Sondy księżycowe - misje historyczne

[ekoplaneta]

Przypominam, że dziś koniunkcja Księżyca z Jowiszem 

Ale szczerze pisząc, to tu jestem w innym celu. Otóż mam pytanie - czy Chińczycy publikują gdzieś (np. w Nature, Science czy jakieś żurnale geologiczne itp) swoje badania wykonane z sond Chang 1 i 2? A czy Indie też mają gdzieś opublikowane wyniki misji Chandrayaan 1? Jestem ciekaw kto ma więcej publikacji w czasopismach naukowych Chiny czy Indie? Pytam bo myślę tu o planowanych misjach marsjańskich orbiterów CHRL oraz Indii - i na którą pod względem naukowym (ilości publikacji) bardziej mógłbym liczyć?

A poza nawiasem czy wyniki badań księżycowych sond radzieckich były gdzieś publikowane (oczywiście nie mam tu na myśli pisemek made in ZSRR a raczej ich imperialistyczne odpowiedniki  ) ?

[Scorus]

Ale szczerze pisząc, to tu jestem w innym celu. Otóż mam pytanie - czy Chińczycy publikują gdzieś (np. w Nature, Science czy jakieś żurnale geologiczne itp) swoje badania wykonane z sond Chang 1 i 2? A czy Indie też mają gdzieś opublikowane wyniki misji Chandrayaan 1? Jestem ciekaw kto ma więcej publikacji w czasopismach naukowych Chiny czy Indie? Pytam bo myślę tu o planowanych misjach marsjańskich orbiterów CHRL oraz Indii - i na którą pod względem naukowym (ilości publikacji) bardziej mógłbym liczyć?

A poza nawiasem czy wyniki badań księżycowych sond radzieckich były gdzieś publikowane (oczywiście nie mam tu na myśli pisemek made in ZSRR a raczej ich imperialistyczne odpowiedniki  ) ?

Z Chandrayaana większość publikacji pochodzi z instrumentów NASA i ESA. Wyniki z Change były prezentowane na konsternacjach. Co do misji radzieckich, trzeba pamiętać, że większość była pokazówkami albo demonstracjami inżynieryjnymi nie wiadomo do czego. Np późne orbitery wykonywały fotografie nielicznych fragmentów powierzchni aby sprawdzić jakie są możliwości jego mapowania (!).

Szukając na szybko, z misji które dostarczyły próbki wyszedł atlas mikrofotografii (http://adsabs.harvard.edu//abs/1979PraAc.........R), oraz publikacja amerykańska (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0012821X72901203). Ponadto często cytowane są materiały z konferencji Soviet-american conference on cosmochemistry of the moon and planets June 4–8, 1974 Moscow, U.S.S.R. Jedną albo obie części można kupić za 8-16 dolarów* (http://www.abebooks.com/book-search/title/soviet-american-conference-cosmochemistry-moon-planets/), przy czym nie wysyłają poza USA. A tutaj jest raport z tej konferencji - http://www.springerlink.com/content/t219503652657316/

Ponadto przejrzeć można zdjęcia pytek cienkich z próbek Łuny 16 i 20.
http://ser.sese.asu.edu/cgi-bin/DPSC_Browse.pl

Z Łunochodów widziałem dwuczęściową monografię, ale po rosyjsku. Jej namiary:
Peredvizhnaya Laboratoriya na Lune Lunokhod-1. Tom 1. (Mobile Laboratory Lunokhod-1 on the Moon. Vol.1.). 1971. Ed.: Vinogradov, A. P. Moscow, Nauka. 128 p.
Peredvizhnaya Laboratoriya na Lune Lunokhod-1 . Tom 2. (Mobile Laboratory Lunokhod-1 on the Moon. Vol.2.). 1978. Ed.: Barsukov, V. L. Moscow, Nauka. 183 p.

Kiedyś była zamieszczona w PDF na stronie internetowej http://planetology.ru z panoramami, ale strona ta już nie działa. Ponadto kilka lat temu bawili się w interpretację tych panoram na bazie danych z Clementine.

