Orionid]

Twitter
https://www.nasa.gov/feature/50-years-ago-apollo-13-crew-returns-to-houston/

2)
https://twitter.com/NASAhistory/status/1780612183002345902

Apollo 13, "united the world in mutual concern more fully than another successful landing on the Moon would have". —Jack Gould, NYT
An estimated 40 million Americans watched as the Apollo 13 spacecraft splashed down safely #OTD in 1970: a miraculous end to a harrowing journey.

[Orionid]

1) Deputy Administrator Pam Melroy and Flight Director Gene Kranz
Nov 19, 2021



NASA Deputy Administrator Pam Melroy and legendary flight director Gene Kranz posed next to the white vest he wore during the Apollo 13 mission. Apollo 13 was NASA’s “successful failure.” In April 1970, an explosion after launch derailed the lunar-landing mission and forced the astronauts and mission control to improvise solutions to multiple problems to bring the crew home safely, which they did.  (...)
https://www.nasa.gov/image-feature/deputy-administrator-pam-melroy-and-flight-director-gene-kranz

Przed 52. rocznicą swego jedynego lotu kosmicznego Fred Wallace Haise, Jr. został uhonorowany statuą.

2) Fred Haise Jr. honored with statue for Apollo 13 space flight
2/17/22

The statue honoring Haise is located just south of the Biloxi lighthouse.  It was created by another Biloxi native and MGCCC family member, sculptor Mary Ott Tremmel Davidson.  Davidson taught at MGCCC’s Harrison County Campus and was named Instructor of the Year in 2002.

Haise said when children look at the statue, he hopes they know becoming an astronaut took hard work.  “You had to have a discipline, you had to have a goal and work toward that goal,” he said. “In my case, quite an exciting life.”

https://mgccc.edu/2022/02/fred-haise-jr-honored-with-statue-for-apollo-13-space-flight/

[Orionid]

Wywiad z  Fredem Haise o jego nowej książce „Never Panic Early” i jego wspomnieniach z misji Apollo 13.
https://airandspace.si.edu/air-and-space-quarterly/winter-2023/calm-cool-and-collected
https://airandspace.si.edu/multimedia-gallery/never-panic-early-book-fred-haise
https://twitter.com/airandspace/status/1624101162126389249
http://www.collectspace.com/ubb/Forum38/HTML/001257.html

2) EDIT 26.03.23
https://twitter.com/airandspace/status/1639073317180280832

[Orionid]

Dziś mijają 53 lata od startu
https://airandspace.si.edu/collection-media/NASM-A19770120000cp01

2)

"Houston, we've had a problem."
Jim Lovell spoke these words #OTD in 1970 following the rupture of a service module oxygen tank on the Apollo 13 spacecraft.
Watch the crew and mission control's recollections of the moment:

Kod: [Zaznacz]

https://twitter.com/NASAhistory/status/16465135910326190103)
https://twitter.com/airandspace/status/1646521209201520646

4) Apollo 13: Eyewitness to the Explosion
Mike Klesius April 12, 2010

“Odyssey, You Have a Problem”

Every ten seconds the TV camera integrated, or updated, the image. "Between one ten-second integration and the next one," says Hoffler, now retired in Titusville, Florida, "we can't say exactly what second that was, the less bright dot was not a dot anymore. It was an expanded sphere, reflecting light. A disc. And I remember the guy who was in charge of the thing, Andy Saulietis,...he said, 'What in the world is that?' Every ten seconds it continued to grow a bit, and then started to fade as the gas dissipated into the vacuum of space. We watched it for two or three minutes I guess. In retrospect, none of us had the presence of mind to call next door to Mission Control and say, 'Hey guys, you've got a problem.' "

https://www.smithsonianmag.com/air-space-magazine/apollo-13-eyewitness-to-the-explosion-135059193/
5)
https://twitter.com/GarySinise/status/1645898991228559360
6)
https://twitter.com/NASAhistory/status/1647970680359596034
https://twitter.com/airandspace/status/1648370505848700934

7) 2023 cze 07 12:30 Kosmonauta.net
Konferencja prasowa po misji Apollo 13
Coś ciekawego z czeluści internetów! Konferencja prasowa z 1970 roku, już po "udanej nieudanej" misji Apollo 13.
https://kosmonauta.net/2020/04/apollo-13-50-lat-temu/

8 )
https://twitter.com/airandspace/status/1778505640429658224

Meet the crew of Apollo 13, which launched #OTD in 1970:
👨‍🚀 Commander Jim Lovell
👨‍🚀 Command module pilot Jack Swigert
👨‍🚀 Lunar module pilot Fred Haise
Explore more: https://s.si.edu/3PXgo4d

9)
https://twitter.com/ron_eisele/status/1780321139283149259

17 April 1970. 18.07.41 UTC/GMT. The crippled Apollo 13 spacecraft and its three astronauts returned safely to Earth with a splashdown in the South Pacific Ocean. Recovered by the USS Iwo Jima.

https://twitter.com/ron_eisele/status/1780321286557663583