I to tyle z 5 minut szukania Tak więc materiały z poważniejszych misji można znaleźć, zwłaszcza gdyby pojechało się po spisach literatury i poszperało w bibliotekach.
--------
*Skandaliczne, że bliższe mi stare klasyki zoologiczne, które często leżą za darmo pod bibliotekami, w księgarniach internetowych idą w setki dolarów

[station]

pytanie w nawiazaniu do ciekawego zdjecia wykonanego przez LRO, a ktore obejmuje dwa ladowniki radzieckie - Luna 23 i Luna 24 na Mare Crisium. Czy w trakcie swojej misji ladownik Luna 24 wykonal zdjecie rozbitej Luny 23 ?  W koncu trup L23 znajdowal sie w odleglosci zaledwie jakies 100 m od miejsca ladowania L24. Nasuwa sie tez mi kolejne pytanie, na ktore odpowiedz chyba nigdzie w necie nie znalazlem a mianowicie: czemu wlasnie Rosjanie uparli sie na posadzenie kolejnego ladownika tak blisko miejsca poprzedniej, nieudanej misji zakonczonej zreszta solidnym "przylozeniem" w ksiezycowy regolit? W koncu Morze Przesilen az tak male nie jest...

[Scorus]

Z tego co wiem, to żadne zdjęcie z Łuny 24 (tak jak i z Łuny 16) nie zostało opublikowane, więc prawdopodobnie żadnych zdjęć one nie zrobiły. Z misji Sample Return są tylko kawałki panoramy z Łuny 20. Łuna 16 i Łuna 24 lądowały w nocy działając z baterii. Niektórzy mówią jednak, że miały lampę i mogły sfotografować miejsce pobrania próbki. Nic jednak bliżej o tym nie wiadomo. O Łunie 16:

According to the Bochum Radio Space Observatory in the Federal Republic of Germany, strong and good quality television pictures were returned by the spacecraft. However, such pictures were not made available to the U.S. by any sources so there is question as to the reliability of the Bochum report.

(http://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraftDisplay.do?id=1970-072A)

A co do miejsca lądowania, wtedy jeszcze ruscy prowadzili badania (nie to co teraz) i wyselekcjonowali ten obszar jako bezpieczny.

[byko]

Łuna 23 i 24 były nieco innym typem powrotnika niż ich poprzedniczki - nie tylko pobierały większą porcję próbek gruntu z większej głębokości i z zachowaniem stratygrafii ale nie miały także żadnych kamer więc i zdjęć nie było.

[Scorus]

Na rysunkach kamerę jednak umieszczają, w tym samym miejscu co na Łunie 16. Są dobre zdjęcia z montażu Łuny 24, żeby można było to zobaczyć?

[byko]

http://mentallandscape.com/C_CatalogMoon.htm

Tu można poczytać o ruskich fotach Księżyca - i stąd wiem że kamery na Łunie 24 (i 23) nie było.
Zwróć za to uwagę na zdjęcia z Łuny 20 - fota pierwsza, prawa strona 3 częsciowej "mozaiki" - widać góry niczym na zdjęciach z Apollo 15 czy 17 - to chyba wały krateru Apollonius bo gdzieś tam Łuna 20 lądowała. 

[station]

na YT znalazłem coś takiego, można powiedzieć, że unikatowe - transmisja LIVE z pierwszej próby (udanej zresztą) miękkiego lądowania na Księżycu bezzałogowego próbnika.

[ekoplaneta]

Prawdziwe cudeńko i rarytas ten film. Szkoda, że taj transmisji nie było wówczas w TVP a przynajmniej na NASA TV w sieci 

[olasek]

Dobre znalezisko!

[ekoplaneta]

Znalazłem ładny renderek przedstawiający bezzałogowe i załogowe statki wykorzystane do eksploracji Srebrnego Globu:



https://68.media.tumblr.com/fba6a27d97bd0e6251b80579c894d0ed/tumblr_n69qfrYTVR1rjgdipo1_1280.jpg

http://cosmonautikablog.tumblr.com/post/87076478646/historia-de-la-exploraci%C3%B3n-espacial-lunar-en-una

[station]

ten obrazek chyba zachowuje skalę wszystkich aparatów kosmicznych.

[Orionid]

25 lat temu po ponad 20 latach od zamknięcia księżycowego programu Apollo Ameryka zapoczątkowała rachityczny powrót na Księżyc.

25.01.1994 o 16:34 z wyrzutni SLC4W w Vandenberg wystrzelona została Titan II SLV., która wyniosła w kierunku Księżyca orbiter Clementine oraz wojskowego satelitę  technologicznego ISA (Interstage Adapter), którego orbita osiągnęła parametry: hp=396 km, ha=126958 km, i=65,80°, t=3075.57 min.
 
Clementine Mission



(...) Clementine was launched on 25 January 1994 at 16:34 UTC (12:34 PM EDT) from Vandenberg AFB aboard a Titan IIG rocket. After two Earth flybys, lunar insertion was achieved on February 21. Lunar mapping took place over approximately two months, in two parts. The first part consisted of a 5 hour elliptical polar orbit with a perilune of about 400 km at 28 degrees S latitude. After one month of mapping the orbit was rotated to a perilune of 29 degrees N latitude, where it remained for one more month. This allowed global imaging as well as altimetry coverage from 60 degrees S to 60 degrees N. (...)
https://www.nasa.gov/mission_pages/LCROSS/searchforwater/clementine.html

Clementine

(...)

Accomplishments

The mission succeeded in its lunar objectives, but a malfunction caused cancellation of the asteroid flyby. Clementine provided our first complete look at the lunar surface, including the poles. And it found evidence suggesting that a crater at the south pole, with a floor that is permanently shielded from the Sun, harbors water ice. The spacecraft obtained multi-spectral imaging of the entire lunar surface, assessed the surface mineralogy, and obtained altimetry from 60 degrees N to 60 degrees S latitude and gravity data for the near side.

Key Dates

Jan. 25, 1994: Launch
Feb. 19, 1994: Lunar Orbit Insertion
May 3, 1994: Departure for Asteroid
June 1994: Contact Lost

1994 January 25 - . 16:34 GMT - . Launch Site: Vandenberg. Launch Complex: Vandenberg SLC4W. LV Family: Titan. Launch Vehicle: Titan II SLV.

Clementine 1 - . Payload: Clementine 1 / DSPSE-ISA [Star-37FM]. Mass: 424 kg (934 lb). Nation: USA. Agency: BMDO. Class: Moon. Type: Lunar probe. Spacecraft: Clementine. USAF Sat Cat: 22973 . COSPAR: 1994-004A. Apogee: 409,890 km (254,690 mi). Perigee: 804 km (499 mi). Inclination: 63.80 deg. Period: 16,158.80 min.
http://www.astronautix.com/d/details4489.html

ISA - . Payload: ISA. Nation: USA. Agency: BMDO. Class: Technology. Type: Military technology satellite. Spacecraft Bus: Shuttle Attached Payloads. Spacecraft: ISA Interstage Adapter. Decay Date: 1994-06-08 . USAF Sat Cat: 22987 . COSPAR: 1994-004C. Apogee: 126,958 km (78,887 mi). Perigee: 396 km (246 mi). Inclination: 65.80 deg. Period: 3,075.57 min. ISA (Interstage Adapter) satellite launched with Clementine placed in a highly eccentric Earth orbit. It carried a set of space environment experiments..

http://www.astronautix.com/j/january25.html

In Depth

Clementine was the first U.S. spacecraft launched to the Moon in over 20 years (since Explorer 49 in June 1973). Also known as the Deep Space Program Science Experiment (DSPSE), the spacecraft was designed and built to demonstrate a set of lightweight technologies, such as small imaging sensors, for future low-cost missions to be flown by the Department of Defense. Clementine carried 15 advanced flight-test components and 10 science instruments. (...)
https://solarsystem.nasa.gov/missions/clementine/in-depth/

https://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/clementine.html



Artykuły astronautyczne

Clementine 1 (DSPSE) https://space.skyrocket.de/doc_sdat/clementine-1.htm
DSPSE-ISA [Star-37FM] https://space.skyrocket.de/doc_sdat/isa.htm

https://en.wikipedia.org/wiki/Clementine_(spacecraft)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Clementine_(sonda_kosmiczna)

EDIT 25.01.1994
https://twitter.com/ron_eisele/status/1750242577767407631

25 January 1994. 16.34 UTC/GMT. Launch of Clementine, NASA space probe to test sensors and spacecraft components under extended exposure to the space environment and to make scientific observations of the Moon and near-Earth asteroid 1620 Geographos.

https://twitter.com/airandspace/status/1618309883283005466

Faster, better, cheaper.
Today in 1994, Clementine launched to map the Moon. Clementine went from the drawing board and into space in less than two years for under 100 million dollars, introducing the era of "faster, better, cheaper" spacecraft: https://s.si.edu/3r0fAPU

https://twitter.com/NASAhistory/status/1750601944161202456

[Orionid]

50 lat temu, 10.06.1973 o 14:13 z wyrzutni LC-17B  na Cape Canaveral została wystrzelona RN Delta 1913, która wyniosła w kierunku Księżyca sondę Explorer 49.
Explorer 49 został umieszczony na orbicie wokółksiężycowej o początkowych  parametrach: 1123x1334 km , i=61,3°.
18.06.1973 roku, po uruchomieniu układu napędowego sondy zostały osiągnięte przybliżone parametry orbity: 1052x1063 km, i=61,3°.

Sonda RAE-B ( Radio Astronomy Explorer B) była drugą z pary satelitów Radio Astronomy Explorer.

Misja została zaprojektowana do prowadzenia kompleksowych badań emisji radiowych o niskiej częstotliwości ze Słońca, Księżyca, planet oraz innych obiektów galaktycznych i pozagalaktycznych źródeł.
Powodem umieszczenia sondy na orbicie wokółksiężycowej było związane z wyeliminowaniem naziemnych zakłóceń radiowych.

Następna amerykańska sonda księżycowa została wysłana dopiero po 21. latach.
Charakter misji zapewne spowodował nie umieszczenie jej w poniższym zestawieniu
http://lk.astronautilus.pl/sondy/ksiold.htm

Był to, jak dotąd największy wykonany przez człowieka obiekt orbitujący wokół Księżyca – z rozmieszczonymi antenami miał średnicę  457,2 m.
W czerwcu 1975 misja została zakończona, chociaż kontakt był utrzymywany do sierpnia 1977 roku.

1973 June 10 - . 14:13 GMT - . Launch Site: Cape Canaveral. Launch Complex: Cape Canaveral LC17B. LV Family: Thor. Launch Vehicle: Delta 1913.

Explorer 49 - . Payload: RAE B. Mass: 328 kg (723 lb). Nation: USA. Agency: NASA Greenbelt. Program: Explorer. Class: Astronomy. Type: X-ray astronomy satellite. Spacecraft: RAE. USAF Sat Cat: 6686 . COSPAR: 1973-039A. Radio Astronomy Explorer; measured galactic, stellar radio noise. Lunar Orbit (Selenocentric). Spacecraft engaged in research and exploration of the upper atmosphere or outer space (US Cat B)..

http://www.astronautix.com/j/june10.html

https://solarsystem.nasa.gov/missions/explorer-49/in-depth/
https://en.wikipedia.org/wiki/Explorer_49
https://pl.wikipedia.org/wiki/Explorer_49

RAE B (Explorer 49) (328 kg) https://space.skyrocket.de/doc_sdat/explorer_rae-b.htm

Kod: [Zaznacz]

https://twitter.com/NASAhistory/status/1667554720557195266